Arnhem komt tot leven
Dienstplicht
„Waterstaat" op jacht
D-day
Kampeeren in eigen huis
Wil Japan vrede?
CULTUREELE INITIATIEVEN
De eerste stap
HITLER EN ZIJN HUISKNECHT
„Men moet dieren beminnen, niet dooden
Berechting der
landverraders
Raad van Beheer
Mode in Engeland
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 7 JUNI 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544 Abonnementsprijs 26 cent per week
Twaalfhonderd, gezinnen, zijn i eenvoudigste dingen: een emmer,
in Arnhem teruggekeerd. Vijf-1 een bezem. De leege, vochtige ka-
tienhondeM andere gezinnen ko- mers gapen haar aan. Het behang
men geleidelijk binnen. Zij vor
men de voorloopige bevolking
van de stad en wonen in de
huizen, welke het minst van den
oorlog hebben geleden, zooals
b.v. de wijk ,,De Paaschberg
Het leven van deze menschen is
weinig meer dan „kampeeren in
je eigen huis."
De plotselinge, gedwongen evacu
atie in September liet tachtigdui
zend Arnhemmers maar weinig ge
legenheid wat van have en goed te
redden. De Duitsche „Bergungs-
kommandos" uit het Wuppertal
zorgden er voor, dat kleeren, linnen
goed, meubilair en technische in
stallaties over de grens gingen.
Ook voor overzeesche
gebiedsdeelen
Ministerraad
Stalin-bereid tot
conferentie
van Omroepvereenigingen
Witboek voorbereid
Groente schaarsch
maar goedkooper
Verwacht kan worden, dat de
prijzen voor groente aanzienlijk
zuilen dalen nu de vervoerskos
ten beduidend lager zijn gewor
den. De schaarschte zal nog wel
even aanhouden tot de najaars-
producten komen.
Geruchten in Moskou
Van ir. F. P. Mesu, van den
Cultuurtechnischen Dienst, met
wien hij een onderhoud had over
inundatie aangelegenheden, ver
nam een correspondent van
A. N. P.-Aneta, het volgende
interessante verhaal:
Volgens onze zegslieden in
khaki„doen" de vrouwen in
Engeland weinig aan mode en
kleeden ze zich vooral practisch
omdat bijna allen zijn (waren)
ingeschakeld in het oorlogswerk.
Op de onlangs gehouden Ascott-
raee,de beroemde paardenrennen,
die bezocht worden door de toon-
aangevenden in de mode-wereld,
zag men naast zeer omvangrijke,
rijk met lint, veeren en bloemen
gegarneerde hoeden, ook veel
vrouwen zonder hoed vanzelf
sprekend met een zeer verzorgd
kapsel en slechts in eenvoudig
tailleurcostuum. Men schijnt te
ug te willen gaan naar de voor-
oorlogsche mode, zoo lezen we in
een Engelsch blad, wat voor ons
Hollandsche vrouwen een groot
convenient en een troost zou
zijn. Na vijf jaar oorlog en opge
legde onwetendheid aangaande
de grilligheden van de Parijsche
„Madame Mode" zouden w,e dan
in onze oude plunje nóg en op
nieuw modern zijn'.
Wat was zijn lijflied?
één jaar geleden
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Op de fiets of in open vrachtwa
gens komen de geëvaeueerden, die
toestemming hiertoe hebben gekre
gen, naar de verwoeste stad- terug.
Zij beleven moeilijke dagen, want
v/at zij terug vinden tart iedere be
schrijving. Geen dak en geen ruit
is er meer heel. De Arnhemsche
huisvrouw, die in haar woning te
rugkeert, maakt thans een Ver-
schrikkelijken tijd door. Zij mist de
is van de muren gerot. De vloeren
zijn opengebroken.
Toch is Arnhem thans niet lan
ger de afschuwelijke „doodenstad1
van voor kort. Er is wat leven in. de
straten, waar mannen werken en
vrouwen en kindéren met meubilair
sjouwen. Zij zijn nog maar weinig-
in getal, maar hebben de stad tot
leven gewekt.
