Belgische Kamer stemt
tegen den Koning
ILLEGALE VESTING
Koningin lijdt aan acute
longaandoening
Conferentie te Potsdam
geopend
GROOTSTE VLOOTBOMBARDEMENT VAN
DE GESCHIEDENIS
4300 Haarlemmers gerepatrieerd
69ste JAARGANG No. 23292
o
WOENSDAG 18 JULI 1943
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 30 cent per week
Ziekte neemt
gunstig verloop
APELDOORN, 18 Juli.
De behandelende geneesheer
van H.M. de Koningin heeft
hedenmorgen het volgende
bulletin uitgegeven:
Tengevolge van een gevatte
kou lijdt H.M. de Koningin
sedert eenige dagen aan een
acute longaandoening, die
aanvankelijk zorg baarde.
Sedert neemt de ziekte een
gunstig verloop, al zal een ge-
ruimen tijd rust nog noodig
zijn. Indien zich geen bijzon
derheden voordoen, zullen
geen verdere bulletins worden
uitgegeven.
(w.g.) Arts Haverkamp.
Installatie
Nationale Advies
Commissie
Uitgaansverbod
uitgebreid
ENGELAND MIST
ONZE BLOEMBOLLEN
Katholieken
afwezig
Schepen 10 mijl onder Japans kust
De strijd op de eilanden in den Pacific stelt hooge eischen aan
mensch en materiaal. Met. moeite, komen de zware Amerikaan-
sche legerauto's door de vette modder vooruit.
Prinsesjes korten tijd
naar Engeland
Ziekentransport verwacht
Partisanen tegen Duitschers
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
LONDEN, 17 Juli (Keuier).
Radio Moskou meldt, dat de
driemogendhedenconf eren tie van
Potsdam gisteravond om 5 uur
ls geopend.
De president van de Ver. Sta
ten werd door zijn twee collega's
uitgenoodigd, de vergaderingen
van de conferentie te leiden» Er
hadden inleidende gedachten-
wisselingen plaats over kwesties
die een besluit vereischten van
de leiders der drie mogend
heden.
Besloten werd, dat de drie mi
nisters van Buitenlandsche Za
ken regelmatig zullen bijeenko
men om het voorbereidende werk
der conferentie uit te voeren.
Verder ligt er een waas van ge
heimzinnigheid over de conferentie.
De pers klaagt er over dat journa
listen uit potsdam geweerd worden.
Zelfs werd aan personen als Mont
gomery en Zjoekof de toegang ont
zegd, daar de schildwachten geen
genoegen namen met hun paspoor-
Een correspondent van Reuter
Vrijdagmiddag 2 uur zal, aooals
Wh reeds meldden, de Nationale
Advies Commissie in de Rolzaal aan
het Binnenhof in Den Haag ge
ïnstalleerd worden.
Van dit college maken deel uit:
mr. j. Algera. Prof. F. M. v. Asbeck,
mr. P. J. H. Bachg, dr. W. Banning.
A. W. Bieuwenga, mr. M. H. de
Boer, J. Brandenburg, dr. J. A.
Bruins Slot. A. C. de Bruijn, ds. J.
J. Buskes, J. Buijs, Ir. W. J. Dewez,
mr. R. Dobbelman, Prof. dr. N, A.
Donkersloot, mr. dr. J. Donner, J.
J. Doornen, dr. J. J. Gielen, P. J.
Goedhart, P. de Groot. mr. C. A. M.
ten Hagen, mr. J. J. Hangelbroek,
J. Hendriks, mr. Joekes, E. Kupers,
L A. M. Lichtveld, mr. K. P. v. d.
Mandele, H. W. J. A. Meijerink, mr.
E. E. Menten, R. Nordheim. mevr. mr.
E. Rlbbius Pelletier, H. M. v. Rand
wijk, Ir. H. v. Riessen, Prof. dr. M. H.
v. Rooi) O.P.M., Rutgers, mr. J. R.
M. v. Schaik, J. Schllthuis, Prof.
mr. p. Scholten, J. Schouten,
H?ieJïlt°, A- Stapelkamp, mr. D. U.
