nZ
E
ra
3
3
3
Be steile weg
I
Oagra
«O
0) a
0) "a
Het hart van Nederland
klopt weer
<0
C
C 2
K
9)
2
0
Gced huwelijk
*-
VRIJDAG 29 JUNT 1945
„Herrijzend Nederland"
tot 1 Augustus
(Vervolg van pag. 1)
Een ver visioen
werkelijkheid
Ook een brug-leggende tank ontbrak niet in den stoet
Parade der
Canadeezen
Défilé der burgers
Haarlem op klompen
Oranjefeest van buurt-
vereenigingen
Groenten op 36
PAGINA 3
li
Hoe ernstig de toestand is,
waarin ons land, nauwelijks
bevrijd in E'uropa en nog
midden in den oorlog met
Japan in het Verre Oosten, momen
teel verkeert, blijkt wel uit de
woerden, die Hare Majesteit Woens
dagavond sprak: „Nu of nooit." Het
is in dit kader, dat de nieuwe mi
nister-president, prof. W. Schermer-
horn, het program van het nieuwe
kabinet ontvouwde. „Nu of nooit" en
daarom moest de regeeringsverkla-
ring wel vrij radicaal klinken. De
minister zette zijn program, in een
voor ons land ongewoon lange rede
van bijna anderhalf uur, uiteen, en
gaf in groote trekken den weg aan
dien het Kabinet wil bewandelen om
tof herstel en vernieuwing te ko
men. Het is een weg, waarop het
Nederlandsche volk, hoewel nog on
wennig, het Kabinet zal kunnen vol
gen. Uit heel het program blijkt, dat
het een steile on moeilijke weg zal
zijn dien we allen zullen moeten
gaan en menig struikelblok zal moe
ten worden opgeruimd en menige
hindernis zal moeten worden geno
men.
Vanzelfsprekend moet de oorlog
tegen Japan het belangrijkste punt.
zijn, waarop alle krachten van leger
en vloot zich moeten concentreerên.
Daarop volgt de ontwarring van het
kluwen, waarin heel ons volk tenge
volge van vijf jaar Duitsche bezet
ting is verstrikt geraakt. Wij moe
ten terug naar de normale gezags
verhoudingen en daarom zijn wij
verheugd, dat de regeering aankon
digt, dat dit overal zal geschieden,
waar zij op goede gronden mag ver
wachten, dat het civiele bestuur vól
kernen in staat is de bestuurstaak
volledig over te nemen. Wanneer wij
eenmaal den goeden draad gevonden
hebben om den kluwen te ontwarren,
zal wellicht een compromis-oplos
sing gevonden kunnen worden om
het nocdparlement te laten fungee-
ren. Ook de zuivering, een uiterst
precaire onderneming waarbij veel
tact en doorzettingsvermogen ver-
eischte is, wil de regeering krachtig
aanpakken. Dit zal snel en afdoende
moeten geschieden, wil de regeering
hier niet een struikelblok vinden,
dat haar val zou kunnen beteeke-
nen. Wat de minister-president over
de te nemen financieele maatrege
len zeide was bekend en wij betreu
ren het, dat hij dit blijkbaar moei
lijk nader kon 'preciseeren. Wanneer
men alom den zwarten handel nog
ziet bloeien als in den donkersten
tijd onder de bezetting, dan is het
tóch wel heel dringend noodzakelijk
dat hier op korten termijn met zeer
krachtige hand wordt ingegrepen.
Toe te juichen valt, wat de premier
zeide over de rechtsorde van den
arbeid en alles, wat daarmede sa
menhangt. Efen strakkere lijn zouden
we gaarne zien gevolgd bij het ver
schaffen van werk voor de vele dui
zenden arbeiders, die dringend ver
langen om eindelijk eens de handen
uit de mouwen te kunnen steken en
er niets voor voelen weer voor jaar
en dag in een steunregeling te val
len, al draagt zij dan een ander
karakter dan de vroegere steun.
Het is slechts een korte opsom
ming, die we momenteel kunnen ge
ven van de .vele maarregelen, die de
regeering denkt te nemen. De wil is
er, het team, dat voortrekker wil
zijn, draagt, zooals wij reeds eerder
schreven, ons vertrouwen weg, het
komt nu aan op daden. Nu of nooit!
Deze daden wachten we af. Belang
rijk is, dat de regeering duidelijk
dén weg ziet, die naar een toekomst
leidt, die ons land en ons volk weer
zijn voorname positie op staatkundig
en economisch gebied zal terugge
ven. Wij moeten ons er echter van
bewust zijn, dat het een steile, moei
lijke weg zal zijn die ons daar heen
voert.
