Laval over diplomatiek spel in kanselarijen van Europa IN 1946 DRIE LICHTINGEN Verrassing voor Haile Selassie Nieuwe leden van Labourkabinet KNOEIERIJEN BIJ V.B.N.A. RIJKSDUITSCHERS in arrest Indien gij rechtvaardig zijt, kunt 4 vrouwen huwen gil Voorspel van den oorlog 69ste JAARGANG No. 23307 ZATERDAG 4 AUGUSTUS 194^ Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544 Abonnementsprijs 30 cent per weelr HET PROCES PETAIN (Vervolg op pag. 2) Zóó ziet het er uit in de Boomstronken en omgeving van Groesbeek. verwoeste huizen Ons leger in wording „Team spirit" noodzakelijk Paleisschatten terug HH Zal Frankrijk met Spanje breken? Geen geheime overeen komst te Potsdam Beroepspersoneel Nieuwe lichtingen Aardappelen achter gehouden Prinses Irene wordt morgen zes jaar. Het is haar eerste verjaardag in ons midden: Irene, die Vrede heet, in een weer vreedzaam Nederland. NIEUWE HAARLEM COURANT Vrijdag heeft in de gerechtszaal van het Paleis van Justitie te Parys de dramatische ontmoe ting plaats gevonden tusschen Pierre Laval en maarschalk Pétain. Laval zag er, zoo meldt U. P., slecht uit, zijn kleeren hingen hem flodderig om het lichaam en «ijn gezicht zag grauw. Hij begon zijn getuigenis aanvankelijk zeer nerveus, doch herstelde zich spoe dig en domineerde daarna in de gerechtszaal. Gedurende zijn geheele verhoor, dat vier en een half uur duurde, stond hij bloot aan een kruisvuur van las tige vragen en interrupties, hij bleef echter bedaard, tot even na de pauze, toen hem werd toegevoegd dat hij een fascist was en 'n slechten invloed op Pétain had gehad. Hij verloor zijn kalmte en schreeuwde: ,,Ik ben geen fascist, ik ben geen nazi, ik heb Frankrijk lief." Laval begon met een uitvoerig overzicht van de gebeurte nissen, dat terugging tot de beruchte overeenkomst tusschen hem en Hoare, die Mussolini de vrije hand gaf in Abess-inië, eii een beweerd interview met den Prins van Wales, waarin hij getracht zou hebben den prins te be praten om George V om interventie te verzoeken ter vermijding van den oorlog met Duitschland. Gedurende het eerste deel van zijn getuigenis had rechter Mongibeaux moeite om Laval op het spoor van de zaak-Pé- tain te houden. Laval beweerde, dat hij dubbel spel had gespeeld om de Duitschers te bedriegen en een list had gebruikt om Frankrijk tegen bui tensporige nazi-eischen te bescher men Laval zeide, dat hij alles op één kaart had gezet om een coalitie tus schen Duitschland en Italië te ver hinderen. Italië, aldus Laval, was de sleutel van het heele probleem. t Wanneer wij in staat waren ge weest Mussolini in ons kamp te houden, had dit twee dingen be- teekend: le een versterking van de verbinding met onze bondgenooten in Oost-Europa, Joegoslavië, Oosten rijk, Cechosiovakije en Roemenië; 2e wij zouden het ïtaliaansche le ger en oorlogspotentieel aan onze zijde hebben gekregen. Ik haat den oorlog, zeide Laval, ik haat hem zelfs als wij winnen en wij verlie zen altijd. Heel Laval's getuigenis was een adembeklemmende geschiedenis van Intriges en geheime overeenkomsten, die zich in de kanselarijen van het vooroorlogsche Europa hebben afge speeld en daar zijn gesloten, meldt A.P. ,.Dit alles had ten doel, Duitsch land schaakmat te zetten en het con flict, dat tenslotte is gekomen, te verhinderen." aldus Laval. Als eersten stap heeft Laval In 1930 een militair verbond tot stand gebracht tusschen Frankrijk en Italië. Daarna sloot Engeland een vlootovereenkomst met Duitschland, zonder Frankrijk daarbij te raadplegen, en wel nadat de regee ringen te Londen en Parijs zich had den verbonden niet afzonderlijk met Hit Ier te onderhandelen. De Britsche régeering was volledig op de hoogte van alle stadia, der onderhandelin gen, die tenslotte hebben geleid tot de beruchte HoareLaval-overeen- komst. Italië wildie de vriendschap van Frankrijk, en Mussolini heeft ge tracht een overeenkomst met Léon Blum te sluiten. Wanneer de kwestie aan het Parlement was voorgelegd, zou Frankrijk wellicht nooit in den oorlog zijn gegaan, omdat het volk er zoo tegen gekant was. „Bij den aanvang van den oorlog in den Pacific gaven wü ons geheel en we deden het goed. In de eindronde dienen wij het weer goed te doen en moeten w(j' ons weer