Zuidzeevloot zet haar
aanvallen voort
Lessen van den oorlog
TRUMAN EN CHURCHILL IN POTSDAM
Schulte ongenaakbaar als van ouds
AMSTERDAM ZIET DE MEESTERS WEER
69ste JAARGANG No. 23290
o
MAANDAG 16 JULI 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544
Abonnementspiïjs 30 cent per week
Papar op Borneo
veroverd
Koningskwestie
weer op doodfe punt
Duitschers maken Bever
wijk onveilig
Zarah zingt nog
Jhr. D. C. Röell directeur van het Rijksmuseum
Berlijn krijgt
Ruhrkolen
En Nederland?
Prins Bernhard
voor de radio
Prinsessen op
thuisreis
Terugkeer naar Velsen
Dubbele zege op den weg
Weer Zesdaagschen?
Wat niet op God gebouwd is, is op zand
gebouwd en zal als stof verstrooid worden
Brief van het
Episcopaat
Pater L. v, Wayenbnrg t
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
GUAM, 16 Juli (Reuter), De
Aiuerikaanselie Zuidzeevloot heeft
haar reeks ware aanvallen op
Noord-Japan Zondag voortgezet,
*oo deelt admiraal Nimitz in zijn
communiqué mede. Over een groot
gebied werd schade aangericht
door een bombardement van vlieg
tuigen, opgestegen van moeder
schepen, en oppervlakteschepen.
Er werd geen Japansehe defensie
ontmoet, in de lucht noch op zee.
Ruim 1000 ton granaten werden
Zondagochtend afgevuurd op de in-
dustrieele, transport- en havengebie
den van Moerojan (Hokkaido). De
staalfabriek werd verwoest. 1000
vliegtuigen vielen Hokkaido en
Noord-Honsjoe voor den tweeden
keer aan.
De beschieting veroorzaakte zeer
BRUSSEL, 15 Juli. (A. F. P.). Mi
nister-president Vsn Acker heeft aan
de pers verklaard: ,,pe regeerings-
delegatie, die zich naar Salzburg
heeft begeven, heeft aan den koning
medegedeeld, dat de regeering een-
Stemmig van meening is, dat in geval
de koning niet aftreedt een parle
mentair debat .onvermijdelijk is. De
koning besloot niet terug te keeren.
HIJ besloot ook niet af te treden. Er
isdus geen definitieve beslissing.
Anderzijds heeft de regent het aftre
den van de regeering niet aanvaard,
zoodat zij haar functies hervat. De
minister-president voegde er aan toe,
dat Maandagochtend de ministerraad
bijeen zou komen,
Ken nachtwaker uit Beverwijk werd
Op zijn dienstgang door drie Duit
schers in burger aangehouden, die
hem, onder bedreiging met de revol
ver, vroegen of hij lid was van de
B S- Toen hij aantoonde, dat hij dit
niet was, lieten zij hem verder onge
moeid. Het commando van de B. S.
werd terstond gealarmeerd en zette
de omgeving af, doch men mocht er
niet in slagen de Duitschers te vin
den. Naar aanleiding van deze ge
beurtenis heerscht er onder de bevol
king eenige ongerustheid.
zware ontploffingen en branden te
Moerovan. De ijzerfabrieken van
Waniski werden verwoest. Te Koeda-
matsoe werd de Japansehe olieraffi
naderij aangevallen.
Verder meldt Reuter dat de Ameri-
kaansche vloot, die de bombardemen
ten uitvoert op Noord-Japan, verge
zeld wordt door tankschepen, zoodat
deze vloot twee tot drie weken lang
kan opereeren zonder naar haar
basis terug te keeren.
Betreffende den strijd op Borneo
meldt het communiqué van generaal
MacArthur, dat de Australische
troepen optrekken langs de kust van
Broenei en de stad Papar hebben in
genomen. Zij bevinden zich thans op
20 mijl van Jesselton.
Vijf jaar lang heeft ze geneuried
en gezongen in de radio en de
film, tot ze verklaarde dat ze het
bijltje er bij neer zou leggen.
Maar ze zingt en neuriet nog, de
onsterfelijke Zarah en mèt haar
Johannes Heesters en Ilse Wer
ner, die bovendien nog een groot
fluitster is. Wie het niet gelooft,
kan terecht bij den „mobielen om-
roe,p" van Herrijzend Nederland,
waar het drietal nu en dan in
het programma opduikt. Hun na
men worden niet genoemd, maar
de liefhebbers van deze superieure
kunst herkennen de oude naar
lingen wel. Het is een genot via
deze goddelijke stemmen herin
nerd te worden aan de verruk
kingen van de laatste vijf jaren.
