Groote hoeveelheden voedsel
op komst
Vorderingen bij Balikpapan
Moskou wil deelnemen aan
Tanger-conferentie
Een vliegend schip in aanbouw
Japan zonder olie
Prinselijk gezin
naar Noordwijk
H. Vader over-
Italië wil gelijk
waardigheid
Amerika vergeet ons niet
Raslands invloed in
Midden-Oosten
V.
Nederl. elftal
l
Gaskoorts
69ste JAARGANG No. 23279
DINSDAG 3 JULI 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544 a b k m Abonnementsprijs 26 cent per week
Aanval op een
Nederlandsch schip
Geheime boodschappen
van Pétain
Dam beveiligde
Scapa Flow
Spanje vacantie-oord
voor Amerikanen?
In Ottawa
herbouw der wereld
Het prinselijk jacht „Piet Hein" is in de hoofdstad teruggekeerd
In 12 uur van
Londen naar
New York
Reizen naar Duitschland
nog dezen zomer naar
Kopenhagen?
De optimist
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
MANILLA, 3 Juli. (U.P.). De
landing by Balikpapan heeft een
goed verloop. Een kuststrook van
ongeveer 4K.M. ten Oosten van
de stad Balikpapan bevindt zich
reeds geheel in handen der Austra
lische landingstroepen, die boven
dien reeds twee Kilometer
landinwaarts zijn opgerukt. De
rechterflank heeft eenige hoogten
genomen en nadert nu de vlieg
velden tusschen Balikpapan en de
groote luchthaven Manggar. «e
tegenstand der Japanners begint
toe te nemen.
volgens Reuter heeft de Neder-
landsch-Inoische regeering bekend
gemaakt, dat een contingent van het
Nederlandsche leger, waarbij zich
oliedeskundigen bevinden, deelneem
aan de invasie van Balikpapan, li'
oliecentrum op de Oostkust va:
Borneo. Be Nederlandsche olledes-
kundigen zullen de installaties her
stellen. die ziij zelve in 1942 hebben
vernield en die later werden gebom
bardeerd, nadat zij door de Japan
ners hersteld waren.
Door het slagen van de landing
bi' Balikpapan is de blokkade der
Geallieerden voltooid. Wei hebben
de Japs nog de belangrijkste olie
bronnen in Ned.-Indië in bezit, nl.
Pladjce en Soengei Gerong in Zuid-
Sumatra, alsmede eenige kleine olie-
terreinen op Java, maar al die bron
nen zijn nu practisch waardeloos
voor hen. Japan zal thans vermoe
delijk gebruik moeten maken van
zijn voorraden synthetische olie in
het moederland.
Verder wordt over den strijd in
den Pacific nog gemeld, dat generaal
MacArthur een Midden-Pacific-
commando onder leiding van luit.-
neraal Robert Richardson en een
est-Pacific-commando onder iei-
ing van luit.-.generaal W. D. Steyer
:cft opgericht.
WESTKUST VER. STATEN, 2 JuU
(A.N.P.-Aneta). Alhier is onlangs aan
gekomen een tweede Nederlandsch
troepentransport:.chip, dat eveneens in
het Okinawa-Ieshima gebied aan he
vige aanvallen heeft blootgestaan.
Nauwelijks waren daar namelijk de
laatste soldaten van boord gegaan of
er werd alarm voor luchtaanvallen
gegeven. De Nederlandsche gezagvoer
der L. N. van den Deren uit Oegst-
geest had juist een Amerlkaanschen
generaal aan boord. HIJ snelde naar
de brug, waar de eerste officier J.
Mohlenpage, wiens vader te Rotterdam
woont, de wacht betrok.
Van een groep zelfmooTd-toestellen
zetten er twee koers naar het schip.
Een van die vliegtuigen werd, toen
het tot op twintig meter genaderd
was, door een Amerlkaanschen schut
ter getroffen, waarbij zoowel de piloot
als de met springlading gevulde neus
van het vliegtuig geraakt werden. Het
vliegtuig spatte uiteen en de vleugels
stortten in zee, maar de motor trof
en beschadigde het bovendek, terwijl
een golf benzine en olie over gezag
voerder en eersten officier heensloeg.
Gelukkig was op dat moment niemand
aan het rooken en waren ook geen
electrische Installaties in gebruik, an
ders zou één vonk het heele schip in
lichterlaaie gezet hebben. Het valsche
gebit van den Japanschen piloot viel
neer vlak bij den gezagvoerder, die
het als souvenir bewaard heeft.
