Een nieuwe regeering
Nog niet uitg
Ons voedsel
Aartsbisschop van Freiburg
over Hitler-regime
Leopold voert besprekingen
Polen te Moskou komen tot
overeenstemming
Strijd op Borneo:
Vliegveld Miri
bezet
Opstand van Katholieken was onmogelijk
Een voorloopige oplossing?
Baan tjes jagers
69ste JAARGANG No. 23271
ZATERDAG 23 JUNI 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 26 cent per weelc
's-GRAVENHAGE, 23 Juni. (A.N.P.-Aneta).
De heeren prof. ir. W. Schermerhorn en W. Drees
zijn geslaagd in het vormen van een nieuw kabinet,
waarvan de samenstelling hedenavond te acht uur
per radio en telex bekend zal worden gemaakt.
Alle oorlogs
misdadigers
in één proces?
niet meer naar
Duitschland
Brandt de kachel
dezen winter?
Kinderbijslag:
Verhoogd tot 40 ct.
per kind per dag
(Vervolg op pag. 2)
Nieuwe regeering spoedig bekend
Nazi-plannen
voor derden
wereldoorlog
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
A B IC 419
LONDEN, 22 Juni (A.P.). Een plan
der Ver. Staten om Duitschlands
aartsoorlogsmisdadigers in één col
lectief proces te berechten, dat zijn
weerga in de geschiedenis niet kent,
is openbaar gemaakt door Robert
Jackson, rechter in het Amerikaan-
sche Opperste Gerechtshof en hoofd
aanklager der Ver. Staten. Hij zeide
te hopen, dat „voor het eind van
den zomer begonnen kan worden."
"Vóór Jackson's verklaring had een
gezaghebbende, Amerikaansche bron
gewaagd van het meest sensationeele
proces van dezè eeuw, zoo niet van de
geheele historie, waarin nazi-regee-
ringsleidersv militaire en SS-staven,
diplomaten en groot-industrieelen zul
len 'verschijnen.
Intusschen zullen de vier groote
mogendheden begin van de volgende
week confereeren over de procedure,
datum en plaats.
Rechter Jackson zei, dat het Amerik.
plan voorziet in een militair tribu
naal, waarin de vier mogendheden
ieder door een of twee rechters ver
tegenwoordigd zullen zijn. Zooals het
plan nu ligt, wordt geen vertegen
woordiging van de kleinere landen
beoogd.
Gevraagd of sommige oorlogsmisda
digers misschien zullen probeeren de
hoofden van andere regeeringen, met
wie zij gecorrespondeerd of onderhan
deld hebben, als getuigen op te roe
pen. antwoordde Jackson: ,,Ik zou me
er niet over verbazen, indien zij zulks
zouden vragen, maar het doel van het
proces is, de oorlogsmisdadigers te be
rechten en niet de hoofden van an
dere regeeringen."
Het aantal personen, dat als be
klaagden voor het proces in aanmer
king komt, zal ergens tusschen de 25
en 300 liggen. Tientallen kleinere oor
logsmisdadigers zullen als hoofdgetui
gen moeten verschijnen. Dit beteekent.
dat de Ver. Staten op zijn minst die
kleinere misdadigers zal weigeren uit
te leveren aan de kleine landen, die
onmisbaar geacht moeten worden als
getuigen in het groote proces.
MANILLA, 23 Juni (Un. Press). Op
Borneo hebben de Australische troe
pen het vliegveld van Miri bezet.
Zeer zware luchtaanvallen werden
ondernomen op Balikpapan en op
andere plaatsen op Borneo. Volgens
een Domei-bericht is ook hét gebied
van Medan op Sumatra door vlieg
tuigen gebombardeerd.
Strijd op Tarakan ten einde
De Japansche tegenstand op het
eiland Tarakan bij Borneo is thans
geheel geëindigd. De laatste Japan
sche stellingen, in het No.orden van
het eiland, zijn na verbitterde ge
vechten genomen.