Het gemeentebestuur staat voor
enorme problemen. Waterleiding is
er niet, de rioleering is verwoest. De
electrische centrale ligt in puin er
de gasleidingen zijn in hopeloozen
toestand. De centrale keuken is een
uitkomst, maar gebrek aan bouwma
teriaal doet het ergste vreezen voor
den winter. Het is begrijpelijk dat
de geëvacueerde inwoners naar een
eigen dak verlangen, maar zij heb
ben er geen idee van in welke
gunstige omstandigheden zij thans
in hun overvolle kwartieren buiten
de stad verkeeren vergeleken bij
wat hun te wachten staat. Het
parool is dan ook, dat niemand; mag
terugkeeren zonder speciale toe
stemming van de autoriteiten.
Er heeft een bericht gecirculeerd
volgens hetwelk de regeering beslo
ten zou hebben, den dienstplicht in
te voeren in den strijd tegen Japan.
Dit bericht wekt een verkeerden in
druk. De dienstplicht bestaat, ook
voor den dienst in onze overzeesche
gebiedsdeelen.
Zou de regeering nu in dit geval
uitgaan van dienstneming op de
enkele basis van vrijwilligheid, dan
zou zeker niet over het technisch
noodzakelijke personeel kunnen wor
den beschikt. Daarom worden op het
oogenblik reeds over de geheele linie
dienstplichtigen opgeroepen, voor
zoover het aantal vrijwilligers te
klein is.
Dinsdagavond heeft de Minister
raad van 4 tot 13 uur, met een tus-
schenpooze van 1U, uur, vergaderd,
aldus deelt men aan A.N.P.-Aneta
mede. Onder meer werden bespre
kingen gevoerd over de versnelling
der recruteering, de bewapening en
de opleiding van vrijwilligers en an
dere dienstplichtigen, alsmede hun
transport, met betrekking tot den
strijd tegen Japan.
Volgens een bericht uit Moskou
zou Stalin hebben toegestemd in
een conferentie der drie groote mo
gendheden, die spoedig gehouden
zou moeten worden.
Bisschop van Berlijn bleef
Het Vaticaan heeft bericht ont
vangen, dat de Bisschop van Ber
lijn, z. H. Exc. Mgr. Graf Von
Preysing, steeds in Berlijn geble
ven is en zich daar ook thans nog
bevindt, zoo meldt British United
Press.
Veio-kwestie te San Francisco
SAN FRANCISCO, 5 Juni (UP)
Aangaande de veto-kwestie ver
neemt de correspondent van de
New York Times uit San Francisco,
dat de Ver. Staten en Engeland
een direct beroep op Stalin zullen
doen, om zijn eischen te dien op
zichte in te trekken. De Amerikaan-
sche delegatie is ervan overtuigd,
dat de impasse alleen kan worden
overwonnen door zulk een stap.
Men heelt dit voorstel aan president
Truman voorgelegd, Engeland,
Frankrijk en China zouden het
voorstel steunen.
Men verwacht in deze kwestie een
uitstel van een dag of twee alvorens
het volgende stadium in de contro
verse ls bereikt. De besprekingen
worden gevoerd in een atmosfeer van
kalmte en goeden wil.
Naar wij vernemen hebben de be
sturen van de oude omroepvereeni
gingen, die samenwerken in federa
tief verband, thans een Raad van
Beheer ingesteld, waarin elk der vier
groote omroepvereenigingen met
twee afgevaardigden vertegenwoor
digd zijn. Voor de N.C.R.V. hebben
in dezen Raad zitting genomen de
heeren C. A. Keuning en K. van
Dijk, voor den K.R.O. mr. dr. P. J
Witteman en P. Speet, voor de
V.A.R.A. de heeren Broekx en de
Jonge en voor de A.V.R.O. de heer
Corver, terwijl de eerste vertegen
woordiger van deze omroepvereeni-
ging nog niet is aangewezen.
Van officieele zijde wordt A.N.P.-
Aneta medegedeeld, dat in behande
ling is een officieus witboek over de
handelingen der Nederlandsche re
geering te Londen Later zal dit door
een oiiicieel Witboek worden gevolgd.
120.000 Joden verdwenen
Blijkens mededeelingen van mr.
R. van den Berg is, naar schatting
der Joodsche organisatie, in de
oorlogsjaren het aantal Joden in
ons land van 140.000 tot ongeveer
20.000 geslonken.
LONDEN, 6 Juni (UP). Radio
Parijs berichtte gisteravond, dat er
te Moskou hardnekkige geruchten
loopen, als zou Japan aan Rusland
de taak toe willen vertrouwen vre
desvoorstellen aan de geallieerden
over te brengen. De aanwezigheid
ran den Russischen ambassadeur
te Tokio in de Russische hoofdstad
schijnt dezen tot nog tos geheel on.
bevestigden geruchten kracht hij te
ietten.
