BLOKZIJL TER DOOD
VEROORDEELD
Zijn medewerkers aan S.D.
verraden
Verbetering in de verbindingen
met Ned.-lndië
DENKENDE" PROJECTIELEN
Om éigen fraudes te verbergen
Radio als
Recht om beroep in cassatie
aan te teekenen
Het weer
over deblokkeering
Bezetting in een sneller tempo
69ste JAARGANG No. 23348
o
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 30 cent per week
Een kijkje in de rechtszaal, waar het proces tegen de moor
denaarsbende van BergenBelsen wordt gehouden. Onder de
gevangenen op de beklaagdenbank bevindt zich Irma Grese (no.
9), die zich naast Kramerden commandant van het kamp,
op een wreedaardige wijze aan de gevangenen van het concen
tratiekamp heeft vergrepen.
(Foto Keystone-A.B.C.)
Verschuiving naar linksch
in Frankrijk
Alle macht voor MacArthur
Directeur Philosophicum
te Warmond
Levenslang voor
de Blocq van Scheltinga
SIGARETTENPRIJS
wordt verlaagd
Prof. Lieftinck
99
f j et geheim van de „denkende granaat" is thans dooi
#-ƒ het Britsche Ministerie van Bevoorrading bekend,
gemaakt. Het betreft hier een granaat, waarbij een
radio tot lont dient en waarmee de vliegende bommen
werden bestreden. Deze granaat behoedde de Britsche
vloten in het Verre Oosten voor de zwaarste verliezen, toen
de Japanners eenmaal begonnen met hun zelfmoordbom
menwerpers. De buis van de granaat bevat een zeer klein
radiotoestel, een gecomibneerden zender, ontvanger en
antenne. In het begin van den oorlog ontploften granaten
van het luchtdoelgeschut
herhaaldelijk vlakbij de
vliegtuigen of passeerden de
toestellen op zeer geringen
afstand, om eerst verderop
te explodeeren zonder nog
schade aan te richten. De
„denkende granaten" ver
anderden dit alles met één
slag. Indien de granaat thans binnen een bepaalden af
stand een vliegtuig passeert, kamt deze tot een explosie
welke als het ware door het slachtoffer zelf wordt opge
wekt. De kleine zender in de granaat zendt ra.I. golven uit,
die, wanneer zij een of ander object ontmoeten, worden
teruggekaatst en dan worden „opgevangen" door het zelfde
toestel, dat ze uitzond. Deze ontvangst veroorzaakt de
explosie en een en ander speelt zich, daar de uitgezonden
golven de snelheid van het licht hebben, in slechts een
onderdeel van een seconde af, zoodat het vliegtuig, waarop
gericht werd, feilloos zeker wordt neergehaald.
De oorspronkelijke uitvinding was Engelsch en de eerste
proeven werden genomen in Engelsche laboratoria. In 1940
werden de resultaten aan de Vereenigde Staten meege
deeld ,waar de productiervan deze granaten werd gecon
centreerd. Zij zijn eerst in het laatste stadium van den
oorlog op groote schaal gebruikt.
Luchtdienst Batavia
BandoengSemarang
Stad
en omgeving
Nieuws over Mgr. Stam
Inlevering van geld
„Geloof en Wetenschap"
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Het Bijzonder Gerechtshof te
's-Gravenhage, onder presidium
van mr. A. L. M. van Berckel,
veroordeelde hedenmorgen Max
Blokzijl overeenkomstig den eisch
tot de doodstraf met ontzetting
PARIJS. (U.P.) Hoewel de totale
uitslagen Maandagavond laat nog
steeds niet bekend waren, Is het dui
delijk, dat de provinciale verkiezin
gen In Frankrijk een overweldigende
overwinning der linkerzijde, met daar
in groote successen voor de socialis
ten, beteekenen. Met 1262 districten
van de 3028 geteld, was de zetelver-
deeling als volgt: Socialisten: 313 ze
tels (winst sinds 1937: 186). Com
munisten: 93 (winst 67), Radicaal-
Socialisten 293. Republikeinsche
groep: 79. Republlkelnsch-Democrati-
sche Unie: 143, Conservatieven 29.
Enkele kleinere groepen kregen de
rest der zetels.
