Japan biedt geen tegenstand
R.K. Staatspartij streeft naar
verjongden vorm
MET DE GAELLE VOOR DAKAR
Regen van waarschuwende vlugschriften
Staalindustrie in
Limburg?
Kath. Staatk. Ver. ontbonden
60.000 sollicitaties
bij de N.I.G.A.
Churchill weigert Orde
van den Kousenband
Potsdam verloopt
bevredigend
„ER WAS EEN VOLLEDIGE DICTATUUR''
69ste JAARGANG No. 23303
o
DINSDAG 31 JULI 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 30 cent per week
Vergane glorie
319.000 TON
regeeringsgoederen
tembèr geldig 404 en me4 1 Sep"
Laval vertrekt uit Spanje
Duizenden mijnen maken nog
wegen en landerijen gevaarlijk.
Een waarschuioingspost op de
Betmoe
Herriot over Pétain's bewind:
AvoHiuren van de ..Westerland*
Reserve-officieren voor
expeditioranaire macht
Nog 3000
krijgsgevangenen zoek
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Geallieerde oorlogsschepen en
vliegtuigen hebtoen vandaag, zon
der feitelijken tegenstand te ont
moeten, de Japansche luchtbases
en spoórwegknooppunten gebeukt
na verwoestende aanvallen, waarin
meer dan 400 vijandelijke boven
water-vaartuigen, van het laatste
Japansche slagschip tot met troe
pen geladen rivierschepen, tot zin
ken gebracht of beschadigd werden.
Zonder tegenstand van een enkel
volwaardig oorlogsschip te ontmoe
ten, meldt Associated Press, nader
den eenheden der krachtige geal
lieerde vloot die den Pacific con
troleert, dicht de kust en beschoten
langer dan een uur het spoorweg
knooppunt van Hamamatsoe, ten
Zuidwesten van Tokio. Eveneens
zonder feitelijken tegenstand hebben
1500 Amerikaansehe en Engelsche
marinevliegtuigen vliegvelden en
fortificaties op het voornaamste
Japansche eiland over een lengte
van 450 K.M. zwaar gebombardeerd.
Een teruggekeerde groep gevechts-
/liegers zeide, dat zij naar believen
boven het centrum van Tokio had
den gevlogen alvorens op een reus
achtige wapenfabriek in het Zuid
oostelijk deel van de stad los te beu
ken. De luchtafweer vuurde niet een
enkel salvo op hen af. De derde vloot
slingerde meer dan 1000 ton grana
ten op Hamamatsoe, 190 K.M. ten
MONDORF LES BAINS Luxem
burg30 Juli. (A.P.) Een beschou
wing der dagelijksche rapporten over
Julius Streichér, Hans Frank, Her
mann Goering en andere eens mach
tige geïnterneerde nazi's onthult
een nauwelijks voor te stellen li
chamelijk en geestelijk verval.
De rapporten worden uitgewerkt
door sergeant Robert Bock, assistent-
bewakingsofficier der verhoorafdee-
ling te Mondorf, waar de hoogste
nazi's geïnterneerd zijn. „Het is een
aardig zielig stel. Zij wantrouwen
elkaar en worden om het geringste
hysterisch," zeide Bock. Goering
was zoo zenuwachtig dat wij Kessel-
ring o,V hem moesten laten passen.
Steeds zei hij: ,,Ik geloof dat jullie
'mij morgen zullen dood maken".
Bock zeide voorts, dat Dr. Hans
Frank, de nazi-vuist in Polen,
slechts in een kanten onderbroek
gekleed te Mondorf aankwam. Hij
Was beurtelings hysterisch en toor
nig en riep: „Ik ben een misdadi
ger". Terwijl het oogenblik waarop
de groóte oorlogsmisdadigers-pro-
cessen zullen beginnen nadert, is
Streicher, de Jodenhater, volkomen
omgedraaid. Hij vertelde Bock dat
hij nu overtuigd was, dat de Joden
ongehinderd verdienden te leven,
zooals de leden van elk ander ras.
