Nieuwe ministers heden beëedigd Koningin leidt Woensdag de regeering in Onderlinge hulp begin van Nederlands herstel Kabinet voor Herstel en Vernieuwing Prinsesjes komen terug Bende om Bandy 69ste JAARGANG No. 23272 MAANDAG 25 JUNI 1945 Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544 a b - k 419 Abonnementsprijs 26 cent per week Ook radiorede van Schermerhorn Oud-gevangenen onder de nieuwe ministers W. Drees Bisschoppen vragen offers Landverraders ter dood gebracht Avondklok vervallen NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Toen half Mei, een tiental dagen na de algeheele bevrij ding van ons land, het kablnet- Gerbrandy zijn ontslag aan bood en H. M. de Koningin op het einde van dezelfde maand aan de heeren Schermerhorn en Drees op dracht gaf tot de vorming van een nationaal kabinet voor Herstel en Vernieuwing, zullen slechts weini gen vermoed hebben, dat het nog drie weken zou duren, voordat het ministerie tot stand zou komen. Het was Zaterdagavond 8 uur, dat de lijst der nieuwe ministers eerst offi cieel werd bekend gemaakt. Welis waar waren èr enkele bladen, die reeds eerder tot publicatie waren overgegaan, doch het feit, dat zij eenige foutieve namen op hoogst belangrijke posten noemden, zal hun wel geleerd hebben, dat het beter is de goede vroegere persgebruiken in acht te nemen en zich bij gebeurte nissen als de vorming van een nieuw ministerie aan de officieele mede- deelingen van de regeering zelf te houden. De lange duur der besprekingen, welke aan de formatie is voorafge gaan, wijst er op, dat de onderhan delingen niet alleen moeilijk zijn geweest, maar het bgteekent even eens, dat de beide formateurs alles in het werk hebben willen stellen om te komen tot een kabinet, dat werkelijk zou beantwoorden aan de door H. M. gegeven opdracht: een nationaal kabinet voor Herstel en /ernieuwing. Het is duidelijk, dat zulk een kabinet alleen kan regee- ren, wanneer het staat op een zoo breed mogelijke basis en de" noodige stabiliteit bezit. Trouwens de op dracht aan twee figuren, die geheel uiteenloopende stroomingen ver tegenwoordigen, wees reeds in deze richting: geen partijen-regeering, geen regeering met uitgesproken politiek karakter. Wanneer wij de voor ons land on gewoon lange ministerlijst overzien, dan is onze eerste indruk, dat de formateurs een team hebben samen gesteld, waaraan het Nederlandsche volk zijn vertrouwen kan schenken. Dit is immers 't eerst noodzakelijke, wil het ministerie in staat zijn den weg te bereiden voor herstel en vernieuwing. Zonder vertrouwen zou ieder streven om eenige orde in den chaos te scheppen reeds bij voor baat tot mislukking gedoemd zijn en dit zou een ramp beteekenen. Er zijn in onze historie slechts wei nige perioden aan te wijzen, waarin de chaos zóó groot, de verwarring zóó alles omvattend, het gezag in zóó'n critiek stadium verkeerde, met als reactie daarop een .schreeuwen" om een krachtige regeering als thans. De nieuwe bewindslieden zijn zich hiervan ten volle bewust, zij weten, welk een bijna bovenmen- schelijk zware en ondankbare taak hun wacht. Er is veel moed voor noo- dlg om haar aan te durven, temeer daar het niet waarschijnlijk is, dat het herstel zoo snel in zijn werk zal gaan als wij allen wel zouden wenschen. Aan moed en durf zal het den nieuwen ministers, al zijn het dan ook bijna allen „homines novi", niet ontbreken, daarvan hebben de meesten in de afgeloopen vijf jaren der Duitsche onderdrukking tè dui delijk blijk