KOEPANG IS ZWAAR BESCHADIGD
HET HOOGOVEHBEDRIJF
DE ENGELSCHE
VLEESCHKALENDER
Handvest Vereenigde
Volkeren van kracht
Nederlandsch bestuur in Makassar
Rust op Celebes
en Timor
Sanatorium in
paleis Het Loo
HET STANDPUNT
DER REGEERING
Het weer
Havenstaking in Londen
duurt voort
Sociale belangen der arbeiders
HAARLEM GAAT
FEESTVIEREN
69ste JAARGANG No.' 23374
DONDERDAG 25 OCTOBER 1945
Bureau voor Redactie en Administratie: Smedestraat 5 - Telefoon 21543 en 21544
Abonnementsprijs 30 cent per week
Nieuwe Britsche troepen
naar Java
Met de werkzaamheden
begonnen
NOGMAALS:
In verhand met de verwar
rende berichtendie thans
weer in een deel der pers de
ronde doen, geven wij, ter ver
duidelijking van de houding,
welke de regeering aanneemt
tegenover de Indonesische na
tionalistische beweging, de zeven
concrete punten van hervor
ming weer, welke minister Lo-
gemann de vorige week aan de
Tweede Kamer heeft mede
gedeeld. De luitenant-gouver
neur-generaal is gemachtigd
deze uiteen te zetten in zijn
aanraking met de Indonesische
voormannen. Om het belang
van de zaak geven wij de pun
ten hier weer in de eigen woor
den van den minister, overge
nomen uit de Handelingen der
Tweede Kamer.
Zaterdag wordt in New York
,JIavy day" gevierd. In verband
hiermede is een gedeelte van de
Amerikaansche vloot uit Tokio
naar Amerika vertrokken. De
foto geeft een overzicht van het
Panamakanaal. In de sluis be
vindt zich een vliegdekschip. Op
den achtergrond stoomt het
slagschip de Mississippinaar
de tweede sluis op. Het eskader
bestond uit 7 vliegdekschepen,
6 slagschepen, 4 kruisers en 30
torpedojagers
SCHAPEN- OF
RUNDERWEEK
(\De ritueele dans van het saucijsje
Het programma op
23 November
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Naar United Press meldt, zijn Brit
sche troepen naar TJiandoer, halver
wege tusschen Buitenzorg en Ban
doeng gelegen, gezonden, In verband
niet een in te stellen onderzoek naar
den moord op elf Nederlandsche
officieren.
Het geallieerde opperbevel heeft
het gebruik van Rapwi-auto's aan
anderen dan leden van het Rapwi-
personeel verboden.
Volgens „Het Dagblad", het eerste
Nederlandsche blad, dat na de bezet
ting ln Indië verschijnt, is In Koe
pang, de hoofdstad van Nederlandsch
Timor, de bomschade door Japan-
sche krijgsgevangenen opgeruimd. De
stad was door de Australische en de
Nederlandsche luchtmacht zóó zwaar
gebombardeerd, dat de Japanners
reeds lang voor de capitulatie terug
trokken naar een kamp buiten de
stad, midden in de bosschen. Het
Nederlandsch burgerlijk bestuur is
naar het eiland teruggekeerd en
enthousiast door de bevolking ont
vangen. Van 60% der huizen in Koe
pang staan alleen nog maar de mu
ren en de bevolking mag voorloopig
nog niet in de stad terugkeeren. Er
heerscht volgens „Het Dagblad" in
dit gebied vrede en orde en de poli
tieke situatie is gunstig.
Nederlandsche bestuursambtenaren
zijn eveneens naar Makassar, de
hoofdstad van Celebes, teruggekeerd.
Zij troffen er bijna den geheelen vóór-
oórlogschen staf burgerlijke autoritei
ten aan. De openbare diensten ko
men weer langzaam op gang en de
politieke situatie is hier gunstig,
evenals de voedselsituatie. De huizen
zijn allemaal leeggehaald. De burger-
kampen hebben schade geleden door
verkeerd uitgevoerde Australische
bombardementen, waardoor eenlge
verliezen zijn veroorzaakt.
Volgene bij familie ontvangen be
richt. is op 82-jarigen leeftijd in het
kamp Ambarawa. overleden de heer
H. M. van Bemmeien, oud-voorzitter
en eere-voorzitter van de vereenigiug
„Onze Vloot". Hij was mede-oprich-
ter van het Nationaal Historisch
Scheepvaartmuseum te Amsterdam
en het Nationaal Technisch Scheep
vaartkundig Instituut te Rotterdam.