Streicher's eenige vriend binnen de
omheining is Robert Ley. Zelfs von
Ribbentrop verloor een oogenblik zijn
ijzige kalmte, toen hem verteld werd
dat hij op de lijst der misdadigers
was geplaatst en voor het gerécht
zou moeten verschijnen. ,',Ik een
misdadiger?" schreeuwde hij. Slechts
Doenüz bewaart zijn cynisch uiter
lijk. De ondervragers hebben von
Ribbentrop, den vróegeren reiziger in
Wijnen, klasse A leugenaar genoemd.
Door de vernietiging van de gebou
wen en het weghalen van de machi
nes, is het groote walsbedrijf te Vel-
sen volledig uitgeschakeld. De kans
is nu zeer groot, dat er op korten
termijn een groote staalfabriek in
Zuid-Limburg zal worden gevestigd.
In beginsel zou er overeenstemming
bereikt zijn tusschen de geallieerde
legerautoriteiten en vertegenwoordi
gers van Nederland, België en
Frankrijk over het overbrengen van
enkele groote staalfabrieken uit het
Ruhrgebied naar de drie genoemde
landen.
Een periode van nauwelijks 3
maanden bevrijding kan geen volledig
herstel brengen van wat de bezetter
in 5 jaar stelselmatig heeft afgebro
ken en ypn wat aan de oorlogshan
delingen ten offer is gevallen. Wat
?f, Tegeering intusschen bereikt heeft,
béiirt uit enkele cijfers, welke een
L,,;„,..Keven van den aanvoer van
regeeringsgoederen, welke naar ons
hetreffenscheept en aangekomen.
Zij peueuen zoowel levensmiddelen
als industrieele producten. In Fe
bruari werd aangevoerd 764 ton, in
Maart 4186 ton en in April 24048 ton.
In tie daarop volgende maand steeg
deze hoeveelheid tot ver over het
dubbele, n.l. 58170 ton en Juni tot
niet minder dan 142524 ton. De totale
hoeveelheid bedroeg op 21 Juli
318.077 ton. Dit zijn Cijfers, die spre
ken.
De voornaamste posten, waarop
deze aanvoer betrekking heeft, zijn
(in volgorde van belangrijkheid)
tarwe, kunstmest en veevobder.
KLANTENBINDINGSBON
GROENTEN EN FRUIT
t/m°or de neB>ende periode (5 Aug.
klant1 SePt) zullen geen nieuwe
te "„Pd'ndlngsbonnen voor groen-
}"4 worden aangewezen. In
d hiermede blijven de bonnen
züiden van Tokio en 5 K.M. het land
in. De doelen werden in laaiende
vlammen achtergelaten.
Reuter meldt, dat een gedeelte van
de Britsche vloot onder leiding van
vice-admiraal Walker een geslaagden
tweedaagschen tocht gemaakt heeft
langs de kust van Malakka, waarbij
slechts geringe weerstand vanuit de
lucht werd ondervonden.
Uit het hoofdkwartier van gene
raal MacArthur wordt heden gemeld:
Japan zal binnenkort bestookt wor
den met een regen van vlugschriften.
De vlugschriften houden de volgende
grimmige boodschap in: „Deze stad
is het volgende doelwit van de lucht
macht der V. S." Aan den achterkant
staat de waarschuwing: „Zooals u
kunt constateeren, staat uw militair
apparaat machteloos tege.fcaver deze
aanvallen. De vernietiging tmSpoolang
voortduren als het volk zijn* militaire
leiders volgt.''
Op een te Tilburg gehouden pers
conferentie heeft de wnd. voorzitter
der R. K. Staatspartij, rar. dr. P. J.
Witteman, meegedeeld, dat in een
bijeenkomst van het dagelijksch be
stuur der R, K. S. P. meit bestuur
en afgevaardigden van de Kath.
Staatkundige Vereeniging besloten is,
dat de laatstgenoemde vereeniging
zich zal ontbinden.