De Sectie Voorlichting: Militair
Gezag deeR mede:
Inzake de transporten van voed
sel en kleedingstukken uit Delfzijl
naar Duitschland heeft het Mili
tair Gezag zich onmiddellijk met
de betreffende geallieerde instan
ties in verbinding gesteld. Op last
van deze laatste zijn de transporten
vanaf 21 Juni des middags te twaalf
uur stopgezet. Dit geldt voor alle
soorten artikelen hiet uitzondering
van uniformen en uitrustingstuk
ken.
Deze foto van den Belgischen
Koning en zijn vrouw, prinses
de Réthy, die men ziet in ge
zelschap van de generaals
Patch en Haislip werd geno
men te Strohl (Oostenrijk)
kort na de bevrijding door de
troepen van het Amerik. leger
De A-artsbisschop van Freiburg
in Br., Mgr. dr. Gröber, verklaart
in een^ herderlijken brief, dat het
nazi-règime den oorlog systema
tisch heeft voorbereid met het
uiteindelijke doel de wereld te
overheerschen.
Gedurende den oorlog kwam
Mgr. Gröber herhaaldelijk in con
flict met de Gestapo wegens zijn
aanhoudende en openlijke veróor-
deelingen van de excessen der
nazi's. In zijn brief zet hij verder
uiteen, waarom de Christenen niet
in opstand kwamen tegen Hitier.
Volgens hem was het voor liet
Duitsche volk ten eenenmale on
mogelijk het nazi-regime omver te
werpen.
„Zij, die in ons midden leven, we
ien, dat wij het uiterste hebben ge
daan, zelfs met liet dreigende gevaar
Naar uit Brussel gemeld wordt,
heeft Koning Leopold vijf Belgi
sche persoonlijkheden, onder wie
de Senaatspresident Gillon en de
Kamervoorzitter Frans van Cau-
welaert. dringend naar Salzburg
ontboden voor een bespreking der
politieke situatie. Zij zijn daar in
een Amerikaansch vliegtuig aange
komen.
De speciale correspondent van
Reuter Patrick Crosse heeft van ge
zaghebbende zijde vernomen, dat de
liberaal Gillon, die tot de persoon
lijkheden behoort, die door Koning
Leopold naar zijn tijdelijke verblijf
plaats werden ontboden, van zijn
partij de instructies ontvangen heeft
om bij den Koning aan te dringen
op diens aftreden. Frans van •'Cauwe-
laert, die zich eveneens te Salzburg
bevindt, kan, naar aangenomen
wordt, gerekend worden tot ie groep
van katholieken, wier overtuiging,
dat 's konings terugkeer noodzakelijk
is, begint te wankelen.
MIJNSTREEK, 23 Juni „Zul
len .van den winter de kachels
"branden?" js ue angstige vraag,
die alom in aen lande gesteld
wordt. Het kolenvraagstuk vormt
het grondprobleem van den
wederopbouw van ons geslagen
vaderland. Het is in dit verband
wel nuttig eenige cijfers te
geven
De normale dagproductie be
droeg in 1938 45.000 ton per dag.
In Juli 1944 (bij langeren ar
beidsduur) 33.551 ton, Juni 1945
16.032 ton. Er werken thans
5.500 mijnwerkers minder dan ln
1938. De minimum-productie
moet 25.000 ton bedragen, noo-
dig voor het doen functionneeren
van 40 procent der industrie en
spoorwegen, het opwekken van
nieuw gas en electriciteit en
het leveren van 10 mud huis
brand per gezin. De opbrengst
der arbeiders bedraagt thans 46
tot 47 pCt. van die van 1938.
Volgens United Press verwacht
men van Van Cauwelaert een com
promisvoorstel.
De oplossing, die men op het
«ogenblik in Brussel meer en meer
hoort opperen, is een zoo snel moge
lijke afwikkeling dei' algemeene ver
kiezingen. terwijl koning Leopold
zoolang ill Salzburg zou blijven en
de regeering-Van Acker voorloopig
in functie.
