Een nieuwe Vermeer
Roozenburg won verdiend
van Han van Meegeren
beenen?
Steun voor het Indisch beleid
der regeering
Openingsrede van
den voorzitter
oordeelt Springer
HET ROYALE
GEBAAR
Onder toezicht vervaardigd
schilderij gereed gekomen
Wie schilderde
Overbruggingsuitkeering
voor werkloozen
Heeft Uw slager
Aftreden van den Gouverneur-Generaal
wordt algemeen betreurd
Met wie wordt
onderhandeld
Magistraal werk in de laatste partij
Ingewikkeld en moeilijk
DONDERDAG 18 OCTOBER 1945
PAGINA 3
„De Emmaüsgangers"?
Wijziging in de regeling
TWEEDE KAMER
HERDERLIJK SCHRIJVEN
der Oostenrijksche
bisschoppen
De uitbetaling van
nieuw geld
Stichting voor den
Landbouw
Gouden feest in Suriname
EERSTE KAMER
Gen.-majoor Dijxhoorn
bevorderd
r
Op beslissing gesteld
B. Springer
Consequenties
„Wankel niet'
DAMPROBLEEM
Competitie-moeilijkheden
Alles wat op den schilder Han
van Meegeren betrekking heeft,
schijnt iets met valschheid te
maken te hebben. De tegen hem
ingediende aanklacht dat hij lid
van de N.S.B. js geweest is al
thans valsch gebleken. Niet
valsch schijnt echter de bewering
van Van Meegeren zelf te zijn,
dat hjj en niet Johannes Vermeer
de maker is van „De Emmaüs
gangers".
Zooals men zich zal herinneren
heeft, van Meegeren, nadat hij zijn
opzienbarende bekentenis inzake de
ze schilderijen-vervalsching had ge
daan, voorgesteld hem in de gele
genheid te stellen opnieuw een z.g.
Vermeer te schilderen, ditmaal on
der strenge controle. Men is op dit
voorstel ingegaan. Van Meegeren
kreeg de verschillende verven, die hij
zeide noodig te hebben, de bijzondere
penseelen. dief hij vroeg, het doek van
'n middelmatig zeventiende-eeuwsch
schilderstuk, dat voor dit experi
ment moest worden opgeofferd, en
toog daarna aan het werk. Bi) de
uitvoering van zijn nieuwe opdracht
is Han van Meegeren voortdurend
gadegeslagen door verschillende ge
tuigen, die tot taak hadden er op toe
te zien, dat van Meegeren geen goo-
cheltrucjes uithaalde.
Voor de irieuwe Vermeer, die de
verbaasde getuigen onder de han
den van Van Meegeren zagen ont
staan, had de schilder wederom
een bybelscli onderwerp gekozen,
Ml. (lcn twaalfjarigen Christus,
leerarend, in den tempel temidden
van de wetgeleerden en pharlzeën.
De schilder heeft de Christus
figuur ongeveer in het midden van
het doek geplaatst, de handen rus
tend niet op een wetsrol, maar op
een boek. Een lang blauw gewaad
omhult de gestalte van den jeugdigen
Christus, wiens gelaat volgens de ver-
halen van de menschen. die het doek
hebben gezien, een bovenaardsche
uitdrukking bezit. Rond deze cen
trale figuur zijn in kruisvorm de
schriftgeleerden gerangschikt. op
wier gezichten men op zeer treffende
wijze hun verschillende gemoedsbe
wegingen weerspiegeld zou zien. De
vrij donkere achtergrond van het
schilderij wordt gevormd door een
tempelwand,
Het oordeel van hen, die het
schildert) gezien hebben, is, dat de
nieuwe Van Meegeren inderdaad
op één lijn staat met de andere
werken van dezen schilder, die
als Vernieers groote bedragen
hebben opgebracht. Met dat al
wordt het den deskundigen, die
toch eens zullen moeten uitmaken
of „De Emmaüsgangers" in het
Museum Boymans te Rotterdam
nu een echte Vermeer dan wel
1k„JZeeJf"r d„at we- 'let in den Mei-
nen strijd eemgszins zijn kwijt
geraakt. De strijd was hevig en
permanent en zeer intens en de
wapens waren niet anders dan vin
dingrijkheid, overleg en zuinigheid,
zuinigheid, overleg en vindingrijk
heid, in de eene hand bekwamer dan
in de andere, maar afdoend voor
niemand, met een gezonde maag.
