Het communiqué van Potsdam Marva helpt Indië bevrijden POTSDAM: NIEUWE BONNEN Spanje uitgesloten van lidmaatschap WAAR ZIJN ONZE AARDBEIEN GEBLEVEN? EEN PAAR SCHOENEN IN DRIE JAAR-, Vrouwen in uniform AFGEWERKTE TEXTIELPRODUCTEN VRIJDAG 3 AUGUSTUS 1945 PAGINA 3 (Vervolg van pag. 1) Herstelbetalingen Buitenlandsche reacties STAAT VAN BELEG in Sudeteniand ENORME SCHADE AAN R.K. UNIVERSITEIT Halfbroer van Hitier gearresteerd De drie mannen, die het lot der-menschheid aan de Wannsee hebben besproken, luisteren opgeruimd naar het spelen van de volksliederen. (Radiofoto Shaef—ABC-Press) Het antwoord Meerdere verbindingen Noord—Zuid Bezoek Sovjet-Russischen ambassadeur Waardeering voor I.K.B. Brood jes-met-vleesch Weldra bonloos brood J Aankoop van Het communiqué doet verder me- dedeeling van de vorming van een raad der ministers van Buitenland sche Zaken van Groot-Brittannië, Rusland. China, Frankrijk en de Ver- eenigde Staten, met een permanent secretariaat in Londen ter voorberei ding van de vredes-verdragen met Italië en de landen die satellieten waren van de spil. en tot het ont werpen van plannen voor een vreed zame regeling met Duitschland. De toekomstige grenzen van Po len zullen wachten op de vredes regeling, maar intusschen zal Po len het gebied besturen ten Oosten van de rivieren Oder en Neisse. Polen, Cecho-Slowakije en Hon garije wordt verzocht het overbren gen van bevolkingen op te schor ten tot de positie verder is overzien, ofschoon het beginsel van het overbrengen erkend wordt. Het communiqué biedt het lid maatschap der Vereenigde Volken aan daartoe in aanmerking komende staten aan, met de eenige uitdruk kelijke uitzondering van de Spaan- sche regeering, waarvan gezegd wordt, dat zij de noodige kwalificaties mist. door haar vroegere samengaan met da staten-agressoren. De controle op het bedrijfsleven zal een billijke verdeeling verzekeren van de essentieele goederen in de verschillende zones, ten einde een evenwichtige huishouding in geheel Duitschland tot stand te brengen en de behoefte aan invoer te vermin deren. Deze cöntróle omvat mede contróle op de Duitsche industrie en op de internationale transacties ten einde, Duitschlana te verhinderen een oorlogspotentieel tot ontwikkeling te brengen en andere doelstellingen te bereiken. Voorts zal contróle wor den uitgeoefend op alle Duitsche openbare of particuliere wetenschap pelijke lichamen', die verband hcnden met economische bedrijvigheden. De volgende overeenstemming over de herstelbetalingen is tot stand ge komen De herstelbetalings-eischen der Sovjet-Unie zullen voldaan worden door het wegvoeren van goederen uit de zone van Duitschland die bezet is Er zijn reeds eenige commentaren verschenen op het communiqué. Te Londen beschouwt men de overeen komst van Potsdam als buitenge woon volledig voor zoover betreft de regeling van het statuut van Duitsclv lana, maar als vrij vaag ten aanzien van een zeker aantal punten, waar van men meende, dat zij' door de Big Three geregeld zouden wdrden. Men wijst erop, dat een oplossing van ontbinding thans terzijde is gesteld, maar dat toch het Duitschland van Bismarck onherkenbaar zal zijn na de zware territoriale amputaties, vooral in het Oosten, en de bijna algeheele verandering van het land in een hoofdzakelijk agrarische mo gendheid, zooals het gevolg zal zijn van de militaire en economische clausules en de herstelbetalingen. De politieke redacteur van A.F.P. schrijft: Het naar aanleiding van de conferentie te Potsdam gepubliceer de communiqué geeft geen enkele beslissing van groote draagwijdte. Te Parijs