OP^r' M«g dr. J. G. Stokman
Stokvis, mej. dr. M. A.
•t vlTd' e.. Y- Tlls'»us, mr. J. In
Vorrink G w dr' 3 Verzijl, K.
Wagenaar, mr. G. C. v.
Walsum, dr. p. Wibaut mr H Wil-
lemse en mr. dr. p. J.'witteman.
GOUDEN KI.OOSTF.kFEEST
Morgen, Donderdag, viert de eerw
zuster Mathieu van de Congregatie
der Zusters van Liefde haar gouden
klcosterfe-st. Jarenlang was de zus
ter verbonden aan de fröbelschool
aan den Kleinen Houtweg. Toen de
St. Theresiaschool voor lager onder
wijs werd opgericht, werd zuster
Mathieu daarheen overgeplaatst,
waar zj) een veelomvattende taak
kreeg, die z. nu gedurende onge
veer twlptig jaren met toewijding
vervult Zoowel de kinderen als
net onderwijzend personeel hebben
groote bewondering voor haar.
Op haar feestdag zal des mlddagS
J£n 23 uur ln het St. Veronicage-
sticht. Spaarne 89, een receptie wor-
den gehouden.
merkt op. dat de wereld zich voor-
loopig tevreden zal moeten stellen
met de wetenschap aangaande het
geen de belangrijke deelnemers aan
de conferentie dagelijkseten.
A.F.P. meldt nog dat volgens een
Amerikaanschen radiocommentator
Stalin met vredesvoorstellen van
Japan ter conferentie zou zijn ge
komen. Dit zou de oorzaak zijn van
Truman's onmlddellijken terugkeer
naar de V S., wanneer de conferentie
van Potsdam geëindigd zal zijn.
Niet alleen voor Velsen, maar ook
voor JJmuiden, Beverwijk en naaste
omgeving is een verbod afgekondigd
zich na 23 uur en voor 5 uur in de
open lucht te bevinden. Op overtre
ders wordt terstond geschoten.
De „Evening Standard" publiceert
een bericht, volgens hetwelk de Brit-
sche Bond van bloembollenverkoopers
en de Britsche bond van kleinhande
laren in zaden zich gewend hebben
tot het departement van Landbouw
en Handel. Zij dringen aan op een
snelle hervatting van den handel in
bloembollen en zaden met Neder
land. Gedurende den oorlog, zoo
zeggen zij, heeft niet alleen de En-
gelsche handel, maar ook het Engel-
sche publiek de Nederlandsche
bloembollen en de Nederlandsche
zaden gemist.
BRUSSEL, 18 Juli (A.P.) In
een stormachtige bijeenkomst heeft
de Belgische Kamer Dinsdag bij
stemming besloten, Koning Leopold
te verhinderen den troon weder te
bestijgen tot hem door het parle
ment daartoe toestemming zal wor
den verleend. De stemmencijfers
waren 98 voor, 6 tegen, terwijl 34
leden blanco stemden. Het wetsont
werp, dat door premier van Acker
ter tafel was gebracht, gaat waar
schijnlijk heden naar den Senaat.
LONDEN, 17 Juli (Reuter).
Enkele van 's werelds grootste
slagschepen hebben vanavond een
van de grootste nachtelijke vloot-
bombardementen van den oorlog
uitgevoerd. Binnen een uur tijds
slingerden de Mammouth-kanon
nen 1500 ton brisantgranaten op
de vitale industrie-centra langs
de Japansche kust, zestig mijl
ten Noorden van Tokio. In de
kuststreek van Tokio kregen en
kele van de grootste Japansche
fabrieken voor oorlogsmachine-
rieën de volle laag van bijna ne
gen ton explosieven.
Deze operatie vereischte veel durf,
daar de geheele vlootmacht in hot
donker een vrijwel onbekende kust
lijn moest naderen, waarbij vooruit
stekende gedeelten van de kust tot
steunpunten werden genomen.