In een tot de ineer dan 300.000
leden gerichten oproep om niet te
staken, van het Verbond van Chris
telijke Vakvereenigingen, heet het,
dat de koningskwestie ln wezen de
vakvereenigingen niet raakt. De de
mocratie. zoo zegt de oproep, wordt
slechts bedreigd door hen, die de
arbeiders aanzetten een gewelddaad
te plegen tegen de Grondwet. De
Grondwet den rug toekeeren betee
kent den weg openstellen voor het
fascisme en de dictatuur.
De aandacht van werkgevers en
werknemers wordt er van officieele
zijde nog eens op gevestigd, dat het
niet geoorloofd is, hetzij wijzigingen
in bestaande loonen eri andera, ar
beidsvoorwaarden aan te brengen,
hetzij daarvan afwijkende arbeids
voorwaarden in nieuwe arbeidsover
eenkomsten op te nemen, tenzij
daarvoor toestemming is verleend
door of vanwege den Rijksbemid-
delaar. Aan alle werkgevers is toe
stemming verleend tot verhooging
van loonen. mits deze dan niet boo-
ger zijn dan hetzij 125 pet. van de
°P 10 Mei 1940 vastgestelde of ge
bruikelijke loonen. hetzij 115 pet.
van de op 31 October 1942 geldende.
Bovendien heeft de regeering be
paald. (lat de nttkeerlng Ingevolge
(ie Kinderbijslagwet, tliaus bedragen
de f 0.20, resp. f 0.35 per kind en per
dag, te rekenen van l Januari 1945
wordt verhoogd tot f 0.40 per kind
en per (lag. ]>e kosten .van het le
vensonderhoud worden op dit oogen-
blile reeds beïnvloed door belangrijke
regeeringssubsidies, welke z|Ju ver
leend om die kosten zoo laag moge
lijk te houden.
van gevangenneming en vervolging
voor oogen. Doch de nazi's beschik
ten over een zoo uiterst georgani
seerd machtsapparaat, dat vooral de
Katholieken aan geen opstand kon
den denken. I n zulks niet alleen
omdat de aanhangers van Hitier bun
macht verkregen hadden door een
regelmatige volksstemming en zi' lv
daarom op de wettigheid van hun
regime konden beroepen, maar voor
al, omdat alle tegenstand te pletter
liep tegen een macht, die zien dool'
geen enkel gewetensbezwaar liet
weerhouden en onverbiddelijk nas
tot het uiterste. Niettemin dragen
wij minstens in bet oog van Cod
hiervoor een zeer groote mate van
verantwoordelijkheid.''
Mgr. Gröber schrijft de totale ne
derlaag en ineenstorting van Duitsch
land toe aan de afgodische vereering
der nazi's vcor het brute geweld en
hun valsch geloof in een uitverkoren
ras, dat bestemd zou zijn om de
wereld te overheerschen.
Over Hitler's herhaalde verzekerin
gen, dat hij de Christelijke beginselen
én het Concordaat met den H. Stoel
zou eerbiedigen, zeide de aartsbis
schop, dat deze slechts bedoeld wa
ren als een weloverwogen bedrog
tegsnover het publiek.
llaat en een geest van brute
wraakzucht werden aangekweekt te
gen den geest van broederlijke liefde
door fanatici, die alles geoorlontil
achtten, tot zelfs ongemotiveerde ge
vangenneming, barhaarsche mis
handelingen, moordaanslagen, liet
doodeii van Individueel? personen
zoowel als van lieele volkeren en tiet
zich met geweld toeëigenen van
vreemd grondgebied.
MOSKOU, 23 Juni (Reuter).
Te Mcskcu is Vrijflagavond
officieel medegedeeld, dat cp de
Fcclsche conferentie aldaar over
eenstemming- is (bereikt. De volle
dige samenstelling- der nieuwe
legeering zal te Warschau binnen
enkele dagen werdén bekend ge
maakt.