Nu mogen we eindelijk weer luis
teren naar een radio, die we kie
zen, en wat kiezen we? Duitsche
leuterliedjes.
BERLIJN, 15 Juli (A.P.) Officieel
is medegedeeld dat president Truman
en min..-president Churchill vanmid
dag in de omgeving van Berlin zijn
gearriveerd. Zesendertig Brltsche,
Amerikaansehe en Russische jagers
patrouilleerden in een wolkenloozo
luclit boven Berlijn, voordat, de
vliegtuigen niet de Britsclie en Ame
rikaansehe leiders hier landden. Al
het uitgaande luchtverkeer was stop
gezet en élite-troepen van drie ge
allieerde legers bewaakten het vlieg
veld,
Truman is Zondagochtend in Ant
werpen met den kruiser „Augusta"
aangekomen en heeft zich per auto
naar het vliegveld van Brussel bege
ven. waar hij verwelkomd werd door
min. pres. Van Acker. Een Juichende
menigte had zich langs alle wegen
van de dokken tot het vliegveld op
gesteld. Langs het geheele traject van
ongeveer 45 K.M. stonden de leden
van de 35e Amerikaansehe divisie,
waarin Truman tijdens den vorigen
oorlog had gediend, in de houding.
•Churchill kwam per vliegtuig van
Bordeaux, in de nabijheid waarvan
hU een vacantie van 10 dagen heeft
doorgebracht. Clement Attlee, de
plaatsvervangende Britsche Eerste
Minister, Anthony Eden, de minister
van Buitenlandsche Zaken en andere
leden van de Britsche delegatie zijn
van Engeland per vliegtuig vertrok
ken om de conferentie van de Big
Three bij te wonen.
Europa's onmiddellijke toekomst
hangt af van het resultaat van de
conferentie te Potsdam, die zich o.a
voor d® volgende problemen geplaatst
ziet: honger, grenzen, wederopbouw,
Ruslands rol in het Verre Oosten en
eenheid in het besturen van het over
wonnen Duitschland. Reeds lang voor
de oonferentie is in diplomatieke
kringen te Londen openlijk erkend,
dat de hoofdmoeilijkheid gelegen is
in het in verzoening brengen van dé
Russische ideologie der collectiviteit
met de ideologie van de Westelijke
mogendheden, welke een stelsel van
vrije onderneming ten grondslag heeft.
In Londen werd aangenomen, dat
Truman zou aandringen op de .vast
stelling van een duidelijk evenwichts
punt tusschen de beide Ideologieën
en dat beiden. Truman en Churchill,
stevig zouden vasthouden aan de
politiek, welke Engeland en Amerika
een stem zou geven bij de regeling
der aangelegenheden in Oost-Europa,
gelijk aan die waarop Rusland heeft
aangedrongen bij problemen van het
Westelijk deel van het continent. Par
ticulier nemen Anglo-Amerikaansche
diplomaten het standpunt in, dat
Sovjet-interventie in West-Europee-
sche aangelegenheden rechtsgrond
mist, zoolang Rusland volhardt in
een politiek van eenzijdige regeling
van Oost-Europeesche problemen.
Wat dé te behandelen punten op
de conferentie betreft, wijst de diplo
matieke correspondent van de „Daily
Telegraph" er nog op, dat behalve
de regeling van de Oostelijke grenzen
van Duitschland, in verband met de
Fcolsche en Tsjechoslowaaksche
eischen op Duitsch grondgebied, ook
eventueel de Nederlandsche eisch op
Duitsch grondgebied in het Westen
ter sprake zal kunnen komen, ter
vergoeding van de verliezen, welke
Nederland heeft geleden door het
inundeeren van vruchtbare gebieden
door de Duitschers.
Nederland kan alleen dan werke
lijk herrijzen als ook de levende
kunst herrijst. We weten allemaal,
dat we het zonder de materieele
dingen, als kolen bijvoorbeeld, geen
oogenbllk zouden kunnen uithouden,
maar ik zou gaarne willen, dat wij
in het diepste doordrongen raakten
van de overtuiging, dat ons volk
«en groote kunst evenmin kan mis
sen als de kolen, omdat ons leven
anders hopeloos kil zou worden."
