AMSTERDAMSCHE HAVEN NIEUWE BONNEN Hooge groenten- en fruitprijzen toegankelijk voor groote zeeschepen Zwaarste slagen te boven gekomen Versnelde uitzending Vervangingsmiddelen behalve vermiceilisoep Het weer tijdens hongerperiode In Eindhoven wachtte men vergeefs Het is geen mooi verhaal Japansche wreedheid 69ste JAARGANG No. 23333 o VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1945 Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544 Abonnementsprijs 30 cent per week Van troepen naar Indië ZONDER BON Overbodige geldmiddelen RUILTRANSACTIES Bijzondere staat van beleg verlengd NIEUWE HOOFD AALMOEZENIER bij Kon. Marine G.-G. NAAR HUIS M. DE KONINGIN naar Scheveningen RATTEN VOEDDEN ZICH met telefoonkabels Eens Duitschlands trots. De trots van de Duitsche marine, de „Tirpitz", die na een schitteren den aanval door bommenwer pers van de R.A.F. tot zinken werd gebracht, ziet men hier, half ondergedoken, op 6 K.M. van de Tromsöfjord in Noorwe gen. Meer dan 500 Duitsche lij ken bevinden zich nog in de staalmassa, welke eens een oor logsbodem was (Associated Press) Ban 643 inleveren voor half pond zout Nieuwe functie voor Henri de Greeve STADSNIEUWS Lange, onvoordeelige weg naar consument n n Slechts 12 kwh. Voor Aug. en Sept. Beverwijk krijgt gas Bevrijdingsfeesten in Beverwijk Distributienieuws NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Dinsdag J.l. was voor de Amster- damsclie haven, zooals wij reeds meldden, een belangrijke dag, Br werd met de herstelwerkzaam heden een punt bereikt, dat het mogelijk maakt, weer alle schepen te ontvangen behalve de aller grootste zooais de „Nieuw Amster dam" de „Oneen Mary" en de „Queen Elisabeth" alle soorten ladingen te lossen en alle soorten goederen op te slaan. Uit de mediedeelingen die ir. C. J. Tuyn hoofdingenieur van de Am- schadamsche havenwerken tijdens een interview met een verslaggever van A.N.P.-Ane'ta deed blijkt, dat de Am- sberdamsche haven nu reeds de zwaarste slagen van den oorlog te boven is gebomen. De beschadigingen en belemme ringen van de havens te IJmuiden en Amsterdam waren van dien aard dat Amsterdam ontoegankelijk was voor schepen grooter dan 3000 ton. Nu zal volgende week de 18000 ton metende „Johan van Oldenbarne- velt" weer binnersi oo pen terwijl binnen enkele weken schepen tot ongeveer 25.000 ton de haven zullen kunnen aandoen. Dat de allergrootste schepen nog: niet ontvangen kunnen worden, vindt uitsluitend' aijn oorzaak in het feit, dat de groote sluizen te IJmui den de grootste sluizen van de wereld nog niet hersteld zijn van de beschadigingen, die door de Duit- schers zijn aangericht. Dit herstel zal nog wel een jaar aanloopen. De situatie !>|1 de bevrijding was als volgt. D? ingang van de haven was versperd door de wrakken van de ,,J. P. Coen" (14000 ton), die de Engelschen in 1940 lieten zinken, door de ..Tjikini" (16000 ton), en enkele kleinere schepen, die de Dult- schers in September tot zinken brachten. De bedoeling was de pieren dicht te zetten. De groote sluizen werden in Sep tember door de Duitschers zwaar be schadigd en dwar&' over het Noord zeekanaal werd een versperring ge maakt door het laten ziinken van twee schepen. De Coenhaven werd vernield met exceptie van het groote kolenbunker- station en het grootste deel van de tankruimten in de Petroleumhaven werd eveneens vernield. In het Ooste lijk havengebied (de eigenlijke ha ven) werd een zeer groot aantal kranen verwoest. Aldus was de haven slechts toe gankelijk voor schepen kleiner dan 3000 ton, terwijl slechts 4000 strek kende meter kademuur aan diep water (33 voet) beschikbaar was. Onmiddellijk na de bevrijding is met het herstel begonnen. Met hulp van de Engelsche marine zijn door middel van „depth charges" de wrakken voor den mond van de haven in IJmuiden opgeruimd en zoo kort mogelijk daarna werd be gonnen met het wegzuigen van de zandaanslibbing. De