PIJPLEIDING IN DEN OCEAAN
Problemen in Duitschland
Geen
20 lichtingen
V2 zou Amerika beschieten
Ti
FIDO, DE MISTVERDRIJVER
69ste JAARGANG Na 23263
DONDERDAG 14 JUNI 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5
Registratie van
alle arbeids
krachten
Een nationale
adviescommissie?
Hoofdaalmoezenier
H. J, J, M.v. Straelen
Zuivering van politie
en justitie
Telefoon 21543 en 21544
«L
A B Abonnementsprijs 26 cent per weelc
Prinses Juliana
bij besprekingen over
herstel van het land
De Koninklijke familie. Staande HM. de Koningin en Prin
ses Beatrix, zittende (van links naar rechts) Prins Bernhard,
Prinses Margriet, Prinses, Irene en Prinses Juliana
Amerikanen en Eng,elschen zijn
het in de practijk eens
sr!kwa^e^t
Olie, levenselixer
van den oorlog
3846 arrestanten
Bisschoppen bü
de Koningin
Het was verboden
TRUMAN
naar Londen
Aan den lezer
Heden is De Tijd weder ver
schenen en wij stellen onze
lezers gaarne in de gelegen
heid zich op dit blad te abon-
neeren. In den loop van de
week komt onze bezorger bij
U informeeren of V hiervan
gebruik wenscht te maken.
NIEUWE HAARLEMSCHE
COURANT
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Naar wij vernemen ligt het in de
bedoeling in de komende maanden
over te gaan tot registratie van
een groot deel der in Nederland
beschikbare mannelijke en vrou
welijke arbeidskrachten.
Men beoogt door een verorde
ning van Mil. Gezag alle mannen,
geboren in de jaren 18951929 en
alle vrouwen, geboren tusschen
1900 en 1939, op te roepen om zich.
te laten inschrijven bij de Gewes
telijke Arbeidsbureaux. Zij ontvan
gen dan een bewijs, dat bij het af
halen van distributiebesclieiden
moet worden overgelegd.'
Dezer dagen hebben het Vader-
landsch Comité en de Groote Advies-
Commissie der Illegaliteit aan de
Regeering een Ljst met een vijftigtal
hamen overhandigd van personen,
die tezamen als een Nationale Ad
vies-Commissie zouden kunnen op
treden in de periode, dat nog geen
parlement fungeert.
Twee derden van de namen werden
op de lijst geplaatst door het Groot
Burger Comité. Een derde deel
bracht de Groote Advies-Commissie
der Illegaliteit naar voren, die hier
bij een keus deed uit hen, die in het
•rzet een rol gespeeld hebben.
Tot hoofdaalmoezenier van de
Ned. Land- en Luchtmacht is be
noemd de zeereerw. heer H. J. J.
M. van Straelen, sinds 1 Juni 1930
aalmoezenier voor het leger, met
standplaats Amersfoort. Hij is op
volger van Mgr. J. J. J. Noordman,
die in Augustus 1940 benoemd werd
tot pastoor te De Kwakel.
Blijkens de Staatscourant is b'j
beschikking van den minister van
Justitie een aantal rechterlijke en
politloneele ambtenaren op grond
van artikel 4 van het Zuiveringsbe
sluit ontslagen uit 's Rijks dienst
met ingang van den dag, waarop
vóór hun standplaats de bijzondere
staat- van beleg is ingetreden.
Prinses Juliana woonde Woens
dagmorgen op het departement van
Binnenlandsche Zaken een samen
komst bij, welke was belegd door
de ministers van Binnenlandsche
en Sociale Zaken.
Op deze bijeenkomst werden en
kele principieele vragen besproken,
die waren gerezen in verband met
de samenwerking tusschen N.V.H.,
H.A.R.K., de kerken en de gebun
delde illegale verzorgingsgroepen.
Van al deze instellingen en orga
nisaties waren vertegenwoordigers
aanwezig. Volledige overeenstem
ming werd bereikt, wat betreft aller
samenwerking in N.V.H.-verband,
tot het sociaal herstel van het door
den. ocrlog zoo zwaar getroffen
Nederlandsche volk.
Het vliegveld Woensdrecht (ten
Zuiden van Berden op. Zoom"! zal
worden ingericht voor vacantieoerd
voor kinderen uit'het "Westen des
lands.
