Conferentie in Potsdam
hervat
Zes steden aangevallen
„Clémenceau zou er spijt
van hebben"
Engeland wapenarsenaal voor
den slag tegen Rusland
Kleine landen ongerust
Kweilin volkomen
bevrijd
PétainWat eert waardelooze getuigen
Duitsch plan 1940:
69ste JAARGANG No. 23302
o
MAANDAG 30 JULI 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 30 cent per week
De Gaulle's voorstel
verworpen
Churchill gouverneur-
generaal van Canada?
NIEUW DOCUMENT
voor Leopolds houding
in 1940
KARD. HLOND NAAR POTSDAM
Eerste verkeersvliegtuig
op Schiphol
Gewaarschuwd Japan
300 vliegende forten
boven Den Haag
Tusschen Schevening en-haven
en Kijkduin hebben de Duit
schers de duinen zeer ernstig
geschonden. Er is een heele
stad onder het duinzand ont
staan. Een der vele ingangen
naar de bunkers, munitie-
opslagplaatsen, waschlokalen
enz., welke alle weer door gan
gen met elkaar verbonden zijn
Tokio kiest de invasie
WELDRA SCHOENEN
DISTRIBUTIE
Verdeeling van het land
in districten
Prinselijk gezin
Zaterdag in Soestdijk
Bevrijdingsfeesten (in
Haarlem
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
POTSDAM, 30 Juli. De conferentie
der „Big Three" werd Zondag voort
gezet en naar van officieele zijde ver
nomen wordt, is bevredigende voort
gang gemaakt. Clement Attlee was Za
terdag van Londen naar Potsdam ge
vlogen.
Volgens gezaghebbende waarnemers
zou de conferentie van Potsdam in
den loop van deze week eindigen,
meldt A.F.P. uit Washington. Truman
zou tegen 10 Augustus terug zijn in
Washington.
Volgens dezelfde bronnen zouden de
resultaten van de Britsche verkiezin
gen te Potsdam dezelfde verrassing
hebben gewekt als te Washington.
Gezien echter het feit. dat Attlee van
het begin af aan bij de besprekingen
tegenwoordig is geweest, is er geen
enkele reden om te veronderstellen,
dat de conferentie zou worden
vertraagd of van karakter zou
veranderen. Men wijst er op,
dat het ultimatum aan Japan,
door Truman en Churchill opgesteld,
zonder wijziging is gepubliceerd nadat
Attlee aan de macht was gekomen.
PARIJS, 30 Juli (AP) Ondanks
d,» Gaulle's directe waarschuwing,
(lat hij zou staan op z(jn methode
Om Frankrijk een nieuwe constitu
tie te geven, heeft de Raadgevende
Vergadering de voorstellen der re
geering met overweldigende meer
derheid afgewezen gedurende een
scherpe zitting, die tot middernacht
heen geduurd. De Vergadering heetl
daarop met groote meerderheid haar
eigen voorstel aangenomen, dat door
de Gaulle reeds ln het openbaar was
afgekeurd.
LONDEN. 29 Juli (A.P.) Volgens den
pol it leken correspondent van de Daily
Mali heeft Churchill het plan, zijn
strijd tegen de socialisten als actief
leider der conservatieve oppositie ln
het Lagerhuis voort te zetten. Chur
chill zelf heeft over zijn plannen voor
de toekomst nog niets bekend ge
maakt. Er zijn andere veronderstel
lingen dat Churchill het leiderschap
der oppositie aan Anthony Eden zou
overdragen, om zelf gouverneur-gene
raal van Canada te worden. Er is ook
sprake van dat Churchill in den adel
stand verheven zou worden, wat hem
een plaats in het rustiger Hoogér-
huls zou geven en hem meer tijd la
ten voor het schrijven van zijn mé
moires.
ANTWERPEN. 30 Juli (Belga).
De Metro<polepubliceert een
brie/, die haar gezonden werd door
luit.-generaal Nuyten, vleugel-ad
judant van den koning, waarin
deze verklaart:
Op 29 Mei 1940 '8 morgens, daags
na het staken der vijandelijkheden
door het Belgische leger, leidde ik
den Duitschen kolonel Schuier naar
het provinciaal bestuur van Brugge.
Deze kolonel had opdracht gekregen
den Koning te melden, dat volgens
wentelt van den Reichs/ührer Zijne
Majesteit intrek zou nemen in het
kasteel van Laken.
Ik meldde den koning de aan
komst van de missie en het doel van
haar bezoek. De koning protesteerde
op staanden voet en zeide mij, dat
Laken een koninklijk verblijf was,
maar niet paste voor een gevangene.