opruimingswerkzaamheden in de Coenhaven zijn begonnen. In het Oostelijke havengebied is weer 8000 meter kademuur compleet met lood sen, geschikt om zeeschepen te ont vangen. Van de ruim 200 kranen zijn er weer ongeveer 50 in orde en kunnen het lossen dezer schepen versnellen. Alle boeien, die de Nederlanders lieten zinken omdat de Duitschers ze wilden vorderen, zijn weer ooge- vischt en liggen op hun plaats* .Van de acht drijvende en* vaste dokken zijn er weei' zes in bedrijf, varieerend van 3000 tot 25000 tón. Het groote dok van 25000 ton kon zoo snel in orde worden ge bracht, doordat men destijds de onderste pompkamer onder water heeft gezet, zoodat de Duitschers er niet bij konden. De Houthaven is in volledig goede conditie en de electrische verlich ting van het Noordzeekanaal ls ook weer hersteld. Met de uitzending der „Gezags- bataljons Indië" zal reeds 15 Sep tember een begin worden gemaakt. Een tweede contingent zal 1 October vertrekken, daarna nog in Novem ber. Januari en Februari, in totaal 27 bataljons. Elk bataljon zal on geveer 800 inan tellen, zoodat de totaalsterkte ongeveer 20.000 man bedraagt. Deze troepen gaan recht streeks naar Indië. Zij worden ge vormd deels uit reeds bestaande in- fanteriebataljons, deels uit burger oorlogsvrijwilligers. Deze laatsten hebben uiteraard nog in het geheel geen training gehad en zullen der halve het laatst vertrekken. Alles is er dus op ingesteld, om zoo spoedig mogelijk een belangrijke troepen macht over te brengen. Nietteipin heeft men niet uit het oog verloren het groette belang, verbonden aan de uitzending van waarlijk zwaar ge trainde eenheden. Onafhankelijk van de uitzending van bovenvermelde troepen zullen daarom twee divisies worden uitgestuurd, 23.000 man sterk Deze expeditionnaire macht zal in Engeland worden afgericht en uit zoogenaamde lichte eenheden bestaan, dat wil zeggen eenheden, die „van alle markten thuis zijn": getraind in pantsergevechten. In ge mechaniseerde oorlogvoering, in luchtlandingsoperaties enz. Naar be kend, is men reeds bezig het kader voor deze troepen op te leiden. De officieren heeft men reeds in de eerste drie maanden van dit jaar ge selecteerd. De manschappen voor de eerste divisie zullen vóór 1 Januari naar Engeland vertrekken, die va.n de tweede in het begin van het vol gend jaar. Deze tot het uiterst ge trainde manschappen zullen onmid dellijk na voltooiing van hun oplei ding naar het Verre Oosten ver trekken. Met ingang van Zaterdag kunnen alle artikelen, welke destijds op de voor vervangingsartikeïen aangewezen bonnen verkrijgbaar waren, zonder bon verkocht worden. Dit geldt niet voor pakjes vermiceilisoep, welke voortaan gekocht kunnen worden op de voor vermicelli e.d. aangewezen bonnen. Per bon voor 100 gram ver micelli e.d. kan men een hoeveelheid vermiceilisoep koopen, welke 100 gr. vermicelli bevat, met dien verstande, dat deze hoeveelheid verpakt dient te zijn in niet meer dan 4 pakjes. Het ministerie van Financiën deelt medeHouders van kasvoor- raden wordt vanwege het ministerie F?'1.anc'ën de raad gegeven, huu niet strikt nocdlge geldmiddelen zoo spoedig mogelijk te storten op bank- Of girorekeningen. Niet alleen zal dit esn vlot verloop van de komende geldsaneerlng bevorderen, doch bo vendien zal zulks in het eigen be lang van de storters blijken te z n. Verwachting tot Zaterdagavond Licht tot half bewolkt, dxoog weer, iets warmer, zwakke wind. Algemeene vooruitzichtenhet laat zich aanzien, dat het rustige droge weer nog eenige dagen zal aanhouden. In de hongerperiode is het her haaldelijk voorgekomen, dat mei>- schen hun kostbaarste bezittingen hebben geruild tegen levensmidde len. Degenen, die in het bezit der levensmiddelen waren, hebben vaak op schandelijke wijze misbruik ge maakt van den nood hunner mede burgers, die voor kleine hoeveel heden levensmiddelen somtijds voor werpen van hooge waarde hebben