Terug uit de hel van Dachau
Hitler's laatste intuïtie
ZUIVERING EN
RECHTSSTAA T
Alleen officieele bonnenlij sten
De kabinetsformatie
Mgr. Dr. G. J. Vesters
Martelie van tienduizenden
Offensief in de Ardennen
„Groote Drie"
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
VRIJDAG 8 JUNI 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 Telefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 26 cent per week
79.000 ton voedsel
Kerk per post verzonden
Volgende week boter
en kaas
Koning Leopold
„Wij doen ons best"
Göring bedroog zijn
Führer
niet naar Londen
NIEUWE
COURANT
De ijzeren bezem van de zuive
ring is volop aan het werk. Te Am
sterdam alleen zijn tusechen dJe
vijf- en zesduizend personen, waar
van ongeveer één tiende deel vrou
wen zijn, in verzekerde bewaring ge
steld en in eenige loodsen gecon
centreerd. Het ligt voor de hand,
dat dit harde werk ook aanleiding
geeft tot kritiek. Volgens sommi
gen ging het tè hard, vonden er
te veel ongerechtvaardigde arresta
ties plaats en heeft de behandeling
de grens van het strenge over
schreden; volgens anderen ging het
niet hard genoeg en loopen, er nog
te veel onzuivere elementen, vrij
rond. In de pers werd aan een of
ander geval van de laatstgenoemde
soort soms de ruimte van een
vraagstuk van den eersten rang
toegemeten; een verschijnsel, dat
het gevaar meebrengt, dat zuive
ring en aansluitende berechting in
een sfeer van demagogie zouden
worden vertroebeld; maar begrij
pelijk, wanneer men in een bepaald
geval een symptoom van een al-
ijemeen beleid meent te moeten
onderkennen. Van den anderen kant
hoorde men klachten over geval
len van lichtvaardige arrestatie,
over een behandeling, die juist in
zulke gevallen uiteraard: als onge
rechtvaardigd wordt aangevoeld,
over de moeilijkheden van degenen,
die b.v. als advocaat geroepen zijn
om in zulke gevallen bijstand te
bieden.
Er zjjn reeds enkele rehabilitaties
gepubliceerd, al krijgen deze evenals
de genoemde klachten, uiteraard
slechts een beperkte publiciteit.
Intusschen is nu een vrijlatings
commissie ingesteld, die kan oor-
deelen over de gevallen, waarin op
goede gronden om vrijlating ver
zocht wordt, welke vrijlating dan
uiteraard ook slechts voorloopig is.
Ook deze commissie is reeds met
werk overladen. Het gevaar is dan
ook niet denkbeeldig, dat men bij
de zuivering, zooals een Engelsc'ie
zegswijze het uitdrukt, méér afbijt
dan men, kan kauwen. De ijzeren
bezem is noodig; slapheid zou ver
derfelijke gevolgen hebben en dat
er spaanders vallen, waar gehakt
wordt, moet tot op zekere hoogte
als onvermijdelijk worden aan
vaard. Maar ook slechts tot op
zekere hoogte. Na vijf jaren rech
teloosheid is het zaak, niet alleen
den rechtsstaat als werkelijkheid
te herstellen, maar ook het rechts
besef op ieder terrein weer tot
eere en gelding te brengen, en ieder
met ieders recht weer eerbiedig te
leeren omgaan. Daarbij komt, dat
een teveel aan spaanders het hak
ken, in discrediet brengt; met an
dere woorden: bij de onvermijde
lijke hardheid van de zuiverings
maatregelen kunnen gevallen van
ongerechtvaardigde toepassing,
wanneer zij talrijk worden, de zui
vering zelf voor het rechtsbesef
van het publiek in een verkeerd
licht stellen; het publiek moet de
zuivering kunnen blijven gevoelen
als een strenge uiting en nauw
keurige werking van het openbare
rechtsgevoel en niet als een veeg
uit de pan, die over hen heen gaat.