Een Amerikaansche correspondent,
heeft gemeld, dat enkele van
de grootste deelnemende schepen
tot op een afstand van minder dan
tien mijl onder de Japansche kust
naderden, om een gebied van twin
tig mijl diepte, waarop een half
mlllloen Japanners was geconcen
treerd', te beschieten.
Prinses Juliana en haar kinderen
hebben Maandag Ottawa verlaten
en zijn te New York aangekomen,
v/aar zij zullen scheep gaan naar
Engeland. Prinses Juliana reist
direct door naar Nederland, maar
de drie prinsesjes znillen in Enge
land van boord gaan om daar korten
tijd te verblijven.
PATER MONALD GOEMANS
Aan onzen oud-plaatsgenoot pater
Monald Goemans O.F.M. (Antonius
Goemans) is dezer dagen aan de
R.K. Universiteit te Nijmegen hét
doctoraat in de godgeleerdheid cum-
laude toegekend op het proefschrift
„Het algemeene Concilie in de IVde
eeuw."
De maatregel houdt het Toortdv*
ren in van het regentschap onder
prins Karei en werd snel goedge
keurd aan het begin der zitting, die
belegd was om over Leopold's wei*
gering om af te treden te beraad
slagen.
In een brief had de Koning zich
gericht tot wat hij noemde de „wet
tige natie" en de „werkelijke natie".
Van Acker leverde felle critiek op het
argument van den Koning, dat hij
niet van oordeel was, dat 't parlement
de vertegenwoordiger was van het Bel
gische volk. ,.De argumenten van den
Koning", zeide hij, „zijn een over
blijfsel van die, welke door de Bel
gische fascisten voor den oorlog wer
den gebruikt ia hun pogingen, het
land te nazificeeren."
De pro-Leopold Katholiekei) begroet
ten den premier door te roepen: „Leve
de Koning", terwijl de anti-Leopold
leden ..Leve België" lieten hooren. De
Katholieken, wier zes ministers in het
kabinet Van Acker gisteren zijn af
getreden, waren nagenoeg allen af
wezig toen de stemming begon. Leo
pold's tegenstanders domineeren nu in
beide kamers en zij rekenen er op, dat
het voorstel wet zal worden. Minister
Van Acker wees bij de indiening van
bet wetsontwerp op artikel 82 van de
grondwet, waarin staat dat indien het
voor den koning „onmogelijk" wordt
te regeeren, een regentschap ingesteld
zal worden. Het wetsontwerp luidt:
„Wanneer artikel 82 der grondwet in
toepassing wordt gebracht, kan de ko
ning zijn constitutioneele rechten
slechts laten gelden na een bespreking
in beide Kamers, waarbij wordt be
sloten dat aan zijn onmacht om te
regeeren een einde is gekomen."
Wat betreft het aftreden der Ka
tholieke ministers, verklaarde de mi
nister van voorlichting Ronse, dat de
regeering van nationale eenheid niet
meer bestond. Aangezien er een ab
solute eenstemmigheid bestond bij de
parlementaire Katholieke groep, kan
men aannemen dat de Katholieken
van nu af aan in de oppositie zullen
zijn, wat nog niet gebeurd is sinds
1884. Het geschil tusschen de Katho
lieke ministers en hun ambtgenooten
ging dus in hoofdzaak over het doel
van cfle parlementaire debatten, te
weten het door het parlement doen
constateeren van de onmogelijkheid
van het regeeren van den Koning.
Naar Reuter nog meldt, zal het af
treden van de zes Katholieke minis
ters naar verluidt niet een aftreden
van het geheele kabinet ten gevolge
hebben, doch zouden hun plaatsen in
genomen worden door nieuwe minis
ters uit de anti-koningsgezinde par
tijen.
Voordat Duitschland capituleer
de. was de trek van millioenen
vreemde arbeiders naar hun vader
land reeds begonnen. Allen had
den slechts één wensch: terug naar
huis! In ieder geval weg uit die
hel van verdrukking en slavernij.
Lang genoeg hadden ze daar ge
leefd 'en gewerkt, vaak in de ver
schrikkelijkste omstandigheden.
