a
Bom barst in België
Koning keert terug -
regeering treedt af
wam
Spaansch-Fransch incident
WIJ DAKKEN HET ZUIDEN
Vorderingen
op Borneo
Coring over Hitler's blunders
De Paus over:
I
69ste JAARGANG No. 23266
MAANDAG 18 JUNI 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544 a b - k m Abonnementsprijs 26 cent per
weefc 1
Algemeene staking
dreigt
-
Weer een monarchie in Spanje?
Het pauselijk staats
secretariaat
Kracht van
het gezin
Mijnen onder
Staatsbeheer
Herstel van schade aan
den landbouw
i,r-
Zeepbon 34
Verschroeide aarde'
DISTRIBUTIE
Koffie en havermout van
het Roode Kruis
(Ongecorrigeerd)
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
BRUSSEL, 17' Juni (A.P.) Koning Leopold is van plan binnenkort
naar België terug te keeren, zoo werd gisteren in een officieel commu
niqué medegedeeld, dat tegelijk het aftreden bekend maakte van de
Belgische regeering, welke verklaarde niet de verantwoordelijkheid te
kunnen dragen voor de na den terugkeer van den koning onvermijdelijk
te verwachten politieke gebeurtenissen. Deze nieuwe ontwikkeling scheen
zich vandaag snel tot een ernstige situatie te ontwikkelen. Een speciale
bewakihg met gendarmes werd n.l. bij den Belgischen nationalen omroep
en het hoofdtelegraafkantoor ingesteld, hetgeen er op wijst, dat onlusten
gevreesd worden door de regeering Van Acker, die ondanks haar aftre
den voor de handhaving der orde zorg zal dragen tot een nieuw kabinet
het bewind op zich heeft genomen.
Indien de gebeurtenissen den loop
nemen, die door een bepaalde cate
gorie gevreesd wordt, is het zelfs
mogelijk, dat algemeene verkiezingen
gehouden moeten worden, hetgeen
een onmetelijk moeilijke, zoo niet
onmogelijke taak is, gezien het feit,
dat het Belgische verkiezingsappa
raat gedesorganiseerd en een groot
aantal Belgen nog niet naar het
vaderland, teruggekeerd is.
De regeering nam in haar com-
T. jnuniqué geen blad voor den mond.
Door aan te blijven, zou zij den schijn
wekken, accoord te gaan met een
eventueele verklaring1, redevoering of
handeling van den koning bij zijn
terugkeer, waartoe zij niet bereid
was. Het kabinet verklaarde de re-
geeringszaken te willen afdoen, tot
de koning voet op Belgischen bodem
gezet zou hebben, maar van dat
oogenbllk af zoui het regentschap
van prins Karei automatisch ophou
den en zou de koning de volle ver
antwoordelijkheid dragen. In ver
band met de gevaarlijke situatie,
welke zich zou kunnen ontwikkelen,
moest de regeering er met kracht bij
den koning op aandringen, een nieuw
kabinet te vormen, dat het bewind
zou kunnen overnemen, zoodra hij
teruggekeerd was.
Dit is de eerste keer in de Belgi
sche geschiedenis, dat een regeering
den koning 7.00 ronduit durft te
zeggen wat liij behoort te doen.
In,tusschen zijn de moeilijkheden
voor de vorming van een nieuwe re
geering toegenomen. De liberale
partij heeft n.l. aangekondigd, dat
zij geen zitting wenscht te nemen in
een nieuwe door koning Leopold te
vormen regeering, en daar de socia
listen en communisten reeds een
zelfde besluit genomen hadden, be-
teekent dit, dat de koning alleen op
de katholieken kan rekenen om een
nieuwe regeering samen te stellen.
Een uitsluitend katholiek kabinet
zou in het parlement in de minder
heid zijn, met het logisch gevolg:
kamerontbinding en noodzakelijkheid
van verkiezingen. 1
„Zich zelf niets te verwijt4'"
Tot nu toe is er niets bekend om
trent het tijdstip van Leopold's te
rugkeer. Van Acker heeft den koning
niet op de hoogte gebracht van de
woelige stemming, welke in zijn land
PARIJS (Reutqr, 18 Juni)
Van Spaansche zoowel als van
Fransche zijde is een onderzoek
ingesteld naar het incident te
Chambery. Uit een officieele
Spaansche mededeeling blijkt,
dat een trein met 470 Spaansche
onderdanen is overvallen, waarbij
61 personen zwaar en 100 perso
nen licht gewond werden, terwijl
de bagage en het persoonlijk be
zit der passagiers werden gesto
len. De Fransche regeering had
voor den doortocht toestemming
verleend, maar de 50 gendarmes,
die den trein begeleidden, hielden
zich geheel afzijdig. De Spaan
sche regeering heeft naar aan
leiding van het gebeurde by de
Fransche regeering een officieel
protest ingediend.
