TER DOOD VEROORDEELD
Britten in Singapore
VRIJLATING GEÏNTERNEERDEN
Wegens het
uitleveren van Joden
Spoedig Consistorie
te verwachten?
Binnen tien dagen formeele
intocht in Tokio
Nolledijk dicht
EENHEIDSZEEP
Honger bedreigt Duitschland
69ste JAARGANG No. 23330
o
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1943
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 30 cent per weel
TWINTIG JAAR VOOR
LANDWACHTER
In dienst van het
Duitsche volk!
Vliegende M.G.-Brigade
betracht spoed met de berechting
Slechte behandeling
De gevangenen in
Bangkok
Grieksch-Joegoslavische
grensincidenten
Het weer
voor kleine kinderen
ADMIRAAL HELFRICH
Opperbevelhebber der
zeestrijdkrachten
Nieuwe torpedeboetjagers
DIJKDOORBRAAK
bij Woubrugge
STADSNIEUWS
BLOEMBOLLEN
naar Engeland
Collaborateurs gepakt
Notaris G. Wolzak t
Expositie in het
Frans Halsmuseum
Benoemingen in het
Bisdom Haarlem
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Het Bijzonder Gerechtshof te
's-Gravenhage heeft vandaag, veer
tien dagen nadat het aijn eerste
zitting hield onder presidium van
mr. A. S. L. van Be rekel, zijn eerste
vonnissen, geveld.
In de zaak tegen J. Breedveld uit
Helft, tegen uien de procureur-fis
caal de doodstraf geëischt had, we
gens het uitleveren van Joden aan
een als N.S.B.-cr bekend staan den
rechercheur van politie, met als ge
volg dat een aantal mensehen den
dood ls ingejaagd, luidde het von
nis: doodstraf, .terwijl verdachte te
vens uit het aeticf en passiet kies
recht ontzet werd.
De fabrikant D. van Wijk uit
Fijnacker, die in 1944 aly groeps
commandant van de Nederl. Land
wacht was opgetreden en als zooda
nig o.a. een vluchtenden onderdui
ker had neergeschoten, werd tot 20
jaar gevangenisstraf en ontzet uit
actief en passief kiesrecht veroor
deeld.
F. A. van Vliet, eveneens uit Delft,
die als ronselaar voor de SS was op
getreden en een jongeman, die hem
landverrader had gerroemd, aan de
Duitschers had overgeleverd, kreeg,
5 jaar en levenslange ontzetting uit
het actief en passief kiesrecht, waar
bij rekening was gehouden met het
feit, dat zijn optreden geen ernstige
gevolgen had gehad. De eisch was
gelijkluidend.
Alle drie verdachten kregen het
recht in cassatie te gaan.
Eveneens vijf jaar gevangenisstraf
was geëischt tegen J. P. Kunz, tuin-
arbeider te Delft, die verraden had
dat zajn buurman naar de Engelsche
radio had geluisterd. Het vonnis
luidde: 5 jaar en eveneens ontzeg
ging van het actieve en passieve
kiesrecht voor het leven.
VATICAANSTAD, 4 Sept. (Ass.
Press). Volgens gezaghebbende krin
gen van het Vaticaan verwacht men,
dat binnenkort een Consistorie zal
werden gehouden, waarin Z. H. de
paus benoemingen voor de kardi
naalszetels van New York, Chicago,
Boston, Rio de Janeiro, Londen,
Praag, Toledo, Tarragona (Spanje),
Estcrgon (Hongarije), Breslau en
Keulen zal bekend maken.
Bij den kardinaalszetel van Bres
lau doet zich het vraagstuk voor
of een Duitsche dan wel een
Poolsche kardinaal benoemd zal
worden, nu Breslau, dat vroeger
Duitsch grondgebied was, tot Polen
behoort.
Men verwacht tevens, dat de Hei
lige Vader verschillende curie-kar
dinalen zal aanwijzen.
De financieele af deeling van het
Amerikaansche hoofdkwartier heeft
een analyse gemaakt van de Duitsche
geheime uitgavenzooals A. P. ver
neemt. Thans is gebleken dat Adolf
Hitlerdie voorgaf het eenige staats
hoofd te zijn zonder 'persoonlijk bank-
contoeen inkomen genoot van
7.128.000 gulden per jaar. Door als
Rijkspresident te fungeerenontving
hij per jaarzijn gewone salaris mee
gerekendeen slordige 270.000 gul
den, terwijl er nog minstens vijf van
deze bedragen bijkwamen, waarover
hij naar goeddunken kwi beschikken.