Toen. de Duitschers besloten stuk
ken van Nederland te gaan inundee-
.en, was het duidelijk, dat zij dit.
met Duitsche Gruendlichkeit zouden
j.oen. Om er zeker van te zijn, dat
ie inundaties niet onmiddellijk na
-•en. eventueelen Duitsehen terugtocht
jngedaan zouden worden gemaakt
.talen zij uit alle poldergemalen
lelangrijke onderdeelen. Deze werden
in kisten gepakt en verzonden,
.demand wist waarheen.
Daags na de capitulatie verscheen
bij den Rijkswaterstaat te Den Haag
dé Duitscher Kiel, dial gedurende de
geheele bezetting de leiding had van
de ,,Wasserwirtschaft". „Das Spiel
ist aus", zei hij en of de heeren prijs
stelden op zijn waterstaat-archief.
Dan konden ze het hebben. Ei zat
ook een kaartsysteem bij, zei hij,
waarop precies stond aangegeven
waar zich de onderdeelen van de ver.
De zorg voor het „dagelijksch
brood", de angst voor de grijpende
hand en de oorlogsdruk zijn verdwe
nen. Het gaat nog langzaam.', maar
toch komt het normale leven weer
in gang.
Gelijk hiermee komt ook de vraag
weer naar het „geestelijk" voedsel
voor den mensch, dat wij met het
toffelijke zoo lang of beter ge
zegd nog langer hebben moeten
ontberen.. Er drijft een streven naar
boven om den mensch in zijn dage-
lijksche beslommeringen te verhef
fen naar de stilte van hoogere sfe
ren, daar waar de Muze die geneug
ten verschaft, welke in het geroeze
moes van allen dag- niet te vinden
zijn. Hiervan getuigt wel duidelijk
het korte bericht, dat wij vandaag
op ons redactiebureau aantroffen.
In Haarlem heeft zich een com
missie gevormd, die zich tot doel
stelt om een uit amateurs bestaand
strijkorkest op te richten, dat zich
speciaal ten dienste wil stellen van
het katholieke leven. Het orkest
komt onder directie van den heer
Joh. Otts. Zij die hieraan hun me
dewerking willen verleenen kunnen
zich schriftelijk wenden tot den
heer T. Hoen, Weteringstraat 35,
Haarlem-Noord, waarbij zij naast
hun naam en adres het te bespelen
instrument gelieven op te geven. De
commissie bestaat uit pater Amdan-
dus O.F.M., J. Wiegant, H. Th.
Weenink en G. J. de Smit.
Wij kunnen dit streven niet an
ders dan van harte toejuichen. Niet
alleen omdat onze stad hierdoor
mettertijd naar wij verwachten
mogen een goed strijkorkest rij
ker zal worden, doch ook omdat
hierdoor tevens de stoot gegeven
kan worden om te komen tot een
viuchtbaar katholiek cultuurleven.
Katholieken, die zelf actief werk
zaam zijn in het cultureele leven
zullen immers een waardevolle bij
drage kunnen leveren om de katho
lieke cultuur onder onze stadgenoo-
ten te bevorderen.
Oud-Minister de Geer
Naar A.N.P.-Aneta verneemt, wordt
bevorderd, nat tegen oud-Minister-
President Jhr. Mr. D. H. de G'eer een
geredhtelijke instructie zal worden
geopend.
Van lieverlede begint er licht te
vallen op de geheimzinnige figu
ren, die als Hitler's persoon
lijke dienaren jarenlang zwijg
zaam in diens schaduw geleefd
hebben. Een van hen is Arthur
Kannenberg, die vijftien jaar lang
Hitler's major-domus is geweest.
Een correspondent van de „Daily
Express" ontdekte Kannenberg in een
plaatsje in Tirol, waar bij zich ver
stopt had voor de S.S., die hem
zeker zou vermoorden, om hem den
mond te snoeren.
Spraakzaam is Arthur Kannenberg
genoeg. Hij werd in 1931 tot den
bovenomschreven veruouwenspost
uitverkoren, omdat de Fiihrer in het
Berlijnsclie eethuis dat Kannenberg
toen dreef eens een Wiener Schnit
zel had gegeten die hem zoo bijzon
der goed had gesmaakt en waarbij
hij zoo uitermate beleefd was be
diend.