Amerikaansche bommenwerpers de
den bij vergissing een aanval op het
Nederlandsche burgerkamp bij Pare-
pare aan de Westkust, 'waarbij 25%
van de kampbewoners om het leven
kwam.
Amerikaansche marine-eenheden
trekken zich nu terug van de voor
uitgeschoven basis Ballkpapan op
Noord-Borneo. Amerikaansche®vracht-
schepen voeren echter nog altijd
voorraden naar dit oliecentrum aan.
Het Nederlandsche schip de „Oran
jefontein" is uit Batavia te Mel
bourne aangekomen met meer dan
200 oud-krijgsgevangenen aan boord
uit kampen van Java.
Associated Press bericht, dat toen
men Soekarno om inlichtingen vroeg
over zijn samenwerking met Japan,
hij die openlijk erkende. „Iedere In
donesiër begrijpt, waarom ik met de
Japanners samengewerkt heb. De
Japanners probeerden de Indonesiërs
voor hun eigen doel te gebruiken en
Heten ons onder valsche voorwendsels
voorbereidselen rteffen voor onze on
afhankelijkheid, maar wij betaalden
hen met gelijke munt Wij bereidden
ou3 voor op het uur van onze bevrij
ding en namen toen zelf de zaak in
handen en geen macht ter wereld kan
kan ons die ontrukken," zoo ver
klaarde hij.
Bevin heeft in het Engelsche La
gerhuis medegedeeld, dat nieuwe
Britsche troepen ter versterking
naar Java worden gestuurd. Hij
zeide: „Hoewei de situatie in Ba
tavia zelf rustiger is. blijft de alge-
meene situatie op Java reden tot
ongerustheid geven."
Bevin deelde voorts mede, dat
de Nederlandsche Luitenant-Gou
verneur Generaal op Java een drin
gende studie maakt wat de beste
manier is, om de besprekingen te
leiden met de Indonesische leiders,
met betrekking tot de uitwerking
van de hervormingen die Koningin
Wilhelmirta in haar radiorede heeft
beloofd.
Zooals reeds gemeld is, heeft H. M.
de Koningin een gedeelte van het
paleis Het Loo ter beschikking ge
steld van de Stichting Herstellings
oorden voor oud-illegale werkers, om
ln te richten als sanatorium voor
getroffenen uit den verzetsstrijd.
Naar wij vernemen, is deze week
met de werkzaamheden begonnen.
Het ligt in de bedoeling, de op
levering omstreeks Kerstmis te
doen geschieden.
1. Zelfstandigheid in interne zaken,
met een Volksraad, die in belang
rijke meerderheid tilt Indonesiërs
bestaat, en hoofden der Departe
menten in Kabinet vereeiiigö,
onder den Gouverneur-Generaal
als vertegenwoordiger der Kroon;
2. toenemende deelneming in het be
stuur van de zaken van liet Ko
ninkrijk;
3. opheffing van alle regelingen, be
rustende op of bedoeld als rasdls-
crimlnatie, zooals dualiteltsbe-
stuur, gescheiden strafrechtspraak;
4. systematische Inschakeling van
Indonesiërs en Indochlneezen in
hoogere functie van de Overheid
en het bedrijfsleven;
5. krachtige uitbreiding van het on
derwijs
6. systematische ontwikkeling van de
Indonesische talen voor modern
gebruik
7. systematische gelelde economie ter
verhooging van het welvaartspeil,
ontwikkeling van Indonesische en
Indochineesche bedrijven, deelne
ming Indonesiërs en Indochineezen
in groote bedrijven, stimnleerlng
eigen kapitaalvorming, industria-
llseering.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Aan de kust stormachtige, in
het binnenland krachtige, tijdelijk
stormachtige wind tusschen Z.VV.
en West. Wisselende bewolking,
regenbuien aan de kust, met kans
op onweer. Vrij koud.
Wind- en stormwaarschuwings-
dienst: alle districten Donderdag
morgen 11 uur: Wordt ver
wacht storm uit het Zuid-West
kwadrant.
Zon onder 17.26. Maan
-12.45. Zon op 7.24.
20.13
WASHINGTON, 25 Oct. (Reuter)
Gisteravond is het Handvest der
Vereenigde Volkeren van kracht
geworden, doordat Rusland dit
heeft geratificeerd. Hiermede werd
de vereischte meerderheid van 29
landen bereikt.