PARIJS, 3 Juli. (U.P.) In het pro
ces tegen maarschalk Pétain. zal
commandant Archambaud, lid van
den staf van admiraal Gabriel Au-
phan, staatssecretaris van Marine in
de regeering van Vichy, verklaren,
dat Pétain ten tijde van <je geallieer
de landingen in Noord-Afrika ge
heime boodschappen aan Darlan ge
zonden heeft, waarin hij den admi
raal zegt den wapenstilstand met de
geallieerden volkomen goed te keu
ren. In het openbaar desavoueerde
de maarschalk Darlan, teneinde Duit-
6che represailles tegen Frankrijk te
voorkomen. Archambaud zegt deze
boodschappen van Pétain er wa
ren er twee zelf verzonden te heb-
ben.
In betrouwbare kringen zegt men.
dat Pétain's verdediging hoopt, dat
admiraal Leahy in het gezelschap
van Truman zal zijn, als deze de
conferentie der „Big Three" gaat
bijwonen, omdat Leahy verklaringen
ten gunste van den maarschalk zal
kunnen afleggen.
De Britsche admiraliteit heeft ont
huld. dat tijdens den oorlog een
groote dam, 'die den vijand belette
de groote Engelsche marinebasis
Scapa Flow binnen te komen, werd
gebouwd, meldt Ass. Press. Achter
dezen wal van 2K.M. lengte, die
de vier Orkney-eilanden b\j de
Noordpunt van Schotland verbond,
had de Britsche vloot zich veilig ge
nesteld voor aanvallen zooals die,
waarin een Duitsche onderzeeër het
slagschip Hoy al Oak in October 1939
tot zmken bracht.
MADRID, 1 Juli (Reuter) Het
Spaansche ministerie van bülten-
landsche zaken deelt mede, dat re
den van het Amerikaansche leger die,
alvorens Europa te verlaten, tn
Spanje een vacantle willen doorbren
gen, allerlei faciliteiten zullen ge
nieten, waaronder vrijstelling van
het verplichte paspoortvisum. Ook zal
hun worden toegestaan in Spanje
de uniform te dragen.
H. K. H, Prinses Juliana en de
prinsesjes zullen zich,, naar wü
vernemen, na hun terugkeer in Ne
derland voorloopig te Noordwijk
vestigen. Een aantal villa's worden
als verblijfplaats voor het prinse
lijk gezin in gereedheid gebracht.
Prinses Juliana is Zondag ln
Ottawa aangekomen, waar zit vele
malen omhelsd werd door de drie
prinsesjes, die al een kwartier lang
op het stationsperron hadden staan
trappelen van ongeduld. „Wat zijn
ze gegroeid", zeide Prinses Juliana,
die de prinsesjes in geen drie maan
den gezien had Prinses Juliana
deelde mede, dat zj] ongeveer tien
dagen in Ottawa zou blijven, alvo
rens voorgoed te vertrekken. ,,lk kan
my nog niet goed voorstellen, dat
ik nu weer mijn kinderen om mij
heen heb", zeide de Prinses, terwijl
prinses Irene zich tegen haar aan
vlijde.
,,Ik was gedwongen indertijd mijn
vertrek uit Canada geheim te hou
den", verklaarde H.K.H. nog, „maar
nu wensch ik den Canadeezen open
lijk dank te brengen voor hun gast
vrijheid".
ROME, 2 Juli. (Reuter). Bij
een ontvangst van leden van de
Amerikaansdhe maritieme com
missie heeft Z. H. de Paus ge-
».egd,,Om een blijvenden vrene
te bereiken moeten de mannen,
op wie de grootste verantwoor
delijkheid rust, zich niet uitslui
tend bezig houden met den stof-
felijken herbouw der wereld: zij
moeten ook voor elk volk poli
tieke, geestelijke on godsdienstige
vrijheid waarborgen,"
MILAAN, 2 Juli (Reuter). Parri,
de Italiaansche minister-president
heeft verklaard, dat het doel
van Italië was het sluiten van vrede
en het verkrijgen van den status van
Geallieerde. ,,Er zal mogelijk nog een
tusschenstatus noodig zijn", voegde
hij er aan toe, „Italië wenscht den
vredesstatus door eigen verdiensten te
verkrijgen en niet als een gift", aldus
Parri. Itallë's eerste politieke doel is
van zijn tegenwoordige juridische in
ferioriteit verlost te worden, welke het
land belet vele verdragen, die met an
dere landen mogelijk zijn, te sluiten.