Zooals bekend is, weffien geen be
grootingen meer gepubliceerd sedert
Hitier aan de macht kwamzoodat
het Duitsche volk niet op de hoogte
was, hoeveel zijn Führer kostte.
's-GRAVENHAGE, 4 Sept. De Regee-
ringsvoorlichtingsdienst deelt het vol
gende mede:
Naar aanleiding van de publica
ties in de avondbladen van Zater
dag 1 September j.l. betreffende
vrijlating van N.S.B.-ers wordt vast
gesteld, dat de daarin vermelde fei
ten, voerzoover betrekking hebbend
op den P.O.D., juist zijn. Ten aan
zien echter van wat gezegd wordt
over de Nationale Adviescommissie,
en over het percentage der gedeti
neerden, die voor vrijlating in aan
merking komt, dient nadrukkelijk
te worden vastgesteld, dat deze
mededeelingen de feiten onjuist
weergeven.
n verband met het groot aantal
geruchten, die hieromtrent in om
loop zijn, stelt de regeering er prijs
cp de juiste toedracht van zaken
bloot te leggen.
Ten eerste. Een snelle berechting
is reeds dadelijk in uitzicht gesteld
door den minister-president in zijn
greote programrede. Een vereenvou
diging van de procedure zou hier. al
dus de minister, de rechtszekerheid
der betrokkenen beter waarborgen en
ook voor een oplossing van het pro
bleem in het algemeen dienstig zijn.
Ten tweede. Tterwijl de regeering
deze aangelegenheid in behandeling
had in den hierboven aangegeven zin,
bereikte haar een verontrustend rap
port van het Militair Gezag aangaande
de beschikbare plaatsruimte in de
LONDEN; 4 Sept. (Keuter).
Na een afwezigheid van 3% jaar is
de Royal Navy teruggekeerd in
Singapore, de grootste vlootbasïs
van het Verre Oosten. 24 uur na
dat de mijnenvegers met hun werk
in de Straat van Maiakka waren
begonnen, ging admiraal Sir
Arthur Power, de opperbevelhebber
van de Oost-Indische vloot, op den
kruiser Cleopatra voor anker ter
hoogte van de basis.
Toen het vlag gesehip aan het
noordelijke einde van de Straat van
Maiakka den doortocht begon, gaf
een Japansche torpedojager te ver
staan. belangrijke documenten aan
boord te hebben. Het waren de kaar
ten van Singapore en andere havens.
Zij werden aan boord gebracht van
de Cleopatra. Mijnenvegers voeren
voorop en deze weiden door een Ja-
pansch vaartuig voorafgegaan.
Schout-bij-nacht Cedric Holland,
aan boord van den kruiser Sussex,
is met de bezetting van Singapore
belast.
Hoyal Marines zijn aan land ge
gaan te Penang, nadat een vloot-
macht onder bevel van Vice-Admi-
raal Walker de haven was binnen-
geloopen. De overeenkomst voor de
bezetting werd geteekend aan boord
van Walker's vlaggeschip, de Nelson.
Ook zijn de Royal Marines wellicht
reeds aait land te Sabang.
De formeele Intocht van de Ge
allieerde troepen in Tokio is binnen
een week of tien dagen te verwach
ten en binnenkort zal Generaal
MacArthur zijn hoofdkwartier ver
plaatsen van Jokohama naar de
Amerikaansche Ambassade in de
Japansche hoofdstad.
Van het Amerikaansche hospitaal
echip „Benevolence" is een inter
view met een Britschen luitenant-
vlieger, victor Spencer genaamd, aan
de Londensche „Evening News" ge
seind. In dit interview verklaarde
luitenant Spencer, dat de Neder-
landsche soldaten, die op Java ge
vangen genomen werden, in het bij
zonder slecht behandeld zijn door
de Japanners. Sergeant Kuvpers van
het Nederlandsch-Indische" leger had
hem .medegedeeld, dat zij zelfs geen
brieven kregen, zoodat zij niet wisten
wat er met hun gezinnen op Java
gebeurd was. De Japanners stalen
Roode-Kruispakketten en de eerste
acht maanden van krijgsgevangen
schap moesten <je gevangenen het
zonder zeep stellen. Toen de oorlog
geëindigd was, werden de geringe
rantsoenen nog met een vierde ver
minderd. Voortdurend werden de
krijgsgevangenen verplaatst. Een dei-
slechtste kampen was in Kawasaki,
waar twee honderd drie en zestig-
gevangenen een maaltijd voor' den
geheelen dag moesten bereiden uit
vijf en twintig pond meel en een
kan water. Eenmaal moesten zij het
zelfs met één pond vleesch In totaal
doen. Van hen. die in de steen-
kolendepots werkten, werd verwacht,
dat zij dagelijks vijftig ton ver
werkten.