De minfster van Buitenlandsche
Zaken James F. Byrnes teekende toen
het protocol van ontvangst der rati
ficaties van 29 landen en maakte
daarop de ontvangst van het meeren-
deel der ratificaties, waaronder die
der groote vijf, Engeland, Frankrijk,
Rusland, China en de Ver. Staten,
bekend.
LONDEN, 23 Oct. (A.F.P.) De
havenarbeiders te Londen hebben
besloten de staking voort te zetten.
De Kon. Ned. Hoogovens en Staal
fabrieken hebben momenteel 1800
arbeiders in dienst, zoodat er niet
veel wachtgelders meer zullen zijn.
Er. zijn zeer groote moeilijkheden
overwonnen moeten worden voor
men het zoover heeft kunnen krij
gen en nog altijd ontmoet de perso
neelsvoorziening obstakels, waarbtl de
woningpositie wel het belangrijkste is.
Nog altijd wonen vele arbeiders
ver van het bedrijf verwijderd, en al
wordt dan tegemoetgekomen in de
reiskosten en laat het bedrijf een
eigen trein van het station Bever
wijk loopen. Ideaal is de toestand
nog niet. Het spreekt dus vanzelf,
dat een groot deel van de nood
woningen, die in de onmiddellijke
omgeving van het bedrijf geprojec
teerd zijn, voor personeel van Hoog
ovens beschikbaar wordt gesteld.
In een persconferentie heeft de
heer G. S. K. Blaauw, leider van de
sociale afdeeling en personeelszaken,
ons een en ander omtrent de sociale
voorzieningen in het bedrijf mede
gedeeld.
Om te beginnen is met ingang van
1 Juni 1945 de maximum-salarlsver-
hooging van 25 pet. op basis van
het loon ln 1940 en van 15 pet. op
basis van 1942 aan de arbeiders
toegekend. Het beteekende voor hen
een verhooging van 19 pet. op de
actueele loonen.
Er wordt in alle afdeelingen
volop continu gewerkt, In volledig
drie-ploegenstelsel van 56 uur per
week. In overleg niet de vakorgani
saties zijn belangrijke verbeterin
gen aangebracht en Is ook de
betalingsregeling voor de ploegen
diensten in het voordeel van de
(Van onzen correspondent)
LONDEN. 18 October.
Als 's avonds de herfst-
mist, doortrokken van den
rook uit tienduizenden-
lam wellicht of van een ring is karig. Men moet
schaap, een omvangrijk zes maanden wachten op
deel van de koe, maar in een nieuw costuum, en
ieder geval groot en niet wellicht nog langer op een
gewogen in onsen, maar in te repareeren horloge. Al
ponden. De slager weet die Engelsche fietsbanden,
wat ieder van zijn inge- waarop heel Nederland ln
schoorsteenen, over de ge- schreven klanten toekomt zijn droomen rijdt, zijn
schonden stad hangt, is en ontleedt met Engelsche nergens te krijgen en als
Tonden weer de oude tv ka,mte zÜn karkassen, ter- u besluit eenige van uw
Londen weet de oude De W1jl bulteil de huisvrouwen weinige textielpunten te
vervelooze gevels en de ln 'n lange rij staan te offeren aan een paar sok-
ruïnes onttrekken zich aan wachten op den dooden ken, zult u ontdekken, dat
het oog en men verdwaalt
als van ouds. Als van ouds
doemt de groote gestalte
van een politie-agent uit
den mist en hoofdschud
terugkeeren en na vele
Jaren weer onder een
eigen dak willen wonen.
Minister Bevan heefc
den knuppel in het
hoenderhok geworpen en
drastische maatregelen
aangekondigd om de be
volking van Engeland t.e
huisvesten. Hij heeft ge
dreigd grootere hulzen
te vorderen voor tijde
lijke onderverdeeling ln
flats, wil bouwgronden
vorderen en eerst na
vordering onderhandelen
over prijzen, opdat niet
lange processen het tem
po van den huizenbouw
zullen vertragen.