Inmiddels blijkt uit de laatste be
richten van Fransche zijde, dat in den
aangevallen trein geen leden der
blauwe divisie zaten, doch 420 Spaan
sche diplomaten en consulaire agen
ten met*, hun personeel, die uit ver
schillende Europeesche landen werden
gerepatrieerd.
Madrid maakt bekend, dat thans
Spaansche troepen worden gezonden
naar de Pyreneeën. De versterkingen
aldaar worden uitgebreid en ver
stevigd.
Tenslotte deelde Generaal Franco
aangaande de blnnenlandsche toestan
den in Spanje mede, dat de Spaansche
regeering heeft besloten een staats
raad m het leven te roepen.-die, wan
neer dat noodzakelijk blijkt, over het
probleem der troonsopvolging zal be
slissen. „Deze raad zou van den erfe-
lijken vorst bepaalde garanties vragen
naast noodzakelijke geschiktheid om
den troon te bestijgen."
Gezaghebbende Vaticaansche krin
gen spreken met nadruk de Fransche
berichten tegen, volgens welke een
hooggeplaatst Amerikaansch prelaat
vermoedelijk tot pauselijk staats
secretaris zou worden benoemd.
heerscht, en 't verluidt, dat deze van
meening is, dat hij zich niets heeft
te verwijten ,en verplicht is zijn volk
te raadplegen.
Nader wordt nog uit Brussel ge
meld, dat de demissionnaire Belgi
sche katholieke ministers een kort
communiqué- gepubliceerd hebben,
waarin zij vêrklaren ten aanzien van
het ontslag de meerderheid gevolgd
te hebben. Zij roepen de bevolking
op de orde en rust te bewaren.
Dé afgetreden Belgische premier
Van Acker heeft verklaard: „Ik
ben nog niet weg, en hoop en ben
voornemens aan het bewind te
blijven." In kringen, die van mee
ning zijn, dat het aftreden van
den. koning de eenige weg is om
uit de huidige impasse te geraken,
interpreteert men deze woorden al
dus, dat de regeering nog de hoop
koestert, dat de koning zal heen
gaan.
-„ De socialistische partij heeft een
motie aahgenomen, waarin het re-
geertngsbesluit om af te treden wordt
goedgekeurd en de arbeiders worden
aangespoord, op het beslissende mo
ment van den terugkeer des konings
de orde te bewaren. De communisti
sche „Drapeau Rouge" legt de ver
antwoordelijkheid voor een mogelijke
algemeene staking op de bevorderaars
van 's konings terugkeer.
Z. H. de Paus heeft Zondagmiddag
ter gelegenheid van een plechtigheid
Jn de Sacré-Coeur op Montmartre te-
Parijs by het honderdjarig bestaan
van het Apostolaat des Gebeds in
het Fransch een radio-rede gehou
den. De H. Vader sprak daarby in
het bijzonder over de heiligheid van
heb, huwelijk, welke in gevaat wordt
gebracht door echtscheiding, een
losbandig leven en een onchristelijke
pers. De Paus wees op het groote be
lang voor Frankrijk: van gezonde en
overtuigd christelijke groote gezin
nen, waarmede de toe-komst van het
land nauw verbonden is. „Millioe-
nen vaders, moeders en kinderen",
zoo zeide de Paus, „zijn trouw aan
de Kerk. en wie is in sfaat de- kracht
van zulk een leger te meten? Daar
om houdt moed., Fransche gezinnen,
uw macht is groot."
De minister van Sociale Zaken
heeft Ingevolge het buitengewoon
mijnbeslult de mynen „Oranje-Nas-
saii", „Laura en Vereeniglng", „Wil
lem en Soplila" en de Domaniale
Mijn onder staatsbeheer gesteld. Be
heerder Is ör. Ir. C. Th. Groothoff,
directeur der Staatsmijnen, die zijn
functie reeds heeft aanvaard en reeds
in contact getreden Is met de leiders
der vakvereenigingen.
