Geallieerde hulp uit de lucht voor De Aartsbisschop 60 jaar N GEDWONGEN EMIGRATIE van 80.000 nazi's en collaborateurs Indië MacArthur in Tokio G.-G. arriveert eerst morgen 140.000 pakketten Rauter „Dorpspastoor van Neu Münster" Prins Oernhard voor de radio Financieel verdrag N00DPARLEMENT IN OCTOBER BIJEEN? Het weer Rome en de Katholieken in Arrestatie van Duitsche mijneigenaars Bloemen geen luxe De ministerconferentie te Londen 69ste JAARGANG No. 23334 ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1945 Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544 Abonnementsprijs 30 cent per week Grondwetsherziening Vlootbasis Singapore De Chineezen in Amsterdam" vieren heden en morgen een groot overwinningsfeest, waarbij drakenoptochten en draken- voorstellingen ivorden gehouden. Het centrum van de Am- sterdamsche Chineezenbuurt, de Binnen Bantammerstraat, is op bijzonder fraaie wijze versierd Christiansen's eenigste fout' //v Oost-Europa Clubkampioenschap op den weg „Nederland helpt Indië" Ned er land-Engeland doch een behoefte „De Ochtendpost" verboden O v HAARLEMSCHE COURANT Het Nederlandsche kabinet heeft besloten, een commissie te benoe men om de mogelijkheden te 011- derzoeken van gedwongen emi gratie voor de „middenafdeeling" van de naar schatting 80.000 Ne derlandsche nazi's en collabora teurs, die zicli thans in gevangen schap bevinden. Dit deelde minister-president W. Schermerhom mede in een interview met Associated Press. Het plan is niet een .strafkolonie te stichten, voegde Schermerhom hier snel aan toe. maar ergens op Nederlandsch overzeesch gebied een op zich zelf staande kolonie te vestigen van menschen „wier blijvende aanwezig heid in. ons midden slechts span ningen teweeg zou brengen." „Het merkwaardige hierbij is." aldus de premier, „dat de meerderheid dezer lieden zelf veel voor zoo'n verhuizing voelt." Wat er in het algemeen met de verdachte elementen gebeuren moet, is een van de lastigste problemen, die de regeering heeft op te lossen. Het zal niet lang meer duren voor het proces tegen Mussert voor komt. Haar werk zou belangrijk verlicht kunnen worden, als er een parlement was, waarin zulke kwesties uitvoerig besproken kunnen worden en dat als klankbord van de openbare meening kan dienen. Maar eerder dan in October zal het nood parlement, waarvoor de machinerie nu in beweging is ge zet, niet bijeengeroepen kunnen worden en April is waarschijnlijk liet vroegste tijdstip, diat men voor bet houden van algemeene verkie zingen, verwachten kan. Dan zal de premier vermoedelijk zelf als caudidaat opgesteld staan. Hij is op liet oogenblik geen lid van «en politieke partij, maar (te geeste lijke leider van de Nederlandsche Volksbeweging, welke, daar zij nog geen partij is, naar vervecht wordt een tijdelijke organisatie zal vormen, speciaal voor deze ver kiezingen, en met een candidaten- lijst voor de kiezers zal verschij nen. Een van de belangrijkste werk zaamheden van bet gekozen parle ment zal een diepgaande bestudee ring. gevolgd door een eventueele herziening, van de huidige grondwet zijn. Sommigen zijn van oordeel, dat de grondwet reeds zonder herziening alle ruimte laat om hervormingen aan te brengen, maar ik persoonlijk ben sterk voorstander van een her ziening van de bestuursstructuur van het geheele Rijk, waarbij spe ciaal aandacht aan de overzeesche gebieden geschonken moet worden Het eindresultaat zou dan kunnen zijn: zelfbestuur voor al die gebieden, met vertegenwoordi ging in een Rijksraad, die zich met de politiek van het Rijk als geheel en de buitenlandsche za ken zou moeten bezig houden, al dus vervolgde premier Schermer hom. Zulk een hervorming van de be stuursstructuur zou bijna onvermij delijk veranderingen in het Neder landsche binnenlandsche bestuur met zich brengen. Wat de binnenlandsche situatie van Nederland op dit oogenblik be treft, deelt de premier het voorzich tige optimisme, waaraan onlangs de minister van Handel en Nijverheid, Vos, uitdrukking heeft gegeven „Elke week kunnen we eenigen voor uitgang noteeren, elke week gaan we een sport hooger, en bij de zoo es- sentieele kolenproductiè stemt dit vooral