WASHINGTON (U.P.). De Ame-
rikaansche departementen van Bul-
tenlandsche Zaken, Oorlog en Ma
rine hebben generaal MacArthur
instructies gezonden voor het be
heer van Japan. Hierin wordt ge
zegd: „De autoriteit van den Kei
zer en de Japansche Regeering is
ondergeschikt aan U als opperbe
velhebber. U zult Uw gezag uitoefe
nen zooals het U goeddunkt om Uw
opdrachten te vervullen. Daar Uw
gezag het hoogste ls, zult U geen
voorstellen van de zijde der Japan
ners in overweging behoeven te
nemen en het bestuur over het land
slechts door de Japansche regeering
laten uitoefenen voorzoover dat
bevredigende resultaten oplevert."
Z. H. Exc de Bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot directeur
van het Philosophicum te Warmond
den zeereerw. hooggel. heer prof. dr.
J. G. M. Willebrands
De nieuwe directeur is 4i Septem
ber 1909 te Bovenkarspel geboren.
Hij werd 26 Mei 1934 priester ge
wijd en kreeg daarna opdracht te
gaan studeeren aan de R.K. Univer
siteit Angellcum te Rome ln de
Philosophie. HU promoveerde cum
laude 6 Juli 1937, waarna zijn be
noeming volgde tot kapelaan aan
het Begijnhof te Amsterdam; 2 No
vember 1940 werd hfj professor aan
het Philosophicum te Warmond.
Verwachting
avond
tot Wocnsdag-
Vannaeht nog buien ln de
kuststrook, morgenochtend plaat
selijk mist. overdag licht tot
half bewolkt, koud, zwakke, tij
delijk matige wind tusschen
Noord en Noord-Oost,
Zon onder 18.33. Maan 20.38
11.06. Zon op 6.32.
uit het actieve en passieve kies
recht en ontzegging van het recht
als journalist of radiospreker
werkzaam te zijn. Dit voor den
tijd van het leven-
De overweging daarbij was dat
Blokzijl getracht heeft den weer
stand van het Nederlandsche volk te
breken in oorlogstijd en op hoogst
perfide wijze den vijand hulp heeft
verleend. De gemeenschap behoort
een zoo verderfelijk lid uit te stooten.
Blokzijl verkreeg het recht bin
nen acht dagen beroep in cassatie
aau te teekenen.
Jhr. de Blocq van Scheltinga, oud
burgemeester van Wassenaar, tegen
wien eveneens de doodstraf geëischt
was, veroordeelde het Hof tot levens
lange gevangenisstraf, gepaard gaan
de aan ontzetting uit het passieve
en actieve kiesrecht, terwijl hem
tevens het recht van het bekleeden
van ambten ontnomen werd. Ook hij
kreeg het recht binnen 8 dagen
beroep in cassatie aan te teekenen.
Met ingang van 1 October a.s. zul
len de prijzen van sigaretten van
Nederlandsch fabrikaat door vermin
dering van de accijnzen van 75 cent
op gemiddeld 60 cent per pakje van
twintig stuks worden teruggebracht.
Het is niet mogelijk de prijzen van
de geïmporteerde sigaretten, welke
overigens slechts enkele malen in de
distributie gebracht zullen worden,
te verlagen. De prijs van f 1.20 per
twintig stuks komt vrijwel overeen
met de in Engeland geldende prijzen.
In talrijke landen zijn de sigaret-
tenprljzen aanmerkelijk hooger dan
de prijzen van voor den oorlog, als
gevolg van de stijging van den prijs
van de ruwe tabak.
De vroegere voorzitter van de
A. R. kiesvereeniging te Rotterdam,
C. Kooiman, eertijds een achtbaar
Ingezetene van de Maasstad, maar
die volgens zijn eigen getuigenis
„in den greep van de hebzucht
was geraakt", heeft de doodstraf
tegen zich hooren eisclien voor
handelingen, welke ln haar boos
heid wel een zeer duidelijk beeld
geven van de moreele verwording
van dezen man.
In 1943 ging Kooiman bij de ille
galiteit, liet menschen onderduiken,
zorgde voor nieuwe persoonsbewijzen
en voor verklaringen van arbeidsvrij-
stelling. Hij sloot zich aan bij de lan
delijke organisatie die de zórg had
voor onderduikers en kreeg in die
hoedanigheid bonkaarten om te dis-
tribueeren. Maar het leven van den
zwarten handelaar trok hem meer
en meer. Hij begon één bonkaart te
verkoopen en eindjgde met dertig
veertig stuks, voor prijzen van hon
derd gulden en meer per stuk. Het
geld besteedde hij om zijn zoon een
buitengewoon kostbare postzegelver
zameling te bezorgen. De organisatie
begreep op den duur niet, waar hij
al die bonkaarten voor noodig had
en schreef op 8 Maart van dit jaar
een geheime vergadering uit, waar
hij zich zou moeten verantwoorden.