Om dit te verzekeren, zal on
vermijdelijk een groot apparaat
noodig zijn, dat het zuiveringswerk
snel en nauwgezet kan volvoeren,
en zal cp de tweede plaats de be
rechting zich zoo spoedig en vol-
edig mogelijk aan de zuivering
aanslu,iten. Zuivering en,
tezamen z«n niet alleen
i ,rio^ g mefc het rechteloos
verleden, maar tegelijk een stuk
heropbouw van den rechtsstaat.
Naar wij vernemen, hebben de
geallieerden tot 1 Juni jJ. 79000 ton
levensmiddelen gébracht voor de
drie Westelijke provincies. Het ver
voer wordt door de Shaef verzorgd,
de distributie ligt in handen van
het Nederlandsch Militair Gezag.
Tof denzelfden, datum, zijn hier
47.000 ton brandstoffen (hoofdza
kelijk vloeibare) ter beschikking
gesteld.
Het is wel een zeer uitzonderlijke
gebeurtenis, welke de Daily Herald
verhaalt, dat een kerkgebouw per
postpakket werd verzonden aan
kapitein Kenneth Grant, een ka
tholiek priester, die zich in Duit-
sche krijgsgevangenschap bevond.
Een lid van het Zweedsehe Roo-
de Kruis bezocht den priester in
het kamp. „Zegt U maar wat
U graag zou willen hebben,"
vroeg hij.
De priester aarzelde geen
oogenblik met antwoorden: „Een
kerk".
En hij kreeg een kerk! Zij be
stond uit van te voren gereed:
gemaakte, uitneembare stukken
en werd hem als pakket toegezon
den over de post.
Waarmee weer eens is aange
toond, dat de techniek en het
Roode Kruis tegenwoordig voor
niets staan.
De waarnemend directeur van
het distributiekantoor Haarlem
maakt namens het M. G. bekend,
dat het winkeliers ten strengste
verboden is op eigen gelegenheid
distributiemededeelingen te publi-
ceeren. Alleen de officieele mede-
deelingen, welke door den distri-
butiedienst aan de winkeliers ver
strekt worden, mogen in étalages
of elders gepubliceerd worden.
Zelfgemaakte bonnenlijsten en me-
dedeelingen mogen onder geen be
ding opgehangen worden.
In tegenstelling met hetgeen op
de levensmiddelenkaarten van het
M.G. vermeld staat, namelijk dat
losse bonnen ongeldig zijn, deelt
de distributiedienst mede, dat, even
als voorheen, losse bonnen bij den
winkelier ingeleverd kunnen worden.
Boter en kaas
De Dir.-Gen. van de Voedselvoor
ziening maakt voor het district
Haarlem bekend, dat gedurende de
week van 10 t/m 16 Juni o.a. 125 gr.
boter en 100 gram kaas beschikbaar
zullen worden gesteld. Om de afleve
ring van de artikelen aan het pu
bliek zoo vlot mogelijk te doen ver-
loopen, zal de distributie van deze
artikelen ln het vervolg plaats vin
den met Inschakeling van de ge
wone leveranciers.
Om een ieder in de gelegenheid te
stellen den leverancier te kiezen,van
wien men in de toekomst boter en/
of kaas wil betrekken, moet men
als bestelbon voor 125 gram boter
den bon 13 der levensmiddelenkaart
In het gebouw van de Eerste Ka
mer is Dinsdag een vergadering ge
houden van de voorzitters met de
senioren-conventen der beide Ka
mers en de heeren Drees en Scher-
merhorn, welke laatsten, zooms
bekend, met de kabinetsformatie
zijn belast.
Naar wij vernemen is onze land
genoot, Z. H. Exc. Mgr. Dr. G. J.