Door bemiddeling van de American
War Relief for Holland (Amerikaan
sche steun tot leniging van den
oorlogsnood in Nederland) worden
deze maand de volgende hoeveel
heden voedsel en kleeding in ons
land verwacht: 200 ton gezoete ge
condenseerde melk, 100 ton melk
poeder, 2.000.000 blikjes met spe
ciaal babyvoedsel, soep, groenten en
vruchten, 400.000 stukken zeep, en
een hoeveelheid kleeren ter waarde
van 85.000 dollar, hoofdzakelijk win-
terkleeren voor kinderen.
Volksherstel is de organisatie, die
in direct contact staat met de Ame
rican War Relief for Holland en an
dere steunorganisaties in de Vereen.
Staten. De verdeeling van de levens
middelen wordt verzorgd door het
Nederlandsche Roode Kruis. Die van
de kleeding door de H.A.R.K., beide
onder leiding van Nederlands Volks
herstel.
De heer Mansfield, penningmeester
van het Amerikaansche steuncomité,
richt in verband hiermede de vol
gende boodschap tot ons volk
„Dero steun heeft jn de allereerste
plaats' de bedoeling kenbaar t» maken
LONDEN, 2 Juli. (Reuter). Uit
zeer betrouwbare bron alhier wordt
vernomen, dat een verzoek van de
Sovjet-Unie tot deelneming aan de
voorgenomen besprekingen tusschen'
Frankrijk. Engeland en de Vereen.
Staten over den toekomstigen sta
tus van Tanger, die Dinsdag te Pa
rijs zouden beginnen', op het laatste
oogenglik 'n kink in den kabel heeft
veroorzaakt. Het is thans onzeker,
wanneer de conferentie zal geopend
worden.
Men meemt, dat de Sovjetambas
sadeur te Parijs gisteravond het des
betreffende verzoek heeft gericht tot
den Franschen minister van Buiton-
landsche Zaken, Bidault, die hier-
SOV JET-BEZETTING
DUITSCHLAND
IN
Sovjet-troepen zijn in overeenstem
ming met de nieuwe regeling der
Duitsche bezettingszones binnenge
rukt In Schwerln, Halle, Leipzig.
Weimar, Erfurt en Plauen.
De Britsche Aeroplane
Company Is begonnen
m?t den bouw van een
achtmotorlg vliegtuig
van 110 ton. Het zal
,3rabazon," genoemd
worden naar den vroe
gere» minister van
vliegtuigproductie.
Het kan 72 passagiers
vervoeren over een af
stand van 3000 mijl,
met een topsnelheid
van 340 mijl per uur.
De passagier vindt in
de lange smalle romp
alles wat hij op een
schip zou aantreffen,
uitgezonderd het pro
menadedek en de baden.
Doch deze zijn ook niet
noodig, daar deze vlieg-
reus den afstand Londen
New York in 12 uur
aflegt.
In het toestel zijn 2
verdiepingen en een
halve verdieping die als
bergplaats dient. Op de
verdieping der passa
giers zijn dienstloketten
naar de keuken die er
onder ligt. Daaronder is
de bagageruimte. Tus
schen de promenade
gang met acht vensters,
de cockpit en het ver
blijf voor de bemanning
is een ruimte voor 36
passagiers. Een gemak
kelijke armstoel over
dag, kan 's nachts ver
anderd worden in een
bed, ongeveen zoo als
dit ingericht is in de
groote treinen. Achter
zijn nog drie slaapver
trekken, een vertrek
voor de stewards en
kleedkamers voor da
mes en heeren.
Voor in wat men
noemt de „brug", zijn 'n
ruime cockpit, een ma
chinekamer, «en dag
verblijf en slaapgele
genheden voor de be
manning. De kapitein
heeft evenals op een
schip een eigen cabine.
Het toestel zal op
25.000 voet hoogte vlie
gen en de lucht m de
vertrekken zal op span
ning gehouden worden,
zoodat de passagiers
geen hinder zullen on
dervinden van den ver
minderden luchtdruk. Op
korte vluchten kan het
toestel 224 passagiers
vervoeren.