We doelen op den strijd tegen den
honger, waar iedere huisvrouto nog
niet zoo heel veel maanden geleden
midden in stond en tijdens welken
hoe kan het anders het royale
gebaar min of meer gesneuveld is.
Als je de waarde van één suiker
korrel hebt leeren kennen, blijft er
een zekere gehechtheid aan een schep
suiker van eigen aandeel, die naar
een ander gaat! We staan nog té
dicht bij den donkeren winterdag,
dat suiker zóó kostbaar was, dat je
met natgemaakten vingertop elk
korreltje wegplukte van de' tafel,
waarop zes korrels geknoeid waren.
En als iemand het zou wagen,
een enquête in te stellen onder de
West-Nederlanders, naar wie in die
dagen bij het verdoezelend schijn
sel van kaars of oliepit zijn bord
heeft afgelikt, om het laatste
krummeltje vet niet verloren te
9"071; die zou waarschijnlijk
verstomd staan over het zeer groot
aantal prima opgevoede burgers, die
hun tong op die wijze lieten mee
nemen, wat ze den vatenkwast niet
gunden.
We hebben boterpapieren afgelikt
en kaaskorsten meegegeten, van het
tweede spoelsel van de^ melkkan pap
gekookt en de broodkruimels aan
de mustchen onthouden, we heb
ben de aardappelen voor elk maal
angstvallig geteld en er ook wel
eens een in vieren gedeeld... en
%at zou ons allemaal niet meer
awars zitten?
.*J!!Z-~ebben ons no9 niet durven
JÏZ"fJl,.,aa7} de weelde van gesta-
}'9 ZZZl ,end voedsel en we zijn
nog niet losgewikkeld uit onze
schraalheidscomplexen, die noodzaak
waren, omdat alles op het spel
stond. En daarom is het zoo'n ver
kwikking, wanneer mén het royale
gebaar tóch tegenkomt, het Ineens
ziet oplichten als een plek zon op
een motregendag wanneer men
zich het breed gebaar van meedee-
len en weggeven zóómaar, spontaan,
als voorbeeld aantrekt. En daarmee
een onderdeeltje van onze beste
nationale deugd, (bij traditieweer
helpt opvijzelenI a. Bgl.
een echte Van Meegeren Is, niet
gemakkelijk gemaakt.
In het a.s. voorjaar zal Han van
Meegeren voor de Amsterdamsche
rechtbank terecht staan wegens het
In omloop brengen van valsche Ver
meers. Tegen dien tijd zal het zeker
vast staan, wat men moet denken
van „De Emmaüsgangers".
In de regeling van de overbrug
gingsuitkeering voor werkloozen
heeft de minister van Sociale
Zaken enkele veranderingen aan
gebracht.
Geen overbruggingsuitkeering zal
kunnen worden verstrekt aan een
werknemer, voordat alle mannelijke
zoowel als vrouwelijke leden van het
gezin, waartoe hl) behoort, die 16
jaar of ouder zijn, als werkzoekend en
zijn ingeschreven bij een G./t.B. Uit
gezonderd zijn o.a. die gezinsleden,
tan wie dit redelijkerwijze niet kan
worden gevergd, zocals de gehuwde
vrouw, schoolgaande kinderen enz.
Een Ingeschreven gezinslid ls ver
plicht, aangeboden werk te aanvaar
den. Bij weigering zal in het alge
meen aan geen dér gezinsleden een
overbruggingsuitkeering worden ver
strekt. In uitzonderingsgevallen zal
kunnen worden toegestaan, dat aan
het gezin steun wordt verleend naar
de grondslagen der oude steunrege
ling', zoodat alle gezinsinkomsten
zullen zijn na te gaan. Voortaan zal
men moeten kunnen bewijzen, dat
men loonarbeider is.
De or-der de A-groep vallende per
sonen van de z.g. soc.-econ. hulpver
leening voor kleine zelfstandigen
kunnen tot nader order alleen ge
holpen worden via de oude steun
regeling voor de A-groep. De ge
meentebesturen moeten echter be
vorderen, dat personen uit deze
groep, die thans overbruggingsuit
keering ontvangen en daarvoor nu
niet meer in aanmerking komen, in
de eerste plaats tewerk worden ge
steld.
