Groote Drie beslissen
Verjonging
Duitschland als militaire
macht vernietigd
Truman ontmoet Koning George
m
Welkom Prinsesjes
Polens Westelijke grens aan de Oder
Het slotcommuniqué
van Potsdam
REISVERBOD
EEN LEVENDE MUUR
beschermde Stalin
LAVAL ALS GETUIGE
Aan boord van de
Renown
TABAKSBON R15
inleveren
69ste JAARGANG No. 23306
o
VRIJDAG 3 AUGUSTUS 19451
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 30 cent per week
- - -
Stu HaartyV
DANKTELEGRAM AAN
Churchill
opgeheven I
Proces Pétain
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Zil die gelooven haasten niet.'
Het klinkt misschien wat on
deugend, maar het heeft in
ieder geval den schijn, dat de
R.K. Staatspartij deze woorden, voor
loop!" althans. méér in de practi k
wil brengen dan Schaepman s oude
devies- Credo, pugno. Ik geloof, lk
strijd. Of is het nög steeds een ,,re>-
culer pour mieux sauter", wat ach
teruitgaan voor een- aanloop om
beter te kunnen springen? Wij
hopen dit laatste.
Voor de tweede maal in bijna twee
maanden hebben Wij dezer dagen
een geluid mogen hooren van de
R.K. Staatspartij, minder schuchter
weliswaar dan half Juni, t°en
Dagelijksch Bestuur voor het eerst
voor het voetlicht trad, met een- be
kendmaking. waarin o.a. een Cen
trum voor Staatkundige Vdrming
werd aangekondigd, maar toch heb
ben wij nog niets van een „fighting
spirit", een met enthousiasme zich
werpen op de nieuwe problemen, die
zich bij het moeizaam oprichten
van ons lana uit den' chaos voor
doen, kunnen bespeuren. Wanneer
men ziet welk een activiteit som
mige groepeeringen reeds nu, of
beter nog, iuist nu ontplooien, om
dat het oude geaegde „wie het eer
ste komt het eerst maalt" nog
steeds veel waarheid bevat, dan
vraagt men zich onwillekeurig af,
waarom d« S.P naar buiten althans,
aoo'n indolentie toont.
Intusschen blijkt wel uit de jong
ste verklaringen van den wnd. voor
zitter mr. dr. Witteman op een pers
conferentie te Tilburg, dat de S P
niet geheel heeft stil gezeten. Er is
een fusie tot stand gekomen met de
Katholiek Staatkundige Vereen iging,
die in het Zuiden werd gesticht,
toen dat gedeelte van ons land in
het najaar van 1944 bevrijd was.
Hoewel er eenige verschilpunten be
stonden o.a. over den naam en over
de dringende wenschelijkheid van
het urgentieprogram, zijn deze toc:i
niet van zoo'n ernstigen aard geble
ken, dat zij de eenheid in den weg
stonden.
En zoo is de S.P. dus weer voor
Nederland hersteld. Wij voor ons
hebben er nooit aan getwijfeld,
dat de S.P. zou terugkomen of
juister, dat de partij zou blijven.
Wat we ons wèl nooit hebben kun
nen voorstellen, is dat de partij in
haar ouden vorm zou terugkomen.
Het zou dwaas zijn te willen doen
alsof deze oorlog aan ons volk on
gemerkt zonder eenige veranderin
gen in de geesten te verwekken is
voorbij gegaan. De hevige schokken,
die ons leven niet alleen on mate
rieel, doch vooral op geestelijk gebied
heeft te verduren gehad, zijn niet
- meer ongedaan te maken. Er is een
revolutie aan den gang, die niet
met het einde van den oorlog, is af
gesloten, integendeel zich Juist thans
duidelijk begint af te teekenen De
verrassende ommekeer in de Engel-
sche partijverhoudingen, waarvan de
wereld de vorige week getuige ls ge
weest, is er een uiting van, die we
niet mogen misverstaan.
Daarom verheugt het ons, dat de
S P. haar deuren wijd wil openzetten
voor nieuwe wenschen en nieuwe ge
dachten en haar partij-apparaat wil
vernieuwen. Maar dan moet het niet
bij woorden blijven, maar moeten zij
ook door daden gevolgd worden. Ze
ven weken geleden ls de SP. over
gegaan tot instelling van een Cen
trum voor Staatkundige Vorming,
een uitstekende gedachte om de ver
trouwensbasis te verbreeden en de
actueele politieke vraagstukken aan
een uitvoerige discussie te onderwer
pen. Het eenige concrete, dat wij van
dit vormingscentrum gehoord heb
ben. is. dat Mag. dr. Stokman, een
der vertrouwensmannen, die na de
bevrijding optraden en thans lid der
Nationale Advies-Commissie, een der
leidende figuren is. Aan Mag. Stok
man zal iedere katholiek gaarne zijn
vertrouwen schenken. Maar wie zijn
de andere leidende figuren? De S.P.
wil tot een nieuwen, verjongden vorm
komen, maar waar zijn de vertegen
woordigers van de vooruitstrevende
jonge arbeiders en jonge intellec-
tueelen?