Vesters, oud-Apostolisch Vicaris
vap Rabaul, die zich al eenige ja
ren in de Ver. Staten bevindt, op
verzoek van den. Aartsbisschop van
Melbourne per vliegtuig naar
Australië vertrokken.
Het ligt in de bedoeling, dat
Mgr. Vesters, zoodra zijn vicariaat
van Japanners is gezuiverd, het
bestuur over het vicariaat zal or-
ganiseeren, waartoe hij in verband
met zijn ervaring en kennis van
land en bewoners de aangewezen
persoon is.
Ir. W. Hupkes president N.S.
Ir. W. Hupkes is per 1 Juli 1945
benoemd tot president van dq N.V.
Nederl. Spoorwegen, als opvolger
van Prof. Ir. J. Goudriaan.
LONDEN, 7 Juni. (UP). De Belgi
sche radio berichtte gisteren, dat de
Eerste Minister Van Acker nog altijd
te Salzburg bij Koning Leopold ver
toeft, zulks naar men veronderstelt,
om te confereeren over het al dan
met terugkeeren van den Koning.
Volgens Lonclensche persberichten
is het Belgische Kabinet "Woensdag
den geheelen avond bijeen geweest
om Van Acker's terugkeer af te
wachten. De publieke opinie veron
derstelt, dat Van Acker hSt abdi-
catiebesluit van Leopold zal mee
brengen, doch in officieele en poli
tieke kringen blijft men sceptisch
tegenover die meening.
Duizenden Nederlanders zijn dezer dagen teruggekeerd uit de Duit-
sche concentratiekampen. Vele andere duizenden zullen niet meer in
het vaderland terugkeeren omdat zij in die kampen, die terecht den
naam Van martelkampen hebben gekregen, bezweken zijn aan de
folteringen hunner beulen, aan honger, koude en ontbering. Wat deze
teruggekeerden uit het rijk der dooden weten te vertellen bevestigt
niet alleen de verhalen, die tijdens de bezetting de ronde deden, maar
overtreft deze in gruwelijkheid nog vele malen. De zgn. „Greuelmarchen"
blijken stuk voor stuk te berusten op waarheid, op een waarheid zóó
vrééselijk. zóó weerzinwekkend, dat ieder gezond denkend en voelend
rnensch ervan walgt.
De martelie van tienduizenden naamloozen, die in de Duitsche
concentratiekampen bezweken zijn, moet echter aan het Nederl and se lie
volk bekend gemaakt worden, opdat de herinnering aan deze verschrik
kingen onuitwischbaar in zijn gemoed gegrift blijvé.
De heer G. Lesger te Amsterdam,
zoo juist teruggekeerd uit de hel
van Dachau en Allach, heeft ons in
een langdurig gesprek zijn ervarin
gen verteld.
De heer Lesger was voor een op
zichzelf onbeteekenend feit een
valsche Ausweis, die bem vrijstelde
van den arbeidsinzet gevangen
genomen. Maar er, waren in Dachau
menschen, die om minder gear
resteerd waren. O.a. verbleven er
duizend Franschen, die tijdens de
invasie van de straat waren opge
pakt en zonder vorm van proces
tot het concentratiekamp veroordeeld
waren, uitsluitend omdat de moffen
vreesden, dat deze menschen na hun
eventueele bevrijding aan den strijd
tegen Duitschland zouden deel
nemen"
Dachau was oorspronkelijk be
stemd voor hét „herbergen" van
zesduizend gevangenen. Maar er
zijn tijden geweest, dat het kamp
dertigduizend politieke gevangenen
bevatte. Dit was een van de oor
zaken van de waarlijk ongeloofe-
lijke hygiënische wantoestanden
die er heerschten. Voor elke zeven
mannen waren er slechts twee
kribben om in te slapen, met het
gevolg dat de menschen veelal,
winter en zomer, bijna zonder be
schutting op den ijskouden grond
moesten slapen. Longontsteking en
pleuris waren dan ook gewoonlijk
de gevolgen van een dergelijke le
venswijze, die de gevangenen in
tallooze gevallen met den dood
moesten bekoop-en.