Na een gedachtenwisseling met
zijn kabinetshoofd H. Fredeficq, en
na nagedacht te hebben, ontving de
koning kolonel Schuier.
Bleèk, strak in militaire houding,
ttond de Koning achter in een zaal.
De a/gezant werd binnengeleid en
bleef aan den ingang van de zaal
staan. De kolonel groette en zeide
in het Duitsch, waarom hij gekomen
«"as. De Koning antwoordde woor
delijk in het Fransch: „Kolonel, voor-
,?ou ik eerst een vraag willen
stellen. Welk is het lot dat mijn
officieren en mijn soldaten wacht?"
Bij deze vraag antwoordde de af
gezant. van Hitier niet zonder ver
legenheid. „Zij worden beschouwd
als gevangenen", en hij voegde er
onmiddellijk aan toe: „tenminste
voorloopig
Het antwoord, was duidelijk en
gebiedend: „in dat geval kolonel
geef ik mij als gevangene in uw
handen.''
De afgezant van Hitier protesteer
de en zeide, dat er geen sprake van
was Zijne Majesteit als gevangene
te behandelen. Daarop repliceerde de
Koning: „Versta mij goed, kolonel:
ik wensch gevangene te zijn, even
als mijn leger en zijn lot te deelen".
Schuier wist niets te antwoorden.
Het onderhoud was geëindigd en de
kolonel trok zich al groetend terug.
Onmiddellijk daarna bracht hij door
middel van een radio-uitzehdpost
waarover hij beschikte aan zijn su
perieuren verslag uit.
s Anderendaags werd de Koning
aoor de Duitschers naar Laken ge
voerd.
Welingelichte kringen te Londen
verklaren, dat alle besluiten, waaraan
Churchill reeds zijn fiat heeft ge
hecht in de besprekingen te Potsdam,
door min. president Attlee als bin
dend zullen worden beschouwd.
De diplomatieke correspondent van
de Times acht het waarschijnlijk dat
de Groote Drie de situatie in Spanje
besproken hebben en dat ln hun
slotcommuniqué hun houding ten
opzichte van de Falanx ln geen on
zekere termen tot uitdrukking zal
komen. De rede van den nieuwen
Brltschen ambassadeur te Madrid
Sir victor Mallet, die openlijk Enge-
lands afkeer van Franco's régime
uitsprak, wordt als een voorproefje
van de komende verklaring van
Potsdam beschouwd.
De Times vestigt er ook tie aan
dacht op dat ile kleinere staten ver
ontrust zijn door onofficieele berich
ten Inzake ile Duitsche herstelbeta
lingen en de yerileellng van de Duit
sche koopvaardijvloot. Deze laatste
aangelegenheid betreft natuurlijk in
de eerste plaats de zeevarende lan
den als Noorwegen, Nederland en
Griekenland.
Volgens een ander bericht is
E. Bevin. minister van Bultenland-
sche Zaken, ln gezelschap van Attlee
in Berlijn aangekomen.
PARIJS, 29 Juli l A.F.P.Radio
Moskou meldt, dat kardinaal Hlond.
de primaat van Polen, uit Italië per
vliegtuig ln Potsdam Is aangekomen.
Het eerste civiele verkeersvlieg
tuig is Zaterdagmiddag op Schip
hol geland. Het was een Douglas
DC 3, de „Sebac Falken" van de
Zweedsche Luchtvaartmij. Aero-
Transport, met passagiers en la
ding uit Stockholm en Malmö.
De bestuurder was graaf van
Rosen, oud-piloot der K.L.M. Het
betreft hier een proefvlucht met
het oog op het heropenen van
een geregelden luchtdienst tus
schen zweden en Amsterdam, ln
den komenden herfst, zoodra de
banen van Schiphol hersteld zul
len zijn.
GUAM, 30 Juli (Reuter) 550 tot
000 vliegende supervestingen Hebben
Zondagochtend 3500 ton aan brand
bommen laten vallen op de eerste
zes van de elf gewaarschuwde Ja-
pansohe steden. Het waren: Tsoc,
Aomori, ichlnomlya, Oeyamada, Oga-
PARIJS, 30 Juli (A.F.P.). Zater-
dag. den zesden zittingsdag van het
proces Pétain, was de voornaamste
getuige de 72-jarige Michel Clémen
ceau, de zoon van den tijger", met
wien Michel Clémenceau een opvul
lende gelijkenis vertoont.