heeft men over het algemeen den indruk, dat de neteligste kwes ties: het afbakenen van de Oost grenzen van het rijk, het politieke statuut van Duitschland, de Balkan, kwesties, de Dardanellenkwestie zijn uitgesteld tot een onderzoek op de bijeenkomst van de vijf ministers van Buitenlandsche Zaken. Men heeft hier den indruk, dat na de aankomst van Attlee en Bevin te Potsdam de conferentie beperkt werd tot het op stellen van den tekst van het com muniqué. De Amerikaansche radiocommen tator heeft naar aanleiding van het communiqué over Potsdam verklaard, dat de Duitschers een „onaangena- men schok" zullen krijgen, wanneer de plannen van de Big Three over de cohtróle van Duitschland bekend worden. Deze plannen schijnen heel wat straffer te zijn dan de Duit schers verwachtten. Alhoewel de Amerikaansche pers van teleurstelling blijk geeft over het stilzwijgen der Groote Drie ten aan zien van Japan, is men het er toch over eens, dat de Potsdam-verklaring de Europeesche problemen grondig behandelt. De ..Washington Poet" spreekt van een hiaat: „niet één woord over Ruslands werkelijke re latie tot den oorlog tegen Japan". De „Baltimore Sun" verklaart* „Het ls vrij zeker dat de Russen voorloopig niet zullen trachten het communiqué van Potsdam te forcee- ren." De „Atlanta Constitution" schrijft: „Het' communiqué is het resultaat van den harmonischen geest waarin de Vereenigde Staten, Engeland en Rus land de wederzijdsche problemen re gelen.'' De „Pittsburgh Post" uit zijn tevredenheid over de verklaring dat er in Polen vrije verkiezingen zullen worden gehouden en voegt hieraan toe: „Indien dit moeilijkste probleem der Groote Drie op een de mocratische basis opgelost kan wor den, is dit een goed teeken dat an dere moeilijkheden op dezelfde ma nier kunnen worden geregeld." dcor de Sovjet-Unie en door Duit sche Buitenlandsche activa. De Sovjet-Unie neemt op zich de herstelbetalings-eischen van Polen te regelen uit haar eigen aandeel in de herstelbetalingen. De herstelbetalings-eischen der Vereenigde Staten, Groot-Brittannië en de andere landen die recht, heb ben op herstelbetalingen zullen vol daan worden uit de westelijke zones en uit de Buitenlandsche activa. De Sovjet-Unie zal ter aanvulling uit de Westelijke zones 10 tot 15 pet. der machinerieën ontvangen. De conferentie heeft het voorstel van de Sovjetregeering inzake uit breiding van gezag van de Oostenrijk- sche voorloopige regeering over ge heel Oostenrijk in studie genomen en heeft besloten deze kwestie te behan delen na den intocht van de Britscbe en Amerikaansche strijdkrachten in de stad Weenen. Inzake de Poolsche voorloopige re geering van nationale eenheid ver klaart het rapport, dat de vroegere Poolsche regeering in Londen niet meer bestaat, en dat de regeeringen van Engeland en de Ver. Staten maatregelen genomen hebben om de belangen van de Poolsche voorloopige regeering ills erkende regeering van den Pooischen staat te beschermen in de eigendommen die aan den Pooi schen staat toebehooren. Voorts zul len zoö spoedig mogelijk in Polen verkiezingen gehouden werden. De geallieerde commissie maakt bekend, dat de Italiaansche regeering ih feite volledige vrijheid in buiten landsche handelsaangelegenheden heeft gekregen. Voorts is nog bekend1 .gemaakt, dat Frankrijk op voet van gelijkheid aan de Vredesconferentie deelnemen- PRAAG. 