De Kath. Staatk. Ver. werd gesticht
in het Zuiden, toen dit nog maar al
leen bevrijd was en men niet wilde
vooruitloopen op een partij-organisa
tie voor het geheele land.
Er waren enkele verschilpunten,
o.a. over den naam. waarover even
wel nog geen besluit kon worden ge
nomen, aangezien hierover eerst de
Partijraad gehoord moet worden. Een
ander punt vormde de dringende
vraag naar een urgentie-program.
Toegezegd werd, hiermede zoo spoedig
mogelijk te komen. Geconcludeerd
werd, dat er een eenheid bestaat tus
schen Noord en Zuid en van tegenstel
lingen dus geen sprake is.
Vervolgens werd ln breede lijnen
uiteengezet, welken weg het dage
lijksch bestuur der R. K. Staatspartij
voor zich ziet. De R. K. Staatspartij
wil de deuren wijd open zetten voor
nieuwe wenschen en nieuwe gedach
ten en zij beseft, dat de bezetting
van het partij-apparaat vernieuwd
dient te worden.
Daarnaast treden echter ook nieu
we gedachten, nieuwe wenschen naar
voren en allereerst is dus noodig ees>
taak van vorming, het bewust wor
den en bestudeeren van beginselen en
van daaruit voortvloeiende richtlijnen.
Daartoe dient de instelling van het
Centrum voor staatkundige vorming,
waarvan Pater Mag. dr. 3. G. Stok
man O. F. M. een der leidende figu
ren is.
De taak dezer instelling is allereerst
de onderlinge bestudeering van alle
actueele politieke vraagstukken, waar
onder ook het vraagstuk van het
electorale optreden in de naaste toe
komst van het katholieke volksdeel
zoomede het geven van voorlichting
en het leiden der gedachtenvorming
over die problemen.
Wat de vernieuwing van het
partij-apparaat betreft: fle R.K.
Staatspartij blijft. Er moet echter
komen een nieuwe verjongde vorm.
In iederen rijkskieskring werden de
besturen uitgenoodigd in den vorm
van een voorloopigen voorzitter
en/of een voorloopig kringbestuurder
naar nieuwe en jongere krachten uit
te zien. Deze „voorloopigé kring
voorzitters" zullen tezamen vormen
het nieuwe voorloopigé partijbestuur.
Zoo spoedig mogelijk zal het dage
lijksch bestuur dit voorloopigé partij
bestuur bijeenroepen om. na verant
woording te hebben afgelegd over
zijn gevoerd beleid, zijn eigen man
daten ter beschikking te stellen van
dit bestuur, dat daarna een nieuw
dagelijksch bestuur zal aanwijzen.
Ter conferentie werd verder mee
gedeeld, dat gestreefd zal worden
naar nauwer contact met andere
partijen.
Met betrekking tot de Ned. Volks
beweging deelde mr. Witteman mede,
dat de leidende gedachte dier bewe
ging aantrekt. Zoolang het geen
party is doch een beweging, staat
men er welwillend tegenover. Een
lidmaatschap van de R.K.S.P. en
N.V.B tegelijkertijd acht hij moge
lijk, zoolang'de laatste geen partij is.
Medegedeeld werd nog, dat het
dagelijksch bestuur van de Kath.
Staatkundige Ver. voorloopig als
contactcommissie voor bet Zuiden
met bet bestuur der R.K.S.P. blijft
voortbestaan.
Uit Madrid wordt gemeld, dat de
Spaansche regeering in overleg met
de Fransche besloten heeft Laval
naar Bolzano te doen vertrekken.
Het vertrek wordt niet beschouwd
als een uitlevering maar als een
uitzetting. De geallieerde bezettings
autoriteiten te Bolzano zijn gewaar
schuwd.
Voor de Nica en het Vrouwenkorps
zijn niet minder dan 60.000 sollicita
ties binnengekomen, mellt „Com
mentaar". De uitzending geschiedt
volgens een bepaalt plaan, dat eind
Februari 1946 afgewerkt moet zijn.