Clémenceau verklaarde: „Indien
mijn vader nog leefde, zou h(j de
eerste zijn om op zijn borst te slaan,
want het was niün vader, ilie Pétain
maarschalk heeft gemaakt. Hij zou
er spijt van hebben". Clémenceau
noemde Reynaud en Mandel als ge
zworen vijanden van Duitscliland.
Met verheffing van stem slingerde
deze getuige zijn beschuldiging door
de zaai: „Pétain heeft hen aan de
Duitschers uitgeleverd".
In 1940 aldus Clémenceau heb
ik een schrijven gezonden aan Pé
tain, waarin ik verklaarde, dat ik
het aan de leden van zijn regeering
verbood om gebruik te maken van
den naam van mijn vader. Op ver
zoek van Mandel had Clémenceau
een onderhoud aangevraagd met
Pétain, teneinde den maarschalk uit
een te zetten op welke onwaardige
wijze Reynaud en Mandel gevangen
werden gehouden. Dit onderhoud
had echter niets opgeleverd.
De volgende getuige was generaal
Paul André Doyen, president van de
Fransche Wapenstilstandscommissie
te Wiesbaden. Deze noemde Laval
„niets dan een hoop vuil." Doyen
verklaarde, dat hl) een memorandum
aan de Vtchy-regeering had gezonden,
waarin hij er op wees. dat meedoen
met Duitschland beteekende ruïne
voor Frankrijk en dat men zich in
tegendeel moest wenden tot Enge
land en Amerika. Pétain had naar
aanleiding van dit memorandum
verklaard, dat hij Doyen's mêening
deelde, maar Pétain was vrij om te
kiezen en htj koos den verkeerden
weg.
Er ontstond een heftige scène in
de zaal, toen "Pierre Caous. president
van het hof van Rlom in 1942,'onver
wachts als getuige optrad om een fel
protest te doen hooren tegen wat hij
noemde: „Het met modder werpen
naar de Fransche magistratuur door
Leon Blum gisteren, toen deze de
rechtsgeleerden had aangevallen, die
trouw aan Pétain hadden gezworen."
„Ik daag de geheele wereld uit." al
dus Caous, „te beweren, dat wij ooit
een der beschuldigden zouden heb
ben veroordeeld. Ik heb aan Pétain
gezegd, dat niemand van een Fransch
gerechtshof kon verwachten, dat dit
voordat eenig vredesverdrag ls geslo
ten. zou verklaren, dat Frankrijk
schuldig was aan den oorlog." Fétain
had toen geantwoord, dat het na
tuurlek dwaasheid zou zijn om iets
anders te verwachten. De officier
van Justitie, André Mornet, inter
rumpeerde op dat oogenblik als volgt:
„Doch het feit blijft bestaan, dat het
Riom-proces door Pétain was bevo
len." Dit deed Isorni, een van Pé-
tain's advocaten, uitroepen of het
waar was, dat Mornet gevraagd had
om lid te mogen zijn van het hof te
Riom, hetgeen den officier van Jus
titie woedend van zijn zetel deed op
springen onder het uitroepen van de
woorden: „Dit ls een schandelijke
aantijging. Ik had nog liever naar
een concentratiekamp gegaan."
Na veertig minuten verdaagd te
zijn geweest werd de zitting hervat
met het hooren van getuige Albert
Lamarle. Deze getuige gaf een uit
eenzetting van Pétain's relaties met
de Spanjaarden. Toen deze getuige
zijn verklaringen beëindigd had, kon
men Pétain duidelijk hooren fluiste
ren tegen een van zijn verdedigers
„Wat een waardelooze getuigenis".
Daarna kwam de eerste vrouwe
lijke getuige in dit proces aan het
woord, de 35-jarige Denise Petit,
thans als secretaresse verbonden aan
den Franschen generalen staf. Zij
verklaarde, dat zij van 1935 tot 1941
secretaresse was geweest van den
directeur van bet Italiaansehe^ blad
,,1'Italië nouvelle".
Na een verklaring van de vrouwe
lijke getuige Denise Petit werd de
zitting verdaagd.
WASHINGTON, 28 Juli (Reuter).
De Senaat van tie Yereenigde Staten
beeft heilen bet handvest van dm
nieuwen Volkenbond geratificeerd.
Ongeveer 300 vliegende forten en
gevechtsvliegtuigen van de Amer.
8e luchtvloot zullen Woensdag
naar Associated Press uit Londen
meldt, een demonstratievlucht
houden ter gelegenheid van den
38en verjaardag van de lucht
macht der Ver. Staten. Hierbij
zullen vluchten worden gemaakt
boven Londen, Parijs, Rtjssel,
Brussel en Den Haag.
ki en Oewajinia. Andere vliegtuigen
hebben een aanval gedaan op ao
Shiinotsoe-olieraffinadery 45 mijl ten
Zalilen van Osaka.