afgegeven. Bestaat nu de mogelijkheid, dat de hdngerenden-van-toen hun bezit terugkrijgen? Volgens de bestaande wetgeving kunnen belanghebbenden zich tot den Officier van .Justitie wenden, aie echter vrij is. de aaak wel dan niet te vervolgen, waarbij men het risico loopt, dat de rechter tot verbeurdverklaring overgaat; ten tweede kunnen zij zich tot een ad vocaat wenden om een burgerlijke procedure aanhangig te maken, het geen uiteraard kosten met zich medebrengt. Daar d® verhoudingen aldus zijn, ligt het niet op den weg van het Militair Geaag hier door het geven van bevelen tot afgifte of anders zins tUsschenbeide te komen. De sectie Voorlichting van het Militair Gezag deelt mede: Teneinde het M.G. dat zijn be voegdheden ontleent aan het besluit op den hOzonderei) staat van beleg van It Sept. 1943 In de gelegen heid te stellen z(jn bestuurstaak ook na 1 Sept. 1945 o|> beperkte schaal te blijven uitoefenen, heeft de regee- ring besloten den bijzonderen staat van beleg te verlengen. Deze maatregel is noodzakelijk ge bleken omdat de situatie in ons land nog niet geheel normaal is en vele burgerlijke overheidsorganen de as sistentie van het M.G. nog niet kun nen missen. Naar wij vernemen ls tot Hoofd aalmoezenier van de Kon. Marine be noemd de Weleerw. Heer J. P.* M. Desaln, kapelaan van de parochie H. Willibrordus buiten de Veste te Amsterdam. In het kader van de Am- sterdamsche Marineweek zal de nieuwe Hoofdaalmoezenier Zaterdagmorgen 10 uur in de St. Willibrorduskerk een Plechtige Requiemmis opdragen voor de gevallenen ter zee. De Gouverneur-Generaal van Ned.- Oost-Indië, jhr. mr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer is op zijn vliegtocht naar het Vaderland Donderdag te Marseille geland. De gouverneur-generaal zal in den loop van den dag te Eindhoven arriveeren. Op het vliegveld te Eindhoven wa ren Donderdag reeds maatregelen ge troffen om den landvoogd een pas sende ontvangst te bereiden, daar al gemeen verwacht werd, dat hij dien dag zou arriveeren. Behalve H.K.H. Prinses Juliana waren de minister president, prof. Ir. W. Schermerhorn en de minister van Buitenlandsche Zaken, mr. E. N. van Klef fens en vele militaire autoriteiten aanwezig. Inmiddels kwam evenwel uit Lon den de tijding, dat het verwachte vliegtuig een tusschenlanding te Mar seille had gemaakt en, naar verwacht werd, eerst Vrijdagochtend de reis zou vervolgen. Om kwart na 8 uur 's avonds ver lieten H.K.H. en de ministers Eind hoven weer per vliegtuig. Prinses Ju liana landde met het door baron Steengracht van Mooyland bestuurde vliegtuig op Schiphol, vanwaar zij onmiddellijk per auto naar Soestdijk vertrok. Men deelt ons mede, dat H.M. de Koningin met ingang van heden haar intrek zal nemen in een villa te Scheveningen. De Koningin zal aldaar voorloopig vertoeven in af wachting van het gereedkomen van de herstellingswerkzaamheden aan de „Ruygenhoek". De telefoondienst in Parijs werkt nog altijd zeer slecht. Een van de voornaamste rede nen daarvan is het feitdat de ratten een ware verwoesting onder de telefoonkabels hebben aangerichtToen het vorige jaar de honger in Parijs binnen sloop, vonden de ratten niet meer hun gewone voedsel: etens- afval. Zij wierpen zich toen op het rubber en de bekleeding van de kabelp en verwerkten op die manier tienduizend ton rub ber en duizenden kilometers ka bel. Met ingang van 2 Septem ber begint te Parijs een groote klopjacht op deze dieren. Voor de komende week zijn do volgende bonnen aangewezen 613 en B 672 1 K.G. aardappelen. A 671, B 671 en C 671 2 K.G aard appelen. 