In de mededeeling wordt gezegd:
„Volledige overeenstemming is be
reikt voer de vorming van een voor
loopige Poolsche regeering van na
tionale, eenheid."
Radio-Moskou deelde mede, dat de
volgende personen deel zouden- uit
maken van de voorloopige regeering:
Kiernik en Wyczka uit Polen en
Mikolajczyk. Stancayk en Toegeeft
uit het buitenland. Witds uit Polen
en Grabaki uit het buitenland zul
len toetreden tot het presidium van
het Poolsche parlement.
Het proces
De Poolsche uitgeweken regeerir.g
deelt mede, dat zij een beroep zal
doen op Truman en Churchill om te
intervenieeren ten behoeve van de
te Moskou veroordeelde Polen en de
Russen er toe te brengen hun strijd
krachten uit Polen terug te trék
ken, aldus bericht A.P. Tomasz
Arcizewski, de premier, verklaarde,
dat het beroep nog geen vorm had
gekregen en hij weigerde meer te
zeggen over de speciale détails, die
het zal bevatten. Het proces der 16
Polen als .politiek" brandmerkend,
uitte Arcizewski de beschuldiging,
dat men hier met een duidelijke po
ging te deen had om de Londensche
regeering te „bezoedelen", en den
weg te banen voor de vestiging van
een gezag, dat „weinig gemeen zou
hebben met de regeering, die op de
Krimconferentie was beoogd". De
Poolsche regeering heeft nooit eenige
vijandige daad tegen Rusland gewild,
maar er juist de voorkeur aangege
ven op basis van vriendschap en
goede nabuurschap met dit land te
leven.
WASHINGTON, 21
Juni. (O.F.P.). Ge
heime D-uitsche docu
menten. die aantoonden
hoe de nazi's van plan
waren in strategische
industrieën onder te
duiken, terwijl ze een
derde paying ontwier
pen tot verwezenlijking
hunner drocmen- van
wereldheerschappijzijn
gevonden door een se
naatscommissie van do
Vereenigde Staten, werd
heden verklaard door
senator Kilgore. Kilgore.
die voorzitter is van de
sub-commissie voor
oorlogsdemobilisatie
van de militaire gröep
van den- senaat keerde
onlangs uit Duitsch
land terug.
Het verslag van een
bijeenkomst van Duit
sche industrieelen te
Straatsburg op 10 Au-
gustus te 1944 toonde
aan. hoe de Duitsche
Industrie hand in hand
werkte met de Naai-
partij, teneinde tegen
de wereld een aanran-
dingscorlog te ontke
tenen. Documentair
materiaal van deze
soort bewijst, dat. met-
de nederlaag van het
^Duitsche leger en het
ln dlscrediet geraken
van de Nazipartij, per
sonen. die behoeden
tot Duitsche kartels,
trachtt-en zich af te
scheiden van hunne
medesamenzweerders,
aldus Kilgore. Onder
het mom van neutrale
zakenlieden- hadden
deze personen reeds
boosaardige plannen
ontworpen voer een
derde poging totwereld-
ove-rheersching. Vol
gens het verslag had
een zekere Dr. Scheid',
SS - Oberg-rüppenfueh-
rer verklaard, dat op
dat oogonblik de Duit
sche industrie moest
beseffen, dat de oorlog
niet kon worden ge
wonnen en dat zij stip
pen incest ondernemen
ter voorbereiding van
een na-öorlogsche com-
mercleele campagne.