In Augustus en September vertrek
ken kleine contingenten, in October
hoopt men reeds een tophoeveelheicl
te kunnen verschepen. Een ieder, die
zich gemeld heeft, ontvangt ter
zijnen tijd bericht, hetzij in negatie
ven, dan wel in positievèn zin.
LONDEN, 30 Juli (Reutel). De Ko
ning heeft Winston Churchill de
orde van den Kouseband aangebe
den. Dit Is de hoogste Britsche rid
derorde. Churchill heeft echter ge-
vraagd of hij onder de huidige om
standigheden dit aanbod van de
hand mag wijzen.
Dit is, naar men meent, de eerste
keer, dat een burger de orde van
den Kouseband heeft afgewezen Do
laatste burger, die ridder van den
Kouseband werd, was sir Austell
Chamberlain na zijn succesvol af
sluiten van het verdrag van Lo
carno.
De Koning beeft de orde verleend
als dank voor Churchill's „groots
verdiensten gedurende den oorlog".
Slechts drie andere burgers hebben
deze orde tot dusver gekregen, welke
dateert van 1348, toen zij als mili
taire orde door Eduarq den Derde
werd ingesteld.
LONDEN, 31 Juli (AFP) Naar
de Londensche bladen berichten, z.tl
Vtliee in plaats van morgen reeds
heden uit Potsdam naar Engeland
temgkeeren, aangezien de besprekin
gen te potsdam een bevredigend
f erlcop hebben.
Attlee zal dan de eerste vergade
ring van het nieuwe Lagerhuis kun
nen bijwonen. Bevln zal te Potsdam
blijven. De premier zou aan het eind
van de week naar de conferentie te-
rugkeeren.
Welingelichte kringen te Londen
meenen, dat de aankomst van een
Poolsche delegatie in Potsdam er op
wijst, dat de Westgrens van Polen
besproken Is. Het is echter waar
schijnlijk, dat geen definitieve be
slissing genomen wordt voor het
sluiten van den vrede.
Naar Reuter nog meldt is genera
lissimo Stalin de laatste twee dagen
licht ongesteld geweest, maar hij hoopt
de vergadering der „Big Three" he
denmiddag weer te kunnen bijwonen.
PARIJS, 30 Juli. (A.F.P.) Het pro
ces tegen maarschalk Pétain ging
heden zijn tweede week in. Bij den
aanvang der zitting deelde het Hof
mede, een brief te hebben ontvan
gen van den geneesheer van Pctain,
waarin deze mededeelt, dat de 89-
jarige maarschalk vandaag niet de
inspanning van een langdurige zit
ting kon verdragen.
Als laatste getuige a charge betrad
Edöuard Herriot, de vroegere pre
mier, voorzitter van de Kamer in
1940 en burgemeester van Lyon, de
getuigenbank. Hij zeide 73 jaar te
ziin en gaf als beroep ophoogleeraar.
Van het begin af aan, aldus de oud
premier, was ik fel tegen een wapen
stilstand.
Sprekende overPétains bewind zei
de hij; „Er was een volledige dicta
tuur." Aan Paul Reynaud had Her
riot gezegd: „Liever word ik door de
Duitschers doodgeschoten, dan een
voorwerp van verachting te zijn voor
de Franschen." Herriot zeide gear
resteerd te zijn, toen hij zijn decora
tie afrukte na gezien te hebben, dat
Fransche officieren ter gelegenheid
van een plechtigheid bij het graf van
Napoleon gelijktijdig het Legioen van
Eer en het Duttsche ijzeren kruis
droegen.
Kapitein p. Lagaay van
de HollandAmerika-lijn
heeft interessante beleve
nissen achter den rug.
Vooral de mislukte expe
ditie naar Dakar met gene-
naal de Gaulle aan boord
zal hij nooit vergeten. E!n
evenmin zijn ontmoeting
met H. M. de Koningin in
Ottawa.