HANNOVER, 14 Juni (A.P.) Over
de Britsche en Amerikaansche poli
tiek met betrekking tot het militair
gezag in Duitschland schrijft een
correspondent van A.P., dat deze
zoo nauw is gecoördineerd, dat hij
na een maand door de zones van de
12e Amerikaansche en 21e Britsche
legergroepen gereisc^te hebben, geen
groote verschillen in het bewind
over het verslagen Duitschland heeft
kunnen constateeren. Met identieke
maatregelen hebben de detachemen
ten van zoowel het Britsche als Ame
rikaansche militair gezag de volgen
de problemen aangepakt:
Repatrieering van buitenlanders,
waarbij die van de Russen met be
trekking tot de Anglo-Amerikaansche
verordeningen betreffende den goe
den gang van zaken de grootste
moeilijkheden heeft opgeleverd;
Herstel van de openbare nutsbe
drijven in door da bombardementen
verwoeste gemeenten;
Welk een belangrijke rol
de petroleum heeft ge
speeld bij de geallieerde
oorlogvoering blijkt uit
overtuigende voorbeelden.
Het eerste; de enorme
pijpleidingen, aangelegd
onder het Kanaal, de z.g.
Operation Pluto. Het twee
de: de 100.000 ton petro
leum, die Operation Fido
verslond om den mist te
verdrijven.
De geschiedenis van de
onderzeesche pijpleidingen
begint in 1940. Het was
Lord Mountbatton, die als
chef van ue operaties ter
zee. te land en in de lucht,
het eerst den aanleg van.
zulk een pijpleiding voor
stelde. Dit Plan 'eek wel
haast niet voor verwezen
lijking vatbaar, maar er
waren mannen, die er pers
pectief in zagen en met de
proefnemingen werd een
begin gemaakt. Op dezelf
de wijze als vroeger de te
legraafkabels in den Oce
aan, werden nu holle ka-
O018 voor petroleum In de
,„T:ems neergelaten en
min ®Pannlng wachtte
nlmo!! '«"Raat. Het
scfcüjn. Ree^s wild»» voor**
ontmoedigd de^ ondeme^
piing maar staken, toen
plotseling in groote hoe
veelheden het levenselixer
van den oorlog naar bui
ten spoot!
Nu werden de zaken
grootscheeps aangepakt.
Aangezien geen enkel ka
bel-schip groot genoeg was
°m een zoo langen kabel,
hoodig vcor de eerste
verbinding: Swansea naar
airracomte onder het Ka-
vl^ Tan Bristol - door, te
kiH-eren' moest er een
ouur<ol?nul£ voor worden
"Bebouwd. Later kwa-
men er booten van alle
klassen bij. Honderd offi
cieren en duizend man
schappen werkten aan de
pijpleidingen, toen de on
derneming tot een werke
lijk groot bedrijf was uit
gegroeid.
Ook de qualiteit van het
materiaal werd herzien. De
nieuwe leiding bestond uit
stalen pijpen van 3 duims-
doorsnee, die automatisch
tot elke gewenschte lengte
konden worden gewalscht
en om een trommel gewon
den. Met naar verhouding
dezelfde spanning liep de
kabel ook weer af, mits
®r maar voor zorgde,
dat de trommel 30 voet of
meer in doorsnee was. De
lengte van de pijpleiding,
die elk schip met zich kon
voeren, bedroeg 70 mijl. Te
Gravesend werd een spe
ciale inrichting gebouwd
om pijpen, die 20 voet lang
waren, samen te lasschen
tot kabels van 4000 voet,
met een capaciteit van 10
mijl per dag. De mogelijk
heid bestond deze lengten
op te voeren tot een totaal
van 350 mijl.
Een paar weken na D-
dag werden 4 pijpleidingen
aangelegd naar Cherbourg.
Zestien pijpleidingen liepen
naar Boulogne en omge-
Tot zelfs naar
Hoe men het klaarspeel
de den beruchten Eagel-
schen eh later ook den
lontinentalén Europeesehen
mist van de vliegvelden
te verdrijven, ls een ge
schiedenis, die aan „Ope
ration Fido" het levens
licht schonk. Zoo groot is
het succes met deze uit
vinding, dat het op het
oogenblik nog maar een
kwestie van routine is om
de vliegvelden, waarover
zich de dichte nevels sprei
den, van al deze onge-
wenschte elementen te
zuiveren. Menschenlevens
blijven nu gespaard, toe
stellen behouden; <je ope
raties, die men anders ze-
Frankfort
dingen doorgeleid. o| dele
manier zyn sinds 12 Am
gustus 120 mlllloen gai,ons
olie door de „Operation
Pluto'' naar Europa ge
stuwd. De oude zeegod ts
er met zijn drIetand wel
willend van afgebleven.
