EEN OPVOUWBARE FIETS
HANDVEST GOEDGEKEURD
RAAD VAN STATE
NIEUWE BONNEN
door het Engelsche Lagerhuis
PATER STEIN
Alleen export uit
West-Duitschland
Probleem voor Bloemendaal
Verklaringen van
Bevin
geheet bezet
Geen vrijlating van
geïnterneerden
DE TOESTAND IN
N.S.B.-KAMPEN
Overdreven geruchten
Het weer
Tijdelijke overheveling van bedrijven?
69ste JAARGANG No. 23322
o
VRIJDAG 24 AUGUSTUS 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Tëlefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 30cent per week
MANDSJOERiJE
Zondag capitulatie
in Birma
Prof. Schermerhorn:
DIT JAAR TOCH
tenniskampioenschappen
Nieuwe leden benoemd
Staatsraden in
buitengewonen dienst
ROODE KRUiS-PAKKETTEN
voor indië
Opruiming van mijnen
vordert snel
„oorlogs-observator"
Genezingen te Lourdes
GELDZUiVERING
wacht op
nieuwe bankbiljetten
Zeeprantsoen wordt
verhoogd
Zeep
Tabaksbon
Prinses Juliana voor de
radio
Ammunitie-dumps
Jeugdige diefjes
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
LONDEN, 24 Aug. (Reuter).
Het Engelsche Lagerhuis heeft
Donderdagavond het handvest der
Vereenigde Volken zonder stem
ming goedgekeurd. Reeds eerder
had het Hoogerhuis het handvest
goedgekeurd.
Op desbetreffende vragen heeft
Bevin in het Lagerhuis verklaard,
dat in de wereldorganisatie het ci
viele gezag boven het militaire moet
staan. Uitlevering van het geheim
der atoombom moet dan ook wach
ten tot de wereldorganisatie is ge
vestigd. De komst van de atoom
bom maakt het duidelijk, dat in
de toekomst cle staatslieden zich
meer bewust zullen moeten zijn van
de noodzaak eener functionneerende
wereldorganisatie. Het is ten slotte
de politiek die oorlogen maakt
Uiteraard zullen er altijd verschil
punten tusschen de groote mogend
heden bestaan ten aanzien van vele
onderwerpen, maar er moet een
eensgezind besluit bestaan ten op
zichte van de noodzakelijkheid om
geschillen, die tot oorlog zouden lei
den. te vermijden.
Generalissimo Stalin heeft in een
dagorder van den commandant der
Sovjet-Strijdkrachten ln het Verre
Oosten, maarschalk Alexander Vassl-
lewski, verklaard, dat Mandsjoerije
geheel bezet Is. Ook Zuid Sachalm
is geheel bezet evenals Paramoerisjo
op de Koerllen.
RANGOON, 23 Aug. (AFP). Maar
schalk Terautsji heeft den bevel
hebber van Seac er van in kennis
gesteld, dat gevolmachtigden van
het Japansche leger as. Zondag
naar Rangoon Zullen komen om de
capitulatie; te teekenen.
De aankondiging van den minister
president, dat in de naaste toekomst
een aantal politieke gevangenen, meer
in het bijzonder de z.g. „lichte geval
len", in vrijheid zou worden gesteld,
heeft hier en daar nog al wat op-1
winding verwekt. Weinigen, die nauw
keurig de berichten en radio-redevoe
ringen over deze materie in zich op
nemen, zullen aan de wilde geruchten
ook maar één oogenblik geloof heb
ben gehecht. Thans heeft de minis
ter-president, op een bijeenkomst van
de N.V.B. te Rotterdam, ze categorisch
tegengesproken. Hij verklaarde: „Het
praatje, dat er binnenkort 60.000 po
litieke gevangenen zullen worden los
gelaten, is niet waar."
De Regeeringsvoorllchtingsdienst
meldt: Sedert eemigen tijd doen ge
ruchten de ronde over toestanden in
verschillende kampen, waar N.S.B.-
ers en collaborateurs zijn opgesloten.
Hier en daar i6: zelfs gesproken over
„nazi-methoden". In verband hier
mede heeft de chef staf van het Mi-
litiar Gezag, generaal majoor mr. H.
J. Kruis, vergezeld door den heer
Koos Vorrink," kolonel mr. F. J. H.