De Dam tijdens het defile
Naar wij vernemen, heeft de mi
nister van E'innenlandsche Zaken,
onder meer in verband met nog te
troffen voorzieningen, den datum,*
waarop „Herrijzend Nederland" zijn
radio-uitzendingen zal beëindigen,
en de door hem ingestelde radio
commissie deze taak zal overnemen,
nader bepaald op 1 Augustus 1945.
Duitsche door waterkracht verkre
gen electrische stroom zal spoedig ge
bruikt worden voor het herstel van
uitgebreide industrieele gebieden in
het Saarbekken, en in Nederland en
België.
Het zal ongetwijfeld voor zeer ve
len, die zich langs de Noorder Am-
stellaan en in de Ferdinand Bolstraat
hadden opgesteld, in de hoop den
koninklijken stoet te zien langs
rijden, een groote teleurstelling zijn
geweest, dat de koninklijke auto niet
de Berlagebrug opzwenkte, maar
langs de Weesperzijde naar de Cein
tuurbaan bij de St. Willibrorduskerk
reed en vandaar, de Stadhouderskade
volgend, het centrum van de stad
bereikte. Hoe meer de stoet'het hart
der stad naderde, hoe dichter de
drommen imenschen werden, die
langs den weg opeengepakt stonden
achter de volmaakt ordelijke afzet
ting van de Canadeesche politie. Wie
achter in den stoet meereed zag hoe
de menigte golfde overal waar de
koninklijke auto voorbijreed. Met
hoeden, zakdoeken, vlaggetjes en al
les wat verder maar geschikt be
vonden was om mee te zwaaien,
wuifden de Juichende menschen H.
M. een geestdriftig en ontroerd wel
kom toe. Vijzelgracht, Vijzelstraat,
Muntplein en Rokin zagen zwart van
de mensehen, die op de trottoirs let
terlijk geen vierkanten decimeter
onbezet lieten. Tusschen deze on
overzienbare hagen van menschen,
die als het ware de eerewacht vorm
den van de Amsterdamsche burgerij,
reed de stoet naar den feestelijk ge-
tooiden Dam, waar het grijze paleis
wachtte op de in den dienst van
Haar land en volk vergrijsde Vor
stin.
Om kwart vóór twaalf reed de
Koninklijke stoet den Dam op. De
Canadeezen speelden, het Wilhel
mus en de koninklijke standaard
ging omhoog uit den koepel. De
wind trok de vlaggen strak en deed
de wimpels wemelen om den vrij
heidsboom. Overal klonk gejuich en
werd gewuifd. De Dam, het hart
van Nederland, klopte weer en werd
als herboren. Want al scheen dit
alles oud en vertrouwd, het was
toch anders. Zooals de wolken tel
kens voor de zon schoven en licht
en schaduw elkaar afwisselden, zoo
waren 0ok de vreugde en het feest
betoon wel niet getemperd, maar
toch verdiept door den*?rnst van het
oogenblik, den zwaren, nog niet vol-
streden strijd en het leed om zoo
veel offers, open wonden nog in
het lichaam der natie.
H. M. de Koningin, begroet dooi
de autoriteiten, betrad Haar pa
leis en nu wachtten de duizenden
op het groote oogenblik, dat zich
de deuren der eerste verdieping
zouden openen en, als zoovele
malen voorheen, de Landsvrouwe
op het balcon zou komen om de
hulde der bevolking in ontvangst
te nemen. Om twaalf uur kwam
er beweging achter het glas in
lood en een oogenblik later ver
scheen Zij in de deuropening, H.
M. de Koningin, en trad naar bui
ten den bouquet van witte anjslie -
ren in de hand. Er werd iets stil in
allen, die het zagen. Men wuifde
en juichte wel, maar ieder voor
zich beleefde dezen aanblik als de
schoonste bevestiging van Neêr-
lunds herwonnen vrijheid, dronk
dit beeld in, dat zoolang in misère
en druk als een ver visioen was
geweest.
Maar reeds vroeg een ander beeld
de aandacht. Van het Dairgrak na
derde het neuzelend gerucht van
tientallen doedelzakken. Nooit ge
hoorde klanken op het- oude Dam
plein. En dadelijk daarop ook een
nooit gezien schouwspelae machtig
ste militaire parade, waar de Dam
ooit van getuige was geweest. 15.000
Canadeezen, onder bevel van Briga
dier H. P. Bell Irving, marcheerden
of reden voorbij achter de muziek
van 14 doedelzakkorpsen, naar wel
ker uitmonstering de Amsterdam
mers hun oogen uitkeken.