geven, wederom tot het uiterste". Zoo sprak Vrijdagavond de minister van Oorlog, mr. .1. Meynen, toen h(J voor ..Her rijzend Nederland" den opbouw van ons nieuwe leger besprak. De phase der hulpverleenings- eenheden, dat Is: met den grootst mogelljken spoed militaire onder deden formeeren, hoe gebrekkig de uitrusting ook was, wordt thans gevolgd door die der definitieve legervorming in grooter verband. Hierbij vallen drie taken* te onder scheiden en wel: 1. de expedition- naire macht, om den weerstand der Japanners te» breken, 2. de gezags- bataljons, om de overgebleven weer standsnesten der Japanners op te ruimen en orde en rust in den ar chipel te herstellen en 3. de bezet ting van Duitschland. Hiervoor zijn ongeveer 200.000 manschappen noo- aig, t.w. 100.000 voor de expedition- naire macht, 27.000 voor de gezags- bataljons, inclusief Nica-personeel, 50 000 voor bezettingstroepen in Duitschland, terwijl het personeel der luchtstrijdkrachten plus addi- tioneele eenheden het getal vol maken. Hieronder is niet gerekend het personeel van de vloot, onder wie pl.m. 8.000 mariniers, die ln Amerika worden opgeleid. Om tot training en uitrusting dezer manschappen te geraken, moeten enorme moeilijkheden wor den overwonnen. Onze soldaten moeten door Nederlandsche officie ren en onderofficieren worden op geleid, die. voor zoover zij Engelsch Vrijdag heeft de Amerikaansche regeering aan keizer Haile Selassie formeel een collectie waardevol zilverwerk en ambtsgewaden van den Ethiopischen vorst overhan digd, die gediuxnde de Hnliaan- sche bezetting uit het koninklijk paleis te Addis Abeba waren ge stolen. De onschatbare collectie, die uit meer dan 350 stuks be staat, werd, naar Ass.-Press meldt in Noord-Italië teruggevonden door agenten van het Amerikaan sche Bureau van Strategische Diensten en via Cairo in een spe- daal vliegtuig naar Abesstme over gebrachtDe collectie werd den 'keizer officieel door den Ameri- kaanschen gezant JK. Caldwell in de ruime troonzaal van het paleis overhandigd. Een rij kolos sale tafels langs één zijde van de troonzaal was met de kostbaarhe den bedekt. Tegelijk met de col lectie overhandigde men den kei zer een brief van wijlen president Roosevelt. In dezen brief, geda teerd 9 Maart, had de president zijn voldoening uitgedrukt, dat hij in staat was een dergelijke groote verzameling onschatbare goederen, die door de Italianen in beslag waren genomen, aan den Negus terug te geven. Toen Caldwell den keizer mede deelde. dat deze brief vermoedelijk een van de laatste officieele do cumenten was, die de president nog voor zijn dood heeft getee- kend, boog Haile Selassie plechtig het hoofd, misschien in herden king aan een man, die een bij zonder vereerde en beste vriend was geweest. Er is niet bekend ge maakt in welk deel van Noord- Italië de voorwerpen zijn gevon den, maar men heeft onthuld, dat zij in drie afzonderlijke geheime bewaarplaatsen, waarvan een in de nabijheid van Milaan, waren ver stopt. Momenteel zijn 300 N.S.u.'ers te werk gesteld bij de inpoldering der wadden in Noord-Gronmgen; eenlge duizenden zullen nog volgen. LONDEN, 4 Aug. (Reuter) Naar radio Parijs meldt, heeft d$ com missie voor buitenlandsche zaken van de Assemblée Consultative een parig besloten, de Fransclie regee ring te vragen de betrekkingen te verbreken met de regeering van Franco. De commissie vroeg de Fransche re geering ook stappen te doen bij de Britsche en Sovjet regeering. teneinde de regeering van de Spaansche repu bliek, die nu gevormd wordt, te steu nen. President Truman heeft, volgens Associated Press, aan journalisten aan boord van den kruiser „Augus ta" medegedeeld, dat hij „geen ge heime overeenkomsten van welken aard ook", heeft gesloten tijdens zijn besprekingen met maarschalk Stalin en minister-president Attlee te Pots dam. verstaan, op Britsche scholen onder richt zullen worden. Als dit be ëindigd is, komen de manschappen aan de beurt. Dit beteekent, dat in den loop van October-November rond 20.000 man naar Engeland zullen vertrekken. Gebrek aan scheepsruimte verhindert de vol ledige uitvoering van een plan, waarin was voorzien, dat elke 14 dagen een troepentransportschip. 