Vele Haarlemmers hebben be
hoefte gevoeld om hun dank uit
te spreken voor de snelle en mil
de hulp, die h(± Koode Kruis di
rect na de bevrijding heeft ver
leend. En terecht. Want hetgeen
de laatste weken dank zij de
gulheid van onze zuidelijke land-
genooten onder auspiciën van
de afdeeling Haarlem van het
Roode Kruis is verricht, grenst
aam het ongelooflijke. Niet minder
dan 200.000 kg. levensmiddelen
hebben de heeren Burg en Schui-
lenburg van het Intern. Roode
Kruis naar Haarlem gebracht en
verdeeld.
Op de Hazepaterslaan is er een
activiteit geweest, die moeilijk te
beschrijven valt. Alleen enkele cij
fers kunnen uitdrukken, welke pres
taties hier geleverd zijn. 35.000 pak
ketten, 11.000 babypakketten,
200.000 brooden en 340 kisten met
sinaasappelen werden er uitgereikt
of bezorgd in ziekenhuizen, kinder
en babytehuizen en hofjes voor ouden
van dagen. Ai deze goederen voor
Haarlem zijn afkomstig uit Zwitser
land, Amerika veel ook van het
Koningin Wilhelm!nafonds en uit
de depóts van „Zuid helpt Noord".
De grootste voldoening voor deze
harde werkers vormen wel de resul
taten, welke vastgelegd zijn in ver
schillende medische rapporten, waar
in duidelijk wordt aangetoond, dat
de gewichtscurve der kinderen b.v.
over een tijd van twee weken aan-
merkeiyk is gestegen. „Directe hulp"
was het parool en het was beter een
fout te maken dan langzaam te wer
ken, want er moest snel geholpen
worden. Alle diabetici in Noord-Hol
land heeft men kunnen voorzien van
insuline, een zeer belangrijk genees
middel, dat menigeen van den dood
gered heeft. Aan particulieren wer
den 12 ton pakketten uit het Zui
den verstrekt.
Deze weinige gegevens, welke wij
op een persconferentie vernamen,
zeggen meer dan woorden vermogen
uit te spreken.
Het zal de wensch zqn van vele
Haarlemmers, die op zoo n spontane
wijze hulp hebben mogen ontvangen,
hersteT^awï de Dlen£t Landbouw-
van de slV? taak heeIt h« herstel
vergoedingen voor dez<f scmF* r7a"
de provincie Noora-Holiand zal tós
wnd. inspecteur van den dienst on
treden ir. W. H. Tenkink, voor ZrUü"
Holland ir. F. Hellinga. Voor utrecht
ir. J. Verkoren.
RAAD VAN VAKCENTRALEN
De Besturen van het N.V.V., het
Kath. Werkliedenverbond en het
Chr. Nat. Vakverbond hebben in
het leven geroepen een Raad van
Vakcentralen. Secsetariaat„Huis
den Arbeid". Oudenoord 12,
'echt.
WIESBADEN, 18 Juni
A.P.) In een on
dervraging door geal
lieerde officieren heeft
Göring allerlei militai
re blunders op rekening
van Hitier geschoven.
Hij zei, dat, Hitler's on
kunde inzake het ge
bruik van de lucht
macht, de onbetrouw
baarheid der Italianen
in de Middellandsche
Zee, de vernietigende
kracht der Amerikaan-
sche zware bommenwer
pers en de volkomen
superioriteit der Brit-
6Che vloot in de Euro
peesche wateren de
factoren waren, die tot
Duitschlands militaire
en politieke ineenstor
ting geleid hebben.
Göring deed zijn uiter
ste best om zich schoon
te wasschen. In de
scherpe ondervraging
door Amerlkaansche of
ficieren sprak hij
voortdurend over zijn
afzijdigheid ten opzich
te van de party. Ik
had nooit eenige be
stuursfunctie in de par
ty; als u mijn rede
voeringen kent, zult u
toegeven, dat ik nooit
in oorlogs- of vredestyd
een buitenlandschen
staatsman persoonlijk
heb aangevallen. Ik was
de meest uitgesproken
exponent van 't staats
gezag tegenover de
autoriteit van de par
tij, zoo beweerde hij.
Vrees voor de Brit-
sche vloot en onvoldoen
de eigen scheepsruimte
waren de oorzaken van
het mislukken der In
vasie-plannen tegen En
geland. Was er een
maal een bruggenhoofd
geweest, dan zou vol
gens Göring de invasie,
omdat Engeland geen
bommenwerpers had,
gelukt zijn. Göring ver
telde verder de nood
zakelijkheid van de ver
overing van Gibraltar
via Spanje -bij Hitler
bepleit te hebben, maar
deze zag dit niet in.