In het nauw gedreven zocht hij
een uitweg en meende dien te vin
den door de convocatie van de ver-
Woensdagavond 9 uur zal de
minister van financiën, prof. mr.
P. Lieftinck een radiorede houdeu
over de a.s. deblokkeeringsmaatre-
gelen.
De ontwikkeling van de situatie
in Indonesië maakt het vraagstuk
der verbindingen er tot één van het
grootste gewicht. Het blijkt thans,
dat de pogingen der regeering, om
ten spoedigste verbetering te bren
gen, niet zonder resultaat zijn.
Reeds binnenkort kan de opening
van een regeeringsvliegdienst op
Indlë worden verwacht, welke onder
houden zal worden met zes D.C. 4-
toestelien, door den directeur der
K.L.M. aangekocht. Daarna zullen
nog acht vliegtuigen 'volgen. De In
dische regeering heeft het plan mili
taire transport-toestellen te bezigen
voor vluchten naar Nederland. Daar-
naast heeft het R.A.F.-transport-
command een beperkt aantal plaatsen
beschikbaar gesteld.
Het ligt ln de bedoeling deze vlieg
tuigen, naast het vervoeren van post,
te gebruiken voor het 'transport van
regeeringspersonen, o.a. den heer P.
H. Kerstens, experts, die sleutelposi
ties zullen bekleeden in het econo
mische bedrijfsleven en adviseurs der
Indische regeering.
Ook in het scheepstransport is ver
betering gekomen. Weliswaar zullen
groote groepen nog via Engeland moe
ten worden verscheept, waar steeds
meer ruimte ter beschikking komt,
maar begin October zullen ook recht
streeks van Nederland uit transpor
ten kunnen vertrekken; voorloopig
echter met kleine schepen, met een
vervoerscapaciteit van ten hoogste
100 man. De „Tarakan" zal de eerste
zijn; het schip vertrekt uit IJmui
den. Men hoopt In October 2000 man
te kunnen vervoeren, en dan staan
er nog 2000 gereed, om welker over
komst de Indische regeering drin
gend heeft gevraagd.
Gezaghebbende kringen in Den
Haag verwachten met stelligheid, dat
de eerste geallieerde troepen op 4
October te Batavia zullen landen.
Soerabaja zou dan volgen op 14 Oc
tober, evenals Padang (Sumatra's
westkust) en Medan (Sumatra's oost
kust). Aangenomen wordt, dat de
loutere aanwezigheid van een zwakke
bezettingsmacht voldoende aal zijn
om in West-Java klaarheid en rust
te scheppen. De bezetting zal dan
ook in een sneller tempo, dan oor
spronkelijk was beraamd, worden uit
gevoerd.
BATAVIA. 25 Sept. (U. P.) Maan
dag is een regelmatige luchtverbln-
ding geopend tusschen Batavia, Ban
doeng en Semarang. Op deze lijn
vliegen bommenwerpers en transport
vliegtuigen. die nu nog bestuurd
worden door Japansche piloten. In-
tusschen wordt, onregelmatig, een
luchtdienst onderhouden op Singa
pore en Australië, waarmee ook post
wordt overgebracht. De eerste brie
ven van Java kunnen dan ook zeer
binnenkort in Nederland verwacht
worden.
Lady Mountbatten, die reeds de
krijgsgevangenkampen op Sumatra
heeft bezocht, is Zondag op 't vlieg
veld van Batavia aangekomen. Zij
heeft Zondag en gisteren bezoeken
gebracht aan de kampen op Midden-
Java en zal vandaag de kampen bij
Batavia bezoeken.
H. M. de Koningin heeft ln audiën
tie ontvangen den Nederlandschen
ambassadeur in Washington en me-
yrouw Loudon, alsmede luitenant-
generaal 'H. ter Poorten.
gadering in handen van den Duit*
schen S. D. te spelen.
Het gevolg was, dat er een inval
werd gedaan in het huis aan de
Hoekschestraat, waar de vergadering
gehouden werd. Een der aanwezigen,
die zich in een geheime schuilplaats,
boven op een kast, had weten te
wringen, maar zich verraden zag
door een zichtbaar gebleven slip van
zijn jas, werd door pistoolschoten
zoodanig met kogels doorzeefd, dat
hij enkele oogenblikken later over
leed. Het lijk moest door zijn mak
kers naar buiten worden gedragen en
daar als afschrikwekkend voorbeeld
eenigen tijd blijven liggen. De an
dere aanwezigen werden gearresteerd,
twee hunner zijn later gefusilleerd.