De nauwkeurigst# voorzorgsmaat
regelen moeten worden genomen om
te voorkomen, dat zwarte handelaien
worden opgenomen. Bepaalde aanwij
zingen daartoe zijn. gegeven.
De ultkeeringen zijn gebonden aan
maxima.
Van 15 October af kunnen perso
nen beneden 18 jaar niet meer voor
een uitkeering in aanmerking komen.
Losse arbeiders worden, wat de
ioonnormen betreft, in den vervolge
gerangschikt onder de categorie,
waarmede zi) het best kunnen wor
den vergeleken.
De minister behoudt zich het recht
voor om voor bepaalde beroepen
en/of bedrijven op grond van de om
standigheid, dat voldoende arbeids
gelegenheid aanwezig is te achten,
de overbruggingsuitkeering tijdelijk
buiten werking te stellen, in het ge-
heele land of in bepaalde rayons.
Deze wijzigingen zijn 15 October van
kracht geworden.
De minister van Sociale Zaken
heeft bepaald, dat de wachtgelder,
die gedurende zes achtereenvolgende
werkdagen onafgebroken werkloos ls,'
of gedurende 30 achtereenvolgende
werkdagen minder dan vijf werkda
gen heeft gewerkt, verplicht is, zich
als werkzoekende bij het Gew. Ar
beidsbureau te laten inschrijven. De
uitkeering van wachtgeld aan zulk
een arbeider mag slechts worden
voortgezet op vertoon van een in-
schrijvingskaart.
Ja, hij. zal wel kunnen loopen,
maar of hij soepbeentjes heeft,
- die bedoelen wij namelijk
dat staat te bezien.
Daarom is het zoo prettig, dat
Honig's Vermicelli-fabriek vol
op draait om U weer de ver
pakte Honig's vermicellisoep
tc leveren.
Dan hebt U op
één vermicelli-
bon voor ieder
een een bord
krachtige, sma
kelijke soep.
De debatten in de Tweede Ka
mer over de regeeringsverklaring
ten aanzien van Indië trokken ook
nu weer een groote belangstelling,
een bewijs te meer, dat het publiek,
dat anders maar een zeer beschei
den belangstelling voor de bespre
kingen in de Kamer toont, de
grootheid van de huidige dageD
beseft.
De spanning, welke gisteren op het
Binnenhof heerschte. wag bij lange
na niet zoo groot als i ot-li minister
Logemaan zijn verklaring aflegde en
het moet geconstateerd: eeu debat
In groeten stijl was het niet. Eén
ding staat wel vast: de Kamer
WEENEN. 16 October. (A.F.P.).
Voor het eerst sinds het einde van
den oorlog hebben de bisschoppen
van Oostenrijk zich met een herder
lijk schrijven tot hun geloovigen ge
wend. Iit dit herderlijk schrijven
wordt uiting gegeven aan den af
schuw van de nazi-theorie, doch
wordt er tevens op gewezen, dat het
noodzakelijk is ondersoheid te
maken in de verantwoordelijkheden.
In een beroep op de andere landen
vragen de Oosfbrwljksche Bisschop
pen den steun* van de Geallieerden,
waarbij zij er op wijzen, dat het nieu
we Oostenrijk een der meest trouwe
leden van de volkerenfamilie zal zijn.
De termijn van 8 t.m. 13 October,
waarin gelegenheid bestond bij de
Inrichtingen der posterijen nieuw
geld op de geldkaart af te halen,
werd om aan de groote drukte het
hoofd te kunnen bieden met een
week verlengd. De directeur-generaal
der P.T.T. vestigt er de aandacht op,
dat het niet in de bedoeling ligt, den
uitbetalingstermijn voor de post-
inrichtingen nogmaals te verlengen
Belanghebbenden wordt dan ook aan
geraden, de geldkaart uiterlijk in den
loop van deze week voor opneming
van de eerste f 160 in nieuw geld
aan te bieden.
Op een vergadering van den R. K.