Onder die arbeiders in Duitsch-
Herfst van het vorig
jaar. De Duitsche
beul ziet zijn rech
ters naderen, overal
ter wereld stijgt de hoop,
voor de partisanen stijgt
het gevaar. In den Achter
hoek heeft de onverschrok
ken groep zich vereenigd ln
een boerderij. Een verval
len en verlaten geval. Het
verval was echt, de verla
tenheid niet. Bij het keu
kenraam, door een kier in
de schuur, een klein raam
pje op de deel en in den
stal, door een dakvenstertje
en het raampje van het
toilet (mooie naam voor een
primitieve inrichting), over
al loerden dag en nacht
geweren, mitrailleurs en
pistolen öp vijanden en on-
gewenschte gasten. Werd er
alarm gegeven, dan was
iedereen ln minimum tijd
op zijn post; het record
was vijftig seconden,
s nachts. Onbespied be
spiedden de partisanen dan
den naderenden vijand,
kalm, vastberaden en zelfs
nieuwsgierig. Vooral kalm.
Het spreekt vanzelf. <fat er
niet geschoten mocht wor
den zonder bevel. Men kan
zich nauwelijks voorstellen,
hoeveel zelfbeheersching en
zenuwspanning het kost om
werkeloos enkele moffen de
vesting te zien naderen,
zooals op dien gedenkwaar-
digen dag, toen een officier
en twee onderofficieren ge-
ruimen tijd bezig waren, in
de onmiddellijke omgeving
van de boerderij kleine
paaltjes in den grond te
slaan. De heeren werden
na hun werk nieuwsgierig
en gingen een kijkje nemen
in de verlaten boerderij,
trapten de deür in en schar
relden naar den kelder,
waar zij waarschijnlijk in
hun handen wreven over
hun prachtige vondst. Het
lag er namelijk vol met le
vensmiddelen, trotyl, mu
nitie, handgranaten e.d. De
bezetting hield zich stil,
liet de gasten vertrekken,
ging hen toen achterna.
Spoedig was het drietal
terug in de boerderij. Na
een kort verhoor bleek, dat
op den dichtst bijzijnden
verkeersweg de auto van de
Duitschers stond. De heeren
moesten hun uniform uit
trekken, drie partisanen
trokken het aan. Naar den
auto; de chauffeur sprong
al ln de houding, kreeg toen
even een revolver te zien,
de partisanen stapten in en
reden prinsheerlijk naar
hun boerderij
Daar werd vervolgens het
verhoor voortgezet. Een van
de onderofficieren versprak
zich en verraadde, dat zij
een nieuwe stelling hadden
uitgezet; er zouden zooveel
stukken geschut geplaatst
worden, dat de ontruiming
van het geheele dorp noodig
geweest zou zijn. Weer
nieuwe ellende, talrijke ge
zinnen uit hun woning,
landbouwers uit hun boer
derij
's Nachts hebben de par
tisanen de paaltjes verwij
derd, er is n^oit een stukje
geschut gekoipen. De Duit
schers, alle drie Nazi's, wer
den verhoord en begraven.
Aan het begraven ging iets
vooraf. A la guerre comme
a la guerre
Dat was een van de
avonturen. Zwaarder waren
de dagen, dat er niets ge
beurde. De boerderij was
verlaten; er werd dus niet
gestookt (koken gebeurde
electrisch, de leiding had
den de bewoners zelf afge
takt), niemand mocht zich
ook overdag buiten vertoo-
nen, tenzij voor een of an
dere beslist noodzakelijke
operatie. Dat beteekende,
dat vierendertig jonge men-
schen den geheelen dag in
een kleine ruimte op eikaars
gezelschap waren aangewe
zen. Onophoudelijk speelde
de radio, voor het geval er
berichten kwamenHet
is bewonderenswaardig, dat
de zenuwen tegen een der
gelijke situatie bestand ble
ken. het is* rondweg onbe
grijpelijk dat er nooit één
woord van ruzie heeft ge
klonken.