Wij laten hier het re
laas volgen uit den mond
van den man, aie als ge
zagvoerder de „Volendam"
binnenbracht, vijf jaren
nadat dit schip de Rot-
terdamsche haven had ver
laten.
Toen de oorlog uitbrak
zoo begon de heer La
gaay voerde ik het be
vel over de „Westerland".
Ingevolge regeeringsaanwij-
zingen heb ik het schip
in Falmouth (Eng.) neer
gelegd en daar is het een
tijd lang hotel-schip ge
weest voor de Nederlacd-
sche marine. Al spoedig
werd de „Westerland"
echter voor het transport
van troepen bestemd. Ge
neraal de Gaulle wilde
n.l. In Afrika landen, ten
einde de daar aanwezige
Franschen aan de zijde
der geallieerden te bren
gen'. Hij kwam bij ons aan
boord in Liverpool en op
Koninginne-ver jaardag
ondernamen we den tocht
naar Dakar. Het zon een
reis worden, die altijd in
onze herinnering' zal bltl-
ven. Nauwelijks op zee ge
komen, seinde de Duitsche De „Vclendam" is na- zoover het verhaal van do
radio al: „We weten waar derhand geborgen kunnen mislukte expeditie naar
Je zit, generaal de Gaulle, worden en toen men aan Dakar, Kapitein Lagaay
we kunnen je opzoeken!" het repareeren ging, werd heeft ook prettige herin-
Dat klonk niet erg gerust- in het önderruim nog eeni neringen aan den oorlog
stellend en we moesten tweede torpedo gevonden, Met een zekeren trots ver
dus meer dan ooit op ons die evenwel niet was ont- telde hij bijvoorbeeld van
zijn verblijf in Ottawa,
toen hij het voorrecht ge
noot, door H. M. de Konin
gin te worden toegesproken.
,,Eent u wel eens getor-
qui vive zijn, vooral daar
het duikbootengevaar al
grooter werd. Vermoedelijk
hebben toen de Duitschers
de ..Volendam", waarop
destijds' kapitein Webstra
bevel voerde, die nader
hand met de getorpeteerde
„Zaandam" ten onderging,
aangezien voor het schip,
waarop de Gaulle zich be
vond. De „Voflendam" be
vond zich op dat tijdstip
ten noorden van Ierland,
op weg naar Amerika, met
honderden kinderen aan
boord. Wij kregen het schip
in het vizier, toen het kort
tevoren door een duikboot
was getorpedeerd. Men
wist het schip echter drij
vende te houden. Alle kin
deren troffen wij in de
reddingbooten aan. zin
gend alsof er niets gebeurd
was. Ik kan u wel ver
zekeren, dat ik zeiden een
ontroerender schouwspel
had gezien. Zoodra de
„Westerland" de kinderen
aan boord had genomen,
werd er appèl gehouden,
maar niet één kind werd
vermist.
ploft. Wie weet wat er nog pedeerd of gebombardeerd
had kunnen gebeuren als geweest?" vroeg de
iedereen aan boord ge- Koningin,
bleven was. „Nog niet, majesteit".
Na dit avontuur werden antwoordde de kapitein,
we zelf eenige malen ge- De Koningin lachte en
bombardeerd, maar de zei: „U zegt dat op een
Duitschers bleken, mees- zeer eigenaardige manier.'
ters in het mis,gooien te „Geen wonder, maje-
zjjn. Bij Dakar aange- steit," lachte de kapitein
komen, troffen we het niet. .,p zijn beurt, .want men
want een uitgaand schip kan nooit weten wat er
verhinderde ons bij ver- nog komen kan". Waarop
rassing de haven binnen de Koningin repliceerde
te varen. Nadien hebben
oorlogsschepen en ook wij
het nog geprobeerd, maar
ten slotte zonden we een
sloep naar den wal met een
witte vlag, teneinde een
ultimatum te overhand!