Kannenberg onthulde, zonder de
ilauwste notie van zijn luguber sar
casme te hebben, dat Hitier een
groot dierenvriend was. Hij had al
tijd wat te zeggen op Goering, die
een goed jager was, of op Kannen
berg, die gaarne visclite. Je moet
dieren .liefhebbén. Je moet ze niet
dooden, zoo sprak de man, in wiens
naam tienduizenden menschen on
der lrelsclie kwellingen werden
doodgemarteld.
Deze teergevoeligheid op het stuk
van bloemen en dieren kon den
Fiihrer niet weerhouden om zijn
huisknecht op een keer tegen den
grond te slaan, omdat hij ver
zuimd had te zorgen, dat er luci
fers bij de hand waren toen prinses
Olga van Joego-Slavië en prins
Paul bij hem dineerden en de prin
ses na tafel een sigaret wilde op
steken. Rooken was aan Hitler's
t,afel verboden. Niemand had dus
zoo gauw een lucifer. I-Iitler was er
van overtuigd, dat zijn gasten hem
achter zijn rug zouden uitlachen.
Zijn eergevoel als man moet opmer
kelijk delicaat zijn geweest....
Kannenberg sloop een etmaal lang
van de eene naar de andere kamer
voor hem weg, doch bij een volgend
diner met dertig voorname gasten
moest hij Hitler onder de oogen ko
men. Hitler liet zijn gasten onmid
dellijk in den steek en nam Kan
nenberg mee achter de schuifdeu
ren in een aangrenzende kamer en
daar stortte hij minutenlang zijn
fameuze heesche gebulk over Kan-
nenberg's hoofd .uit, zoodat de voor
name gasten er volop van mee kon
den profiteeren. Hij zag paars van
woede en naar adem snakkend sloeg
hij Kannenberg plat op zijn rug tegen
den grond.
Over den aanslag op 20 Juli 1944
vertelde hij, dat Hitier vanwege het
mooie weer zijn groote conferentie
tafel liet brengen in een zomerhuis
te Rustenburg, dicht bij het gebouw,
waar zijn hoofdkwartier was.
Bij het binnenkomen schreeuwde
Hitier tegen me: „Waarom zijn alle
ramen dicht? We zullen stikken.
Maak ze open."
Ik deed het en daarop deed een
explosie het gebouw wankelen. Hit-'
Ier s leven was gered door de open
ramen, waardoor de luchtdruk ont
snappen kon, en tengevolge van het
feit. dat hij vlak voor de ontplof
fing was opgestaan om iets op de
kaart aan te wijzen. Hij was eerst
'in de lucht geslingerd en was toen
onder de groote tafel gevallen. Toen
ik naar binnen stormde, lagen er
vier officieren te sterven. Iedereen
schreeuwde: Hitler, Hitler, Hitler!
Er heerschte een kleine paniek. Ik
hielp prof. Morell, Hitler's lijfarts.
Hitier was licht gewond door
splinters in de rechterknie en de
kuit en de linkerhand. Zijn rech
terarm was bezeerd door de vallen
de tafel. Zijn haar was verbrand. Hij
herstelde zich snel van den schrik en
schreeuwde: Beesten hebben dit ge
daan. Beesten, maar ik zal ze krij
gen."
Kannenberg heeft Hitier het
laatst op den tienden April gezien,
toen hij hem order gaf Berlijn te
verlaten en groote hoeveelheden wijn,
zilver en Chineesoh porselein uit
Chemnitz en Bayreuth te verbergen.
En wat Hitler's veelbezongen mu-
zikale.n smaak betreft, wat zoudt u
denken, dat zijn lijflied was? Het
had niets te maken met Wagner,
Ais hij in een stralende bui 'was,
na zijn groote en altijd definitieve
overwinningen en zoo vaak tijdens
het bombardement van Londen, dan
ging hij op een divan liggen, boot
ste in zijn handen en harmonica 11a
en zong: „Who's afraid of the big
bad wolf" uit Disney's befaamde
teekenfilm „The three little pigs"
schillende gemalen bevonden. Nu,
daar had Waterstaat uiteraard enor
me belangstelling voor.
„Komt U dan maar mee naar mijn
wagen", zei Kiel, „daar zit alles in".
Buitengekomen was er echter in
geen velden of wegen een wagen te
zien. Die was met alles er ln en
dat was o.a. een chauffeur spoor
loos verdwenen.