Snijders en nog enkele officiëren een
persoonlijk onderzoek ingesteld in
het kamp te Kampen. Eveneens werd
een bezoek gebracht aan het kamp
bü Amersfoort. Het resultaat van
een en ander was. dat de geruchten
omtrent mishandeling en immcreele
praktijken onjuist of in elk geval
ten zeerste overdreven bleken. Er is
door de genoemde autoriteiten uit
voerig en op voet van volkomen
openhartigheid gesproken met een
twintigtal gevangenen te Kampen,
mannen zoowel als vrouwen, wille
keurig gekozen uit verschillende
gfcepen. Klachten van zeer ernstigen
aard bleken niet te bestaan. Wel zijn
de voeding en ae medische voorzie
ning tot dusver onvoldoende geweest.
Inmiddels echter heeft in dit op
zicht de kampleiding reeds maatre
gelen getroffen, terwijl thans ook de
centrale overheid maatregelen tct
verbetering' genomen heeft.
In Kampen is da directie sedert
enkele dagen in andere handen over
gegaan, doch een blijvende moeilijk
heid is. dat het, hier gebruikte ge
bouw, de generaal J. e!- van Heutsz-
kazerne, zeer weinig accomodatie en
werkmogelijkheid biedt.
Daarentegen wcrdt in Amersfoort
evenals trouwens in Vught
door vrijwel alle gedetineerden regel
matig en productief gewerkt. De lei
ding berust hier bij personen, die
oi ganisatorisch en sociaal op de
hoogte ït;n van hun taak.
Voor het overige heeft deze aan
gelegenheid de volledige aandacht
van de regeenng en het Militair Ge-
28g, zoodat het bovengenoemde on-
derzoek te beschouwen is ais een in
leiding tot verdere maatregelen, die
eventueel noodig mochten blijken,
om den toestand in de kampen waar
dig te doen zijn.
Het bestuur van den K.N.L-.T.B.
heeft besloten alsnog de nationale
tenniskampioenschappen te doen
verspuien en wel van 1316 Sep
tember te Amsterdam. Er zullen 16
dames en heeren ultgenoodigd wor-
Ook de reis van de Nederlandschs
athleten naar Noorwegen zal ■w'egen.fe'
<2«ü groote transportmoeilijkheden
niet doorgaan.
Verwachting tot Zaterdagavond.
Winderig, koe), in den avond en
nacht eenige regen, morgen over
dag wisselende bewolking niet
plaatselijk enkele buien, matige,
tijdelijk krachtige westenwind,
keel weer.
Zon onder 20.46, op 6.39.
Maan 21.44—1.23.
Naar wij vernemen zijn met ingang
van 23 Aug. eenige leden van den
Kaad van State en Staatsraden in
bultengewoneu dienst benoemd.
Ingetrokken lg het besluit van den
„Rijkscommissaris voor liet bezette
Nederlandsche gebied" tot ontslag
van den heer X. FJ. Muller Massis
ais lid van den Raad van tsate.
Benoemd zijn tot, lid van dat col
lege: lr. J. W. Albarda, oud-minister
van Waterstaat, J. Th. Fnerstner,
luitenant-admiraal, oud-minister van
marine, dr. .T. W. Meijer Kannefv,
oud-vice-presldent van den Raad van
Nederlandsch-Indië en prof. dr. U.
A. van Poelje, secretaris-generaal van
liet ministerie van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen.
Tot staatsraad ln buitengewonen
dienst z-ijn benoemd: Jlir. mr. dr.
1>. H. de Beaufort, secretaris van den
Raad van State, jhr. mr. dr. B. H.
N. Bosch ridder van Rosenthal, com
missaris lu de provincie Utreelit en
prol', mr. R. P. Cleverlnga, hoog
leeraar aan de rijksuniversiteit te
Leiden.
Eerst thans kan worden bekend ge
maakt, dat het Nederlandsch-Indl-
sche Roode Kruis met financleelen
steun der Indische regeering door be
middeling van het Amerikaansehe
Roode Kruis een vrij groot aantal le
vensmiddelenpakketten naar Indië
heeft laten overbrengen, die aldaar
stellig op Java in de gevangenkampen
zijn ontvangen.