2 Au?. (Reuter) In Usti (Aussig) ln Sudeteniand, bij de Cecho-Slowaaksche grens ten Zuid-Oosten van Dresden, is de staat van beleg afgekondigd. Deze maat regel is gevolgd op de Duitsche ge welddaad van Dinsdag n.l. het in brand steken van de kabelfabriek. De Cechen hebben de onmiddellijke verwijdering van alle Duitschers uit de stad geëlscht. De autoriteiten hebben toegezegd, dat dit Woensdag zou gebeuren. Ongeveer 50 personen, waarbij inbegrepen Duitsche krijgs gevangenen, zijn gedood, en ongeveer 40 ernstig en 120 licht gewond door. den brand en de ontploffingen. De streek rond Krasne-Brezno was van daag nog steeds gehuld» in rook. die men op verscheidene mijlen afstand kan waarnemen. De puinhoopën van de kabelfabriek en de belendende gebouwen branden nog. Ongeveer 150 arbeiderswoningen zijn door het vuur vernield. De R.K. Universiteit te Nijmegen heeft verreweg het meest geleden van alle vaderlandsche hoogescholen. De modern-Ingerichte leeszaal der bibliotheek met de beste, moderne encyclopaedieën, Europeesche lexica en de meest gebruikte standaardwer ken en handboeken der aan de uni versiteit gedoceerde wetenschappen, is moedwillig door de Duitschers in brand gestoken en geheel verwoest. Er staat niets meer van en er 1b niets gered. Hetzelfde is gebeurd met het theologisch instituut, vol vakboeken. Een gelijk lot trof het historisch insituut, een heele ver dieping met boeken, bronnenpubli caties en verzamelwerken over de vaderlandsche- en algemeene ge schiedenis. Ook de groote zaal van het Kunsthistorisch Instituut met al zijn kostbare kunst- en plaatwerken is geheel en al uitgebrand. Verder ls het Instituut voor wijsbegeerte en opvoedkunde, waarin het psycholo gisch laboratorium met al zt)n boe ken en instrumenten en proefresul- taten. geheel en al met den grond gelijk gemaakt. Alles ging hierbij verloren. De tijdschriftenzaal ln twee verdiepingen, waarin ongeveer 200 tijdschriften te raadplegen waren, ging eveneens te loor. Tenslotte ls het hoofdgebouw der Universiteit met al de officieele lijsten en be scheiden mede een prooi der vlam men geworden. Slechts weinig kon hiervan worden gered. Wanneer men bedenkt, dat hier geen sprake was van oorlogsdwang, noch van zelfverdediging, of in het wilde op Nijmegen afgevuurde gra naten, maar zoo goed als alles het gevolg ls van brandstichting, dan rijst de vraag of hier geen grond aanwezig is voor een eisch tot schadevergoeding uit Duitsch bezit. Een analoog geval uit den eersten wereldoorlog vindt men ln de ver woesting der Leuvensche universi teitsbibliotheek. Bij het in Juni 1919 geteekende vredesverdrag van Ver sailles, werd officieel vastgelegd, dat Duitschland zooveel mogelijk de aangerichte schade diende te her stellen. Een commissie heeft toen reizen ondernomen naar bibliothe ken, antiquariaten en boekhandela ren in Duitschland om aan te wij zen, welke boeken als herstelbetaling moesten worden geleverd. HAMBURG, 2 Aug. (Reutel*) De halfbroer van Hitler, die ln Berlijn een van de drukst bezochte cafe's beaat, is gearresteerd en aan de Britsche autoriteiten uitgeleverd. Hij was in het bezit van valsche iden titeitspapieren. Nu het Militair Gezag gaat ver dwijnen, is de taak van het mijnen ruimen opgedragen aan den bevel- heblier der Nederlandsche strijd krachten, die daarvoor een orga- nisatiedienst opruiming mijnen in het leven heeft geroepen onder luitenant-kolonel Van Aalderen. SSSS a v 'i *.v> Uit Beverwijkhet centrum van de aardbeienteelt komt het t?e- richt, dat alleen reeds aan de R.K. Coöp. Veiling „Kennemerland" dit jaar 650.000 Kg. aardbeien meer is aangevoerd dan in 1944. De Amsterdammer, de Haarlemmer, de Hagenaar, die dit bericiit leest, denkt met een boos gezicht aan dat enkele armzalige schaaltje met deze heerlijke vruchten, dat zijn disch het afgeloopen seizoen opgeluisterd