Land- en Tuinbouwbond te Hoorn is
mededeeling gedaan van de oprich
ting van 'n Stichting voor den Land
bouw in Noord-Holland, ten einde de
economische, sociale en technische
belangen van land- en tuinbouw te
behartigen, te zamen met de Holl.
Mij. van Landbouw en den Chr.
Boeren- en Tuindersbond.
Het 50-jarig bestaan van de R.K.
Majella-stichting te Paramaribo is
herdacht In de kapel der stichting,
tegelijk met een herdenking te Til
burg door pater A. Verheggen, pro
curator der Surinaamsche missie in
Nederland.
De voci zitur der Eerste Kamer,
mr. W. L. oaron de Vos van steen-
wiik, heeft hedenmiddag de eefste
vergadering van dit college na de
bevrijding geopend met een rede,
waarin hij uitdrukking gaf aan zijn
dankbaarheid aan Hem, „in Wiens
vingeren ook de draden van ons
volksleven liggen", voor de herwon
nen vrijheid en onafhankelijkheid.
Hi) releveerde degenen, die in den
strijd tegen den vijand het leven
lieten, alsmede de negen leden, on
der wie ar. H. Colijn, die deze Ka
mer ontvielen. Geloofsvervolging,
moord, vrijheidsberooving, hongers
nood, verwoesting noch plundering
hebben de natie, hoe ook geteisterd,
doen wankelen. Een voortgezet
„verpruist" Duitschland, zooals het
zich in al z.n schandelijkheid er.
ongerechtigheid heelt geopenbaard,
waarin ae leugen tot een systeem
werd verheven, «zou in de toekomst
voor het beschaafde Europa hét ge
vaar beteekenen, voor ons a e aarts
vijand blijven.
De voorzitter sprak de bede uit,
dat de ministers er in zouden mo
gen slagen de zoo omvangrijke en
moeilijke taak, welke zij op zich
hebben genomen, tot een goed einde
te brengen, o.m. door het radicaal
doen verdwijnen van elk spoor van
het verfoeilijke nationaal-socialisme.
Beteekene onze herwonnen onaf
hankelijkheid de stoffelijke, bovenal
cie geestelijke herrijzenis van ons
volk en geve de Eerste Kamer, ter
goede voorlichting van het vclk, In
de verre toekomst een schoon exem
pel. Met een driewerf „Leve de Ko
nlngin" besloot baron de Vos van
Sleeuw ik zijn rede.
De wnd. chef van den generalen
staf, generaal-majoor A. Q. H. Dijx
hoorn is bevorderd tot luite
nant-generaal. Hij zal binnenkort
aftreden als wnd. chef van den ge
neralen staf en zitting nemen in het
Hoog Militair Gerechtshof.
Naar wij vernemen, zal mr. R. van
Genechten cassatie, aanteekenen tegen
het tegen hem door het Bijzonder
Gerechtshof te 's-Gravenhage uitge
sproken doodvonnis.
Het eerste belangrijke damgebeuren na de bevrijding ligt weer achter ons.
De jonge kampioen van 1943, Piet Roozenburg, clie, als uit den öoode her
rezen, na de bevrijding weer lil ons land terugkeerde, en de oud-wereld
kampioen Springer, óók enkele jaren uit de normale circulatie verdwenen,
hebben te Rotterdam een friendly game van tien partijen gespeeld. Men
kent het spannend verloop van deze match, welke tenslotte na zeer veel
spanning door den Jongere, Roozenburg, In de laatste party gewonnen ls.
Den „oudere", die sinds 1937 geen belangrijke ontmoeting meer gespeeld
had, vonden wij bereid In ons blad een beschouwing aan deze hoogst Inte
ressante ontmoeting te wijden.
Springer schrijft ons:
De eerste partij kon ik winnen,
doordat Roozenburg in 'n moeilijken
stand een groven blunder maakte.
De tweede kwam echter op het actief
van den Rotterdammer, die het mij
zoó moeilijk maakte, dat ik door
tijdsoverschrijding verloor, iets wat
mij in mijn heele carrière nog niet
gebeurd was.
Na dit min of meer sensatio-
neele begin volgde een serie par
tijen de derde tot en met de
negende die alle remise werden.
Dat was eigenlijk wel het wonder
lijkste van deze match, want de
partijen waren van een dusdanige
geaardheid dat wij zelf zoowel als
de toeschouwers eiken dag op
nieuw een beslissing verwachtten.