Thans heeft het opnieuw 't Ame
rikaansehe Roode Kruis verzocht, al
het mogelijke te doen om deze zen
ding in het groot te herhalen, onge
acht de kosten. Ook de Zuid-Ameri-
kaansche pakketten, bestemd voor
het Nederlandselie Roode Kruis, zijn
voor dit doel ter beschikking gesteld.
Het is vooralsnog niet mogelijk pak
ketten van Nederland uit naar Indië
te zenden.
Het ruimen van de tallooze
mijnenvelden in ons land vordert
snel, meldt „Commentaar". Deskun
digen vel'wachten dat voor het ein
de van dit jaar ruim 90 pet. van
alle gelegde mijnen zal zijn opge
ruimd. Dit is eenerzljds té danken
aan het feit, dat het in kaart bren
gen van de meeste mijnenvelden
voor een belangrijk deel is geslaagd,
anderzijds aan het harde werken der
Duitsche krijgsgevangenen. Het mo
tief ligt voor de hand: de kerels
hopen zoo spoedig mogeliik naar
huis te kunnen.
Het tot explosie brengen van
mijnen of projectielen ln de nabij
heid van huizen of gehouwen, heeft
wel eens tot klachten aanleiding ge
geven. De Dienst Opruiming Mijnen
kiest echter van twee kwaden het
minste onder het motto: „Beter een
ruitje kapot, dan dit jaar niet klaar
met de opruiming."
Hef observatorium van het Vati-
caan, dat door deskundigen als een
van de best ingerichte ter wereld
wordt beschouwd, staat onder lei
ding van twee Jezuïetenpaters, die
bijgestaan worden door drie andere
priesters, twee werktuigkundigen en
een kok. Het observatorium zelf be
staat uit twee koepels, waarin zich
een gigantische telescoop en een groo
te camera bevinden.
Het observatorium bevond zich tot
1933 in Vaticaanstad, maar ten gevol
ge van het hinderlijk licht van de
grootstad, werd het verplaatst naar
Castel Gandolfo.
Dank zij de ligging van het
observatorium was de directeur, de
bekende Nederlandsche Jezuïeten
pater J. Stein, in staat direct de
landingen en den slag van Anzio te
volgen. Ofschoon hij de gevechten
op hun kop zag, omdat de teles
coop geen corrigeerlens bezit, was
hij toch ver voor op de inwoners
van Rome, die omtrent het verloop
van den strijd in onzekerheid ble
ven. Naar medegedeeld wordt.' heb
ben de Duitschers geen gebruik ge
maakt van den telescoop. Zij eerbie
digden de exterritorialiteit van het
observatorium. Wel plaatsten zij
lange-afstandsgeschut aan den voet
van den heuvel, waarop het zo
merverblijf van den Paus gelegen
is, en schoten over het observato
rium heen.
PARIJS, 24 Aug. (Reuter) Het me
disch bureau te Lourdes heeft be
kend gemaakt, dat het 22-Jarige
Fransche meisje Yvonne Fournier uit
Saint Alexis bij de grot te Lourdes
is genezen van algeheele verlamming'
van haar linkerarm. Zij was een van
de 50.000 pelgrims van de eerste
Fransche nationale bedevaart sedert
het begin van den oorlog. Het meisje
werd plotseling genezen toen zij op
den eersten dag van de bedevaart,
Zaterdag, uit de piscine kwam. Een
andere door het bureau erkende ge
nezing is voorgevallen in de maand
Mei van het vorig jaar en betrof de
twintigjarige Marie Thérèse Laureat
uit Charente. die leed aan tubercu-
leuse peritonitis.
De minister-president heeft in
liet Sparta-stadion te Rotterdam
voor de N.V.B. een rede gehouden
over actueele problemen.
Ten aanzien van de geldzuivering
zeide hij, dat deze zoo lang op zich
laat wachten, omdat de nieuwe
bankbiljetten en de nieuwe zilver
bons nog niet in voldoende mate in
ons land aanwezig zijn. Deze zijn
pas in Februari van dit jaar door
den toen ln functie zijneten minister
Huijsman besteld.
Er zal een z.g. belasting-recherche
gevormd worden wier speciale taak
het zal zijn gelden op te sporen, die
zwart verdiend werden, teneinde deze
als belasting te innen.'