Zoo sprak minister prof. dr. G.
v. d. Leeuw Zaterdagmiddag in het
Rijksmuseum te Amsterdam, toen
hij in aanwezigheid van een groot en
uitgelezen gezelschap de tentoonstel
ling „Weerzien der meesters" opende
en daarmede tegelijkertijd de her
opening van het Rijksmuseum voï
trok en het zestigjarig bestaan van
BERLIJN, 14 Juli (Reuter). Dui
zenden tonnen steenkool, door de
traneport-afdeelingen van het Brit
sche leger uit het Ruhrgebied aan-
febracht, beginnen in de Duitsche
oofdstad te arriveeren. Naar men
gelooft, heeft het door de Berlijnscbe
„Kommandantur" benoemde sub
comité van deskundigen beslist, dat
rittên de hoofdstad zullen voor-
van ten naaste bij een millioen
®teepkobl per jaar vanuit het
en dat de voltooiing van
mtcue*weJHn«en aa« gas- en electri-
Mi«r *27^25? .in ',e hoofdstad voor.
ran vnpLSn Het hoofdconvooi
van voedselvoorraden uit de Britsche
bezettingszone van Duitschland moet
met ingang van 20 Juli worden aan
gevoerd, ter voeding van de 900 000
burgers die onder Britsch bevel
Staan. Men meldt dat generaal Vas.
sily Sokolovskv, maarschalk Zjoekov's
stafchef, die zitting he'eft in het sub-
comité van deskundigen, heeft ge-
aetfd dat men niet verwacht, dat het
Commando van het Roode Leger
Berlin zal voorzien van groote voor
raden steenkool uit Silezië, daar
thans aan het herstel van het door
den oorlog vernielde Polen voorrang
^vordt verleend.
(Wij meenen, dat er nabij 't Ruhr-
5f 2 °°k vernielde gebieden liggen,
wli >T.in8:end om kolen verlegen zijn.
rW/sK hebben sinds verleden jaar
moo» p Keen gas. Berlyn moest, het
maar een paar weken zonder doen.
Red.).
's lands grootste nationale schatkamer
herdacht.
De minister gaf uiting aan zijn
dankbaarheid jegens de Canadeezen
die ondanks hun jonge beschaving
een wezenlijk aandeel gekregen heb
ben in onze oude beschaving, omdat
zij niet alleen ons, maar ook Rem
brandt en Frans Hals bevrijd hebben.
Het begrip ontaarde kunst" is niet
populair in ons land, zoo zeide hij
verder, maar ln zekeren zin hebben
wij hier toch met ont-aarde kunst
te doen, omdat wij hier kunst zien,
die uit de donkere holen der aarde
naar het daglicht is weergekeerd.
Onder groote bijvalsbetuigingen
der toehoorders deelde hij mede, dat
als opvolger van dr. Schmidt Dege-
ner tot directeur van het Rijksmu
seum benoemd is jhr. D. C. Röell,
tot dusver directeur der Gemeente
lijke Musea van Amsterdam.
Zeer langen tijd zijn de genoodlg-
den op dezen middag nog bijeen ge
bleven om de schatten van schoon
heid, welke op 'deze tentoonstelling
bijeen zijn, te bewonderen.
Z.K.H. Prins Bernhard zal heden
om 8 uur over den zender „Herrij
zend Nederland" een redevoering hou
den, waarin hij de a.s. demobilisatie
der B S. zal bespreken.
Prinses Juliana, vergezeld van
de drie prinsesjes, heeft vandaag
Canada verlaten. In een radio
toespraak heeft H. K. H. het Ca-
nadeesche volk nogmaals dank ge
zegd voor de groote gastvrijheid
en de ontelbare vriendelijkheden
gedurende de vijf oorlogsjaren
ondervonden.
Alleen die personen die te Velsen
volledig in.het arbeidsproces zijn of
worden opgenomen, kunnen een aan
vrage Indienen om naar deze gemeen
te te mogen terugkeeren.
Al Is Schulte dan niet meer de
onervaren, met zijn krachten smy-
teiute amateur, die van Gaston
Bcnac Indertijd) den toenaam Fou
pédalnnt (Fietsende Dwaas) ontving,
bü tijd en wijle geeft I>(1 tneh nog
wel eens een stukje vuurwerk weg,
waaruit blijkt welk een bijzondere
macht er ln den blonden Amster
dammer schuilt. Dat Is nu hijvoor
beeld weer gebeurd in dit weekeinde.
reed twee wegwedstrijden, de
Ronde van Krommenie en die van
Amsterdam-Noord. Belde malen
werd hij eerste op een manier die
aan duidelijkheid en overtuiging
niets te wenschen overliet.