heeft en hij vraagt zich af: ra, ra, hoe zit dat? We hebben den directeur van de grootste veiling in Kennemerland, den heer Jac. de Weijer, om de oplossing van het raadsel gevraagd en verna- ipen daarbij het volgende. De aardbeien uit de Baronie van Breda zijn dit jaar voor 80 pet. opge- eischt voor fabriekmatige bewerking. De Zuid-Hollandsche eilanden vielen door oorlogsomstandigheden af. Prac- tisch heeft dus heel Nederland moe ten teren op de glasaardbeien van Zaitbommel en de koude-grond-aard- belen van Kennemerland. De verdee ling is dan ook heel anders geweest dan in voorgaande jaren. Voorheen was het zoo, dat aan de veilingen ge deeld werd op eon puntensysteem, gebaseerd op aankoopen van 1939 en 1940. Amsterdam, Haarlem en Den Haag waren de grootste puntenge- rechtigden en namen dus de meeste aardbeien af. In 1945 is de verdeeling van Den Haag uit geregeld en moes ten steden worden voorzien, die voor heen nimmer op de Beverwijksche markt aardbeien betj-okken. De veiling Kennemerland heeft in Tot voor kort was het alleen mo gelijk om, rijdende via Arnhem en Nijmegen, het wachten voor een of meer ponten te vermijden. Sedert bij Hedel een schipbrug in gebruik is ge nomen, is dit echter anders. Komen de van Den Haag of Rotterdam kan men nu rijden via Hendrik Ido Am bacht (de brug over de Noord is in tact) Gorkum—ZaitbommelHe- del naar Den Bosch. Er bestaan, komende vanuit 's-Her- togenbosch, drie routes om het mid den en het westen van het land te bereiken t. w. a. Den BoschZait bommelKuilenburgUtrecht; b. Den BoschZaitbommelVianen (Utrecht)'Amsterdam; c. Den BoschZaitbommelGorkumHen1- drik Ido AmbachtRotterdam Den Haag. De Sowjet-Russischen ambassa deur brengt momenteel een niet-of- ficieel bezoek aan Den Haag. De heer Walkoff, die de functie heeft bekleed van ambassaderaad bij de Sowjet-Russlsehe ambassade te Londen, hoopt echter binnenkort of ficieel zijn intrede te doen in Den Haag. Het standbeeld van Erasmus, dat gedurende den oorlog in het mu seum Boymans was opgeborgen, la op oen Coolsingel te Rotterdam ge plaatst. 1845 den volgenden plaatsen aardbeien geleverd: Den Helder, G'chagen, Hoorn, Enkhulzen, Alkmaar. Purmerend. Zaandam, Leiden, Schiedam. Hilver sum, Bussum, Gouda. Alphen a. d. Rijn, Haarlemmermeer en zelfs Maas tricht. En hieraan is te wijten, dat op de Amsterdamsche, de Haarlemsche en de Haagsche tafels dit jaar zoo weinig aardbeien geprijkt hebben. Volgend jaar beter! De Kennemerlandsche tuinder doet wat hij kan en het pro duct wordt steeds edeler en beter van kwaliteit. De directeur-generaal van de Voedselvoorziening, Ir. S L. Louwes. heeft den dank van de overheid ver tolkt jegens het I.K.B.dat in sa menwerking met de overheidsorganen van de voedselvoorziening, het volk ln een barren tijd ln zijn nood heeft gediend. Namens het centraal bestuur van het I.K.B. heeft dr. S. Gravemeijer gesproken. Voor de week van 5 tot en met IJ' Augustus zijn de volgende bonnen aangewezen: 500, 501, 502, A550, .4551, AS53 400 gram brood B 553 250 gram rijst of kindermeel 503 200 gram bloem 5C5 1 tablet chocolade (55 gram) 506, R 550 125 gram suiker 513, B 551, B 552 2 liter melk B 13, C 13 (inlegvel) 1V2 liter melk 514 100 gram versch vieesch or 4 oz. (112 gr.) vieesch ln blik ol 4 oz (112 gr.l visch in blik 515 4 oz (112 gr.) vieesch in blilj of 4 oa (112 gr.) visch In tali ij 516, 517, A 555 1 kg. aardappelen Geldig tot en met 18 Augustus: A 553 600 gram. biscuits .504 50 gram zout 507, B 554 125 gram boter 508, A 554 125 ar. margarine Mi 9 100 gram vet 510 100 gram kaas 511 100 gram elpoeder 512 