Er waren partijen, zóó ingewikkeld
en moeilijk, dat hét equilibrisme
leek en Roozenburg in sappig Rot-
terdamsch zei: „Ik heb me kleu
renblind moeten spelen!" Partijen
ook met diverse nieuwtjes en een
berg studiemateriaal.
De spanning was enorm, de zaal
als met electrlcitelt geladen I De toe
schouwers genoten zeer en ondanks
1 de remises werd de belangstelling
avond aan avond grooter.
Na afloop van de 5e partij spraken
we nog even met D. H. Möllenkamp,
een bekend Rotterdamsch dammer,
en vroegen hem of die remises nu den
toeschouwer wel voldeden. „Zulke
remises," antwoordde hij, „zijn geen
bezwaar. Ik zit avond aan avond te
likkebaarden en elke zet is een nieuw
probleem. Ik kan soms van spanning
niet op mijn stoel blijven zitten!
Wilt u wel gelooven, dat u mij niet
naar de beste film krygt voor zulke
remise-partijen!"
En in deze geladen atmospheer
begon Zaterdagmiddag de tiende
Partij. Al spoedig bleek, dat we alle
bei toch wel bijzonder op een beslis
sing gesteld waren. Ik zelf had de eer
de lont in het krult te werpen, toen
mijn tegenstander zijn toevlucht
nam tot een variant, die we de Roo-
zenburg-opstelllng kunnen noemen,
daar de Rotterdammer deze variant
zoo'n beetje gecreëerd heeft en met
voorliefde speelt. Het is de opening
1. 33—29, 19—23; 2. 35—30, 20—25;
3. 40—35, 1419; 4. 4440, 10—14:
6. 50—44, 5—10; 6. 31—27, 17—22;
7. 30—24, 22 x 31; 8. 36 X 27, 19 X 30;
9. 35 X 24.
Een flankspelgenre dus. Niet be
paald een nieuwtje, maar meer een
combinatie van eenige oude gegevens,
tezamengevoegd tot één geheel. Het
werd weer buitengewoon spannend.
Ik riskeerde in het middenspel een
offer, om aanval tegen den witten
langen vleugel te verkrijgen. Roozen
burg bouwde echter een grootsche
verdediging op, sloeg den aanval ge
heel af, behield het gekregen stuk
en won overtuigend onder het maar
niet bedarend applaus der honderden
aanwezigen.
En terecht. Roozenberg heeft
deze laatste partij werkelijk magis
traal gespeeld en vier uren inspan
nend werk met een alleszins ver
diende overwinning bekroond.
B. SPRINGER
Den Haag, 16 October,
schaart zich achter de regeering; de
woordvoerders der \erschillende
groote partijen gaven daar uitdruk
king aan, hoewel zij op verschillen
de onderdeelen wel het een en ander
hadden aan tc merken.
yrijwel iedereen betreurt het af
treden van jhr. Tjarda van Starken.
borgh Stachouwer als gouverneur-
generaal en vrijwel niemand is er
van overtuigd, dat dit aftreden be
slist noodzakelijk is, maar er is
ook niemand, die hierin vastbera
den een standpunt kiest.
De regeering, die, getrouw aan
haar tactiek van „hard in de kern,
zacht aan de randen", onverzoenlijk
tegenover Soekarno, maar tegemoet
komend: tegenover de nationalisten
staat, zal zich nader moeten verkla
ren, wie zy nu precies met „nationa
listen" bedoelt, nu, volgens de be
richten, feitelijk ook de gematigden
zich achter Soekarno hebben ge
plaatst en er eenigen van hen zelfs
zitting ln zyn kabinet hebben ge
nomen. En wat moet er gebeuren
als de leiding van de nationalisti
sche beweging in Indië weigerachtig
blijft zich van Soekarno te laten
scheiden? Ziedaar het pijnlijke di
lemma, dat de Kamer ziet en waar
op zy een antwoord van de regeering
hoopt te krygen, dat haar hart te
vreden stelt, zonder dat zij voor het
radicale standpunt van den heer
Tjarda behoeft te kiezen. Men kan
nu nog naar een ander hulpmiddel
zoeken, zooals de heer Stokvis (S.D.)