De lengte bedraagt
53 meter, de vleugel-
wijdte 75 M. en het
heeft een gewicht van
125.000 K.G. De tanks
kunnen 54.000 liter
brandstof houden, die
het toestel een actie
radius geven van 5000
mijl met eep kruissnel
heid van 238 mijl per
uur. Men hoopt binnen
drie Jaas- den transatlan-
tlschen dienst met deze
toestellen te kunnen
beginnen.
over hedenochtend een langdurig
onderhoud heeft gehad met gene
raal De Gaulle
LONDEN, 2 Juli. (Reuter) Volgens
Radio Ankara neemt men aan, dat
Churchill tijdens de aanstaande drie-
mogendhedenconferentle verdere in
lichtingen zal vragen over de Rus
sische voornemens in het Midden
oosten. In de uitzending werd ver
klaard, dat het probleem ten nauw
ste samenhing met de controle van
de petroleumbronnen in het Midden-
Oosten. Nu de levering van petroleum
uit Roemenië aan Turkije gestaakt
is, zien de Turksche autoriteiten uit
naar oliebronnen, die voldoende zijn
om aan de toekomstige behoeften
van het land te voldoen. Teneinde
het Turksche economische leven vrij
te maken van de volstrekte afhanke
lijkheid van Russische olie, zijn er
besprekingen gaande tusschen Turk
sche, Engelsche en Amerikaansche
vertegenwoordigers, teneinde vol
doende quota te verzekeren, gedeel
telijk van Engeland en gedeeltelijk
van Amerika. In dit verband mag er
op gewezen worden, zoo werd ten
slotte gezegd, dat de oliebronnen in
Irak, waarvan de olie over Fransch
gebied wordt gevoerd, in de onmid
dellijke nabijheid van Turkije gele
gen zijn.
Intusschen is men, volgens Un.
Press, in Athene ernstig bezorgd naar
aanleiding van berichten, volgens
welke Rusland de Joegoslavische en
Bulgaarsche territoriale eischen in
verband met Grieksch Macedonië en
Thracië zou ondersteunen. Deze be
richten tezamen met de kwestie de:_
Dardanellen worden door de „natio
nalistische" meening uitgelegd als
een nieuwe Russische stoot in den
Balkan en naar de Middellandsche
i vérder meldt U.P., dat een com
mentator van het Foreign Office het
bericht van de Daily Express, volgens
hetwelk Rusland deel zou krijgen aan
de controle van Panama- en Suez-
kanaal, cnwaarschijnljlk heeft ge
noemd. Er is niets wat er op wijst
dat het beheer van het Panama
kanaal geïnternationaliseerd zal wor
den, aldus de commentator.
Met betrekking tot het reizen naar
Duitschland gelden thans naar
van de zijde van de S.H.A.E.F. wordt
medegedeeld de volgende bepa
lingen
1. Toestemming om Duitschland te
betreden zal alleen worden gegeven
aan personen onder militair bevel
voor strikt militaire doeleinden of
aan personen, die ln dienst staan
van de bezettingstroepen.
2. Het reizen naar Duitschland
wordt niet toegestaan voor persoon
lijke familie- of zakenaangelegen-
heden.
3. Bijzondere bepalingen zijn van
kracht ten opzichte van grensgan-
gers (personen, woonachtig in Ne
derland bij de Nederlandsch-Dultsche
grens, wier werkkring het dagelijks
betreden en verlaten van Duitsch
land verelscht). Inlichtingen daar
omtrent kunnen worden ingewonnen
bij het hoofdkwartier van den
dlchtstbyzijnden grenswacht-sector.
4. Slechts de geallieerde militaire
autoriteiten zijn bevoegd toe
stemming te verleenen yoor het be
treden van Duitsch gebied door Ne
derlandsche onderdanen.
hot het hart van bet Amerikaansche
volk warm klopt voor het Nederland
sche volk; dat er in Amerika groet a
sympathie leeft voor dat volk c-n
begrip ervoor bestaat, hoe in Ne
derland geleden is voor de gemeen
schappelijke idealen, in Amerika be
staat een zeer groote belangstelling
voor Nederland en de bevolking van
de Vereenigde Staten heeft een vol
ledig vertrouwen in het Nederland
sche volk".