ongeveer 50 gram zeep De geldigheidsduur der petroleum» bonnen R 24 en 111 is verlengd tot en met 11 Augustus. Op bom 514 zaj zoo mogelijk versch vieesch wor» den afgeleverd. Op de vieesch*? bonnen 514 en 515 is, behalve dfl) bovengenoemde artikelen, ook éét) rantsoen vleeschwaren per bon ver* krijgbaar. Vet, zout en eipoeder zul» leri niet onmiddellijk verkrijgbaa# zijn. De biscuits zijn verkrijgbaar bij dé kruideniers en andere zaken, welj ke vóór 4 Sept. '44 droge biscuits plachten te verkoopen. Bij deelneming aan de centralis keukens moeten de bonnen 514, 510 en 517 worden ingeleverd. Zelfver* zorgers moeten inleveren 500. 501, 502. A550, A551, A552, 514. 515. 513, B551, B552, B13 (inlegvel), C13 tin» legvel), 516, 517 en A555. Op de bonnen mag reeds Zaterdag worden gekocht, met uitzondering van melk en aardappelen. Winkeliers; die Voortijdig op de bonnen verkoqi pen, zullen niet worden herbevoor* raad. Naar wij vernemen, zullen ill de broodjes-met-vleeschwinkels cïfc broodjes over niet al te langen tijd zonder bon verkrijgbaar zijn. voor iic belegging met vieesch zal echter noj een rantsoenbon moeten worden in geleverd. Tijdens een bijeenkomst der 8. D. A. P. te Amsterdam heeft o.a. ir. Mansholt. minister van Landbouw en - Visscherij het woord gevoerd. Deze verklaarde, dat alle krachten zullen moeten worden ingespannen om binnen afzienbaren tijd de landbouw productie op zoodanig peil te brengen, dat zij tenminste voor het binnenland voldoende is. Het broodrantsoen ls thans weer groo- ter geworden en verwacht kan worden, dat het brood weldra niet meel' gerantsoeneerd hoeft te wor den. Ten aanzien van vieesch en vet is er minder reden tot over groot optimisme. Weliswaar ls van onzen veestapel Intact, maar onze vetpositie is daar toch niet beter op, omdat de groote vet- leveranciers, cacao en soja. nog onbereikbaar zijn. Ir. H. J. Vos, minister van Handel en Nijverheid deelde mede. dat ten gevolge van de flnancleele maatregelen der regeering het ln omloop zijnde bankpapier met 1>2 milliard ls verlaagd. Het wo ningprobleem zal ons nog jaren bezig houden. Met alle winden mee zal bet tien jaren duren voor er voldoende woningruimte zal zijn In de groote steden is de be hoefte aan kleeding en schoeisel het dringendst. Op het oogenblik worden er 250.000 paar schoenen per maand gemaakt, dat beteekent bij handhaving van dit produc tieniveau: voor eiken landgenoot één paar schoenen ln de drie jaren. Wie op het witte doek al eenig actueel nieuws heeft gezien, zal allicht de beëediging meegemaakt hebben van onze eerste vrouwelijke marineofficieren, en waarschijnlijk zijn de gevoelens, waarmee deze ge beurtenis, die een nieuwe phase in de geschiedenis der Nederlandsche vrouw Inleidt, - ontvangen is, ge mengd geweest. Wij, hier boven de rivieren, weten van het bestaan van de Marva dan ook nauwelijks meer af dan de wervingsarvertenties in de dagbladen. Op het oogenblik echter is het hoofdkwartier van de „Marine Vrouwen Afdeeling" zieh aan het verplaatsen van Tilburg naar Den Haag, Lange Voorhout 7 en binnenkort zal ook het kamp gereed zijn. waar de circa honderd twintig leden, die de vrouwen-af- deeling thans telt, ondergebracht zullen worden. Tot drieduizend leden wil de Mar va zich uitbreiden, ln hoofdzaak De Regeering heeft eenige maan den geleden groote hoeveelheden grondstoffen voor de textielindustrie aangekocht. Zoowel voor de wolin dustrie als ook voor de katoenin dustrie zijn inmiddels belangrijke kwanta aangekomen. De textielfa brieken. die over het algemeen' in tact aijin gebleven, zouden door deze aanvoeren, die