Verbijsterende verwoesting in Amsterdams haven VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS WOENSDAG 23 MEI 1945 BUR. VOOR RED ACHE EN ADMINISTRATIE: SMEDESTR. 5 - TEL. 21543 en 21544 Werkelijkheid overtreft alle voorstellingen St. Bavoklok loopt weer De kabinetscrisis Nieuwe bonnen Tiende verdeeling Roode Kruis NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Zoo zwart kan men zich den toestand in de verwoeste Amsterdamsche havens niet voorstellen, of de werkelijkheid overtreft de fantasie nog vele malen. Men kan zich de verwoesting heelemaal niet voorstellen, noch de matelooze en krank zinnige vernielzucht van de Duitschers, wanneer men het ontstellende beeld van havens, kademuren, gezonken schepen, vernielde scheepshellingen en werven, kranen, die nog slechts een wirwar van ijzeren binten over loswallen en loodsen vormen, van kantoren waar alles kort en klein is geslagen, men kan het zich niet voorstellen wat de „Kultur'-dragers heb ben aangericht, wanneer men de puinen niet zelf heeft gezien. „Une richesse de siècles" ontsnapte het eens, vóór den oorlog, aan den bewonderenden mond van 'n Franschen prof., die 'n tocht door onze havens maakte. Die „rijkdom van eeuwen" is door de handen van misdadige barbaren te gronde gegaan. Voorgelicht doo burgemeester F. de Boer hebben wij 'n tocht door de harens gemaakt. Moeten wij nog eens gedetailleerd opsommen wat er allemaal kapot is? Het is korter en eenvoudijer op te noemen wat er oog heel is. De Duitschers hebben hun ongure plan nen niet alle kunnen uitvoeren. Nog liggen er aan de golfbrekers in bet westelijke IJ schuiten met mijnen beladen, die in de kademuren geplaatst hadden moeten worden om die n et loodsen en a' in de lucht te doen vliegen. Het is niet doorgegaan met uitzondering van de Coenhaven in het westen, die dan ook geheel afgesloten en dnpoggelegd za' moeten worden maar verder zijn de kademuren en de loodsen gaaf, evenals de veeraen, en op de Handelskade zijn vrijwel «yle kranen zoowaar intact gebleken. Op dat punt kan dus de haven onmiddellijk in bedrijf gebracht worden. Ook de loopkranen van de kolenopslagolaatsen in de Rietlanden zijn er wonderbaarlijkerwijze nog. In de petroleumhaven zijn i>og eenige tanks met een capaci teit van 2000 ton heel, en elders zijn nog tanks met in totaal 30.000 ton inhoud bedrijfsklaar, evenals de oliepompmstallaties. Ook als oliehaven behoeft Am sterdam dus niet geheel en alfuit te vallen. En verder zijn er nog drie van de vijf graanelevators twee ter waarde van f 250 000 het stuk liggen ondersteboven voor de houthaven de groote silo's zijn gespaard, ook enkele kleinere drijvende dokken, maar het 25000 tons Julianadok is met het daarin liggende schip en al naar den kelder gejaagd. Fr is nog heel wat gespaard, zou men misschien willen zeggen? Maar dit is dan ook alles. Heel de rest is verwoest. Reeksen kranen aan de Java- en Noordzeekanaal over vijf weken weer vrij Over een week- of vier, vijf zullen groote zeeschepen door het Noordzeekanaal de Amsterdamsche haven weer kunnen bereiken. Direct na Pinksteren kan een begin worden gemaakt met het baggeren van een nieu we vaargeul in den noordelijken oever van het Noord zeekanaal ter plaatse, waar even bewesten de Petro leumhaven de Duitschers het kanaal versperd hebben met twee tot zinken gebrachte schepen. Het kleinste, dat in het midden ligt, kan door springstof opgeruimd