gegeven als leiders bij het ondergrondsch verzet. Wat wij echter wèl moet afwachten is of zich onder hen groote figuren be vinden met den voor het staatsbe stuur noodzakelijken staatsmansblik een snel werkend en Jcernvattend verstand, een scherp oog voor fei ten en verhoudingen. Onder nor male omstandigheden is het parle ment de arena, waarin zulke figu ren Dp den voorgrond treden. Thans fungeert het parlement niet en de nieuwe ministers, enkelen uit gezonderd. hebben nimmer aan den parlementairen stryd deelgenomen. Dit kan momenteel een voordeel zijn, zou het regel worden dan zou den we dit betreuren. In tegenstelling tot het jongste ministerie-Gerbrandy. dat na de bevrijding van het Zuiden een overgang moest vormen tot de be vrijding van het geheele land, bezit het huidige kabinet, ofschoon het aantal ministeries grooter is, minder katholieke ministers dan het vorige. Toch valt het op. dat drie hoogst belangrijke ministeries in katho.- iieke handen zijn: Binnenlandsche Zaken, Justitie en Energie. In zekeren zin zijn het alle drie sleutelposities, ziib echter ook de ministeries, die wellicht het meest aan kritiek zullen bloot staan. Een geheel nieuwe figuur bij de opdracht tot kabinetsformatie was de benoeming door H. M. de Konin gin van twee formeerders, een ander novum is. dat H. M. het nieuwe ministerie zelf Woensdagavond bij liet Nederlandsche volk zal inlei den. Het bewijst o.i., dat H. M. het grootste vetrrouwen koestert ln dit nieuwe kabinet en dit vertrouwen hierdoor aan het Nederlandsche volk wil tot uitdrukking brengen. Vier maanden geleden, toen West- Nederland in de diepste ellende was De beide door H.M. de Koning-in aangewezen kabinetsfor mateurs, prof. ir. W. Schermerhorn en W. Drees, hebben hun taak tot een goed einde gebracht. Het ministerie, welks opdracht was samengevat in de woorden herstel en vernieuwing", bestaat uit de volgende heeren: Voorzitter van den Raad van Mi nisters, tevens belast met de alge- meene oorlogvoering van het Ko ninkrijk: Buitenlandsche Zaken: Prof. Ir. W. Schermerhorn Mr. E. N. van Kleffens Prof. ir. W. Schermerhorn Vóór 10 Mei 1940 strekte het over het algemeen niet tot aanbeveling, wanneer iemand eenigen tijd ach ter slot en grendel had gezeten. Na de Duitsche bezetting hebben we hier echter anders over leeren den ken. Wanneer thans iemand eenige jaren in Scheveningen, Vught of Buchenwalde heetj doorgebracht, dan mag hij daarop met trots terugzien. Daarom lijkt het niet oninteres sant er op te wijzen, dat in het nieuwe Kabinet verschillende minis ters zitting hebben, die reeds heel wat jaren tusschen de gevangenis muren. of achter prikkeldraad heb ben doorgebracht. Het langst waren opgesloten prof. Logemann en prof. Lieftinck, die ieder ongeveer 4»/2 jaar gevangen hebben gezeten, dan volgt ir. Ringers met 3 jaar, de beide formateurs prof. Schermerhorn en de heer Drees met reap. 1 Vz en 1 jaar-en ten slotte Van Royen met ongeveer >/2 jaar. Bij elkaar hebben de leden van het Kabinet dus niet minder dan 15 jaar in gevangen schap doorgebracht. Mr, J. H, van Royen Mr. 3. Meynen J. M. de Booy Prof, Dr. J. H. A. Logemann Dr. L. J. M. Reel Mr. H. A. M. T. Kolfschoten Prof. Mr. P. Lieftinck Ir. H. Vos Minister zonder portefeuille: Oorlog Marine Overzeesche Gebieden: Binnenlandsche Zaken: Justitie: Financiën: Handel en Nijverheid: Voedselvoorziening, Landbouw en Visscherij Scheepvaart: Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen: Sociale Zaken: Openbare Werken: Verkeer en Energie: Hedenochtend om half twaalf heeft H. M. de Koningin op het Loo dc ministers van het nieuwe kabinet beëedigd, met uitzondering van de ministers Van Kleffens, De Booy en Beel, die als leden vanhet vorige kabinet reeds beëedigd waren. De eerste zitting van den Ministerraad zal gehouden worden op Dinsdag 26 dezer, terwijl H. M. de Koningin het voornemen heeft deze nieuwe regeering bij het Nederlandsche volk in te leiden met een radiotoespraak, te houden op Woensdag 27 Juni des avonds te 8 uur. Hierna zal ook de nieuwe minister-president het woord voeren. T'vty'; Ir. S. L. Mansholt 3. M. de Booy (ad interim) Prof. Dr. G. van der Leeuw W. Drees Dr. Ir. J. A. Ringers Ir. Xh. S. G. J. M. van Schaik Dp Aartsbisschop van Utrecht en de Bisschop van Haarlem hebben Zondag een herderlijk schrijven doen voorlezen, gedateerd 16 Juni 1945, waaraan wij het volgende ont- leenen Groot ls onze dankbaarheid jegens God voor de bevrijding van ons va derland. Wij mogen zeggen, dat ons volk als geheel standvastig is ge bleven in zijn liefde en trouw jegens het vaderland, Wij mogen zag'gen, dat ons Katholieke volksdeel daarin niet is' achtergebleven eir Wij zijn U dankbaar voo'r uw volgzaamheid aan de leiding1 van het Episcopaat en de geestelijkheid, wanneer zij de Katho lieke beginselen openlijk moesten stellen tegenover de aanranding van het Katholieke Geloof en de men- schelijke waardigheid. De gevolgen van den oorlog liggen nu voor ons:, 2X>owel geestelijk kis materieel ls deze oorlog niet ongemerkt aan ons voorbijgegaan. Hier en daar zijn zelfs diepe wonden geslagen ln ons volk. Het herstel van ons vaderland zal met kracht ter hand genomen moeten worden. Wanneer wij dan dat herstel voor ons zien. zal liet nie mand verwonderen, wanneer wij op de allereerste plaats denken aan het herstel van het normale gezinsle ven. het huiselijk leven, dat mis schien nergens ter wereld zoo sterk heeft gebloeid' als lil ons land. Onze kinderen, onze jóngens. Onze mannen weer terug ln hef eigen ge zin, onze gezinnen weer terug naar Directeur: J. J. W. Boerrigter Waam. Hoofdredacteur: Mr. L. G. A. Schlichtlng gedompeld, begon de Koningin een toespraak tot het Nederlandsche volk met. het gedicht „Gebed"': „Maar als ik leven mag tot de bevrijding En juichen op het overwinningsfeest, God. doe dan dit mij weten Wat voorbij ging aan nood en leed, is niet vergeefsch geweest." De bevrijding is er en wij leven: morgen juicht de hoofdstad, zooals zij sinds 181.3 niet gejuicht heeft. Tegenover het Koninklijk Paleis op den Dam staat met reusachtige let ters: ,,-Wij hebben jaren verloren, wij hebben een eeuw te winnen." Moge het nieuwe ministerie, dat samen n AT"6 Koningin de regeering vormt, den grondslag leggen voor een nieuwe eeuw, waarin hersteld wordt, wat in vijf jaar door bruut geweld is stuk geslagen en waarin vernieuwd wordt, wat reeds Jarenlang, ook vóór Mei 1940, om vernieuwing vroeg. Dan is, wat voor bij ging aan nood en, leed, niet ver geefsch geweest. eigen huis en haard, voorzoover het maar eenigszins mogelijk is: dat aal een .noodzakelijke voorwaarde zijn voor den "goeden, geestelijken op bouw van geheel ons volk. Het ge loofsleven aal zich het gemakke lijkst herstellen ln de vanouds ge wende eigen omgeving van het gezin. Uitvoerig staat het, herderlijk schrij ven stil bij den nood der tiendui zenden gezinnen, die verdreven1 wa ren van huis en nu terugkeeren naar hun verwoeste steden en dorpen en woonplaatsen. Gij. die