nog* steeds voortduren, een belangrijke bijdrage kunnen leveren voor de aankleeding van het Nederlandsche volk, indien ook hier het- kolenvraagstuk weer geen rol aou. spelen. De hoeveelheden half fabrikaten, waarover beschikt kan worden zijn toch nog te gering vctor de enorme behoefte, en aangezien de winter snel nadert, moet een op lossing gezocht worden. Deze oplossing meent de regeering' gevonden te hebben in den aankoop van afgewerkte producten in Ameri ka. Dezer dagen zal een verzoek aan de Amerikaansche. regeering worden overgebracht om in afwachting van den start der Nederlandsche textiel industrie stof te leveren ten- behoeve van de confectle-industrie. Dit houdt, niet in, dat binnen afzienbaren tijd iedere Nederlander een costuum, mantel of Jas kan koopen. doch aan de groote behoefte, znl met het oog op dsn winter, op die wijze voor een deel' kunnen worden tegemoet gekomen. ONZE BA NBEXPOSITIE Er is een bandensyndicaat ge vormd, waarin een aantal banden importeurs zitting heeft. Deze Instel ling heeft me( dé bevoegde regee- ringslnstantles een overeenkomst gesloten, waarin werd vastgesteld, dat alle door de regeering aange kochte handen door het syndicaat zullen worden overgenomen en daar. na gedistribueerd. Ook de détail- handel zal worden ingeschakeld. Hoe wel er groote orders in het buiten land loopen, zal het voorloopig noo- dlg blijven de aflevering te verbin den aan een vergunning van b.v. de Rijksverkeersinspectie. voor huishoudelijke diensten, ver? bindingsdlenst (telefoon, radio), ejl administratie, alle diensten aan de® wal. die de vrouwen van de mank; nen kunnen overnemen en waarvoor de Marva's naar vlootbases over de geheele wereld kunnen worden uit gezonden. De leeftijdsgrens ls van 18 tót 45; alleen ongehuwde vrouwen kq» men ln aanmerking. Wie zich voor de Marva heeft opgegeven, gaat voor een proeftijd van veertien da gen naar Engeland en kan zich daarna nog terugtrekken, maar hetj marinemeisje, dat zich dan ver* bindt, teekent voor drie jaar, ten zij de oorlog met Japan eerder eln* digt en groot verlof wordt gegé* ven. Evenals de mannelijke marine dra» gen de Marva-meisjes een donker» blauw uniform (rok ls voorgeschre,- ven) en zwarte kousen en schoenen, O de haardracht is aan banden gelegd: lang haar, dat over den uni formkraag valt is niet toegestaan; Aan tucht en discipline, orde ei) netheid wordt streng de hand ge houden; lederen ochtend voor hetj werk begint worden de meisjes van schoenen tot halsboord aan een Inspectie onderworpen. Daar een groot gedeelte van het vrouwelijke marinewerk tot het huishoudelijke behoort, recruteert de Marva haar leden bij voorkeus uit huishoudelijk geschoolden. Van de velen, die zich aanmelden oni dienst te nemen, valt er na keu ring (die zeer streng ls) echter een groot aantal af. Hopen wij, dat de kern. die overblijft en die zoowel lichamelijk als geestelijk en moreel geschikt bevonden ls om de Kon, Ned. Marine te dienen, het aanzien van onze Marva hoog zal weten te houden. A. Bgü De P.O.d, te Den Haag betrapte den zoon van 'n gearresteerden SD- man bij het openbreken van een houten hok tusschen twee vloeren; Deze schullrulmte bleek een enormen voorraad gouden armbanden, horlo ges, penningen, broches, colliers, das spelden, oorbellen, ringen met dia» manten enz. enz. te bevatten, ter waarde van 2 mlllioen gulden. Met groeten spoed wordt gewerkt aan het dichten van het gat in den Wlerlngermeerdijk. Meer dan 200 M. van den binnenkeileemdam van bet nieuwe dljkstuk steekt reeds boven water uit.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 3