Maar of de leidingen ge
handhaafd blijven? Tank
schepen zyn goedkooper
ker zou uitstellen, worden
uitgevoerd. Toen Von
Rundstedt zijn December-
offenslef lanceerde, lag
over Europa een dichte
mist En het gewicht van
de geallieerde tegenmaat
regelen drukte geheel op
de luchtmacht, maar die
luchtmacht kon toch alle
operaties uitvoeren; vlce-
maarschalk Bennet ver
klaarde, dat juist door het
toepassen van Operation
Fido tijdens dit offensief,
de oorlog eenige jaren kor
ter heeft geduurd. Van
welk belang 'ChurchfU het
verdrijven van den mist
van de vliegvelden achtte,
blijkt uit den ijver, waar
mee hij voor al deze pro
blemen een oplossing heeft
gezocht. Het departement
voor gebruik van petroleum
in oorlogstijd belastte zich
met die taak. Het waren
tenslotte deze eenvoudige
overwegingen, die tot het
vinden van „Operation
Fido" leidden. Mist wordt
veroorzaakt door conden
satie van vocht in de at
mosfeer of door de aan
wezigheid van veel opeen
gedrongen rook of stof
deeltjes. De condensatie
van vocht geschiedt door
het afkoelen van de lucht
beneden zijn verzadigings
punt. Daarom zal verdun
ning van het gecondenseer
de vocht plaats vinden als
door het verhitten van de
lucht het verdampingspro
ces weer aan den gang
wordt gebracht. Dus: de
mist wordt verdreven!
Nu zorgt Fido voor de
noodzakelijke warmte op
vliegvelden. Een aaneen
gesloten reeks van petro-
leumbranders wordt zoo
opgesteld, dat zij evenwij
dig loopen met de voor
naamste startbanen, terwijl
zf) daarvan een bepaalden
afstand verwijderd zijn.
Over een ruimte van 1Ó00
yards bij 150 voet met een
hoogte van 100 voet kan
men den mist wegbannen.
Vijfhonderd yards van de
„schoongebrande" ruimte
ligt in de nabijheid van de
startbaan, 500 yards op de
baan zelf. Onder gunstige
omstandigheden, afhanke
lijk van den wind en het
vochtgehalte van den mist,
kan men een hoogte van
meer dan 500 voet berei
ken.
Fido verbruikte ruim
lOO.OOo ton petroleum.
Maar 13 dit een te hooge
prijs voor de menschen
levens, die ermee werden
gered? De luchtvaart ln
vredestijd zal van deze oor
spronkelijke Engelsche uit
vinding ten volle kunnen
profiteeren.
Stimuleering van de landbouw
productie;
Voorkoming van typhus- en vlek-
typhus-epidemieën en vermindering
van schurft, welke hoofdzakelijk
door de schaarschte aan zeep ver
oorzaakt ls;
Vorming uit de Duitsche burger
lijke bestuurscolleges van provin
ciale „regeeringen", welke uit den
aard der zaak minder gezag hebben
dan de marionetten-regeeringen, die
door de Nazi's ln hun bezette ge
bieden werden gevestigd.
Amerikaansche en Britsche officie
reu verklaarden met betrekking tot
de politiek, welke het militair gezag
op den langen duur zal voeren, met
verbazingwekkende eenstemmigheid
het volgende: Sta geen politieke ac
tiviteit toe, laat de rantsoenen niet
boven het verhongerings-minimum
van 1150 calorieën per dag komen,
verbiedt industrieele productie, welke
boven de minimumbasis der con
sumptiebehoeften uitgaat.
Het Militair Gezag deelt ons
mede, dat in het district Haarlem
thans 3846 arrestaties verricht zijn.
Naast N.S.B.-ers betreft het hier
ook collaborateurs, profiteurs e.d.
De Haarlemmers, die reeds per
boot naar Amsterdam kunnen va
ren, kunnen thans ook naar Den
Haag en Zaandam van booten ge
bruik maken.
Naar aanleiding 'van persberich
ten over het onder de wapenen roe
pen van 20 lichtingen op 15 Juli
a.s., waarbij de leeftijdsgrens zou
zijn gesteld op 38 jaar, verneemt
A.N.P.-Aneta, dat dit bericht vol
komen onjuist is.
In verband hiermede kar verwe
zen worden naar de mededeeling
van de sectie voorlichting van M.
G. over de toekomstige Neder
landsche strijdkrachten van 8 Juni
j.l. Hierbij werd o.m. medegedeeld,
dat het totaal dezer strijdkrachten
ongeveer 200.000 man zou bedra
gen, voornamelijk samengesteld
uit vrijwilligers.