Er zijn momenteel onderhande
lingen gaande over een wedstrijd
van het Nederlandsch voetbalelftal
tegen de Denen. Deze ontmoeting
zal waarschijnlijk nog dezen zomer
te Kopenhagen gespeeld worden;
de reis gaat per vliegtuig.
Intusschen wordt de training van
een aantal uitverkoren spelers inten
sief voortgezet. Uit alles blijkt, dat
men, ondanks enkele teleurstellingen
te Rotterdam, toch op den eenmaal
ingeslagen weg der verjongingwil
voortgaan. Ook zijn weer andere
jonge en veelbelovende spelers ln de
oefeningen betrokken.
Het gebeurde m Arnhem voor
eenige dagen, dat een soldaat van
het corps „Schotsche Hooglanders"
zich -op het gemeentehuis ver
voegde met een hoogst belangrijke
opdracht. Op den avond van 9 Mei
1940 had namelijk een Engelsch
ballet een uitvoering gegeven in
den Stadsschouwburg. Door de
gebeurtenissen van den volgenden
dag was 't gezelschap, dat hoofd
zakelijk uit dames bestond, hals
over kop naar Engeland afgereisd,
waardoor het niet mogelijk was
geweest alle bagage mede te voe
ren. Een der dames, blijkbaar zeer
gesteld op het bij elkaar houden
van haar garderobe, heeft nu den
Schot verzocht, een destijds door
haar achtergelaten koffer met
kleeren te achterhalen. Vervuld
van de belangrijkheid van deze
daad, meldde hij zich aan het
loketje „inlichtingen" en verzocht-
om begeleiding naar den Stads
schouwburg, om daar alsnog een
onderzoek in te stellen naar den
achtergebleven koffer. De ambte
naar had werkelijk eenige moeite
om den man aan het verstand te
brengén, dat Arnhem geëvacueerd
was geweest en door de Duit-
schers volkomen leeggeplunderd.
„Uw koffer zal daar ook wel brj
geweest zijn", sprak de ambte
naar, alvorens hij het loketje
sloot.
On
De minister van Oorlog heeft twee
commissies geïnstalleerd, welke be
last zijn met het onderzoek naar de
gedragingen van de beroeps- en re
serve-officieren der Koninklijke
Landmacht na de capitulatie.
Onze jongste bediende dacht he
denochtend zijn eerste primêurtje te
hebben, hijgend kwam hij de redactie
binnengestruikeld met het bericht,
dat er een groote hoeveelheid cokes
bi) de gasfabriek was aangekomen.
Onmiskenbaar zou dit het teekon
zijn, dat de voorverwarming begint
en daarmede zou natuurlijk het tijd
stip gekomen zijn, dat wij na zes
weken h'et wondcrkacheltje cp zolder
kunnen zetten. Dit verheugend be
richt deet. ons voor één oogenblik,
cien vloed van andere op dat mo
ment minder belangrijke berich
ten' vergeten en wij probeerden tele
fonisch contact te krijgen met de
beveegde instantie, die onae ver
wachting zou moeten bevestigen.
Want wij zijn al eens eerder biy
geweest met een doode musch.
Toen wy de gasfabriek aan den
haak hadden geslagen, vernamen
wy, dat de directeur in de fabriek
was. Wij moesten nóg maar eens
terugbellen. Dit verhoogde de span
ning op de redactie, want meestal
treffen wy den directeur op zijn
bureau.
Een kwartier later deden wy een
nieuwe poging.
„De directeur spreekt interlocaal.
Het zal nog even duren," kregen wy
te hooren.
„Zal hy met Den Haag spreken?"
vroegen wy elkaar.
„Als dat zoo is, wordt ons vermoe
den bevestigd".
Eerst tegen elf uur spreken wy den
directeur zelf.
„Zeker mijnheer. De cokes is op da
gasfabriek aangekomen, maar de offl-
cieele toestemming uit Den Haag heb
ben Wij nog niet. En dat zal mis
schien nog wel even duren."
„Maar als die binnenkomt, begint
u toch met de voorverwarming, niet?"
„Absoluut. Daar kunt u op rekenen."
PRAAG, 1 Juli (Keuter). Hier werd
vandaag verklaard, dat de bespre
kingen te Moskou tusschen Tsjecho-
slowaken en Polen betreffende het
gebied van Teschen, dat door Polen
na de crisis van Mlinchen ln 1938
werd bezet, zyn gestaakt, daar de
Tsjechen weigeren, het gebied san
Polen af te staan.