Z(jn tweede succes de zege ln
Amsterdam was wel het mooiste
en meest overtuigende. Hij had hier
een grooten achterstand opgeloopen
op den Rotterdammer De Ruyter,
die direct na den start aan den haal
was gegaan. Pas na 50 van de 80
ronden zette Schulte de achtervolging
ln, maar toen was er ook werkelijk
geen houden meer aan, in een groot-
sche vlucht snelde hij over het
gloeiend heete parcours, alsof de
warmte hem in het minst niet
deerde. Kilometer na kilometer won
Naar w*( vernemen Is men ln het
buitenland van zins de zesdaagsclie
wielerwedstrijdenweer te doen her
leven. De voorbereidingen voor de
Zesdaagsclie van Parijs schijnen zelfs
al ln een vergevorderd stadium te
verkeeren. Eerst echter zou er ln het
Vélodrdme d'Hlver een „Zesuursche"
worden gehouden.
hij terrein, eerst op een klein pele-
ton dat hij óók nog passeeren moest
en toen op De R.uyter, die een ver
loren strijd streed tegen een Schulte
ln dezen ongenaakbaren vorm. In
precies 22 kilometer was het pleit
beslecht. Maar nóg had Schulte niet
al zijn krachten verbruikt. Na een
korte rustpoos ging hij opnieuw
aan den haal en toen hij over de
Ilnish kwam, bleek hij nog 40 se
conden op De Ruyter te hebben
gewonnen. 3. Schëllingerhout, 4.
De Korver, 5. v. d. Star, 6,- Jansen,
7, Lakeman, 8. Reuter, 9. Kersten,
10 Dietvorst.
Bij de amateurs behaalde J. Har
mans, die al Jaren tevergeefs om
een overwinning streed, zijn eerste
zege. v
De Aartsbisschop en de Bisschop
pen van Nederland aan de hun toe
vertrouwde Geestelijkheid en Geloo-
vigen, Zaligheid in den Heer.
Beminde Geloovigen!
Het zijn vijf zware jaren geweest,
die achter ons liggen. Wij hebben
ontzettend veel armoede, gebrek en
ontbering geleden. Hoe vele duizen
den zijn van ons weggesleurd om
onder groote lichamelijke en zede
lijke gevaren voor den vijand als
slaven te werken. Eveneens zijn
duizenden door de Gestapo ver
moord; nog veel meer hebben voor
korteren of langeren tijd in. on
draaglijke kerkers' gezucht. Er zullen
weinig families zijn, die niet min of
meer door den oorlog hebben gele
den. Honderdduizenden hebben moe
ten evacueeren en hebben tenge
volge van deze evacuatie of door
bombardementen have en goed ver
loren. Vele fabrieken en bedrijven
zijn stelselmatig leeggeplunderd en
vernield, vele boerderijen verbrand.
Doch het zwaarste is geweest de
ondraaglijke druk van een wreeden
en misdadigen vijand, een schande
voor de menschheid, waaronder wij
allen hebben gezucht en gekreund.
Nu zijn wij weer vrij: wü kunnen
ons weer vrij bewegen en vrij met
elkander spreken, zonder door aller
lei soorten Duitsche polltie-agenten
en Nederlandsche verraders bespion-
neerd te worden. Een juichkreet
stijgt op, als wij ons goed bewust
worden, wat vrijheid beteekent.
Op de eerste plaats danken wij
God, die ons heeft verlost en ons
de vrijheid heeft teruggegeven. Wij
bieden Onze eerbiedige gelukwen-
schen aan aan Hare Majesteit de
Koningin en betuigen Haar Onzen
diepgevoelde» dank en erkentelijk
heid. omdat Zij ons land in een der
moeilijkste perioden van zijn geschie
denis met zooveel kracht en wijsheid
heeft bestuurd. Wij zijn dankbaar
jegens oil ze bondgenooten, die on
zen vijand hebben verslagen. Groo
ten dank zijn wij verschuldigd aan
de dappere mannen, die het moreel
van ons volk krachtig wisten te
houden en het op allerlei manieren
hebben geholpen, van wie velen de
trouw aan het vaderland met hun
leven hebben moeten betalen. Ten
slotte, beminde geloovigen, zijn Wij
U allen bijzonder dankbaar, dat Gij
zoo trouw de leiding van Uw Bis
schoppen en priesters hebt gevolgd,
die niet ophielden U te waarschu
wen tegen het doodelijk gevaar voor
geloof en zeden, dat ln het Natlo-
naal-Sociallsme gelegen is. Dank
baar zijn Wij voor Uw milde giften
voor de Bijzondere Nooden van
het Hoogwaardig Episcopaat, die
meerdere millioenen bedroegen en
die besteed werden voor de slacht
offers van het Natioriaal-Sociallsme;
voor de ruime bijdragen voor de Bis
schoppelijke Hulpacties ln de, ver
schillende Bisdommen tot leniging
van den nood van vele geëvacueer
de» en oorlogsslachtoffers.