tot voldoening." De situatie van de arbeidskrach ten is nog gecompliceerd, tengevolge van het gebrek aan behuizing en transport. De betrekkingen met de Ver. Sta ten, aldus de premier, zijn uitste kend. Handelsbetrekkingen met de Sovjet-Unie nemen „zeer definitief" een belangrijke plaats in op het program van de vegeering. Hij ver klaarde ten slotte, dat onder de eerste agendapunten van het nood- parlement zich de ratificatie van het handvest der Vereenigde Naties zal bevinden. Geallieerd personeel van de Cocoseilanden Is per vliegtuig boven Batavia uitgeworpen om bevrijde krijgsgevangenen b(j te staan, aldus A.N.P.-Aneta uit Co lombo. Meerdere zullen volgen, terwijl reeds steunverleeningsëen- lietlen te Medan, Padang, Palem- baug en Benkoelen zijn gearri veerd. De eenheid voor Medan begaf zich haar Rantauparapat, waar de geïn terneerden met spanning op voedsel en medicamenten stonden te wach ten. Admiraal Lord Louis Mountbat- ten beeft, naar thans békend is ge maakt, den Japanners te Terauchi een krachtige waarschuwing toege diend om de door hen opgerichte regeering der Indonesische republiek onmiddeiijk te ontbinden. In dezelf de waarschuwing werd verklaard, dat volgens de overgave-voorschriften de Japanners orde en rust dienden te handhaven. Honderdveertigduizend pakketten worden tc Brisbane gereed gemaakt voor distributie onder bevrijde Ne derlandsche en geallieerde krijgsge vangenen en geïnterneerden in Ne- derlandsch-Indië. Dit geschiedt on der auspiciën van het Nederlandsche Roode Kruis dat zelf voor honderd duizend pakketten zal zorgdragen. De rest komt van het Australische Roode Kruis. De overgave door de Japanners van Nederlandsch Borneo zal aan vaard worden door generaal-majqpr Milford. commandant der zevende Australische infanteriedivisie. Kadio Singapore heeft gemeld, dat de Britsche vloot Vrijdag, na drie en een half jaar Japansche bezet ting, wederom bezit heeft geïiomen van de vlootbasis Singapore. Radio Delhi meldt, dat generaal MacArthur vandaag in Tokio is aangekomen. Twee Amerikaansche regimenten vormden de eerewaclit, toen lij| van het spoorwegstation naar de ambassade van de Ver. Staten reed, waar terstond de Amerikaansche vlag werd gehe- schen. Volgens A.P. is bekend gemaakt, dat binnen drie dagen geheel Tokio bezet zal ziin. Generaal MacArthur lieeft heden in strijdkrachten afgenomen. Deze para de trok in het zicht van het keizerlijk paleis voorbij. De ^Japanners in de benedenstad keken zwijgend toe toen de parade met aan den kop het zevende regiment der eerste cavelleriedivisie van een punt ten Oosten van Hirohito's paleis naar de Amerikaansche ambassade zwenkte. Bij de ambassade beval MacArthur luitenant-generaal Robert Eichelberger de vlag te ontvouwen. Het was dezelfde vlag die boven het Witte Huis waaide toen de Japanners Pearl Harbour verraderlijk aanvielen. De generaal had een Japansch aan bod geweigerd om wachten langs de intochtsweg te plaatsen, zooals voor den Keizer gedaan wordt, de voorkeur gevend aan een bescheiden aankomst. Verwachting tot Zondagavond: Warm, zwakke, later matige Oostelijke wind, aanvankelijk licht bewolkt, in den loop van den dag toenemends bewolking, tegen avond kans op enkele plaatselijke onwesrsbuien. Zon ónder 20.12: Maan 8.44 21.19; Zon op 7.04. Z. H. Exc. Mgr. dr. J. de Jong, Aartsbisschop van Utrecht, wordt Maandag 60 jaar. Woensdag 12 Sept. zal het 10 jaar geleden zijn, dat hij tot bisschop werd gewijd, na op 3 Aug. 1935 door Z. H. den Paus te zijn benoemd tot coadjutor met recht van opvolging van wij len Z. H. Exc. Mgr. J. H. G. Jansen. Ofschoon wij welen, dat Mgr. de Jong niet gaarne op den voorgrond treedt voor persoonlijke hulde, willen wij toch bij de viering van dit kroonjaar een oogenblik stil staan om met een enkel woord in dankbaarheid het rijke en vrucht bare leven van den primaat van het Nederlandsche Episcopaat te herdenken. Het zou weinig moeite kosten zijn groote verdiensten en hoedanigheden als professor in de Kerkgeschiedenis aan het Groot seminarie Rijsenburg te schetsen, of te wijzen op het vermaarde standaardwerk, dat van zijn hand verscheen en waarin zijn naam als geleerde zal blijven voortleven. Maandag willen wij, nu de bevrij ding nog slechts zoo kort achter ons ligt, den Aartsbisschop gaarne in de eerste plaats zien als den hoogsten kerkelijken gezagsdrager van Nederland, die, zelf onverzette lijk tegenover de nat.