In volmaakte orde trokken de kha-
kibruine gelederen, geweren geschou
derd, voorbij, eindeloos rij na rij:
stoere, zongebruinde kerels, licht en
veerkrachtig marcheerend, de bevrij
ders van Nederland. En na hen rol
den gemotoriseerde artillerie en lich
te tanks voorbij, blinkend opge
poetste oorlogsmachines, bemand
door kerels met ijzeren koppen, waai
de oorlog zijn merk in had gegrift
van doodsverachting en vastberaden
heid. Zonaer ophouden kwamen zij
den Dam opgezwenkt, brachten vóór
het paleis een saluut door langzaam
de kanonloopen te heffen ais stalen
mammouths hun slurven. Het hoog
ste woord hadden de formidabele
Sherman-tanks, die rammelend en
piepend op hun zware rupsbanden
met daverend motorgeronk de mu
ziek der Canadeezen overstemden.
Veldartillerie volgde, anti-tankge-
schut, lang en laag, op héél korte
wieltjes, kwaadaardige taxhonden
gelijk, en luchtafweer, alles gemoto
riseerd, een Valentine „bruggen
leggende" tank en een'40 tons tank
transportwagen. En tot slot weer
marcheerende soldaten, maar dit
maal Nederlanders, Mariniers, die
met extra applaus werden begroet.
Want dit keurkorps van ouds maak
te ook thans een voortreffelijken in
druk en vervulde de harten der toe
schouwers, na al het machtsvertoon
van den bondgenoot, met voldoening
en trots.
Drie kwartier had de parade ge
duurd. Het was nu kwart voor één.
Fanfareklanken leidden het défilé van
bevrijd Amsterdam in, dat onmid
dellijk achter de parade aansloot. Als
eerste trok de N.B.S. voorbij, achter
de vlaggen van Amsterdam en de ver-
eenigde naties, ephte vrijheidsstrijders,
velen haveloos als sansculotten na de
welgekleede en geschoeide soldaten.
Maar allen stram en militair in hun
blauwe of grijze overalls, met helmen,
blootshoofds of eenvoudig, maar in
burger. Zij marcheerden op hun beurt
langs deKoningin, Die groetend ge
tuigde van Haar groote waardeering.
Hare Majesteit had de N.B.S. nog
willen afwachten, thans-gaf Zij ech
ter den wensch te kennen zich terug
te trekken. De vermoeienis van den
dag en de aandoening van het oogen
blik hadden reeds veel van Haar
krachten gevergd. Dat juist de groep
der luide toegejuichde spoorwegman
nen na Haar binnengaan zou pas-
seeren, deed-Hare Majesteit, toen Zij
er achteraf kennis van kreeg, veel
leed; Zij noodigde tegen den middag
een deputatie bij Zich ten paleize.
Onder de oogen der militaire en
burgerlijke autoriteiten duurde het
défilé tot ftalf drie. Niet minior dan
15.000 deelnemers met 110 «praal
wagens trokken voorbij. Naast tal
van deputaties uit het geheele Am
sterdamsche. leven waren vele groe
pen en voorstellingen gewijd aan den
achter ons liggenden oorlogstijd, den
herwonnen vrede en hoopvolle toe
komst. Op het défilé volgde de op
tocht door de stad.
's Middags verleende H. M. audiën-
.tie in de groote zaal van het paleis
'en maakte tot slot een langen rijtoer
alvorens zij de stad verliet. Overal
langs den weg was reusachtige be
langstelling en geestdrift.
Het driedaagsche bevrijdingsfeest
werd 's avonds besloten met een
groote vergadering in de Apollohal
en vuurwerk" in Noord en Zuid.
Overal in de buurten werd tot het
zeer late uur feest gevierd.
De waarnemend directeur van
den distributiedienst voor het
district Haarlem maakt bekend,
dat voor enkele groepen van de
bevolking de gelegenheid bestaat,
een paar klompen te krijgen. Al
leen degenen, die bij de Voedsel
voorziening werkzaam zijn, en kin
deren uit groote gezinnen komen
hiervoor in aanmerking. Onder
overlegging van de tweede distri
butiestamkaart kunneh aanvragen
worden ingediend op de afdeeling
Schoeisel in het kringbureau Zijl
straat 62.