Uit terzake te Den Haag ge
voerde besprekingen bliikt, dat
de eischen t.a.v. Duitschland niet
beperkt behoeven te blijven tot de
geroofde goederen. De geallieerden
zijn bereid voorzieningen in overwe
ging te nemen voor het overbren
gen zoowel van gebeele industrieën
als van materialen. Deze transacties
zullen verricht worden onder het
hoofd „Export uit Duitschland",
zonder dat daarbij wordt ingegaan
op de basis van iederen eisch tot
uitlevering. De beslissende factor bij
de vraag, of een artikel al dan niet
geëxporteerd kan worden is de be
hoefte voor dat artikel ln het land,
dat er om vraagt.
Het is slechts weinig waarschijn
lijk. dat de Duitschers voor de volle
honderd procent de schade, welke zij
aangericht hebben, zullen vergoeden.
Bovendien zijn de vereenigde volke
ren overeengekomen, dat de Russen
de volledige contröle zullen hebben
over de beschikking over eigendom
men in de Russische zone in Duitsch
land. Aan alle Nederlandsche ver
zoeken om export van goederen en
materialen, welke door de Ameri
kaansehe en Engelsche militaire
missies te Den Haag worden behan
deld, zal dus voldaan moeten wor
den uit het bezit in de Westelijke
bezettingszone.
Vcor de komende week zijn geldig
verklaard
538 en 539 100 gram versch vleescö
of 4 oz. vleesch of viech in blik.
540, H 553 en B 554 2 L. melk.
B 18 en C 18 (inlegvel) iy2 L. melk.
541 er» B 19 (Inlegvel) 1 kg. aard
appelen.
A 581 2 kg. aardappelen.
Alleen op de vleeschbonnen mag
Zaterdag worden gekovht. Bij aeel-
nemingi aan de Centrale Keukens
moeten de bonnen A 581 en 538
worden ingeleverd. Zelfverzorgers
moeten al deze bonnen Inleveren.
Binnen niet al te langen tijd zal
de distributie van zeep over het ge-
heeie land uniform worden, hetgeen
voor de provincies, die tot nu toe
ongeveer 50 gram zeep per 14 dagen
ontvingen, een belangrijke verhoo
ging van het rantsoen aal beteeke-
nen. Verdere verbetering van dit ver
hoogde rantsoen is ook ln zicht.
Cver eenige weken hervatten de fa
brieken hun productie, welke door
gebrek aan steenkolen en grond
stoffen evenwel nog zeer beperkt zal
zijn. Niettemin is te verwachten, dat
begin October weer een bon vo<*r
zeeppoeder en scheerzeep aal kun
nen worden aangewezen.
Op een nog nader aan te wijzen
bon van de tabakskaart zal op 30
Augustus a.s. een rantsoen sigaren,
sigaretten of tabak worden verstrekt.
Er zal slechts een soort sigaretten
verkrijgbaar zijn, n.l. Rhodesia te
gen den prijs van 75 ct. per 20 stuks,
hoewel zij verpakt kunnen zijn in
doosjes en omslagen van vroeger in
den handel gebrachte merken.
Zondag 26 Augustus a.s. aal H. K.
H. Prinses Juliana in verband met
de heraenking&week Stichting 1940-
1945 om 12.30 uur voor Herrijzend
Nederland een radiotoespraak hou
den.
Naar aanleiding van onze repor
tage over de greote verwoestingen
in Velsen-IJmulden heeft een gedu
peerde ons een betoog gezonden, dat
nog eens duidelijk laat uitkomen,
welke groote problemen moeten
worden opgelost.
Sinds 1942, schrijft hij, zijn de in
woners van liof en huis verjaagd.
Zij klagisn niet, laten den moed niet
zakken, maar vragen wél begrip. On.
danks lain evacuatie trokken zij,
veelal met zeer gebrekkige verkeers
middelen en Ausweis-moeilijkheder»,
bombardementen trotseerende, naar
de havenplaats om hun belangen te
behartigen. Het bombardement van
24 Augustus 1944, nu één jaar ge
leden, gaf veler» letterlijk en figuur
lijk den genadeslag. De Duitschers
en N.S.B.-crs concentreerden de vis-
scherij ln Delfzijl, roofden alles weg',
vernielden ae rest van de inventaris
sen en trokken de Ausweise in.