Het verraad van Kooiman werd nog
des te schandelijker toen htj daarop
gelden ging inzamelen z g- voor da
nagelaten betrekkingen van het drie
tal. Ook het hiervoor ontvangen geld
gebruikte hij ten eigen bate.
Het bijzonder Gerechtshof te Den
Haag hield voor de behandeling
van deze zaak een speciale zitting
te Rotterdam, waarvoor groote be
langstelling bestond.
De advocaat-fiscaal, mr. J. S. La
ke, eischte de doodstraf.
Nadat de toegevoegde verdediger,
mr. Th. L. W. H. Goeman, aan het
eind van zijn pleidooi medegedeeld
had, dat verdachte bereid is dé vol
le consequenties van zijn daad als
een man te dragen, las verdachte
een uitvoerig verweer voor. waarin
hij aan het slot, terwille van zijn ge
zin en om voor de nagelaten betrek
kingen iets goed te kunnen maken,
clementie verzocht.
De doodstraf met uitsluiting van '6
kiesrecht werd ook nog geëischt te
gen den 33-jarigen A. G. Scholten
en den 26-jarigen W. A. van der
Riet die beiden vrijwillig dienst had
den genomen bij de Waffen-SS en
den eed van trouw aan Hitier had
den afgelegd.
De 22-jarige W. Blokland en da
29-jarige J. van der Berg hoorden
respectievelijk 15 en 10 jaar gevan
genisstraf tegen zich eischen met
uitsluiting van het kiesrecht voor
den tijd van 20 respectievelijk 10
jaar, omdat de eerste vrijwillig dienst
had genomen bij de N.S.K.K. en de
laatste als wactitsman bij de Duit-
sche Weermacht. Uitspraak in al
deze zaken over 14 dagen.
Het zal de Haarlemmers tot
vreugde stemmen, te vernemen, dat
hun stadgenoot, Z. H. Exc. Mgr. N.
Stam, apostolisch vicaris van Kisumit
in Afrika, in goede gezondheid ver
keert.
De familie heeft n.l. een brief ont
vangen, gedateerd 26 Juli 1945. De
bisschop woont niet meer ln Kisumu,
maar in Kakamega. Vroeger was daar
een ziekenhuis, dat aan de Goud
mijnen behoorde. Toen de geneesheer-
directeur door den oorlog werd op
geroepen, werd het ziekenhuis op
geheven. waarna Mgr. Stam er een
seminarie in vestigde. Gedurende de
vijf oorlogsjaren leefde de bisschop
zonder eenig bericht uit Nederland.
Hij schrijft thans: „Ik heb hier ver
nomen, dat gij verschrikkelijk ge
leden hebt. Ik heb persoonlijk niets
van den oorlog gemerkt, ^hoewel het
geweld de grens van Kenya nader
de. Ofschoon mijn jaren klimmen,
ga ik nog veel op reis. Het missie
werk is tijdens de laatste Jaren ge
woon doorgegaan. God heeft ons niet
alleen beschermd, doch ook rijkelijk
gezegend".
Het postadres van Mgr. Stam is
thans: Kisumu Private Bag,
Kenya.
Het omwisselen van geld en het
afhalen van geldkaarten aan de
Vleeschhal is nu beëindigd. Morgen,
Woensdag, begint het Inleveren van
bank-, muntbiljetten en zllverbons
aan de posterijen, de bankinstel
lingen, spaarbanken enz. Den eer
sten dag, morgen 26 September, zijn
aan de beurt de letters: A van
912.30 uur. en BaBrak van 13.30
tot 16.30 uur.
Gisteren ls de vereeniglng „Ge
loof en Wetenschap" voor het eerst
weer na eenlge jaren van gedwongen,
rust bijeengekomen. Mr. F. Vorst
man opende als voorzitter ln den
Stadsschouwburg het nieuwe seiaoen
met een korte inleiding. Op deze
eerste samenkomst hield de decla
mator, Max Crpiset, een voordracht,
getiteld „De Gedachte" van den,
Russischen schrijver Leonid Andre-
Jef. Met interesse en zeer gespannen
volgde men dit stuk, dat op voor
treffelijke wijze werd uitgebeeld.
Het Buurtcomité Preanger-, Timor
en Medanstraat heeft f 200.ge
schonken aan het Roode Kruis en
de T.B.C.-bestrijding.