dat deed, toen hij den wensch to
kennen gaf, dat de ..Perhlmpoenan
Indonesia" alsnog de gelegenheid zou
krijgen een delegatie als bemidde
laarster naar Indië te zenden. Het
klinkt ook niet bijster overtuigend,
dat zulk een delegatie, welker reis
naar Indië slechts door den minister
zelf mogelijk gemaakt kan worden,
daar al op een weinig vertrouwen
wekkende manier zou arrlveeren. Do
menschen, die op het oogenblik in
Indië zijn, met de taak hèt vertrou
wen der Indonesiërs te wekken, zijn
inmiddels zelf overheidspersonen,
maar of de menschen van de P. I.,
die zelf hun nationallstiscben senti
menten ook al niet meer de baas zijn,
daar veel tot het weerkeeren van de
bezinning en de rust zullen kunnen
bijdragen, blijft toch maar een bange
vraag.
Roestam Effendi (Comm.) kwam
tot de erkenning, dat de onafhanke
lijkheid van Indië wel eens zou kun
nen uitloopen op een knechtschap,
dat hij een nog veel gevaarlijker
macht dan de Nederlandsche noem
de. Als Roestam daar nu eens conse
quent op had doorgeredeneerd
Den persoon van Soekarno bagatelli
seerde hij, zeggende, dat het hier
niet gaat om diens persoon, die kan
komen en gaan, maar om de natio.
nalistische beweging, die zei blijven.
Maar wie is er dan eigenlijk meer
bereid om de nationalistische bewe
ging als een duurzaam en gerecht
vaardigd streven te erkennen dan de
Nederlandsche regeering? Roestam
en doen niet alle Indonesiërs het
zelfde? praat er glad langs heen.
De heer Max van Poll verklaarde
namens de Katholieke fractie, dat
deze zich op het stuk van de hou
ding der regeering tegenover Soe
karno en diens kabinet volledig en
zonder voorbehoud achter haar
schaart. Hij koos. in tegenstelling
met de tweeslachtigen, een radicaal
standpunt, maar liet het sluitstuk
zijn oordeel over de houding van
den G.-G. nog open. Het slot van
eyn toespraak klonk bijna als een
bezwering tot de regeering. „Wankel
gij niet, want het wankelen van Ne
derland zal onafzienbare gevolgen
hebben, ook tegenover zijn bondge-
nooten." En dan denkt men weer
aan het in alle opzichten onwrik
bare standpunt van den Gouverneur-
Generaal, dat zonder verklaarde ver
dedigers te vinden, toch het debat
beheerscht. Aan minister Logemann
is heden de moeilijke taak om de
troebele inzichten tot klare schel
ding te brengen
Probl. No. 1218 van D. Douwes te
Utrecht. Zw. 10 st. op: 1. 3 6, 21 28,
31. 32, 35, 37. 40. Wit 9 st. op 17 18,
19. 23. 26, 29 34. 45, 46. Wit speelt en
wint; oplossingen s.v.p. inzenden bin
nen drie weken aan het adres: B. H.
M. Stevens, Eikenlaan 36, Heemstede.
Oplossing: No. 1215 van C. v. d.
Kullen te Voorthulzen. Wit speelt
achtereenvolgens naar: 17. 19, (zw 16
gedw.) 13, 4, 7 en wint. Een aardig
doch niet moeilijk stukje.
Bij de competitie-indeeling van den
N.V.B. in district III stuit men
vooral op vervoersmoeilijkheden. Zon
dags rijden n.l. achter den IJssel geen
treinen, zoodat men geheel op auto
vervoer e.d. is aangewezen. Als de
toestand dan ook zoo blijft is het
niet waarschijnlijk, dat er een nor
male indeeling kan worden gemaakt.
In ieder geval zal men daar op 4 No
vember nog wel niet met de compe
titie kunnen beginnen.
De Belgische internationaal en mid
denvoor van Liersche. Jules van
Craen, is deze week tengevolge van
een longaandoening overleden.
Een voor de Zaanstreek uitzonder-
lüke voetbalwedstrijd zal Zondag te
Wcrmervcer worden gespeeld tusschen
W.F.C. en den lsten klasser Ajax.