Niemand begreep er iets van, tot
dat de chauffeur te voet kwam aan
zetten en vertelde, dat twee onder-
grondsche strijders hem hadden ge
dwongen naar Wassenaar te rijden
en h^m daar hadden laten uitstap
pen.
Voorloopig waren de gewichtige
documenten zoek en, laat ik het er
maar meteen bijvoegen, zij zijn ook
niet meer gevonden. Hoe men de
ondergrondsche ook heeft uitgekamd,
men heeft niet kunnen uitzoeken
wie dezen Duitsehen wagen „georga
niseerd" hebben.
Het eenige wat nu vast stond was,
want meer wist Kiel niet uit het
hoofd, dat de onderdeelen destijds
naar Emmen waren gezonden
Een man van Waterstaat trok er
heen, maar er was niets te vinden
Ze warpn doorgestuurd naar Ter
Apel. Waterstaat naar Ter Apel, on
derdeelen doorgestuurd naar Mussel,
kanaal, onderdeelen naar Stadska
naal enfin, ze hebben ten slotte
een gedeelte van de machine-onder-
deelen gevonden, maar ze lagen alle
maal door elkaar en zonder kaart
systeem was het onbegonnen werk
om den boel te gaan uitzoeken
"nd"1 nU lcom*' er tocl1 hog een happy
De polderbesturen hadden, direct
nadat de Duitschers de gemalen
hadden gedemonteerd, precies reno-
neerd met nummers en- maten wat
er uit gestolen was en onmiddellijk
toog een illegale organisatie aan het
werk om bij garages, machinefabrie
ken e.d. de onderdeelen te krijgen.
Het moeilijkst waren de zgn stoom-
schuiven te vervangen, doch'zij wer-
den op een fabriek, die voor de weer
macht werkte, precies nagemaakt,
kon en ander slaagde voortreffelijk
en nauwelijks hadden de Duitschers
gecapituleerd of de meeste gemalen
van ondergsloopen polders stonden
al weer te draaien.
Woensdag was het een jaar gele
den, dat de invasie in het door de
Duitschers bezette Frankrijk plaats
vond. Deze verjaardag van het
doorbreken van den Duitsehen At-
lantischen wal was .voor alle troe
pen onder generaal Eisenhower's
bevel een vaeantiedag. Generaal
E'eenhower en veldmaarschalk
Montgomery ontvingen de hoogste
Russische onderscheiding', de Orde
van Victoria. De bevelhebber van
de Fransche troepen in Duitsch-
land werd onderscheiden, met de
Orde van Suvarof eerste klasse,
voor het succesvol uitvoeren, van
militaire operaties van de Fran
sche strijdkrachten tegen den ge-
meenschappelijken vijand der ver-
eenigde volken, Hitler's Duitsch-
land.
Bonnet, de Fransche ambassadeur
m de V.S., hield naar U.P. verder
meldt, ter gelegenheid van D-rtay,
den dag der invasie, een rede voor
de „vrienden van Frankrijk" in
Washington.
Naar A.N.P.-Aneta verneemt kan
zeer spoedig de oprichting tegemoet
worden gezien van het bijzondere
Hof van Cassatie, dat in Den Haag-
gevestigd zal zijn, evenals die van
de bijzondere gerechtshoven te
's Gravenhage en Amsterdam, ter
berechting der landverraders.
De Canadeesche autoriteiten,
di'e zich de .grootst mogelijke
moeite getroosten om de voed
selvoorziening van ons land in
het algemeen, en van do Provin
cie Noord-Holland in het bi zon
der, 200 grondig en spoedig'mo
gelijk te doen verbeteren, be
klaagt zich er over, dat het
thans bij herhaling voorkomt,
dat de door de Canadeesche auto
riteiten aangebrachte richting
borden on verkeersaanwljzingen
door de bevolking worden, weggc-
sloopt ten einde als brandhout
te worden gebruikt.
Er wordt een beroep gedaan op
de medewerking van het publiek,
ten einde ertoe».te geraken, dat
aan dergelijke praktijken ten
spoedigste een einde wordt ge
maakt. Het is in de allereerste
plaats een. Nederlandseh belang,
dat het verkeer der colonnes niét
wordt gedesorganiseerd en ge
stagneerd, gelijl; door het ver-
wi;deren van riohtingborden en
dergelijke geschiedt.
De Militaire Commissaris in
de Provincie Noord-Holland.