Een der partisanen. een
Jongeman met einddiploma
Zeevaartschool, heeft hier
een soort Velddienst-voor
schrift in elkaar geknutseld,
waarvoor hij beschikte over
enkele Nederlandsche voor
schriften plus de gegevens
van een Poolschen ont
vluchten krijsgevangene,
een Franschen dito, een EI-
zasser en een Engelschen
piloot, die in de Home
Guard had gediend. Over
dag werd in de boerderij
theorie gegeven. 's nachts
volgde buiten de practijk.
Midden April 1945 waren de
aldus gevormde soldaten
gereed om onmiddellijk met
de Geallieerden mee te
vechten. Er was een batal
jon gevormd van drie com
pagnieën, elke compagnie
bestaande uit kerels zooals
boven beschreven; van den
Staf van Prins Bernhard
kreeg dit bataljon orders
om zich bij Hoog en JLaag
Keppel bij de Geallieerden
te voegen. Het Canadeesche
onderdeel, dat hier opereer
de, was natuurlijk op de
hoogte en deelde het keur
troep je dadelijk in. Een mi
nuut later, bij wijze van
spreken, vochten de parti
sanen nu in het Eerste Ca
nadeesche Corps, hun strijd
tegen de Duitschers verder
uit. Zij stonden ln het vuur
bij Deventer en Apeldoorn,
bij Kootwijk en Nijkerk, tot
zij bij Spakenburg de capi
tulatie hoorden afkondigen.
Dat is het heldendicht
van de First Dutch Natio
nal Battalion, de eenige Ne
derlandsche formatie van
ondergrondsche strijders, die
waardig werd bevonden in
het Canadeesche leger te
worden opgenomen. De on
derscheiding lijkt ver
diend.. A.
Nederlanders, die er naar hunker-
den, om allendie hun lief wa
ren, weer te zien
Toen de algeheele capitulatie een
feit was, nam de stroom repatrieeren-
den uit den aard der zaak toe. De
officieele cijfers voor het geheele land
geven weer, dat ongeveer 65 pCt. van
het aantal Nederlanders, dat in het
Oostelijk nabuurland moest werken of
in een concentratiekamp werd opge
sloten. is teruggekeerd.
In Haarlem zijn ongeveer 7500 man
weggezonden, van wie inmiddels meer
dan 4300 zijn gerepatrieerd. En de
overige 3200? Het is te vreezen hoft
wreed klinkt het dat een aantal
van hen nooit meer uit Duitschland
zal terugkomen. De bombardementen
en ander oorlogsgeweld maakten tal-
looze slachtoffers onder hen, om nog
maar te zwijgen van de concentratie
kampen en de martelingen, die velen
daarin moesten ondergaan, welke de
menschen naar een zekeren dood
voerden.
Dan is er nog een aantal Haarlem
mers in het door de Russen bezette
gebied. Geleidelijk aan zullen zij
terugkeeren, hoewel de transporten ta
melijk langzaam geschieden.
Een ander percentage ligt ziek of
gewond in Duitsche ziekenhuizen. Uit
talrijke plaatsen in Nederland zijn
reeds eenlgen tijd geleden ambulance
auto's met verplegend personeel ver
trokken, om onzen jongens, die in
dikwijls overbelaste hospitalen zijn
opgenomen, hulp te verleenen en do
transporten voor te bereiden. Eerst-
daagst word de eerste groote zieken-
trein in Nederland verwacht; spoedig
zullen er meer volgen. Het ls te be
grijpen, dat vele ouders zich afvragen
of hun zoon daarbij zal zijn? Het
antwoord daarop kan helaas niemand
geven. Zij kunnen slechts afwachten,
EERSTE H. MIS
Pater frater Oskar Korstjens O.F-M.
draagt Zondag 12 Augustus om
10.15 uur zijn eerste plechtige H.
Mis op in de parochiekerk van het
Allerheiligst Hart aan den Klever
parkweg.
In het Olympisch stadion te Am
sterdam zal op 31 Augustus a.s.
een opvoering worden gegeven van
een symbolisch spel, dat in een
reeks tafereelen een beeld zal ge
ven van het drama der bezettina
en van de bevrijding van Nederland.