Nieuwe werden niet meer verstrekt,
„Mechaniek is geert be
roep, het is een pas
sie!" leest men boven
de deur van een werk
plaats te Grathem (L.),
ivaar de heer Jerome
Mertens met glunde
rend gezicht ons zijn
jongste vinding toont:
een opvouwbare fiets.
Een probleem, dat on-
telbaren reeds heel
wat hoofdbrekens heeft
gekost en daartoe
rekenen we allerminst
de huisvrouwen, die
niet gaarne hun glan
zende gangen en trap
pen verontreinigd zien
door sporen van fiets
banden en krassen van
pedalen heeft zijn
practische oplossing ge
vonden. Want er zijn
maar enkele handgre
pen noodig om een nor
male fiets te verande
ren in een, die o ogen
schijnlijk een rijwiel-
acrobaat toebehoort, en
heel handig in een
hoekje van een boven
verdieping opgeborgen
kan worden. Dat deze
harmonicafiets in min
der dan geen tijd en
zonder gebruik te ma
ken van gereedschap,
uitgebouwd kan worden
tot een tandem, die
beiden berijders een
normale zitplaats biedt,
(Foto Anefo)
dit technisch kunnen worden aange-
<n de langzaam
gen en een vernuftige gaarne hopen, dat het np gang komende na-
trapmechaniek comple- op ruime schaal zal tionale rijwielindustrie.
Is een technisch snufje teeren
apart. Vier versnellin- fietswonder, waarvan we wend
tenzij men N.S.B.-er of „deutsch-
freundlich" was. Dag in dag uit leef
de men in de hoop op een spoedige
bevrijding.
En nu? De visscherij herleeft, col
lectief drijft men den vischhanüel,
machines en inventarissen worden,
hier en daar bij elkaar gescharreld,
maar er zijn geen panden, om op
nieuw te kunnen bcginven.
Bloemendaal, dat zoo bi,zonder ge
lukkig in den oorlog geweest is, heeft
ruimte om bedrijven tijdelijk let
wei: tijdelijk te kunnen helpen.
Het gemeentebestuur weigert echter,
om principieele redenen, vestigings
vergunning te verleenen o.a. aan
vischconservenfabrleken. B. en W.
staan Op het standpunt, dat Bloe
mendaal een luxe plaats is en het
moet blijven. Geen industrie en ten
spoedigste vertrek der evacué's, al
dus de inzender. Toch zal Bloemen
daal den tol, dien de opbouw van
Nederland elscht, mee moeten beta
len, niet alleen financieel doch ooki
moreel. Volksherstel heeft daar een
goed begrip van. Wanneer het col
lége van B. en W. eens een excursie
naar het verwoeste Velsen-IJmuiflm
zou maken, zou het een beter begrip
krijgen van wat de evacué's hebben
geleden, aldus inzender. Dacht u,
dat leder niet graag vandaag nog
terug zou willen naar IJmuiden? Ook
op economische gronden! De zaken
man besluit zijn brandbrief met een
beroep op de overheid, om de moei
lijkheden te begrijpen, den gedu
peerden de behulpzame vrienden
hand te reiken, docr hen tijdelijk te
helpen aan geschikte ruimten voor
bedrijven die zoo goed als geen na
deel voor de omgeving zullen op
leveren.
De Town-Major te Haarlem maakt
bekend, dat bet gevaarlijk is de z.g.
ammunitie-dumps te betreden. De
mogelijkheid bestaat, dat door het
treden op een hoeveelheid slaghoed
jes een kleine ontploffing ontstaat.
Voor een algeheele ontploffing be
hoeft echter in een dergelijk geval
niet t, gevreesd te worden. Voorts
wordt herinnerd aan de noodzake
lijkheid, om de bevelen van de bij
dumps geplaatste schildwachten
strikt en snel op te volgen.
De Haarlemsche politic heeft drie
jeugdige diefjes aangehouden en
opgesloten; het zijn de 17-jarigea
H. v. H., P. v. d. R. en C- O. Ver
der Is een zekere D. gearresteerd,
die een auto verduisterd had; de
23-jarige oplichter v. T. werd de
zer dagen gepakt. Tot slot wist de
politie nog de hand te leggen op
een persoon, bil wlen in huls gesto
len goederen werden aangetroffen.