Binnenkort wordt- er in Haarlem
ook een partij ledsrschoenen ver
wacht. Het feit, dat men voor éen
paar klompen In aanmerking kan
komen, kan van invloed zijn bij de
beoordeeling van de aanvragen
voor dit schoeisel.
Ofschoon er geen groot algemeen
bevrijdingsfeest in de gemeente
Haarlem georganiseerd is, hebben
toch de buurtvereenigingen op den
verjaardag van Z. K. H. Prins
Bernhaxd eenige feestelijkheden op
touw gezet, hoofdzakelijk voor de
jeugd, die in al de bezettingsjaren
wel heel weinig genoten heeft. Tal.
rijke kleintjes hebben nog geen
enkel oranjefestijn meegemaakt,
Donderdagavond werd een herden
king gehouden van de gevallen Ne
derlanders bij de Jan Gijzenvaart-
brug. Groot en indrukwekkend was
de stoet, die zich van het Soenda-
plein naar de plaats der fusilleering
begaf, die geheel bedolven werd
door kransen en bouquetten, welke
de jongens en meisjes daarop leg
den. Hedenmorgen vroeg trokken
muziekverenigingen bij wijze van
reveille door Haarlem om alle bur
gers uit te noodigen de vlag uit te
steken. Jong en oud begaf zich al
spoedig op straat om te genieten
van de gezellige stemming'. De kin.
deren uit het Kleverparkkwartier
gingen naar het sportterrein aan
de Kleverlaan om deel te nemen
aan de vele aardige wedstrijden. De
Vereeniging Koninginnedag presen
teerde den kinderen van haar
leden een bioscoopvoorstelling in
het Frans Halstheater, die zeer in
den smaak viel bij het jonge volkje.
Op bon 36 van de M.G.-kaart
werden of zullen de groentehande
laren nog bevoorraad worden met
een bos peen, een halve bloem
kool eerste soort, een bloemkool
tweede soort, 250 gram snijboonen
en 250 gram postelein of andijvie.
SPORT IN HAABtLEM
Heden, Vrijdagavond, om 7 uur
wordt in het Heemsteedsche Sport
park een wedstrijd gespeeld tus
schen een sterk Engelsch Militair
voetbalteam en RCH.
Het honkbalprogramma voor a.s.
Zondag luidt: S.C. HaarlemHCK;
RSH—HHC; EDO—HFC Haarlem.
Veel moeders, babies en kin*
deren hebben in oorlogstijd}
aan DAGRAVIT 'n belang.'
rijk deel van hun gezondheid!
te danken. Binnenkort kunne»'
we weer net zooveel maken^ -
als Nederland noodig heeft?
O.A. 0* Graal's Handel Ind. DAGRA C.V,
Pharm. Chtmische Fabrieken, Oiemen.
Vier jaar geleden werd in onze
stad een Katholiek Bureau voo»
Huwelijksvoorlichting opgericht, spe-
ciaal voor verloofden en jonge echte
lieden. Reeds aanstonds bieek, dat
dit bureau, onder de voortreffelijke,
leiding van secretaris H. W. Agterof
pr. en dokter P. Tervooren, in een
dringende behoefte voorzag. Het
spreekuur, zoowel v4n den geestelij
ken als medischen leider was druK
bezocht; menig huwelijk werd ver
beterd en menig tijdig gegeven ad
vies voorkwam een ongelukkige echt
verbintenis of hielp een misverstand
of verkeerd begrip uit de wereld. In
de periode van 15 Mei 19441945
behandelde de zielzorger 97 nieuwa
gevallen met 161 bezoeken en de
medicus 69 met 109 consulten. De
meeste „patiënten" kwamen uit
eigen beweging en de onderwerpen
vertoonden een bonte mengeling,
waarbij nieuwe, door den oorlog ont
stane vraagstukken soms moeilijke
adviezen eischten. De nooden van
het laatste oorlogsjaar hebben op de
werkzaamheden echter remmend ge
werkt.
Thans bffleeft het bureau een zeer
drukken tijd, waaraan de terugkomst
van onze mannen uit het buiten
land en het herstel van het gezonde
gezinsleven niet vreemd zijn. De
totale oorlog heeft niet alleen mate
rieel, maar cok geestelijk veel kapot
gemaakt; hulzen stortten ln elkaar,
maar ook huwelijken en verlovingen
hebben zware bombardementen moe
ten doorstaan. Veel zal er herrijzen.