De chef van den staf van de eerste
Amerlkaansche vloot schout bl]
nacht Ramsey heeft in een radio
toespraak gezegd, dat de Invasie ln
Japan zou ondernomen worden door
de meest overweldigende strijdmacht,
die ooit bijeen is gebracht.
Het communiqué van admiraal Nl-
mitz vermeldt, dat bij aanvallen door
vliegtuigen, die van vliegdekschepen
waren opgestegen, de Japansche slag
schepen Haroena en Ise. alsmede de
kruisers Aoba en Oyada in brand
werden gebombardeerd. Het commu
niqué bevestigt, dat het Japansche
slagschip Yoega tot zinken is ge
bracht. Voorts werden drie Japan
sche dulkbooten vernietigd.
Een uit zeven vaartuigen bestaand
convool, werd ln zijn geheel naar
den bodem van de zee gejaagd.
Uit Tsjoengking wordt gemeld dat
Kweilin, het belangrijke verbindings
centrum ln de provincie Kwangsl, de
vroegere basis van de 14e Amerl
kaansche luchtmacht, door de Chl-
neesche troepen volkomen ls bevrijd.
Uit Washington wordt gemeld, dat
minstens 8.000 Amerikaansche leger
vliegtuigen zullen deelnemen aan den
totalen luchtaanval op Japan, volgens
verklaringen van hooge officieren
van de Amerlkaansche luchtmacht in
een serie radio-uitzendingen. In deze
reusachtige vloot van legertoestelien
zijn de duizenden dekvliegtuigen van
de Amerikaansche en Britsche mari
nes niet meegerekend.
Radio Tokio meldt, dat de Japan
sche premier Soeaoeki het geallieerde
ultimatum aan Japan om zich over
te geven, van de hand heeft gewezen.
Radio-Tokio heeft verder aange
kondigd, dat een geweldig Japanse!»
leger de vijandelijke invasie-troepen
opwacht. Een commandant van de
gepantserde troepen verklaarde: Onze
pantser-troepen zijn gereed om de
bergachtige landstreken van Japan
zoo volledig mogelijk te benutten.
De schoenfabrieken werken welis
waar nog niet op volle kraclit, maar
zij zullen binnenkort toe!» 20 tot 25
proeent van de vooroorlogsche pro
ductie kunnen leveren. Voor de dis
tributie van deze schoenen zal het
land verdeeld worden in vijf kringen,
welke één voor één bevoorraad zuil-
len worden.
Nar wij vernemen. zullen Prins
Bernhard en Prinses Juliana met hm»
drie kinderen 'Zaterdag a.s. officieel
hun intrek nemen ln het paleis
Soestdijk.
Nadat om 2 uur Hunne Koninklijke
Hoogheden de daartoe genoodtgde of
ficieele persoonlijkheden uit Baarn en
Soestdijk ten paleize zullen hebben
ontvangen, is er van 2.30 tot 4 uur
ln het voorpark van het paleis een
kinderfeest, waaraan de drie Prin-
De eerste kring, waar de schoenen j sesjes samen met de kinderen van de
I eerste en tweede klasse van de lagere
school, zullen deelnemen. Om 4 uur
zal de geheele Prinselijke familie een
rijtour maken door Baam en Soestdijk.
verkrijgbaar zullen zijn, zal de ste
den Den Haag, Rotterdam en omge
ving omvatten. Zoodra deze eerste
kring bevoorraad ls, zullen de an
dere geleidelijk aan de beurt ko
men. De vooruitgang in de schoenen
voorziening blijkt hieruit, dat bij
deze regeling één schoenenbon op
twaalf -personen kan worden uitge
reikt en gehonoreerd. Deze verhou
ding was tijdens den oorlog op den
duur 1 op 35 geworden, terwijl den
laatsten tijd de bonnen vaak niet
gehonoreerd konden worden. Wat de
schoenenreparatie aangaat, ziet de
situatie er niet bijzonder gunstig uit.
Er worden nu bonnen aangewezen
voor 25 gram per persoon en het is
niet te verwachten, dat hierin bin
nenkort verandering zal komen.