Wat echter de iru'.tste twintig Ja
ren is geschied, Beminde geloovi
gen, Is een verschrikkelijke les voor
geheel de wereld. Het Duitsche volk,
dat nu gebroken en vernietigd ter
aarde ligt, was ln verschillende op
zichten een groot volk, dat op ge
bied van techniek en wetenschap,
en vroeger ook op het gebied der
beschaving, veel groots tot stand
heeft gebracht. Geen volk overtrof
het Duitsche ln werklust en Ijver.
In den vorigen oorlog was een groot
deel van ons land pro-Duitsch en
na de toenmalige Ineenstorting wer
den vele Duitsche kinderen hier
liefdevol opgenomen. Wel gevoelde
het Duitsche volk zich boven an
dere volkeren verheven en werd het
sedert een paar eeuwen beheerscht
door een noodlottig militairisme, het
streven om op militair gebied andere
naties te overheerschen en men
stelde het voor, dat militaire roem
het grootste ideaal was van een volk.
Maar het allergrootste ongeluk was,
dat het Duitsche volk God heeft
verlaten, tenminste in zijn leiders
en in een groot deel van de bevol
king. En wat niet op God gebouwd
is, is op zand gebouwd en zal op
den duur als stof verstrooid worden.
„Als de Heer het huis niet bouwt,
werken de arbeiders tevergeefs"
(Ps. 128, 1). Reeds sedert geslach
ten was het Christelijk geloof in
Duitschland ln breede kringen on
dermijnd. Velen hadden geen hoo-
gere geestelijke idealen meer. Zij
kenden geen hooger doel meer dan
dit korte aardsche leven zoo draag
lijk mogelijk te maken en er zoo
veel mogelijk van te genieten. Toen
is Hitier opgestaan als een profeet,
die een nieuwe wereldbeschouwing,
een nieuwen godsdienst wilde stich
ten. die steunde op „ras en bodem".
Het Duitsche volk ls volgens hem
het meest begaafde ras en het is
Pater L. van Wayenburg S.J., su
perior van het retraitehuis Loyola te
Vught is Zaterdag, tengevolge van
een auto-ongeval in den leeftijd van
39 laar in het ziekenhuis te Oss over
leden.
De heer J. Vastenouw te Beverwijk
heeft zijn 40-jarig dienstjubileum bij I
de fa. Blom gevierd.
daarom van nature aangewezen de
wereld te beheerschen en te leiden.
Het Duitsche bloed, van vreemde
en vooral van Joodsche smetten vrij.
moet zuiver bewand en zooveel
mogelijk veredeld worden.
Doch het Nationaal-Sociallsme ls
ondanks zijn mooie phrasen zuiver
materialistisch. De stoffelijke wereld
is God, die van eeuwigheid bestaat
en zich uit eigen krachten ontwik
kelt, waarbij het Duitsche bloed een
overheerschénde rol speelt; een per
soonlijke God, buiten en boven de
wereld, ls er niet, nog minder een
God-Mensch Jezus Christus. Zede
lijk goed en kwaad bestaat er niet;
góed is. wat nuttig en aangenaam
is; kwaad is, wat schaadt of hin
dert. Verdragen en beloften behoe
ven slechts gehouden te worden
zoolang het nuttig is.
Uit tactische overwegingen werd
het Christelijk geloof aanvankelijk in
het particuliere leven geduld, doch
hoe langer hoe meer door aller
lei geweldmaatregelen onderdrukt,
en vooral bij de jeugd werd door
gewetenlooze en handige propa
ganda het ongeloof verbreid.
Met een voor ons onbegrijpelijk
gebrek aan inzicht en crltiek werd
alles geloofd, wat Hitier zeide en
beloofde; hij kon alles, hij wist
alles; er ging een soort godde
lijke kracht v n hem uit. Want
Hitler was de bron en de maatstaf
der zedelijkheid; wat Hitier beval,
was goed en geoorloofd. Wij zijn er
getuigen van geweest, dat de meest
afschuwelijke misdaden en gruwelen
gepleegd en uitgevoerd werden door
uiterlijk fatsoenlijke menschen. met
het excuus: „De Führer heeft het
bevolen; wij moeten gehoorzamen".