gespaard zijt gebleven vocfr deze verschrikking van den oorlog, gl.j moogt God wel bijzonder dank baar ziijn voor die weldaad, en gij moet een bijzondere naastenliefde toonen ln de hulp. die gij aan hen gaat verleenen. De Bisschoppelijke hulpacties, door Ons ingesteld, hebben veel werk verricht in de maanden voor de be vrijding, dank zij Uw vrijgevigheid, dank zij Uw saamboorlgheiasgevoel met de slachtoffers. Meer dan an derhalf millioen aan geld en meer dan twee millioen aan goederen in natura hebben zij in de maand';n voor de bevrijding kunnen bestedon aan de oorlogsslachtoffers'. Het is Onze wensch. dat deze Bis schoppelijke Hulpacties haar aegen- rijk werk zelfstandig voortzetten ook nu na de bevrijding. Het schrijven' vervolgt: ln den af geloopen winter hielpen Noord en Oost het Westen, na de bevrijding hielp Zuid Noord: nu gaan de gren zen wegvallen en moeten de niet- getroffenen alle getroffenen helpen in heel Ons land. Daarom doen wij een beroep op Uw hulpvaardigheid om de inzame lingen in natura te doen slagen, die overal in den landt gehouden wor den, om de getroffenen te helpen aan een bescheiden' Installatie van hun leeggeplunderde huizen. Wij weten, dat de Overheid straks het volledig herstel van dat gezins leven mogelijk Hal moeten maken1, maar Wij begrijpen haar moeilijkhe den, om dat direct te kunnen doen. Door onderlinge hulp moet nu het Nederlandsche volk het begin van dat herstel mogelijk maken. De ma terieel® ellende, door dezen oorlog veroorzaakt, moet gezamenlijk ge dragen worden. Dat zal U offers kosten, maar die moet gij met groote liefde en dankbaarheid brengen Ten tweede schrijven Wij een nieu we collecte voor, te houden ln alle kerken op Zondag i JuM a.x. voor de Bisschoppelijke hulpacties, opdat zij de aankdopént, die zij gedaan hebben of nog zullen doen, kunnen betalen. Deze collecte willen Wij op heel bij zondere wijze, nog meer dan anders, bij U aanbevelen. Wij zouden U wil len vragen' Uw bijdragen te verdub belen, Ja desnoods te vertienvoudi gen, wanneer zulks kan, om hef werk van de Bisschoppelijke hulpac ties mogelijk te maken, ook de noodvoorziening van de verwoeste kerken valt onder haar hulpverlee ning, vooral wat betreft de H. Vaten en Misgewaden, altaarbenoodigdhe- den en noodaltaren. Helpt elkander zoo, dat gij allen' weer in Uw eigen gezin aan Uw christelijk leven kunt werken. Laat in dezen gröotschen tijd Uw chris tenhart spreken met een warmte van meeleven, die ongekend is onder ons. Dankt aan het huisgezin van Nazareth, dat ook verdreven is ge weest naar Egypte: toen zij terug gekeerd waren naar Nazareth, nam Jezus toe> in welbehagen' bij God en bij de menschen. 's-GRAVENHAGE, 25 Juni. Sectie XI van het Militair Gezag deelt mede: De krijgsraad te velde van het Militair Gezag heeft de Nederlaai- ders W. Salomons, T. Paques en H. M. Eggers wegens hulpverleening aan den vijand ter dood ver oordeeld. Zij waren in dienst getreden b« de „Waffen SS" en hadden zich bovendien aan spionnage schuldig gemaakt. Deze doodvonnissen zijn thans door den kogel voltrokken. H. K. H. Prinses Juliana is he den naar Canada vertrokken om de prinsesjesaf te halen en ver moedelijk eenige officieele af scheidsbezoeken te brengen. Niettemin zal het verblijf van Zc korten duur zijn. Inmiddels is men aan het werk om het paleis Soestdijk weer bewoon baar te maken. Prinses Juliana maakt de reis naar Amerika met het grootste stoom schip ter wereld', de „Queen Eliza beth". Thans is officieel