612, D 661 en D 662 2 L. melk. B 670 en C 670 1 y2 L. melk. Bij deelname aan de Centrale Keu ken moeten de bonnen 671, A, B en O worden ingeleverd. Zelf verzorgers moe ten al de aangewezen bonnen inleve ren. De bonnen A 670. A 672 en C 672 kunnen vernietigd worden. Bon 643 is aangewezen voor 250 gram zout. Hij moet, tegen afgifte van een ontvangstbewijs, vóór 15 Sep tember worden ingeleverd. Er zal geen afzonderlijke koopbon worden aange wezen. Aflevering zal zoo spoedig mo gelijk geschieden. Tot opvolger van den res. kap. B. Koolhaas is tot districtshoofd voor Oost-Brabant van het commis- sariaaat noodvoorzieningen benoemd de weleerw. heer H. de Greeve. Men schrijft ons uit Beverwijk: Wanneer men In de stad voor hooge prijzen zijn groenten en fruit heeft weten te bemachtigen, gaat men gemakkelijk denken, dat er voor de tuinders en de kweekers een gouden tijdperk ls aangebroken en meer dan eens worden hun on redelijke verwijten gemaakt en ver haalt men feiten, die niet met de waarheid strooken. De kwestie ls, dat er een lange en onvoordeelige weg moet worden afgelegd voor de groenten en het fruit op de tafels in de stad prijken en wij mogen er terstond bijvoegen, dat het ons voorkomt, zooals wij ook Inderdaad van bevoegde Instanties vernamen, dat er op het oogenblik geen andere weg mogelijk ls. In de oorlogsjaren is namelijk de vrije handel aan banden gelegd en is het den.kleinhandelaren onmoge lijk gemaakt hun producten recht streeks van den producent, van de velling, te betrekken. Als tusschen- schakel geldt de grossier, die de goederen van den tuinder ontvangt en aan den kleinhandel aflevert en daarvoor een bepaald percentage kan en moet berekenen. Het volgende staatje zal dit dui delijk maken. Uit offlcieele gegevens van de veiling te Beverwijk blijkt, dat de sla van 4 cent per stuk veilingprtjs tot 9 cent per stuk consumenten prijs steeg. De andijvie steeg van 7 tot 14 cent per kg. Waaruit we de conclusie kunnen trekken, dat het niet de producent ls, die de prijzen opjaagt. Vanzelfsnrekend is het dan ook. dat er onder de tuinders van Ken- nemerland en onder de kleinhande laren groote onrust heerscht. De eerste groep zit met de moeilijkheid, dat de vastgestelde maximumprijs Afschuwelijke ver halen over do wijze waarop, als gevolg van uit hongering, ziekte en on gekende wreedheden, 20.000 van de 50.000 geallieerde gevangenen In een Japansch kamp in Birma den dood von den, werden verteld door overlevenden van den Amerikaanschen kruiser „Houston", die tijdens den slag In de Javazee tot zinken werd gebracht. Commandant William A. Epstein, eer ste geneeskundige offi cier van de Houston, vertelde, dat hij, samen met Britsche en Neder- landsche gezondheids officieren, die eveneens getuigen waren geweest van al deze dingen, na nauwkeurige berekenin gen tot bovengenoemd cijfer ls gekomen. „Wij nemen tevens aan, dat 150.000 inheemsche koe lie-arbeiders, die als slaven werden behan deld, door Japansche hand zijn gedood." Het Amerikaansche Departement van Bui tenlandsche Zaken heeft Woensdag een rapport gepubliceerd, dat t(j- dens den oorl'og niet mocht worden uitgege ven, uit vrees dat de Japanners nog meer wreedheden zouden be gaan. James F. Byrnes, de minister van Buiten landsche Zaken, die het rapport inleidde, moest zich bedwingen, toen hij een van de ergste misdaden besprak. Hij zeidë slechts: „Het is geen mooi verhaal" en vertelde toen de ge schiedenis van een Amerikaanschen piloot, die zich eenige maan den voor de Japansche capitulatie met zijn pa rachute moest redden hoven de zee dicht bij Nieuw-Guinea. Hij werd gevangen genomen en door de Japanners met stokken geslagen gedu rende den geheelen dag en den nacht. Dit duur de tot den volgenden middag 3 uur, toen nam een Japansche burger, Ihoeje gehee- ten, zijn zwaard en ter wijl de troepen als wil den brulden hakte hij den Amerikaan met zes slagen het hoofd af. Het rapport vermeldt 240 protesten tegen mishandeling van de ge vangenen, die door Zwitsersche bemidde ling aan de Japansche regeering zijn gezonden, zooals het bekende pro test van Joseph C. Grew, den toenmaligen onderstaatssecretaris, over den brutalen moord op 150 Amerikaansche krijgsgevangenen op 14 December 1944 op de Fhilippijnen. Deze