-socialistische wereldbeschouwing, het katholieke deel van ons volk, en dit zeker niet alleen, door zijn voorbeeld en zijn strakke leiding tijdens de Duitsche bezetting oneindig aan zich verplicht heeft. Wie hem van nabij kennen weten ook, hoezeer hij de deugd van Va derlandsliefde zelf beoefende en ook in anderen waardeerde en den zwakkeling er toe aanspoorde. Amelander van geboorte had hij dat onverzettelijke, dat vasthou dende, dat stoere in zioh, dat het Friesche karakter kenmerkt, en wie a terugkeer van een reis door Noord-Duitsch- land heeft kapt. R. J. Vogels van den Nederlandschen Repa- trieeringsdienst aan een verslaggever van ANP- Aneta verteld, wat hij van een Amsterdam- schen jongen, die volkomen onschuldig eenigen tijd in een Interneeringskamp voor oorlogsmisdadigers bij Neu Münster heeft doorgebracht, had ver nomen. Deze Amsterdammer was door naamsverwis seling in het kamp ver zeild geraakt, waar Rauter en Christiansen zaten, eens de sinistere figuren, waar ons land .jarenlang onder te lij den liad. Het kamp was door liefst 10 meter breed prikkeldraad omgeven. •De gevangenen mochten niet dichter dan drie meter bij de omheining komen. Zij kregen, mi nimale voeding; de lig ging was uiterst sober. Wie schetst de verba- zing van den Holland- schen jongen, toen hij in het kamp het over bekende gezicht van Kauter zag. Met de woorden: Dat ponum van jouw heb ik meer gezien foader!" be groette hij den zoo ge- haten naziknecht. Rauter gaf, na aldus te zijn „aangesproken," toe, wie hij was. Hij zag er uit als een geest. In het kamp wordt hij „de Dorpspastoor van Neu- Münster" genoemd Rauter eei, reeds in 1942 te hebben gewe ten, dat Duitschland den oorlog zou verlie zen. Hij verklaarde ten slotte openhartig, dat hij wel zou worden doodgeschoten. Christiansen, die er in zijn verfomfaaid blauwe uniform als een postbode uitzag, liet een heel ander geluid hooren. Zijn geweten was volkomen zuiver. Hij had het immers altijd goed met ons volk gemeend! Zijn „eenige fout" was, dat hij van Hitier de ge neraalsuniform had aangenomen. Steeds had hij voor Nederland sympathieën gekoes terd, vooral na zijn vlucht met de Dornier- vliegboot naar ons land, en kon maar niet be grijpen, dat de gealli eerden hem in een kamp voor oorlogsmis dadigers hadden ge plaatst. Zoowel Rauter als Christiansen heeft van den Amsterdammer voor zijn vertrek enkele kernachtige Jordaan- sche „opmerkingen" te hooren gekregen. ZU gaven blijk, ae goed te hebben verstaan. met hem in aanraking kwam nam er ongemerkt iets van mede. Het is dan ook geen wonder, dat zijn onverzettelijke houding, zijn on wankelbare trouw aan Kerk en Va derland allerwege de grootste waardeering heeft gevonden. Woensdag herdenkt Mgr. de Jong ook het feit, dat hij 10 jaar geleden tot bisschop werd gewijd. Twee feestdagen derhalve, waarbij Katholiek Nederland van zijn hul de en dankbaarheid aan den Aarts bisschop gaarne zal doen blijken. Moge het hem gegeven zijn neg vele jaren van St. Willibrords zetel af aan de Nederlandsche katholie ken de leiding te geven, die zij, juist in deze moeilijke tijden van wederopbouw vain ons Vaderland, zoo dringend noodig hebben. ROME, 6 Sept. (Reuter). Naar Reuter's correspondent te Rome schrijft, heeft het feit, dat Z.H. de Paus een uitvoerig onderhoud heeft gehad met Eugenio Reale, den com- munistischen ambassadeur van Italië te Warschau, de hoop gewekt, dat er spoedig weer contact tot stand zal worden gebracht tusschen het Vaticaan en de Katholieken in Oost- Europa. Reuter voegt er aan toe dat Vaticaansche kringen erkentelijk zouden zijn, wanneer door de hulp van Reale contact zou tot stand ko men bijvoorbeeld met kardinaal Hlond. van wien het Vaticaan wel zijdelings weet, dat hij te Warschau is aangekomen, maar 'van wien het nog geen berichten ontvangen heeft. FRANKFORT, 6 Sept. (A.N.P.