2500 man, naar Australië vertrekt. Aangenomen mag worden, dat de eerste divisie der expeditionnaire macht ln de eerste helft van 1948 gereed zal zijn, de tweede ongeveer vier maanden later. Zoo Japan dan reeds zou hebben gecapituleerd, is 't toch waarschijnlijk, dat heele eilan dengroepen nog zullen moeten wor den veroverd. De geest, welke ons nieuwe leger moet bezielen, moet er een zijn van zich één voélen, „team spirit" moet het hebben, de bewustheid, dat aij. die bevelen, en zij. die moe- t«i gehoorzamen, niet tegenover, msftr naast elkaar staan. Bij de toe te passen selectie moe ten aantallen en kwaliteiten worden onderscheiden en tevens rekening gehouden met de eventueele onmis baarheid van hen, die in het maat schappelijke leren sleutelposities In nemen. Aan dit laatste motief klam pen veltm krampachtig vast. Het eenig tuiste standpunt Is. al dus de minister, dat de betrokkene zich ter beschikking stelt en de overheid zltn eventueele onmisbaar heid bepaalt. Het Is denkbaar, dat ten aanzien van bepaalde deelen Van de bevolking, boeren (voedsel voorziening). arbeiders (mijnen) of intellectueelen (studenten), wordt bepaald, of zij al of niet en graag of niet in het leger worden opge nomen. Daarbij moet ook de beoor deeling van de geschiktheid voor leidende functies aan de legerleiding worden overgelaten. Psychotech nische en praktische methoden zul len daarbij worden aangewend. Vrijwilligers hebben hierbij voor rang. T.a.v. het beroepspersoneel merkte de minister op, dat pensioengerijpte personen uiteraard cok gepension- neerd zullen worden of althans een functie zullen krijgen, die buiten de directe legerorganisatle staat. Bovendien zal de rang verbonden worden aan een maximalen leeftijd, zoodat het Instituut van de vergrijs de kapiteins vervalt. Het zal aan de gestelde physieke etschen moeten voldoen en in En geland een herscholing ondergaan Aan dit alles gaat de zuivering voor af. Van de reserve-officieren zal een gedeelte weer onder de wapenen wor den geroepen, waarbij uiteraard al lereerst ln aanmerking komen dege nen, die, gezien hun leeftijd en ka rakter, het best bruikbaar zijn en wegens hun maatschappelijke positie het best gemist kunnen worden. De mogelijkheid om tot het beroepska der over te gaan zal worden open gesteld. Overwogen wordt, op welke wijze een soort van dienstplicht kan wórden opgelegd aan het reserve- personeel. dat zich minder goed va- derlandsch gedroeg en gedurende den bezettingstijd zich van allerlei ver- zetsfunctles onthield. „De vraag: „Hoeveel menschen zullen nog onder de wapenen wor den geroepen en welke?" beant woordde de, minister als volgt: „Wanneer ik het aantal oorlogs vrijwilligers schat op 100.000 4 110.000 nian en een lichting op ongeveer 30.000 man, zouden er nog drie lichtingen moeten worden opgeroepen. Het oproepen der Jong ste lichting is niet eerder te ver wachten dan ln de lente van 1948, ln den zomer en herfst zullen even tueele volgende lichtingen aan de beurt komen. Opgeroepen zullen worden /ij, die ln het jaar 1946 den leeftijd van 20, eventueel 21 en 22 jaar hebben bereikt. Het ligt niet ln de bedoeling alle vroegere legerlichtingen op te roe pen, uitgezonderd dan degenen, die, ln verband met hun vakbekwaam heid, niet gemist kunnen worden," Ten aanzien van de studenten zeide de minister, dat de regeering zich thans op het standpunt plaatst, dat studenten, die de loyaliteitsver klaring hebben onderteekend, wel als oorlogsvrijwilliger dienst kunnen ne men. Studenten, die reeds een eind in hun studie zijn gevorderd, han delen ln het landsbelang, wanneer zij eerst hun studie afmaken. LONDEN, 3 Aug. (Reuter) Attlee heeft de volgende benoemingen in het nieuwe Labourkabinet bekend gemaakt: Blnnenlandsche Zaken: Cliuter Ede, Dominions: Lord Addison, In- die: Pctwlck Lawrence, Koloniën: G. H. Hall, Marine: A. V. Alexander, Oorlog: J. .1. Lawson. Luchtvaart: Viscount Stansgate, Schotland: Jo seph Wëstwood, Arbeid en Nationa le Dienst: G. A. Isaacs, Opvoeding: Miss Ellen Wilkinson, Gezondheid: Aneiirln Benvan, Landbouw: Tom Williams, Ravitailleering en Vlleg- tuigproductle: John Wilmot, Oorlogs- vervoer: Alfred Barnes, Voedselvoor ziening: Sir Ben Smith, Energie: Emanuel Shinwell, Minister zonder portefeuille: l\ J. Noel Baker, Pen