In Bangkok wapperen de Neder-
landsche, Britsche en Amerikaansche
vlaggen fier boven de kampen van
de Geallieerde krijgsgevangenen,
meldt A.N.P.-Aneta.
Noch altijd houden Japansche sol
daten de wacht buiten de gevangen
kampen, maar daarbinnen hebben
de krijgsgevangenen zelf geheel de
leiding.
LONDEN, 3 September (Reuter).
Radio Belgrado heeft heden bekend
gemaakt dat de Joegoslavische Re
geering een waarschuwing heeft doen
toekomen aan de Grieksche Regeering
in verband met de „Vervolgingen op
groote schaal van de bevolking van
Macedonië en de incidenten aan de
Grieksch-Joegoslavische grens. „De
Joegoslavische regeering heeft ook
de groote mogendheden van dezen
stap in kennis gesteld en heeft hun
aandacht gevestigd op de incidenten
welke in Macedonië voorvallen", aldus
meldde de radio.
kampen en de behandeling der ge
detineerden. Mede hierdoor kwam de
zaak in een acuter stadium.
Ten derde. Als gevolg hiervan be
sprak de minister-president de aan
gelegenheid in zijn praatje „Cp de
brug" van 17 Aug. Het probleem
.werd door hem algemeen gesteld, ter
wijl geen enkel getal van mogelijke
vrijlating genoemd werd. Wel werd
verwezen naar de moeilijkheden in
zake plaatsruimte en in het bijzon
der de winteraccomodatie in de
kampen, zulks op grond van de toen
beschikbaar zijnde gegevens.
Ten vierde. Naar aanleiding van
's ministers rede is veel veront
rusting losgekomen, terwijl van
allerlei kanten cijfers en zelfs zeer
hooge cijfers werden genoemd. Deze
laatste vonden min of meer steun
in een uitlating van prof. Van
Bemmelen, overste bil den staf van
het Militair Gezag. 'Deze uitlating
moet echter volkomen voor rekening
van den betrokkene blijven en vond
geen enkelen steun in eenigerlei of-
ficieele dan wel officieuze publicatie
of bedoeling van de regeering.
Ten vijfde. Sindsdien heeft de Na
tionale Advies Commissie zich met
de zaak bezig gehouden en een ad
vies aan de regeering gezonden. Dit
advies strookt in groote trekken
zeer wel met de bedoelingen der re
geering. Opgemerkt moet overigens
worden, dat de vergadering der
N. A. C., waarin deze zaak gediend
heeft, niet openbaar was, zulks ech
ter niet op verlangen van de regee
ring. Integendeel, de minister-pre
sident had tevoren uitgesproken, dat
hij tegen openhaarheid van de zit
ting geen bezwaar had.
Ten zesde. Inmiddels werd door
het Militair Gezag onder leiding van
kolonel Snijders een vliegende bri
gade gevormd, welke bij alle kam
pen de beschikbare plaatsruimte zal
opnemen en eveneens het hare er
toe zal bijdragen, dat de berechting
volgens de bestaande richtlijnen zoo
spoedig mogelijk plaats vindt. Eén
en ander zal geschieden in overleg
met de bevoegde instanties der ille
galiteit, den P. O. D- en de kamp
commandanten Ook aan een snel
lere berechting van een bepaald
aantal erimineele gevallen wordt
voortvarend gewerkt. Hoeveel perso
nen, na berechting, in vrijheid kun
nen worden gesteld, is thans nog
niet bij benadering tè zeggen.
Maandagnacht om 2 uur en 8
minuten werd het eerste van de vier
gaten in de zeewering van Walche
ren gedicht, het gat in den Nolle
dijk nabij Vlissingen. Er wordt
thans hard doorgewerkt om den
nieuwen dijk veilig te stellen. HM.
de Koningin en de Minister van
Openbare Werken, Ringers, werden
van het heuglijke bericht het eerst
in kennis gesteld.
MADRID, 3 Sept. (Reuter). De
Spaansche radio heeft op heftige
wijze partij gekozen voor de hand
having van de Spaansche souvereini-
teit over Tanger. Zij richtte zich
tegen het Internationale Statuut en
verklaarde o.m. dat de aanwezigheid
van Rusland een échec beteekende
voor de Westelijke Mogendheden.