Ame rikanen werden door hun Japansche bewa kers in een tunnel ge dreven, die als schuil kelder dienst deed. De bewakers leegden daar op blikken benzine in de ingangen van den tunnel en wierpen daar brandende fakkels in. De weinige slachtoffers, die erin slaagden uit den brandenden schuil kelder te ontkomen, werden met bajonetten gedood of met mitrail leurs neergeschoten. In een ander rapport protesteerde Grew te gen de behandeling van 75o Amerikaansche krijgsgevangenen, die ln een Japansch vracht schip waren geladen, dat in de wateren /van de Philippijnen door een torpedo tot zinken is gebracht. De gevan genen waren uitgehon gerd en hadden zelfs gedurende drie weken geen water gekregen en waren vrijwel nooit bo vendeks geweest; toen het schip werd getorpe deerd en zij probeerden overboord te springen om zich te redden, wer den zij door de Japan ners met machinege weervuur gedood. te laag ls gehouden, en er dus nooit meer een „gelukje" met een cultuur is te behalen. En dientengevolge legt men zich maar zeer weinig toe op het brengen van een geselecteerd product, de kwaliteit ls niet meer doorslaggevend. De tweede groep kan niet koopen naar keuze en naar vraag van de klanten en moet daarenboven te hooge prijzen vra gen met alle gevolgen daaraan ver bonden. Moet men nu den grossiers, in Groco, Kleinco of dergelijke ver- eenigd, verwijten naar het hoofd slingeren? Het zou onbillijk zijn. Immers de Groco's maken groote onkosten voor het vervoer, betalen commissieloon en administratiekos ten, terwijl daarenboven het Bedrijf schap van groenten en fruit heeft bepaald, dat wanneer meer dan 12 is verdiend, dit hcogere bedrag in de kas van het Landbouw Crisis fonds moet worden gestort. By het huidige groententekort is het Instituut van den groothandel onmisbaar, omdat dit aan andere veilingen uit andere centra het ont brekende kan aanvullen. Straks en dit zal waarschijnlijk ln het voor jaar van 1946 het geval zijn wan neer de aanvoeren normaal zijn, kan de vrye handel opbloeien en zullen er op de tafels ln de stad groenten en fruit te kust en te keur prijken tegen normale prijzen. Het bericht ln ons blad van giste ren, waarin gemeld werd, dat het electriciteitsrantsoen voor de maan den September en October op 18 kwh. is vastgesteld, betreft niet de stad Haarlem en omgeving. In die gemeen ten ls bet rantsoen bepaald voor de maanden Augustus en September, hetgeen verband houdt met het op nemen van den electriclteitsmeter. Het rantsoen, dat 12 kwh. bedraagt, blijft dus gehandhaafd. De Beverwijkenaren zullen ongetwij feld een juichkreet aanheffen bij het vernemen van het bericht, dat Haar lem met de gaslevering aan hun ge meente zal beginnen. Van Maandag 10 September af zaL men ln Bever wijk tusschen 11 en 1 uur en tus- schen 5 en 7 uur van, b** gas gebruik kunnen maken.' Gisteren hebben 2000 kinderen te Beverwijk een aubade gebracht voor het stadhuis, waarbij het gemeente bestuur en het hoofdcomité van het feest tegenwoordig waren. Mr. A. Moens hield een toespraak. Tegenover de Hendrik Burgerstraat werd hierna een bevrijdingsboom geplant. Aan H. M. de Koningin werd een telegram van hulde gezonden. De Julianaboom Van 1909 en de Prins Bernhardboom van 1937 werden in eere hersteld. De Parklaan en de Schoollaan werden bij deze gelegenheid herdoopt ln Prin- sesselaan en Prins Bernhardlaan. La ter op den dag werden de gebruike lijke spelen gehouden en begon het kermisplezier. Van 10 t.m. 13 Sept. bestaat er te Beverwijk gelegenheid tot het afhalen van de bonkaarten voor de elfde pe riode G 511. De uitreiking geschiedt in het gebouw Harmonie aan de Groenelaan. Te Wijk aan Zee kan men de bonkaarten afhalen in het koffiehuis Bol op 14 September en te Heemskerk in café Dam, eveneens op 14 September. Op 11 en 12 September zullen t« Beverwijk bevrijdingsfeesten worden gevierd

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 1