medegedeeld, dat de Avondklok voor Haarlem vervallen is. Personen boven 18 jaar mogen zich de volle 24 uur buiten bevinden. Met nadruk wordt erop gewezen, dat de Avondklok voor IJmuiden blijft bestaan. hij is er! De wegloopers hoogste lied of er keerden ijlings op hun stormde een afdeeling schreden, maar vonden NR.S. het podium op hun plaats.xi hardnek- en eischte zijn onmid- kig bezet. En tegen dellijk vertrek. Het deze situatie bleken de bleek nu, dat juist zenuwen anno 1945 niet dien avond de zuive- opgewassen. De zaal ring van Lou Bandy Krv S?,?7?deinde en kolkte als de ter hand was genomen gebouw wachtte Zater- wielingen bij wantij en vandaar zijn plotse- dagavond op de joyeu- er ontstond op verschil- linge afwezigheid ze wederkomst van Lou lende punten een wild en nog niet beëindigd. Bandy te Amsterdam, en langdurig handge- Op het podium vormde Het liet zich m stem- meenwaar rake klap- zich een tumultueus mmg brengen door Piet pen hij vielen. Officials kluiven menschen, bc- van Dijk's show-band, voor de microfoon en tooqend en bezwerend luisterde naar de Sin- N.B.S. in de zaal kon- waarin de stroohoed ging Sisters met haar den slechts moeizaam van Bandy heen en real siumg songsen de rust herstellen; een weer schoot als een we- aanvaardde dankbaar kaalhoofdig heer werd verspoel. Ieder tracht- den coloratuurzang van met geweld tot capitu- te voor de microfoon ne ,.\e Grand, die latie gedwongen, een het woord te krijgen eigenlijk voor na de oudere dame, die wild boven het rumoer uit pauze wars aangekon- om zich hepn sinpn m digd. Toen echter kwam zes N.B.S.'ers te era hebben vijf jaar het hooge woord er was, ten vlotte war- la-ngen deze man f uit: Bob Nelson, de telend naar buiten ge- vmq "le,n °V en conferencier, deelde dragen. De muziek *"n mede, dat de vurig ver- speelde van „dat wij beide Lou Bandy.... tof je jongens zijnen op het appèl ontbrak, goot olie q® de golven. Zij, de andere artisten, Maar daar was nou zouden fiun. best doen, Lou Bandy! Zonnig en maar une per se teleur- vol levenslust als dé gesteld was, kon zijn midzomer zelf, daalde geld aan de kassa te- hij van het podium af, rugknjgen. Nu, de mu- in onberispelijk palm- sici van Piet van Dijk beach, zwaaiend zijn deden hun best, maar strooien hoed een reus- en commandant van zij haalden 'n zeeperd, achtige kokarde op de de N'BJ: bev°l- dat de zooals de vakterm horst. Het publiek voorstelling door zou luidt, want op de maat klapte en juichte, want qa"n van hun heftigste syn- het had van den confe- Zoo U dan geschied, copen marcheerde een render uitvoerig ge- Lou Bandy aaf het groot deel van het pu- hoord hoe Bandy op de publiek alsnog~'t volle bliek ae zaal uit- De Weteringschans en in pond. van zijn vitaliteit achterblijvers sloten vught den vaderland- en repertoire en het daarop de rijen en schen tol-had betaald, publiek bracht hem vulden haastig de vrij- Men vergat evenwel, ovaties. kransen en gekomen plaatsen van dat eike rekening een bloemen. Tn het hotst de duurste rangen. debet- èn een credit- van den nacht ging Op dit oonenblik zijde heeft, want nau- men huiswaarts, dank- klonk een juichkreet: welijks zong Bandy zijn baar en voldaan. riep tot zijn publiek'. „Als ik iets misdaan heb. steenig mij dan!" Voor dit laatste had 't publiek weer naar bui ten gemoeten, maar het riep luid van „néé" en bracht den bedreigde ovatie na ovatie. Vox populi. vox Dei; de aanvallers dropen af

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 1