„Zullen we het dan maar
even afkloppen?" en H. M.
voegde de daad bij het
woord.
Nu is kapitein Lagaay
met de „Volendam", waar
van hij op 10 Juni van dit
gen. De sloep werd echter jaar het commando over-
beschot.en en omdat dit nam, eindelijk weer in den
voortduurde, wei-den we familiekring gearriveerd,
kwaad en schoten terug. Na twee maanden welver-
Op een gegeven oogenblik diende rust, zal hij op den
had generaal de Gaulle er Oceaan Neerlands' vlag
echter genoeg van en zei: weer hoog gaan houden.
„Ik schel er mee uit, an- Dit doet hij met te meer
ders zie ik er van komer., genoegen, omdat tijdens
dat de moffen ook Zuid- qe zware oorlogsjaren de
Frankrijk bezetten". Zoo- bemanning hem meer dan
als men weet was dit toen ooit een vriend en een
nog onbezet gebied. Tot steun te geweest.
Toen Herriot zijn betoog had geëin
digd. richtte Pétain zich tot zijn ver
dediger en zeide: „Daarvoor is Her
riot niet bient gekomen." Eenige
oogenblikken later zeide de rechtei
een telegram te hebben ontvangen
van de kleindochter van den be
roemden Franschen historieschrijver
Ernest Renan, die zeide een belang
rijke getuigenis te kunnen afleggen
Toen een lid van de jury zeide. dat
verscheidene personen geschreven
hadden getuigenis te willen afleggen
over de politiek van Pétain tusschen
den dag van den wapenstilstand en
de bevrijding, antwoordde Mornet, de
openbare aanklager: „De stukken die
ik te voorschijn zal brengen, zullen
een duidelijker taal spreken dan alle
getuigenissen. Ik zal het bewijs leve
ren, dat de oogen zal openen van al
len, die willen zien. Ik ben ook voor
nemens, personen die vrijgelaten zijn
uit de concentratiekampen, als ge
tuigen cp te roepen."
De zitting werd vroeg verdaagd.
De eerste groep officieren en on
derofficieren voor de Expeditionnaire
Macht, ter sterkte van onderschei
denlijk omstreeks 460 en 150o man,
moet haar opleiding op 8 Augustus
,a.s. in Engeland' beginnen. Aangezien
het aantal beroepsofficieren echter
niet voldoende is, moet het ontbre
kende worden aangevuld met reserve-
officieren. Daar zich slechte ruim 30
vrijwilligers meldden, zullen thans in
toenemende mate reserve-officieren
beneden 45 jaar voor werkelijken
dienst ter indeeling bij de E.M. wor
den opgeroepen.
Een wettelijke regeling is in voor
bereiding, waarbij werkgevers worden
verplicht hun in werkelijken dienst
geroepen werknemers t.z.t. in een
gelijkwaardige positie terug te ne
men.
Van de 10.500 a 11.000 Nederland-
sche krijgsgevangenen zijn er rond
8000 langs den officieelen weg gere
patrieerd. Vermoedelijk bevinden zich
nog velen ln het door de Russen
bezette gebied. Aan den anderen
kant is bet vrijwel zeker, dat velen
slechts administratief „zoek" zijn.
Zij worden nog eens aangespoord zich
te melden Groenhovensf.raat 11 Den
Haag.
KINDEREN UIT HET ZUIDEN
NAAR BENNEBROEK
Uit de gebieden van ons land, waar
de huizen geheel verwoest of onbe
woonbaar zijn, zullen voor de win
termaanden kinderen naar het Wes
ten gezonden worden, waar zij bu
particulieren zullen worden onder
gebracht. De directeur van het bu-
ïeau NCd. Volksherstel, afdeeling
Eennebroek, de heer A. M. de Vries,
Kastanjelaan 3, ontvangt voor dit
doel gaarne zoo spoedig mogelijk op
gave van de bewoners dezer gemeen
te, die genegen zijn één of meer
kinderen in hun gezin op te nemen