Tijdens een andere ver
gadering hadden na
zi's tot de Industrieelen
geaegd. dat de oorlog
verloren was en dat zij
zich moesten voorberei
den om de Nazi-partij
te financieren, daar
deze gedwongen zou
worden onder te dui
ken. Van dat oo.ïenbiik
af kende de Nazi-re
geering aan de indus
trieelen groote geld
sommen toe. opdat elk
een vaste naoorlogsche
basis in vreemde lan
den zou hebben. Verder
werd gesuggere-erd. dat
groc-te firma's kleina
eenheden voor weten
schappelijk onderzoek
z- cud en oprichten-, die
niet verbonden zouden
zijn met hunne fabrie
ken, voegde het ddcu-
tr.ent er aan toe. Deze
bureaux zouden plan
nen on teekeningen vr.n
nieuwe waper.-s ontvan
gen -evenals documen
ten, die zij noodig heb
ben om hun onderzoe
kingen- voort te zetten
en c-le niet in handen
van den vijand mog-en
vallen. Zoodra de 'partij
rterk genoeg aou zijn,
om opnieuw haar con-
tröle over Duitschland
uit te oefenen, zouden
de Industrieelen voor
hun inspanning en me
dewerking beloond wor
den.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIMIIIIlllllllllllllllllll llllllllllllllllll
In de hoogtijdagen van Mus-
sert's trawanten was het baantjes-
jagen een geliefde-bezigheid van
vele zijner partijgenooten. Als
men maar lid van de N.S.B. was,
lag de wereld open, en konden on
bekwame schreeuwleelijkers op
schitterende perspectieven rekenen.
Zoo liep er in Haarlem een zekere
heer Prinking rond, die zich eind
1941 bezig hield met het tikken van
de adressen der persoonsbewijzen,
waarvoor hij f 24.58 per week ont
ving. H'j meende echter, dat hij, in
verband met zijn opofferingen voor
de beweging, recht had op een lei
dende functie, waartoe dan een
zoogenaamde geschiktverklaring
door liet bureau Geelkerken werd
afgegeven. De man kreeg zoo'n bre
vet en heeft daarna hemel en aarde
bewogen, om wethouder van Haar
lem te worden. Kameraad Plekker
zou er wel voor zorgen.
Maar er was een andere N.S.B.-
er, die nog iets meer praatjes had.
Toen een en ander niet vlug genoeg
verliep bijna was de man leider
yan de afdeeling Bouwnijverheid
geworden ging hij op verzoek van
twee Gestapo-agenten naar Zee
land, om daar eenige menschen op
te ruimen. Hij noemde dit een
landsbelang. Toen gaf hij zich op
voor den burgemeesterscursus, maar
zijn naam is nooit als burgemeester
gepubliceerd. Vervolgens trachtte
hij te worden: onderdirecteur bij
de distrlbutiedienst, en onderdirec
teur van Maatschappelijk Hulpbe
toon. Zelfs met den Rijkscommissa
ris trad hij in correspondentie,
maar in Haarlem was de concurren
tie blijkbaar te groot. Men wilde
hem wei 'a baantje bij de Luchtbe-
sc erming geven, doch daarvoor
diende iede N.S.B.-er volgens hem
te bedanken, omdat in dezen dienst
iedereen werd opgenomen, die ner
gens anders* goed voor was. Toen
heeft de mooie mijnheer maar weer
opdrachten van den Sicherheits-
dienst uitgevoerd.
Irig. J. Olieslager te Haarlem nam
eind 1942 ontslag bij het gewestelijk
arbeidsbureau alhier, omdat hij „de
dupe was geworden van een protec-
tiesysteem, dat bij de N.S.B. gebrui
kelijk is geworden, met sanctie van
het hoofdkwartier". Hij schrijft ver
der: „Uit idealisme ben ik mij voor
mijn taak blijven geven, hoewel de
loonvoorwaarden bedroevend zijn.
Daar thans als chef een fietsenma
ker boven mij geplaatst is, zoo
gaat hij verder pas ik er nu voor.
Onze interneering is blijkbaar voor
niets geweest."
Deze twee voorbeelden, genomen
uit een heele reeks, laten heel dui
delijk zien, hoe funest baantjesja-
gerij (met de daaraan verbonden
protectie) is. Het gevaar is niet
denkbeeldig, dat dit verfoeide sys
teem blijft voortleven. Laten we
toch "het bekende Engelsche gezegde
in de practijk toepassen: The right
man in the right place, de juista
man op de juiste plaats 1