worden. Het kanaal wordt dan in den noordelijken oever verder uitgebaggerd, zoodat de schepen er, zij het met sleepboot-assistentie kunnen passeeren. Is op deze wijze de weg eenmaal vrij dan gaat men het groote schip van 9000 ton lichten, dat tegen den zuidwal ligt en nog goed behouden kan worden. Het zand, dat de Duitschers erin gestort hebben, zal er uit gezogen worden. Daarna wordt het gelicht en op een werf hersteld en afgebouwd. IJkaden bij de „Nederland" en Koninklijke Boot, de kantoorgebouwen, waarin men over bergen glas wandelt van met geweerkolven ingeslagen ruiten, waar geen stoel en geen lessenaar is of ze zijn kort en klein geslagen, alsof een troep losgebroken gekken er heeft huisgehouden. ^^I)ewerveii En,"dan <1wetwerTMDe Ned. Dok^MiH",^e^Scheëp^ bouw, de Amsterdamsche Droogdok Mij. De gebouwen staan grootendeels nog. Daarbinnen zijn alle gereed schappen en machines vernield en weggesleept. Men loopt door die groote hallen tusschen niets dan oud roe st, Sluizen van droge dokken zijn kapot, loopkranen liggen als reusachtige halmen, geknakt na een hagel- «lagbui, over de hellingen. En overal is het zooals hier; bij de Superfosfaat, bij de Draka, Ketjen, Kromhout, Verschure, overal alles leeg, ontploft, aan gruizels geslagen en weggekaapt. Dat is het verschrikkelijke beeld van de Amster damsche haven, een beeld, dat intusschen nog „gun stig" afsteekt bij dat van Rotterdam, waar behalve aan de noordzijde ook alle kademuren vernield zijn. Honderden millioenen schade, het werk van reeksen van geslachten, onuitputtelijke bron van welvaart voor onafzienbare tijden, een rijkdom van eeuwen is verloren. De nieuwe tijd is ingeluid! We gaan niet meer achteruit, we staan niet meer stil, maar we gaan vooruit! Vandaar dan ook, dat de klokken in den toren van de oude St. Bavo op gang zijn gebracht, nadat de wijzers maandenlang op twaalf stonden. Haarlem kan nu weer zien hoe laat het officieel is. Daar mag gerust wat stroom voor opgeofferd worden. Generaal Honger „distancieert" „Iedere minuut die wij sparen redt menschen- levens", zoo zei kapitein Bakker, hoofd van het plaatselijk Commissariaat Noodvoorziening, ons enkele dagen geleden in een persgesprek. „Wij werken dag en nacht door om het eten hierheen te krijgen en ik ben er zeker van,dat het komt!" Hij heeft gelijk gehad. Deze conclusie heb ik zelf bijna met mijn leven moeten betalen, toen ik zoowat verplet terd werd door een voorbij snorrende voedsel- colonne, die de stad in reed. Het scheelde maar een haar! Maar gelukkig heb ik nog bijtijds en met groote voldoening gezien, hoe de ex-Weermachtsautobussen ditmaal niet afgela den waren met gillende, maar met gevilde varkens. En overal waar je kwam zag je tot laat in den avond de winkeliers bet geallieerde voed sel nog uitreiken aan gelukkige en voor het eerst weer lachende en dankbare menschen. Met recht mocht kapitein Bakker zijn calo- rieëndistributie een fantastische stunt noemen, want zoo is het. En terwijl Haarlem met de feestdagen zich te goed kon doen aan choco lade en andere heerlijkheden uit blik, razen de legerauto's verder door het land om de voed- seldepots in onze stad weer tot de nok ge vuld te,krijgen. Generaal Honger's penetratie is „afgegrendeld" en hij zal zich op een nog ongunstiger linie moeten terugtrekken, tot de onvoorwaardelijke capitulatie. Moge dat even snel en met nog stiller trom zijn, als