sioenen: Wilfred Paling, Parlemen tair secretaris van Financiën: Wil liam Whiteley. Zondag 5 Augustus zal de zeereerw. pater Bleeker van de Missionarissen der H. Familie, te Heemskerk zijn eerste plechtige H, Mis opdragen. In verband met groote knoeie rijen bij de V.B.N.A. te Haarlem, de organisatie voor de distributie van aardappelen, bevinden zich de leider J. J. van der Oord en eert achttal personen van dezen grost siershandel reeds geruimen tijd ib het Huis vai\ Bewaring. Vooral get, durende den afgeloopen winte$ hebben zij zeer groote hoeveelhe den aardappelen aan de bevol king onttrokken. Zij hielden elke week ongeveer vhf mud voor hun privé-gebruik achten Hiermede zetten zij deels een zwart; handeltje op, waarbij de aardappe len voor f 400 per mud op de zwar te markt werden verkocht. deel# ruilden zij de aardappelen voor any dere artikelen, zooals boter, suiker enz. De zaak heeft ln de laatste maan den ongekende proporties aangenoy men. Ongeveer 25 personen, die eeri particuliere distributie van aardap- pëlen op touw hadden gezet, zijn bij dit geval betrokken. Juist ln den tijd. dat de bevol king zoo'n behoefte had aan voed sel, hebben de bewuste aardappelen grossiers geheele voorraden aan de normale distributie onthouden. Schuiten, die vol aardappelen hier in Haarlem aankwamen, verdwenen eenvoudig. Zelfs pakhuizen, die tot in de nok gevuld waren, bleken op zekeren dag geheel leeg te zijn. Een uitgebreid vooronderzoek is Inge steld. Binnenkort zal de zaak voor den economischen rechter behandeld worden. In opdracht van den militairen commissaris heeft liet bureau vaA de Vreeindcllngen-politle een Hlst samengesteld met namen van Duit schers, die men uit Nederland wil verwijderen. Vrijdagnacht heelt uo P.O.D. 600 arrestaties verricht in Amsterdam en de randgemeenten. Strijd tegen polygamie De Mohammedaan- de minister den strijd sche vrouwen hebben opgeven, wilde hij geen den strijd aangebonden conflict tusschen parie tegen de eeuwenoude ment en regeering rls- instelling der polyga- keeren. mie, een strijd die voor- De vrouwen gaven al in Caïró, het een- den moed evenwel ntet trum der wereld van op, want Juist toen de den Islam, bijzonder minister het opgaf, zwaar zal zijn. De vrou- kwam senator Moha- wen trachten zich echter med Ali Allouba Pasja van machtige kam pioenen te verzeke ren. Zoo kregen zij den steun van Abdul Meguid Badr Bey, minister van sociale za- op de bres met een ken, die in kwesties nieuw wetsontwerp, dat van sociale hervormln- ongeveer overeenkwam gen de hoogste autori- met dat van den mi- telt Is. De minister nister. Beide ontwerpen stelde een wet voor tot bepalen dat echtschei- beperklng van polyga- ding en polygamie al- mie en echtscheidingen leen toegestaan kunnen en vier maanden lang worden 'door een spe- vocht hij voor de aan- clale wettelijke sanctie, vaarding van zijn voor- die slechts gegeven zal stel door het parle- worden als de recht- ment, waar hij verbit- bank er van overtuigd terden tegenstand on- Is dat een verandering dervond van de reli- in het huiselijk leven gleuze leiders, die zich van den aanvrager nood- er op beroepen dat het zakelijk is. Op het recht van polygamie, oogenblik berust het door Allah gegeven, recht van scheiding en niet door menschen on- polygamie uitsluitend gedaan gemaakt kan in handen van den worden. Eindelijk moest. man. Sjeik Moestafa El Maraghi, het hoofd van den Egyptischen Islam, Is geen principieel te genstander van de wet, doch hij acht den tijd tot het nemen van zulke maatregelen nog niet rijp. Intussclien gaan de disputen eindeloos voort, waar bij men hoofdzake lijk strijdt over de uitlegging van een plaats ln den Ko ran, waar staat: „Indien gij rechtvaar dig kunt zfjn, dan kunt gij vier vrouwen tege lijk huwen." M.a.w. de voorwaarde voor poly gamie is dat de man zijn vrouwen gelijkelijk rechtvaardig kan be handelen. De tegen standers van de wet zeggen dat de Profeet Mohammed dezen stel regel ln practljk bracht, en de voorstanders voe ren hiertegenover aan, dat Mohammed dat kon doen, omdat hij recht vaardig was, maar dat geen enkel ander man zulk een graad van vol maaktheid zal kunnen bereiken.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 1