Wij hebben den indruk, dat de
S.P. tot dusver niet verder
heeft willen gaan dan tot
eenige verkenningen.
Meer activiteit schijnt men eerst te
willen gaan ontplooien in het najaar.
Dat duurt dus nóg eenige maanden.
Zullen die nu worden gebruikt om
het vórmingscentrum meer leven in
te blazen? Wij achten het inderdaad
mogelijk, dat zooals de heer De Bruyn
dezer dagen gezegd moet hebben,
vóór het einde van het jaar 90 pro-
C?i van den ouden aanhang zal
zijn teruggekeerd. Zij, die gelooven,
haasten niet:Maar is het een
teeken van wijs beleid? Hebben die
andere 10 pet. dan geen beteekents?
Wij gelooven nog steeds niet, dat
Prof. Ferd. Sassen gelijk heeft, wan
neer hij zegt, dat de afscheiding
tusschen „oud" en „jong'' zoover is
gekomen, dat men elkaar niet meer
verstaat en een vruchtbare gedach
ten wisseling bijna uitgesloten ls.
Maar dan zal mén ook den „jongeren"
een kans moeten, geven. Want zon
der „jongeren" ls het moeilijk te
streven naar een verjongden
vorm. Schaepman heeft eens het
volgende gezegd: „De katholieken
zijn tegelijk behoudend én vooruit
strevend. want zij kennen mét een
eeuwigheid ook een ontwikkeling ln
de geschiedenis. Het Kruis staat, de
wereld beweegt: de beginselen
bliiven, de vormen wisselen."
In 1945 vraagt een verjongde
vorm onze aandacht.
Tusschen al het nieuws, dat
grauw en zwart ziet van zorg
en ontgoocheling, is het be
richt van de aankomst der Prin
sesjes een zonnige noot. Die foto
van de familiegroep, het Prinselijk
gezin hereenigd op vaderlandschs
bodem, bekijkt elke Nederlander
met ongemengde gevoelens, die
drijft de rimpels uit het voorhoofd
en de gramschap uit het hart
Het huis ln Heiland, dat Soest-
óijk heet, is morgen weer bewoond.
In het hart van den vaderland-
schen tuin. zoo platgetrapt, geha
vend en geschonden, spelen de drie
Prinsesjes, kinderen met onze kin
deren, en heel ons volk hoopt, dat
zij, het opgroeiend geslacht, weer
vrede en welvaart zien bloeien.
De prinsesjes Beatrix, Irene en Margriet zijn Donderdagmiddag per vliegtuig uit Londen op
het vliegveld Teuge aangekomen. H.K.H. Prinses Juliana begeleidde de prinsesjes op hun thuis
reis. Z. K. H. Prins Bernhard was kort tevoren met zijn sportvliegtuig op Teuge geland. Het
was voor het kleine prinsesje Margriet de eerste maal, dat zij vaderlandschen bodem betrad.
Beatrix, de oudste, Irene, die Zondag jarig is en Margriet waren heel blij, dat zij eenige dagen
bij Oma 'gingen logeeren. Zaterdag gaan zij naar het eigen huis te Soestdijk
(AnefoDe Jong)
Donderdagavond te half twaalf is de conferentie der „Groote Drie"
te Potsdam beëindigd. De voornaamste beslissingen die genomen zijn
luiden:
1. De instelling van een raad bestaande uit de ministers van Bui-
tenlandsche Zaken der vjjf groote mogendheden, teneinde vre
desverdragen te sluiten met Italië, Roemenië, Bulgarije, Hongarije
en Finland, waarbij tevens de regeling van territoriale kwesties
zal worden voorgesteld. De eerste vergadering zal niet na I Sep
tember te Londen plaats vinden.
2. De vernietiging van Duitschland als militaire macht. Complete
ontwapening en demilitarisatie, afschaffing van en controle over
de Duitsche industrie, en onmiddellijke berechting van alle
oorlogsmisdadigers.
3. De beslissing om Duitschland zooveel mogelijk voor de verliezen
en het lijden der Ver. Naties aansprakelijk te stellen, terwijl de
Geallieerden al het bruikbare kapitaal cn materieel zullen
overnemen.