Verwachting tot Woensdagavond:
Gedeeltelijk bewolkt, hier en daar
ochtendmist, in den namiddag
plaatselijk enkele regenbuien met
kans op onweer. Vrij warm, zwak
ke wind.
Zononder 20.22. Maan 4.02
20.01. Zon; op 6.57.
Voor het tijdvak van 30 September
tot en met 13 October a.s. zullen voor
kinderen van 0 en 1 jaar twee stukjes
eenheidszeep verkrijgbaar worden ge
steld. Daartoe moet men bon E16
uiterlijk 8 September a.s. bij een
détaillist inleveren.
De Marine-voorlichtingsdienst meldt:
Met ingang van 25 Aug. j.l. is luite
nant-admiraal J. Th. Fürstner in
verband met zijn benoeming tot lid
van den Raad van State, eervol ont
heven uit zijn functie van bevelheb
ber der zeestrjjdkrachten. In zdjn
plaats is benoemd vice-admiraal
C. E. L. Helfrich, die tevens met in
gang van dezen datum bevorderd is
tot den rang van luitenant-admiraal.
Tot dusver bekleede admiraal Hel
frich de functie van bevelhebber van
enze zeestrijdkrachten In het Verre
Oosten.
De Marine-voorlichtingsdienst meldt:
Onlangs zijn In Engeland door de
Koninklijke Marine twee torpeoo-
bootjagers overgenomen van de
Britsche vloot. De- schepen, die zullen
worden omgedoopt In hr. ms. „Plet
Hein'' en hr. ms. „Kortenaer", zijn
bestemd om naar Indië te vertrekken.
Maandagmorgen is hr. mrs. „Jacob
van Heemskerck" uit Amsterdam
vertrokken.
Tengevolge van dijkbreuk is Maan
dagnacht de groote Voorafsche polder
te Woubrugge onder water geloopen.
In den loop van den dag bezweek ook
de dijk van de Ruigékade. Als gevolg
hiervan staan nu verschillende pol
ders, tezamen 1156 H.A. groot, onder
water! Personeel van het hoogheem
raadschap Rijuland en van de pro
vincie Zuid-Holland is met man en
macht aan het werk om de gaten te
stoppen.
De naam van het Ministerie van
Openbare Werken is bij K.B'. nader
vastgesteld als Ministerie van Open
bare Werken en Wederopbouw.
In aanmerking geno- het is dan ook aan geen
men, dat de bezetting twijfel onderhevig, dat
Jan Goderie, oorlogs
correspondent van ANP-
Aneta, heeft zich door van Duitschland plaats de
sectie vond in den zaaitijd,
de economische
van Usfet te Frankfort valt de oogst niet tegen,
op de hoogte laten stel- Broodgranen zijn er iets
len van de voedselsitua
tie in West-Duitschland.
meer dan vorig
haver en gerst Iets min
Hij schrijft daarover het der. De aardappeloogst
volgende
Het Duitschland van van vorig jaar,
voor den oorlog kon suikerbieten en
voor ongeveer 85 pet. In
zijn voedselbehoeften
voorzien. Voor West-
zal ongeveer 95 pet. zijn
maar
olie
zaden zijn er aanzienlijk
minder. Er is nog een
tekort aan arheidskrach-
Duitschland, het gebied, ten, maar door vrijwil-
dat thans bezet is door ligers uit de repatriee-
de Engelsche, Ameri- ringskampen en vrljge-
kaansche en Fransche laten krijgsgevangenen
troepen, was dit percen- wordt daarin zooveel
tage slechts
pet.
60 tot 70 mogelijk voorzien. Het
tekort aan brandstof,
Zooals bekend, heeft machinerieën en land
men de Duitsche auto
bevolking van de
Duitsche steden in den
komenden winter hon
ger zal lijden. Als we
jaar, aannemen dat 2000 ca
lorieën het dagelijksche
minimum is (de Ameri
kaansche soldaten krij
gen 3600 calorieën),
dan zal de gemiddelde
Duitscher, die niet op
een boerderij leeft,
slechts ongeveer twee
derde van dit minimum
krijgen, als van buiten
afgeen voedsel wordt
Ingevoerd. Tekorten aan
woningen en brandstof
zullen het leven er niet
beter op maken.