In den volksmond sprak men reeds
van S.S.-beesten, en zij vormden de
keurtroepen van Hitier. Wij mogen
er niet aan denken, wat met de
wereld gebeurd zou zijn, als God
aan dit Satans-rijk niet een einde
had gemaakt. Deze in onze oogen
bijna krankzinnige gehoorzaamheid
aan den Führer heelt den oorlog
zoo lang doen duren, toen een kind
reeds kon begrijpen, dat hi) verloren
was. Dit ls wel de sterkste veroor-
deeling van de misdadigheid van het
Hitler-reglem, dat het een reeds
verloren strijd heeft voortgezet en
daardoor nog millioenen menschen
ongelukkig maakte, alleen om nog
een paar maanden zijn veeg bestaan
te redden. Hier was toch geen sprake
meer van het welzijn van het volk,
ook niet van moed, doch het was
slechts slaafsche vrees voor den
Führer.
De Nederlandsche Bisschoppen
hebben reeds vroegtijdig, geleerd
door hetgeen ln Duitschland gebeur
de, het doodelijk gevaar ingezien
voor geloof en zeden. In een her
derlijken brief van 1934 hebben
zij reeds gewezen op de gevaarlijke
nieuwe tendenzen en ln een brief
van 1936 het verleenen van belang
rijken steun aan het Nationaal-So
ciallsme op strafle van weigering der
H.H. Sacramenten voor ongeoorloofd
verklaard, wat later nog ln seherpe-
ren vorm meermalen ls herhaald.
Hier en daar gingen stemmen op,
dat de Bisschoppen hierdoor de gren
zen van hun bevoegdheid overschre
den en zich op het gebied der jx>-
litiek bewogen; doch het ging hier
niet over politiek: de hoogste gees
telijke belangen stonden op het spel;
het gingy er voor de Kerk omom
te zijn of niet te zijn.
In ons land hebben de Nazi's het
eerst hun aard getoond door hun
absolute onbetrouwbaarheid, door
hun onophoudelijk liegen en bedrie
gen. De Duitschers roemden op hun
eerlijkheid en trouw, die deutsclie
Treue. Als ooit een leuze tot schan
de is gemaakt, dan is het die van
de Duitsche trouw. Hitler had reeds
het plechtig concordaat met den H.
Stoel op schandelijke wijze geschon
den. Tweemaal had hij verklaard de
neutraliteit van ons land te zullen
eerbiedigen. Zonder voorafgaande
oorlogsverklaring viel hij echter ons
land binnen, dat den oorlog niet ge
wild had en niet voldoende voorbe
reid was. Toen de eerste aanval niet
gelukte, werd de onbeschermde stad
Rotterdam op gruwelijke wijze ge
bombardeerd. De Rijkscommissaris
Sevss-Inquart deed mooie beloften
„Wij komen hier niet, om een volks
karakter in het nauw te brengen en
te vernielen en om een land de
vrijheid te ontnemenWi) willen
dit land en zijn bevolking noch im
perialistisch ln het nauw drijven,
noch aan dit land en zijn volk onze
politieke overtuiging opdringen".
Velen, die den waren aard van hét
Nationaal-Sociallsme niet kenden,
hadden vertrouwen op den Rijks
commissaris en meenden, dat het
mee zou vallen. Doch, zij die dieper
zagen, zeiden reeds toén: Vexatio
dabit intellectum: de ondervinding
zal het ieerenl, en 11a eenigen tijd
bleek het, aan wie wij overgeleverd
waren. Op allerlei wijzen werd ons
volk onderdrukt, ook op geestelijk
gebied. Dikwijls genoeg hebben Wij
er openlijk tegen geprotesteerd,
eenige malen samen met de Protes-
tantsche kerken, die met Ons pal
stonden tegen het heidendom. Even
als in andere landen hadden c!o
Duitschers een krachtige hulp in d»
Nederlandsche N.SiB.-ers, die be
weerden, dat z(j de trouwste vader
landers waren en die ln hun huiche
larij Jaarlijks een lierinneringsdlenst
hielden voor de slachtoffers op den
Grebbeberg.
(Vervolg van het Herderlijk schrijven
in onze volgende editie).