4. De verdeeling der Duitsche oorlogs- en handelsvloot onder de
Geallieerde landen.
5. Rusland krijgt Königsberg en het aangrenzende gebied.
6. Polens Westelijke grenzen worden tijdelijk tot de uiteindelijke
regeling op de vredesconferentie tot aan de Oder, met inbegrip
van Danzig, verlegd.
7. De drie groote mogendheden zullen de toetreding van de tijdens
den oorlog neutraal gebleven staten tot de Ver. Naties overwegen,
maar zpllen een aanvraag va® Spanje niet ondersteunen.
LONDEN, 3 Aug. (Reuter). Gis
teravond is, na het einde van de
conferentie te Potsdam, tegelijker
tijd in Londen, Washington, Mos
kou en Berlijn een communiqué van
zevenduizend woorden uitgegeven,
waarin de plannen, waarover over
eenstemming is bereikt, betreffen
de de volledige en definitieve ver
nietiging van de Nationaal-Socia-
listische leer, den Duitschen genc-
ralen staf en het geheele complex
van Duitschlands potentieel vokn
het voeren van oorlog, tezamen met.
alle andere maatregelen, welke noo-
dig zijn om te verzekeren dat
Duitschland nooit weer den wereld
vrede zal bedreigen.
Alle Duitsche strijdkrachten te
land. ter zee en in de lucht van ieder
type zullen volledig afgeschaft wor
den, alle wapenen, munitie en oor
logswerktuigen zullen in handen blij
ven van de Geallieerden of worden
vernietigd. Alle Nationaal-Soclalisti
sche instellingen en wetten zullen
worden afgeschaft en voorloopig zal
geen centrale Duitsche' regeering wor
den toegestaan.
De productie van alle soorten wa
penen evenals vliegtuigen en zeesche
pen, wordt verboden. De productie
zal geconcentreerd worden op den
landbouw en vreedzame industrieën.
Duitschland' zal gedwongen worden
schadevergoedingen in natura te
verstrekken, om in zoo groot moge
lijke mate de verliezen en het leed
Lü be
VtV 1BRITSEZ0NE1 atKLUMs.
'gly ~j Hanno\,er\x i
Munster T^QrungJfj/rJ J^Maagdaburg
IRUSS.Z0NE1
Dresden
L eipng
Erfurt
■.'ti
r'Frank furt
rSJECHO
1 f'"3
SLOWAKIJE
Neurenberg
Karlsruhe
Mam
JAMERtK.ZONEl
Munchen
Freiburg
/^tflTZERLANtyV
dat het veroorzaakt heeft goed te
maken."
De Big Three verklaren, dat het
niet de bedoeling ls van de Geal
lieerden om het Duitsche volk te
vernietigen of tot slavernij te
brengen, maar het de gelegenheid
te geven zich voor te bereiden
op lateuen wederopbouw van zijn
leven op democratise hen, vreed-
zamen grondslag, zocdat het te
zijner tijd zijn plaats kan innemen
onder de vrije, vredelievende vol
keren der wereld. Te dien einde
zal de Duitsche opvoeding worden
gereorganiseerd langs democra
tische lijnen en zal oen democra-
LONDEN, 3 Augustus A.P.
Downingstreet no. 10 deelt me
de, dat na afloop van de con
ferentie te Potsdam Truman,
Statin en Attlee een telegram
gezonden hebben aan Churchill,
om hem te bedanken voor de
ontelbare diensten, diehij aan
de gemeenschappelijke zaak heeft
bewezen.
De „Groote Drie'' verklaarden,
dat zij met voldoening terug
dachten a.an den onoverwinnelijk
ken geest, waarmede Churchill
op vroegere conferenties en ge
heel den oorlog door het geloof
in de uiteindelijke zege en een
duurzamen vrede levend heeft
gehouden.
De geheele wereld, zoo vervolgt
het telegram, kent den omvang
van zijn werk en zal dit nimmer
vergeten.
Ook aan oud-minister Eden
werd een telegram gezonden.
tisch plaatselijk zelfbestuur wor
den hersteld.
Voor zoover de militaire veiligheid
dit veroorlooft, zal vrijheid van spre.
ken, drukpers en godsdienst veroor
loofd worden.
Gedurende de bezettingsperiode,
omtrent den duur waarvan niets
wordt gezegd, zal Duitschland be
handeld worden als een enkele eco
nomische eenheid onder geallieerde
economische controle.