Een der meest gehei
me documenten van het
Duitsch opperbevel, ge
titeld „Het militaire be-
perbevelhebber von
Brauchitsch naar
zijn," bepaalde von
Brauchitsch. Engeland
Duitschland gedepor- zou verdeeld worden in
districten onder bevei
van leger-bevelhebbers
teerd en zoo spoedig
stuur van Engeland", is mogelijk geïnterneerd
nu in Britsche handen, worden, om daar waar- die als gouverneurs
Het opzienbarende ilo- schijnlljk voor dwang- zouden optreden, met
eument, in rooden band arbeid te worden ge- veld- en stadseenheden,
en 23 pagina's dik, ont- bruikt. Duitsche arbel- Gijzelaars zouden als
hult. dat Hitier voor 9 ders zouden ln allerijl een voorzorgsmaatregel
September 1940, onge- naar Engeland gebracht genomen worden, of-
veer 14 weken na Duin- worden om de oorlogs- schoon men dé natio-
bezetting machine aan den gang nale wetten zou hand-
Engeland te houden.
kerken, de
van geheel
voor had1, meldt Asso
ciated Press uit Ham
burg.
haven, mits deze nlel
in strijd waren met hel
Het blauwboek vooi doel der bezetting. De
de invasie van Engeland gezondheidstoestand
werd een jaar voor den van het land zou slechts
Nazi-inval ln Rusland als een bescherming
Het veroverde land opgesteld. Slechts 195 van de Engelsche hulp-
be-
een
zou in de voornaamste exemplaren werden ge- bronnen worden
Duitsche oorlogswerk- drukt. Acht en zeventig schouwd', terwijl
plaats veranderd wor- werden onder hooge niet-verbroederingspoli-
den. waar onder Nazi- autoriteiten der nazi- >- tiek op beperkte schaal
leiding uitsluitend wa- partij en het leger ver- in het voornemen lag
pens voor den slag om spreid, terwijl de rest Ie „In gesprekken met de
Rusland zouden worden de archieven werd be- bevolking ls de uiterste
gefabriceerd. Teneinde waard. „De hoofdzaak reserve geboden," zegt
sabotage door de Engel- van het militaire be- het document. „De vij-
schen te vermijden, zou stuur van Engeland zal andelijke Inlichtingen-
de mannelijke bevolking het gebruik van alle dienst zal actief zijn.
tusschen 17 en 45 jaar hulpbronnen van het Daarom kan verbroede-
op bevel van den toen- land in dienst der Duit- ring ernstige gevolgen
maligen Duitschen op- sche oorlogseconomie hebben."
Eind vorige week hebben verschil
lende buurtvereeniglngen in Haarlem
het bevrijdingsfeest gevierd. Het Jan
Gijzenkwartier kwam met een fraai
bloemencorso voor den dag, waarna
op het versierde Dietsveld een vrij
heidsboom werd geplant. De Vijfhoek
opende zijn feest met een kransleg-
ging op de Dreef, waarbij een her
denkingsrede werd uitgesproken door
ds. Brand. Ook het Bavodorp is niet
achtergebleven. Bij de feestelijkheden
ln dit kwartier onderscheidde zich
vooral het corps „blikslagers".
Vanochtend heeft Centrum Oost
haar feest geopend met een muzlka-
len omgang, om twee uur werden
kinderspelen gehouden op den Kou-
denhorn. Voor morgen vermeldt het
programma van deze buurt om 19
uur een gecostumeerden optocht. Op
2 Augustus zal een groote feestavond
in de Concertzaal worden gegeven.
Een gecostumeerde feestavond op 3
Augustus, eveneens ln de Concert
zaal, besluit dit buurtfeest.
HOLLAND—DE AS
Op het Prinsenbolwerk wordt Don
derdagavond half 9 een internatio
nale, gecostumeerde voetbalwedstrijd
gespeeld, waarbij Holland uitkomt te
gen De As. Het Roode Kruis en de
E.H.B.O. zullen met speciaal uitge
ruste hulpcolonnes aanwezig zyn.
DIEFSTAL VAN BOOT
ZWAAR GESTRAFT
Naar wij van officieele zijde ver
nemen, ls de beruchte landverrader
mr. W. de Rijke, oud-procureur bij
het gerechtshof te Arnhem en ln het
laatste jaar van de bezetting Com
missaris' der provincie Overijsel, na
bij een der gevangenkampen in den
N^O.-polder in den voet geschoten.
De verwonding was van dien aard',
dat tot amputatie van den voet
moest worden overgegaan. De N.S.B.-
er had zich schuldig gemaakt aan
diefstal van een boot. toebehoorend
aen een vrijen arbeider. Voor dit
misdrijf werd hij gestraft met straf-
exercitie. Toen hij na sommatie wei
gerde de bevelen op te volgeji. werd
hij door den voet geschoten.