In zyn krankzinnig
heid keerde hij zich af
van Gibraltar en
stortte zich op Rus
land.
Het geallieerde succes
werd tot zekerhetd,
aldus Göring, nadat
Amerika in den oorlog
kwam. Het was de ge
allieerde luchtmacht,
die de invasie voorbe
reidde, haar mogelijk
maakte en haar verder
doorzette.
Na de invasie van
Rusland ontstond een
koele verhouding tus-
schen mij en Hitier, zei
Göring, en aan het eind
van den oorlog waren
wij geheel vervreemd
van elkaar.
Göring twijfelde er
niet aan, dat de Ja
panners alles af wis
ten van de Duitsche
schroeflooze vliegtui
gen, omdat Hitier hun
blauwdrukken gege
ven bad, die ln een
duikboot naar Japan
gebracht zyn.
eenmaal nog hun dank te kunnen
betuigen aan de voedselcommlssaris-
sen, de heeren A. Burg en C. Schui-
lenburg, die zich zoo belangeloos en
onvermoeid hebben gegeven aan de
opdracht, welke zij ontvingen van
den initiatiefnemer der hulpactie,
Majoor de Zwart, in 's-Hertogen-
bosch.
wy meenen de tolk van al onze
6tadgenooten te zyn, wanneer wy
hun onze hulde en dank brengen
voor hun charltatiéf werk, dat ln
onze herinnering zal blijven voort
leven als een spontane vrienden
daad.
In den distributiekring Haar
lem is bon 34 aangewezen voor
het koopen van 50 gram zeep. Bon
50 dus niet, zooals abusievelijk is
gemeld.
ZUIVERING H.O.V.
De Mil. Comm. voor het district
Haarlem heeft met Ingang van 15
Juni de navolgende personen be
last met de tijdelijke waarneming
van het bestuur der Baarlemsche
Orkest Vereeniging: mr. A. Beets,
voorzitter, P. de Waardt, secr., dr.
Th. de Crauw, D. J. Sanders en
C. L. Alphenaar, een en ander tot
dat in het bestuur zal zijn voor
zien door een daartoe binnen zes
maanden byeen te roepen leden
vergadering. Aan bovenstaande per
sonen is tevens verzocht zich te
belasten met ,de zuivering der
H.O.V. in al haar geledingen, zoo
wel administratief als artistiek per
soneel.
Klachten, zoowel mondeling als
schriftelijk, voor 1 Juli in te dienen
bir mr. Beets, Baan 37, Haarlem
en den heef- P. de Waardt, Paulus
Buyslaan S, Heemstede.
R.K. STAATSPARTIJ
De R.K. Staatspartij in Haarlem
heeft haar werk, dat tydens de be
zetting werd belemmerd, hervat.
Het voorloopig bestuur hoopt spoe
dig van zich te kunnen laten hoo-
ren Aangezien de ledenlijsten niet
geheel meer in tact zijn, worden
oude en nieuwe leden verzocht hun
naam en adres schriftelijk op te ge
ven aan W. van Beek, Schoterbosch-
straat 18, J. Schippers, Lorentzplein
31, Th. Hooy, Julianastraat 8, A.
Lips, Burg. Sandbergstraat 32 of
G. Hurkmans, Fiihropstraat 2.
HERWONNEN LEVENSKRACHT
Het plaatselijk comité van de ver
eeniging tot bestrijding der tuber
culose ln de R.K. Arbeidersbeweging,
„Herwonnen Levenskracht", heeft
haar taak weer opgenomen. Als het
vervoer dit toelaat, wil men weer met
de uitzending der patiënten begin
nen naar het sanatorium „Berg en
Bosch" te Bllthoven. Ook zal de huis-
verpleging weer zoo spoedig mogelijk
ter hand genomen worden. Patiënten,
die voor uitzending in aanmerking
wenschen te komen en onder con-
tröle staan van het consultatiebureau
kunnen zich melden bij de heeren B.
Reijnders, Zomervaart 134, A. J. Over
toom, Marsstraat 127, W. van Leeu
wen, Rijksstraatweg 8, Th. Uiterdijk,
Leldschestraat 24 zw., en M. Doek,
Voorduinstraat 40.