(Vervolg op pag. 3)
Het Militair Gezag lieeft, ln-
gaande lieden, voor het geheele s
land het reisverbod opgeheven, r
Dit houdt derhalve ln, dat voor s
reizen in het binnenland geen
„permits" of vergunningen meer s
behoeven te worden aangevraagd. -
,„3
III!IIIIJl IIM
Een levende muur van Russische
officieren en politieke politie met
blauwe petten beschermde genera
lissimus Stalin in de „binnenste vei
ligheidszone" waaronder ook de plaats
te Cecilienhof viel, waar de Big
Three confereerden. Nochtans ge
looft men, dat Stalin en zijn minis
ter van Buitenlandsche Zaken Molo-
tov tenminste een onaangekondigds
rijtour in Berlijn hebben gemaakt
zonder dat de Duitsche bevolking
hun aanwezigheid in de stad ver
moedde. De verantwoording voor de
veiligheid op de conferentie te Pots
dam werd hoofdzakelijk door Rus
sische troepen gedragen, terwijl dm
Amerikanen en Engelschen bijstanU
verleenden. Het feit, dat de 14-daag*
sche conferentie in een vijandelijH
land zonder incidenten is verloopen
beteekent een gezamenlijk succes der
drie politiemachten. De meeste
Sovjet-wachten waren van groens
petten voorziene, voor model-schild
wacht afgerichte fronttroepen. Maar
de politieke politie deed dienst als
lijfwacht voor den premier en an
dere hooge Sovjet-afgevaardigden.
De Russische wachten stonden niet
slechts achter Stalins deur, maar
werden naast de Amerikaansche en
Engelsche posten voor de deuren der
Amerikaansche en Engelsche leiders
geplaatst.
PAKIJS, 2 AUg. (AFP) Het
Hooggerechtshof, dat de zaak in
behandeling heeft tegen maar
schalk Pétain, lieeft. lieden be
sloten morgenmiddag den oud-
premier van Vichy, Pierre Laval,
ais getuige te hooren. Daarmede
werd de zitting tot Vrijdag ver
daagd.
Bij het ruimen van mijnen in do
Peel aijn drie SS-mannen en een
Nederlandsche sergeant om het leven
gekomen.
jf
LONDEN, 2 Augustus. (Reuter).
President Harry Truman van de
Ver. Staten en koning George van
Engeland hebben lieden een histo
rische ontmoeting gehad aan boord
van het slagschip ..Renown" voor
de haven van Plymouth, de plek,
waar in het jaar 1620 de eerste
Kritsche kolonisten met de „May
flower" uitvoeren naar Amerika.
De koning en de president hebben
aan boord van het slagschip samen
het noenmaal gebruikt.
„Welcome to my country". Met
deze woorden heette de koning den
president welkom op diens eerste be
zoek aan Engeland als Amerikaansch
staatshoofd.
De president begaf zich aan boord
van het slagschip, waar de koning,
vergezeld van den Britschen ambassa
deur te Washington, lord Hallfax,
hem opwachtte, terwijl het orkest
van de „Royal Marines" het Ameri
kaansche volkslied speelde. Tot de
aanwezigen behoorden verder James
Byrnes, de Amerikaansche minister
van Buitenlandsche Zaken, en admi
raal Leahy, de chef van den Ameri-
kaanschen admiralen staf. Truman
inspecteerde de eerewacht en stelde
de andere personen van zijn gezel
schap aan den koning voor.
Vervolgens begaven de president en
de koning zich in de admiraalsver-
trekken, alwaar zij, voor het noen
maal, een onderhoud hadden van 20
minuten.
Na het onderhoud met koning
George is president Truman op den
kruiser „Augusta" naar Amerika
vertrokken.
Na het vertrek van den president
werd hem de volgende koninklijke
boodschap geseind: „Het is mij een
zeer groot genoegen geweest u op uw
al te kort bezoek aan mijn land te
ontmoeten na uw recenten arbeid,
aan de groote opgaven, waar de Geal
lieerde naties borg voor staan. IE
zend u mijn beste wenschen voor
uw thuisreis en voor uw veilige thu's-
komst". De koning ging vervolgens
van boord en verliet Plymouth per
trein. Zeven Brltsche fregatten es
corteerden de „Augusta" toen zij de
thuisreis aanvaardde.
Bon R. 15 van de Tabakskaarti
moet uiterlijk op 8 Augustus a .tl.
worden ingeleverd bij een speciaal
zaak in tabaksproducten, die in het
bezit is van ©en tabaksvergunning
en van een codenummer van het
centraal distributiekantoor. Op oude
rantsoenbonnen voor tabak mag
niet meer worden afgeleverd. Do
aflevering op rantsoenbonnen tabak
„20 - 1 - 45" mag eerst geschieden,
nadat voor den eersten keer een bon
van de tabakskaart ls aangewezen.