Het is echter gemakkelijker een huis
te bouwen dan een huwelijk te her
stellen. En een ieder begrijpt van.
hoeveel belang het voor de toekomst
van Nederland ls, dat gezonde jonge
menschen een goed huwelijk sluiten
om tot een gelukkige huwelijksbele
ving te komen. Daarom wijzen we,
juist in deze dagen, nog eens met
nadruk op het bestaan van het Ka
tholiek Bureau, dat gevestigd is aan
de Parklaan 75 en waar secretaris
Agterof eiken Dinsdagavond van
7-30—8.30 uur spreekuur houdt. De
medische leider ls eiken dag van 1.30
2.30 uur in zijn woning Maurits-
straat 9 te consülteeren.
Valsche schaamte dienen degenen,
die met een moeilijkheid rondloopen,
of meenen, dat hun vraagstuk wol
zéér discreet is, opzij te zetten. Wan
neer zij eenmaal den weg naar bet
geluk dat ook, hce paradoxaal liet
moge klinken, in een op tijd verbro
ken verloving kan schuilen ge
vonden hebben, zullen zij hun raads
man dankbaar zijn voor de ontvan
gen leiding en adviezen, zooals de
honderden in de afgeloopen vier
jaren.
Cnder Gods zegen zal ook dit in
stituut in de nïuwe, betere periode
krachtig medewerken aan den op
bouw van ons vaderland.
Van Beverwijk uit zijn dezer dagen
acht auto's van de transportcolonne
van het Roode Kruis vertrokken, om
gewonde Nederlanders uit Duitsch-
land af te halen en om naar vermis
ten te zoeken.
De verjaardag van Prins Bernliard
werd vanochtend ln het Bosch- en
Vaartkwartier geopend met een ge-
costumeerden optocht.
Zondag om 7.30 uur zal 't Spaarn-
damsch Fanfarecorps „Kunstkring''
een concert geven te Spaarndam.
De eerste ledenvergadering van de
Ned. R.K. Vereeniging van handels
reizigers en handelsagenten „St.
Christoïfel" afdeeling ,st. Paulus"
wordt gehouden Vrijdag 6 Juli om
8 uur ln hotel Royal.
0s. Slomp en pater Bleys, resp. de
oprichter van de Landelijke orga
nisatie voor hulp aan onderduikers
en provinciaal leider der L.O. in het
Zuiden, spreken Maandagavond a.s,
in het Concertgebouw over „Wat is
de geestelijke achtergrond van ons
illegaal werken?"
SPORTDAG TE HOOFDDORP
Te Hoofddorp wordt op 3 Juli a.s.'
een groote sportdag gehouden. Er
zijn o.m. een ruiter-demonstratie,
een gymnastiekuitvoering en een
voetbalwedstrijd tusschen een elftal
van het Britsche bezettingsleger en
ETO. De baten komen ten voor-:
deele van Volksherstel.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: H. Kist-van Hgerden, d;
A. M. van Oeffelen-van der Hulst, z;
M. Boutellier-van Dee, d; E. J. W.
Boons-Meijer, d; A. H. de Korte-
Enderman, z; M. H. van Breukelen-
Proost, z; A. Mulder-de Groot, z.
Overleden; M. M. G„ 4 j., d. van
G. Ruiter, Kamperl.; M. M. Korte-
kaas-Kraakman, 54 j., Lombokstr.;
J. J. Kofoed, 72 j., Wester houtpark;
F. J. G„ z. van P. W. G. v. d. Hey-
den, van Nesstr.; A. S. de Wilde-
Meijer, 74 j., Bataviastr.; P. G. J.
Sernce, 43 j., Z.B. Spaame; G. Zwart-
SchuurmanS, 76 j., Orionweg.
Ondertrouwd: A. N. Alphenaar en
M. Rietveld; J. M. van Rossum en
G. T, Duijn; A. Keessen en J. C. van
Bragt; C. W. G. Koster en M. van
Loevezijn; J. P. A Consent en ML A.
Dubbc; G. E. P er en G. Over-
beek; L. Llgtvo S. Koekkoek;
C. Zut en P. I van Deudekom;
G. Dekker en 3. Dubbelman.
Gehuwd; G Itosies en A. S. Wie-
clawska; M. Wilhelmus en E. Hore
man: J. L. Oolders N. Kalpeta; S.
van Devon' er en D. Vleghert; J. A.
Weber en H. Jacobs; H. P. van Diest
en J. D. jonkman; W. Oppersma en
T. Groeneveld; L. M. Verwoerdt en
L. S. Groeneveld.