waar mee zijn Opperste Bevelhebber is verdwenen. Omringd door een enthousiaste menigte hebben de Nederlandsche padvinders, afd. Heemstede voor het gemeentehuis een groot kampvuur ontstoken, dat ook de belangstelling had van Engelsche en Canad» esche militairen. Als gasten waren hierbij aanwezig de bur gemeester, jhr. van Doorn, hoofdinspecteur Berentse en enkele geallieerde officieren. H. M. de Koningin heeft, volgens een bericht van Anep-Aneta, in verband met de kabinetscrisis in gehoor ontvangen de heeren Dr. A.A.L. Rutgers, J. Schilthuis, M.H.A.M.T. Kolfschoten en H.W. Tilanus, leden va i het tijdens de bezetting ge vormde convent der politieke partijen. Voor den distributiekring Haarlem zijn de volgende bonnen geldig verklaard: 429 400 gr. brood of biscuits, 441 1 kg. aardappelen. In de Roode Kruis- winkels wordt verstrekt op bon A 456 450 gr. biscuits en 422 200 gr. vet. Biscuits in plaats van brood Het antwoord op de vraag waarom wij biscuits in plaats van brood krijgen is ons verstrekt door k ipi'ein dr. P. J. Bouman, algemeen economisch adviseur bij het militair gezag te Haarlem. Het voedsel, dat wij nu krij gen, is tijdens het offensief Y ijeengebraent en uit den legervoorraad afgestaan. Er was op gerekend, dat er hier gevochten zou worden, in welk geval voedsel verstrekt moest worden, dat geen brandstof voor de bereiding eischte. Vandaar, dat wij een dag of veertien biscuits, chocolade en busarrikelen ontvangen. De aan voer van meel m het verkrijgen van stroom valt aan stonds samen Eén uitdeeling van biscuits vereischt 2000 vrachtauto's. Het publiek mag dan ook wel bij zonder dankbaar zijn voor wat tot nu toe bereikt is. Binnenkort zal de tiende verdeeling van Roode-Kruisgoe leren, afkomstig van het Zweedsche R. K. en den Zwitser- schen Bondsraad, geschieden. Zij zal omvatten 400 gr. brood op bon A 480 500 gr. melkpoeder op bon B 490 300 a 350 gr. visch op bon A 488 De juiste hoeveelheid visch, alsmede het tijdstip van aflevering der goederen zullen nog nader bekend worden gemaakt. U itreiking kaarten M. G. In de vleeschhal te Haarem worden Donderdag 24 Mei van 9—12 30 uur levensmiddelenkaarten M G. uitgereikt voor de letters O, P en Q; van 13 30—16 uur R en S. V^or Spaarrdam van 9—12.30 en van 13.30—16 uur. In deze gemeente zullen Donderdag de azijn-bonnen worden uitgereikt. IN HET KORT De wnd. Commiscaris der Koningin in de rrovincie Noord-Holland heeft zijn au üëntie-uren voorloopig vastgesteld op Woensdag tusschen 10 en 12 uur Be zoeken, verband houdende met sollicitaties voor het burgemeestersambt, zijn thans nog als prematuur te beschouwen. Men krijgt geen vergunning om de pont bij het Noordzee kanaal fe gebruiken, daar IJmuiden een ont wapeningscentrum van de Duitse he Weermacht is. Men deelt ons van het Militair Gezag te Haarlem mede, dat geen toestemming gegeven wordt, ie Grebbelinie te passeeren of naar het Zuiden te gaan, ook niet voor sterfgevallen. De gemeentereiniging te Haarlem doet al het mo gelijke om zoo snel mog'diik de uilnisbelten in de stad te verwijderen. Momenteel worden er nog schui ten gebruikt voor het vervoer, doch er zijn bespre kingen gaande om olie en benzine toegewezen te krijgen. Woensdagavond om zeven uur zal het Haarlemsehe honkbal-regental op het E. D. O.-terrein uitkomen tegen een negental van de Royal Canadian Engineers:

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 1