Volgens de laatste berichten rijn
de Australiërs op Borneo van Broe-
nei uit 6 mijl gevorderd in de rich
ting van Serawah.
De Geallieerde vliegtuigen hebben
Japansche geschutopstellingem ln
Ballkpapan gebombardeerd. Het
communiqué van MacArthur beves
tigt niet het bericht van Radio To
kio, dat een geallieerde vloot op weg
is naar Balikpapan.
Inmiddels passen de Japanners op
de Britsche olievelden van Seria ten
Zuidwesten van de baal van Broenel
de methode der verschroeide aarde
toe, aldus een U.F.-bericht. Meer dan
20 oliebronnen zijn reeds in brand
gestoken.
Naar admiraal Nimitz mededeelt,
zyn tot nu toe in den feilen strya
om Okinawa 82.138 Japanners ge
dood, onder wie admiraal Minoroe
Ota, commandant van de Japansche
zeestrijdkrachten. Zijn lijk is in een
grot op het schiereiland Orokoe ge
vonden. Aangenomen wordt, dat hy
zelfmoord gepleegd hééft.
Amerlkaansche militaire leiders
schatten, dat er zich nog 8.000 A
12.000 Japanners op Okinawa be
vinden. Er is geen enkele aanwijzing,
dat deze strijdmacht gemakkelijk of
vlug verslagen zal kunnen worden,
al spraken frontberiehten van enkele
dagen geleden er van, dat 700 man
zich hadden overgegeven en een kleifl
aantal harakiri had gepleegd.
De vorige tveek zijn op de Philip-
pijnen 8100 Japanners gedood, zoo
deelt Generaal McArthur mede, en
sinds de landing der Amerikanen 8
maanden geleden, bedraagt dit aan
tal 402.363. (A.P.)
In de Roode Kruis winkels zal
op bon 60 van de M.G.-kaarten
op Donderdag 21 en Vrijdag 22
Juni 40 gram koffie worden ver
kocht tegen den prijs van f 0,06)4.
Het publiek dient zicih te wenden
tot den winkelier, waar men den
laatsten keer Roode Kruis goede
ren heeft afgehaald. Woensdag
zullen de winkeliers volgnummers
voor dezen verkoop uitreiken. Te-
venszal in dezfe winkels dezelfde
dagen op bon B 488 van de nood-
kaart 4e serie g r a t i s worden uit
gereikt 100 gram havermout.
Brandhout vcor Babies
Met ingang van Woensdag 20
Juni kan men op vertoon van de
tweede distrilbutdestamikaart voor
babies van 0-16 weken op de afd.
Brandstoffen van het Kringburcau
Zijlstr. 70, een bewijsje afhalen
voor den aankoop van 5 takken
bossen (elk van plm. 7 Kg.) tegen
een prijs van f 0,40 per bos. De
bfcwiisjes kunnen worden gehono-
reeid cp de Stadskweekerij, Kle
ver aan 9 en wel van 9-12 eii van
13.30-16 uur; dfcs Zaterdags van
9-12 uur.
Kindervoeding
Door gewijzigde Regeerings-
maatregelen komt de kort geleden
gepubliceerde regeling' voor"' Kin
dervoeding te vervallen. In plaats
daarvan bestaat thans de moge
lijkheid voor kinderen en jeugdige
personen in den leeftijd van 5 tot
en met 18 jaar gratis voeding te
ontvangen, nadai.- zij hiervoor me-,
disdit gekeurd zijn. Zij, die voor
maaltijden, verstrekt door het
Centraal Bureau voor Kindervoe
ding in aanmerking wenschen te
bomen, kunnen zich hiervoor me
disch laten keuren en wei AH
Dinsdag 19 Jcni, IO woensdag
20 Juni, P—Z Donderdig 21 Jura.
De keuringen geschieden in het
gebouw van de Protestantenbond'
aan de Berkenstr. en in het Wük-
gebouw van de Ned. Herv. Ge
meente, Voorhelmstr. 3, van 9-12
en van 2-5 uur, uitgezonderd
Woensdagmiddag. Stamkaart dient
te worden medegebracht. Voor
deze maaltijden behoeven geen
bonnen te worden ingeleverd. Te
vens wondt er de aandacht op ge
vestigd, dat zij, die in bedrijven
Werkzaam zijn en daar in een of
anderen vorm bijvoeding ontvan
gen, niet aan de maaitijden „Kin
dervoeding" kunnen deelnemen.