-Aneta) Gedurende de laatste 24 uur heeft de Geallieerde bestuurscommissie voor Duitschland ongeveer 40 vooraanstaan de leden van het Rheinisch-Westfa- lisches Kohlensyndikat doen arrestee ren. Onder hen bevindt zich ook Hugo Stinnes. Het ligt in de bedoeling het club- kampioenschap wielrennen op den weg op 7 October as. in de Haar lemmermeer te doen houden. 's-GRAVENHAGE, 8 Sept. De re- geeringsvoorlichtingsdienst deelt me de: De Gouverneur-Generaal van Ned. Oost-Indië, jhr. mr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer, zal he den per vliegtuig in Londen aankomen, en vandaar Zondagochtend naar Eind hoven vertrekken, waar hij ongeveer 11 uur des ochtends verwacht wordt. Dezer dagen werd opgericht het comité „Nederland helpt Indië". Het stelt zich ten doel overal in Indië te helpen, allenjrepatrieerenden hulp te verstrekken, alle nooden te lenigen voor zoover de regeering dit niet, of niet voldoende vermag te doen, kort om met één greep de vele initiatieven, te om-vatten, welke reeds ontstaan waren. Z.K.H. prins Bernhard heeft dan ook terstond het eere- voorzitter schap aanvaard en zal vanavond om 7 uur voor de microfoon van Her rijzend Nederland een rede houden, om de gedachte dat geheel Neder land Indië helpen wil, te vertolken. Voorzitter van het comité is J. C. E. baron van Lynden. Voorts hebben zitting als leden de commissarissen der Koningin in de provincies, de aarts bisschop van Utrecht Z. H. Exc. Mgr. dr. J. de Jong, de minister van overzee- sche gebiedsdeelen prof. dr. J. H. A. Logemann, de oud-gouverneurs-gene raal van Ned. Indië, die in Nederland verblijf houden, en vertegenwoordi gers van Nederlandsche organisaties, welke zich met Ned. Oost-Indië bezig houden. LONDEN', 7 Sept. (Reutel) Van- daas is alhier een Engelsch-N'eder- landsche monetaire overeenkomst 011- derteekend. Hierbij worden op finan. cieel gebied de maatregelen getroffen voor een hervatting van den handel tusschen liet Sterlinggebied en Ne derland met het Nederlandsche Rijk Overzee. In deze overeenkomst wordt de wisselkoers vastgesteld op 10.691 Ned. guldens 1 pond sterling voor Nederland (hetgeen de voortzetting beteekent van de tot dusverre voor- loopig vastgestelde verhouding), ter wijl voor Ned.-Oost-Indië en Ned.- West-Indlë de koers gehandhaafd blijft op 7.60 gulden In het pond sterling. Nederland en het Nederlandsche R(jk Overzee zullen voortaan een Nederlandsch monetair gebied vor men. Inwoners van dit gebied zullen bun sterlingbezlt. vrijelijk overal in het sterlinggebied kunnen uitgeven, terw(jl inwoners van het sterlingge bied vrijelijk hun guldens overal in het Nederlandsche monetaire gebied zullen kunnen uitgeven. B'ij gelegenheid van de opening van de eerste tentoonstelling op tuinbouwgebied, en wel te Leiden, heeft de minister van Landbouw, da heer S. L. Mansholt, een rede ge houden. Hierin zeide hij o.m., dat naast den Ned. Algemeenen Keu ringsdienst voor groentezaden ook keuringsdiensten voor boomkweeke- rij- en sierteeltproducten moeten worden opgericht Daarnaast zal do regeering stimulfeerend werken op den export. Een belangrijke taak is ook de voorziening van het blnnen- land. Niet de specialisatie in kost bare bloemsoorten is belangrijk, doch het brengen aan iedereen van het schoonste voor redelijken prijs. Een bloem is geen luxe, zij is een behoefte, waaraan wij vooral in dezen tijd groote behoefte hebben. Daai'om is het noodig, dat ieder een bloem'of een plant kan koopen, ook degenen, die ook nu ieder dubbeltje moeten keeren alvorens uit te ge ven. Het begin van de conferentie der ministers van Buitenhmdsche Zaken, dat oorspronkelijk was gesteld op aanstaanden Maandag, is uitgesteld tot Dinsdag aanstaande, teneinde de aankomst van Byrnes per Queen Elisabeth" uit de Ver. Staten af te wachten. Het tot nu toe te Amsterdam uit gegeven weekblad' „De Ochtendpost" is verschenen in strijd met de be palingen van het Persbesluit. Het ministerie van Binnenlandsche Zaken heeft nu, in overleg met het Militair Gezag, bepaald, dat de uitgave van „De Ochtendpost" moet worden ge stopt. Naar Italië kunnen weer tele grammen worden verzonden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 1