De Bisschoppen van Breda,
's-Hertogenbosch en 'Roermond
hebben hun opwachting gemaakt
bij H. M. de Koningin.
Geen Roode-Kruispakkeften
voor politieke gevangenen
Het Dagelijksch Bestuur van het
Nederlandsche Roode Kruis wijst er
op, dat de Duitsche bezetter het
vroegere hoofdbestuur van het Ned,
Roode Kruis stelselmatig verboden
heeft den politleken gevangenen in
Duitschland pakketten te zenden,
niettegenstaande de talrijke pogin
gen. die werden ondernomen om
hierin wijziging te brengen. Binnen
Nederland werd het, zij het met veel
tegenwerking, tenslotte oogluikend
toegelaten. Aan politieke gevangenen
in Nederland werden 500.000 levens-
mlddelenpaketten uitgereikt.
LONDEN, 14 Juni (U.P.). In En
geland verwacht men met span
ning een mogelijk bezoek van Tru
man aan Londen, hetzij op de
heenreis, hetzij -op den terugweg
van de driemogendhedenconferen-
tie. Ofschoon Truman geen datum
heeft genoemd, gelooft men dat de
bijeenkomst tusschen 5 en 16 Juli
gehouden zal worden. Er bestaat
een goede kans dat Truman het
bezoek aan Londen zal brengen,
dat Roosevelt reeds had voorbe
reid, doch niet heeft kunnen uit
voeren door zijn plotselingen dood.
President Truman heeft op ceni
persconferentie medegedeeld, dat d«
definitieve datum en plaats van de
ontmoeting der „Groote Drie" zijn
vastgesteld, doch hij kon daarom
trent geen mededeelingen doen. Bij
zonderheden der ontmoeting zijn
door Davies en Hopkins met Chur
chill en Stalin vastgesteld. Truman
gaf als zijn meening te kennen, dat
de „Groote Drie" thans op weg wa
ren naar een volledige regeling vaa
hun meeningsverscbillen.
GEALL. HOOFDKWARTIER, 14
Juni (AP) Toen de oorlog in
Europa ten einde liep, was de mas
sa-productie van V2-bommen met
een draagwijdte van 5000 K.M. en de
mogelijkheid om met haarfijne accu
ratesse het doei te treffen, binnen
het bereik van de Duitsche weten
schap gekomen.
Aldus hebben Amerikaansche in
telligence-experts voor alles wat met
explosieve middelen te maken heeft
verklaard. Binnen zes maanden zou
Duitschland ln staat geweest zijn,
deze raketprojectielen op zoo'n utt-
gebrelde schaal te vervaardigen, dat
de nazi's daarmee het voordeel van
de geallieerde superioriteit in de
lucht meenden te kunnen neutrali
seeren. De experts zl| u tot deze con-
clusle gekomen na een maand lang
een uitgebreid onderzoek ingesteld
te hebben in de enorme rakettenfa-
briek. welke bijna 300 meter diep ln
het Kohnsten-gebergte bij Nordliau-
sen gebouwd is. Ook gesprekken met
Duitsche wetenschappelijke werkers,
dte nu in Amerikaansche handen
zijn. hebben hun waardevolle in
lichtingen opgeleverd.
Majoor William J. Bromley ver
klaarde, dat de raid door Britsche
vliegtuigen op het proefstation van
V-wapens aan de Oostzeekust
de werkzaamheden Juist ongeveer
een half jaar vertraagd heeft,
De leiders van het proefsta
tion gaven toe, dat groote schada
aan hun installaties werd toege
bracht en ongeveer 800 van hun
beste experts er bij gedood werden.
Die aanval heeft ons gered, aldus
Bromley. De Duitsehers waren van
oordeel, dat zij binnen 2 Jaar raket-
bommen hadden kunnen ontwikke
len met een draagwijdte van bijna
25000 K.M.
Het antwoord der V. S. op het
Fransche voorstel voor een vijf-mo-
gendheden-conferentie over het Mid
den-Oosten, is, naar te Parijs ver
luidt, afwijzend.
Zakowskl, een der drie Polen te
Londen, die uitgenoodigd zijn voor
de Poolsche besprekingen te Moskou,
heeft de uitnoodigtng afgeslagen op
grond van de houding van zyn par
ty, de Poolsche socialistische party.
De samenkomst van de „Big Three",
zal, naar de Times verneemt, kort na
de Engelsche verkiezingen gehouden
worden t« Weenen.