Natuurlijk wemelde het in het
kamp ook van ongedierte. De gevan
genen werden weliswaar geregeld ont
luisd, maar deze behandeling, waar
bij zij over heel hun lichaam werden
ingesmeerd met een bijtende vloei
stof, was een marteling op zichzelf.
Doeltreffend was deze behandeling
tenzij dan als marteling niet, want
vaak waren de gevangenen na afloop
daarvan nog meer met ongedierte
van het M.G. bij den winke
lier inleveren, van wien men boter
wenscht te betrekken.
Evenzoo moet men als bestelbon
voor 100 gram kaas bon 14 bij den
winkelier inleveren, van wien men
kaas wil betrekken.
De bestelbonnen moeten uiterlijk
Zaterdag 9 Juni a.s. bij de gekozen
winkeliers ingeleverd worden.
De winkeliers zijn verplicht een
ontvangstbewijs voor deze bestel
bonnen af te geven. In den loop
van 10 t/m 16 Juni a.s. zullen vervol
gens koopbonnen worden aangewe
zen, waarna men tegen inlevering
van deze kóopbonnen, te zamen
met het bovengenoemde ontvangst
bewijs, voor de ingeleverde bestel
bonnen de boter en resp. de kaas
kan betrekken.
De aandacht wordt er op geves
tigd, dat iedereen geheel vrij is in
de keuze van zijn leverancier, mits
deze is ingeschreven bij het Centr.
Distributiekantoor. De bovenstaande
regeling houdt niet in, dat er een
zoogen. klantenbinding wordt in
gevoerd. Men blijft vrij. ook bij an
deren dan bij dengene, bij wien men
bovenbedoelde bestelbonnen heeft
ingeleverd, boter en kaas te koopen.
Slechts voor den' eersten verkoop in
de week 10 t/m 16 Juni is men tegen
inlevering van den koopbon en het
ontvangstbewijs verplicht de arti
kelen te koopen van den leverancier,
bij wien men den bestelbon heeft in
geleverd.
Rijstebloem
Voor de kinderen, die geboren zijn
in 1944 en 1945, heeft het Nederland -
sche Roods Kruis gratis 500 gram
rijstebloem beschikbaar gesteld. Op
vertoon van de tweede distributie
stamkaart van de baby geschiedt
de uitreiking in het gebouw hoek
Hazenpaterslaan-Dreef. Vrijdag de
letters JQ, Zaterdag RZ. Het
gebouw is geopend van 912 en
van 25 uur. Zij, die reeds kinder
meel hebben ontvangen van het R.K.
komen niet voor een tweede maal in
aanmerking.
Extra rantsoenen
De uitreiking van de extra rant
soenen voor a.s. en jonge moeders
voor de periode van 10 Juni tot
7 Juli geschiedt deze week.
Groenten
De Distributiedienst maakt bekend,
welke soorten groente en hoeveel op
bon 41S beschikbaar zijn, namel. een
komkommer, 500 gr. rabarber, 250
gram spinazie, een bos peen, een
halve bloemkool eerste soort en een
bloemkool 2e soort, 250 gr. andijvie
en een krop sla.
In een „D.-Day" boodschap
aan Europa verklaart de leider
van het Amerikaansche staatsbu-
reau voor het vervoer o.m.: „Wij
wenschen, dat Frankri.k, België
en Nederland weten, dat de aan
voeren voer deze landen afkom
stig zfljn uit onze eigen voorra
den, zooals zij ook afkomstig zijn
uit de Britsche voorraden. Van
onzen kant weten wij. dat gij ook
kolen' en grondstoffen noodig
hebt en wij doen ons best, om
U hieraan te helpen."