Op het oogenblik va
rieert de calorische
bouwwèrktuigen laat
riteiten volledig verant- zich niet zoo makkelijk waarde van het rant-
woordelijk gesteld voor vervangen, maar toch soen voor den normalen
hun eigen voedselvoor- zijn de Duitschers erin consument van 1X00 tot
ziening en het feit, dat geslaagd den oogst voor 1300 calorieën per dag,
het allergrootste deel waarhij dan 200 a 300
er geen regeeringsin
stanties zijn toegelaten, binnen te halen,
die meer gebied bestrij- Al zou echter
ken dan een provincie, voor 100 procent voor
maakt hun taak
gemakkelijker.
calorieën geteld kunnen
alles worden, verkregen van
niet gerantsoeneerde
producten, zooals
niet elkaar komen, dan nog
blijft er een tekort en vruchten en groenten.
Tengevolge van dijkbreuk bij
Woubrugge zijn eenige polders
onder water geloopen
Een week geleden is een delegatie
van de Algemeenë Vereeniging voor
Bloembollencultuur naar Londen
vertrokken voor besprekingen over
den invoer van bloembollen naar
Engeland. Naar verluidt werd vast
gesteld, dat een belangrijk kwan
tum bollen zal worden uitgevoerd,
n.l. voor een bedrag van 675.000.
Deze bollen zijn de eerste luxe arti
kelen, die na den oorlog in Engeland
worden toegelaten. Het ligt in de be
doeling, reeds binnen 2 a 3 weken
met den export te beginnen. Alle
soorten bloembollen zijn er mee ge
moeid.
Wegens collaboratie zijn de direc
teuren van de N. V. Haarlemsche
van Dijk, en van een machinefabriek,
de heer Paasman, gearresteerd.
Op 68-jarigen leeftijd is te Haar
lem overleden notaris G. Wolzak.
De heer Wolzak is bijna 28 jaar lid
van den Haarlemschen gemeenteraad
geweest. In 1910 kwam hfj naar
Haarlem als candidaat-notaris, waar
na in 1920 zijn benoeming tot no
taris volgde. Hij was o.a. lid vafl het
College van Directeuren der Vrije
Universiteit te Amsterdam. Hij ver
vulde talrijke functies in anti-revo-
lutionnaire kringen. De overledene
was ridder in de Orde vanOranje
Nassau. Donderdag 6 September des
middags om drie uur zal het stof
felijk overschot op de aigemeene be
graafplaats aan de Kleverlaan ter
aarde worden besteld.
Van 8 tot 3o September wordt in
het Frans Halsmuseum een expositie
gehouden van werken van eenige
Haarlemsche kunstenaars. De ten
toonstelling zal een beeld geven van
hetgeen In de laatste jaren op artis
tiek gebied in Haarlem verricht werd.
Ook worden werken van den jongen
beeldhouwer Joh. Limpers tentoon
gesteld, die in den strijd voor zijn
land door den bezetter ter dood werd
gebracht.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem heeft aan den hoogeerw. en
doorl. heer Mgr. dr. G. C. van Noovt
cp zijn verzoek eervol ontslag ver
leend als Deken van het Dekenaat
Amsterdam en als rector van de Alg.
Hulpkerk van de H.H. Joës en Ur
sula (B'agijphof) te Amsterdam.
Vervolgens benoemd tot Deken van
het Dekenaat Amsterdam en tot
rector van de Alg. Hulpkerk van de
H.H. Joës en Ursula te Amsterdam
den zeereerw. heer G, P. J- van den
Burg. directeur van de Congregatie
der EE. Z.Z. Ursulinen te Bergen.
Z. H Exc. de E'isschop van
Haarlem heeft benoemd tot di
recteur van de Congregatie der
EE. Z.Z. Ursulinen te Bergen
N.H. en tot rector van het St. An-
tonius-Pensionaat aldaar den wel-
eerw. zeergel heer J. A. Slijkerman;
tot leeraar aan het Seminarie Hage-
veld te Heemstede den weleerw. heer
H. J. Th. van Duin, die kapelaan
was te Noordwijkerhout (Sancta
Maria)
Verder eervol ontslag verleend aan
den zeereerw. heer K. E. Vosskiihler
als Hoofdaalmoezenier ter Koop
vaardij, havenaalmoezenier van het
district Amsterdam en alg. modera
tor der K:A. voor zeevarenden en.
in deze functies benoemd den zeer
eerw. heer B. J. A. Haanen, die hulp
aalmoezenier was van het Aposto
laat ter Zee te Amsterdam.
Morgenavond om 8 uur zal een Hon-
gaarsch Strijkkwartet in den Stads
schouwburg een uitvoering geven.