Dr. Adolf Halfeid, een bekend
nazi-journalist van het invloedrijke
Homburger Frcmdenblatt", deelde
den correspondent van de Daily li\-
piess eenige opzienbarende reilen
mede, waarin een helder licht wordt
geworpen op de houding der hoog
ste nazi-leiders vóór en na het mis
lukte offensief van December.
Garing, aldus Halfehl, is aanspra
kelijk voor deze mislukking. Hij be
droeg Hitier. door te verbergen hoe
v.wak de Luftwaffe was, toen de
plannen voor het offensief in de
Ardennen werden gemaakt.
Toen Hitler in Juli aan den bom
aanslag was ontsnapt, zeide hij her
haaldelijk: „Dit is het werk der
Voorzienigheid. Ik zal nu de Duit
sche overwinning verwezenlijken."
Maar gedurende enkele weken ge
droeg lil zich als een krankzinnige.
Achthonderd personen- werden na
het onderzoek terechtgesteld. Dui
zenden, sommigen ze,ggen 60.000,
werden zonder meer neergeschoten-.
In tien dagen was de geheels oppo
sitie uitgeroeid.
Hitier bracht zijn tijd door met
het bestudeeren van landkaarten
van het Westelijk Fro'nt, wachtend
op het cogenblik. dat zijn „intuïtie"
fjou gaan werken. Op een dag, in
liet begin van September, legde hij
plotseling Zijn vinger op de kaart. En
zooals mij een officier, die juist in
zi n nabijheid was. vertelde, riep
hij: „Daar zullen we aanvallen-".
Zijn vinger rustte op de Ardennon.
Zijn militaire leiders zeiden hem:
„We moeten minstens 1300 vliegt,ii
gen hebben. die voortdurend in ac
tie zi n, ongeacht de verliezen."
Teen- men Göring vroeg of hij
daarvoor ken zorgen antwoordde
deze zo-nöer aarzeling: „Jawolii,
mein Führer, zij zullen er zijn."
Maar op den bepaalden dag beschik
te von Rundstedt slechts over 800
vliegtuig-en en het offensief mis
lukte.
Göring werd door von R-undstedt
hiervoor .aansprakelijk gtSstel-d.
W'oectend beschuldigde Hitler zijn
luchtmaarschalk ervan dat hij hem
bedrogen had. Een tijd lang' ver
wachtte Göring elk Cogenblik te
worden doodgeschoten. Eén lijf
wacht, gevormd uit leden der Luft
waffe. bewaakte hem dag en nacht.
Hij moet de zwakheid van de Luft
waffe verborgen hebben gehouden,
omdat hij bang was Hitier de waar
heid te vertellen.
behept dan daarvoor. Dit alles was
echter nog slechts een kleinigheid.
Ondervoed en slecht gekleed moes
ten de gevangenen twaalf uur per
dag zwaren arbeid verrichten en
daartusschendoor nog vier uren
„exerceeren". 's Morgens vroeg wer
den zij 's winters, bij een tempera
tuur van 20 30 graden onder nul,
uit de barakken gedreven en moesten
zij vaak anderhalf uur buiten blij
ven staan.
Om een denkbeeld te geven van de
waanzinnige opvatting, die de Duit
sche bewakers van het begrip werk
hadden zij vermeld, dat de heer
Lesger, bij zijn aankomst in 't-kamp
te Allach een fabriek van Dachau
de opdracht kreeg tusschen de
beide prikkeldraadversperringen, die
het kamp omgaven, grassprietjes te
wieden. met een houweel!
De voeding was erbarmelijk
twee-maal per dag een stuk brood
en 's middags een middagmaal dat
bestend. -uit koolsoep met grutjes of
aardappelen met bieten-loof. Eta dit
was nog weelderig vergeleken bij
het menu, dat de gevangenen en
kele maanden na hun komst voor
gezet kregen. Het stukje brood, dat
zij 's morgens bij wijze van gunst
z.,g-, als zware--arbeidstoelage
ontvingen, werd van week tot week
kleiner. Het middagmaal veranderde
in een krachtelooze watersoep en-
ook het z.g. avondbrood slonk zlen-
derocgen. Tegen- het einde van den
oorlog toen het werk in de fa
brieken, waar de gevangenen dwang
arbeid moesten verrichten, ophieid
kregen- zij 's morgens in het
geheel geen eten meer, zulks in
overeenstemming met de nationaal-
soclalistisehe opvattinjg, dat wie
niet werkt, ook niet behoeft te
eten. 's Middags nuttigden zij dan
hun eersten maalti_d, die bestond
uit water, waarin blaadjes onkruid',
dat door Joodschs meisjes in het
kamp gewied was, ronddreven. Hot
avondmaal bestond uit één achtste
brood.
Juist deae stelselmatige uithon
gering heeft de meeste slachtoffers
gemaakt in Dachau en Allach. De
gevangenen waren tenslotte zoo uit
geput en krachteloos, dat zij niet
meer in staat waren hun voeten op
te lichten. Werden zij ziek, dan was
het onherroepelijk met hen gedaan.
De laatste krachten van hun uitge
teerd lichaam werden- in enkele da
gen gesloopt en de dood verloste
hen uit de hel van het concentratie
kamp.
Maar zelfs dit was nog niet erg
genoeg. Honger en uitputting de
den hun moorddadig werk onder
de kampbewoners nog niet snel
genoeg naar den zin der nationaal-
sccialistische machthebbers. Daar
om werden de gevangenen onder
toezicht gesteld van z.g; „Capo's"
(opzichters) die gerecruteerd waren
uit het schuim van de Duitsche
onderwereld. Deze Capo's waren
misdadigers, die meestal tot zware
gevangenisstraffen waren veroor
deeld wegen moord, plundering,
autobanditisme e.d. en die nu on
der leiding van de S.S. gelegenheid
kregen hun sadistische instincten
bot te vieren op de weerloozen,
die aan hun toezicht waren toe
vertrouwd. Het waren zonder uit
zondering gevaarlijk gekke misda
digers, die er bij de minste of ge
ringste aanleiding op los ranselden.
Als de dwangarbeiders uitgeput
achter hun machines neervielen op
een bankje werden zij door dat
tuig afgerost. Onze zegsman is
maanden achtereen eiken dag ge
slagen.
De machines in de fabrieken wer
den oorspronkelijk natuurlijk bediend
door Duitsche arbeiders en buiten-
landschd vrijwilligers. Deze heeren,
Einsteller genaamd, moesten er voor
zorgen, dat de gevangenen aan het
werk bleven. Dat was hun eigen be
lang, want het geld dat de gevan
genen met hun arbeid verdienden,
staken zij in hun zak en speelden er
mooi weer mee in München. Deze
kerels waren er dus vaak op uit de
gevangenen op te drijven tot grootere
activiteit. Er waren er echter ook,
die zich vrij behoorlijk gedroegen en
die genoegen namen met een karig
loon. Anderen echter zagen er nie-.
tegen op om met handtastelijkheden
de uitgeputte dwangarbeiders tot
grooteren spoed aan te zetten.
Ei- zijn echter gruwelijker dingen
gebeurd in Dachau. Daarvan willen
wij in een volgend artikel iets ver
teilen.
LONDEN, 7 Juni. (UP). De kans,
dat de eerstvolgende ontmoeting
tusschen Churchill, Truman en Sta
lin te Londen zou geschieden, is
uitgesloten, verklaarde Sir John
Anderson in het Lagerhuis namens
den premier. Zoo zal Churchill
voor de derde maal over zee gaan
om de staatshoofden van Amerika
en Rusland te ontmoeten. Men acht
het evenwel niet waarschijnlijk, dat
Churchill or in zal toestemmen, de
bijeenkomst op Russisch grondgebied
te houden.