Deze ex-rebel in de gele-
lamsschouder, die het ge- ze tien centimeter korter
dend over allen die rond- wicht zal moeten torsen zijn dan normaal, zoodat
- van de huiselijke voldaan- zelfs uw beenen den oor- deren van Labour, dien
aoien m de duisternis heid van drie dagen. Want logaan den lijve onder- Attlee getemd heeft met
leidt hij Je huiswaarts, de joint-dag" telt 72 vinden. De Engelschman de zware verantwoordelij k-
Daar brandt als vroeeer uren* De. ,slaSer levert niets gaat welgemoed door met heid van de portefeuille
moor vr6ni« nincHonr eer. hot hronoan _uipF-a
het
haard, want ondanks rant
ri._ meer vóór Dinsdag, sau- het brengen van zijn van volksgezondheid, heeft
vuur in nen open CijSjes-dag. Den Nederlan- groote oorlogsoffers, be- zijn mouwen opgestroopt
den, evenals de kaas, en
en zijn lendenen omgord
voor een nieuwen oorlog
Het conflict in het visschersbedriff
te IJmutden behoort thans geheel
tot het verleden.
der loopt het water om taalt negen gulden (wit)
soeneering kunnen de Lon- den mond, terwijl deze v oor een pond druiven, 0
ripnnnrs zich de weelde van s™akellike Engelsche sau- neemt genoegen met het en heeft fel van zich af-
denaars zich de weeiae v cysjes hun ritueelen dans sigarettenmerk, dat de si- gebeten in de eerste par-
een vuur veroorloven, en volvoeren in de pan, maar garenwinkelier zijn klant lementaire debatten over
men roostert zijn voeten ~e Engelschen zijn er een toebedeelt, brengt vele plen woningbouw
i beetJe beu van. Woensdag uren van het leven door-
en leest in het avondblad, is gehakt-dag. Donderdag wachtend in rijen op bus Inmiddels verryzen inde
dat het vetrantsoen met lever-en-nier-dag. En de of trein of zijn beurt bij tallooze grootere of klei-
30 gram verhoogd zal wor- F®?*. *s volgegeten. En den winkelier, is al lang nere woestenijen, veroor-
s Zaterdags begint de vergeten, dat er eens een zaakt door Duitsche bom-
nleuwe week. Schapen- ijzeren hek voor zijn tviin- men, de eerste reeksen ge
prefabriceerde hulzen. Van
Ml ML- buiten missen ze de blanke
vischrtao- Jan§ van 1168 slagers ka- ting en hoopt, dat hij nog maagdelijkheid die film cn
lender. ooit het huis zijner keuze foto hun gaven. De kleur
De oorlog heeft een Voor den Nederlander is zal kunnen huren of koo- is asbestgrijs en ze staan
nieuwen kalender ge- dit alles een weelde, zoo- pen.
bracht. De week begint als vele andere dingen
met Zaterdag, „joint-dag", hier. Maar de prijzen zijn
Het Nederlandsch kent hoog en niet alles wat den
de huisvrouw denkt aan week, of Lamsweek, of tje was, betaalt ongeloofe
de inkoopen van morgen, aL-"a?5 !'ike 'bedragen aan belas
een beetje klein en verlo
ren langs de groezelige
Het zeer ernstige hui- straten en ze kosten veel
zenprobleem wordt met v®Cl'
geen woord voor de voorbijganger toelacht van- werkt en het Engelsche
het uit de etalages is te krij- "en e erger, nu de ge- volk ziet tol vertrouwen
„joint", vleeseh aan het
stuk, de schouder van een gen. De textiel-rantsoèneê-
demotaillseerde soldaten de toekomst tegemoet.
arbeiders herzien. De kwestie van
de pensioenen Is zeer moeilijk,
doch heeft de aandacht van de
directie.
Voorts doet zich het feit voor, dat
men tengevolge van de hoog-con-
junctuur ln het bouwbedrijf met
gersoneeltekort te kampen heeft,
ok andere factoren hebben daarop
ingewerkt. Er zijn 400 arbeiders naar
Duitschland getransporteerd, vanwla
er 150 nog niet terug zijn of zich
niet gemeld hebben. Het aantal oor
logsslachtoffers ls vrij groot: drie
arbeiders werden gefusilleerd, er
zijn slachtoffers gevallen bij bom»
bardementen, in dienst van bet Ned.
leger, en anderen kwamen in
Duitschland om.
Het bedrijf was tijdens de bezet
ting een bekende gelegenheid voor
onderduikers. Veel wordt er gedaan
voor ontwikkeling en ontspanning
en voor de sport. De arbeiders heb
ben hun groote vereeniging Hoog-
ovenstaten 1945 en de beambten „De
Gieteling". Er is een eigen harmonie-
corps, er wordt bijvoorbeeld het be
kende Hoogovenschaaktournooi ge
organiseerd en ook is reeds weer het
eerste nummer verschenen van het
maandblad „Samen", dat ditmaal
geheel gewijd is aan de nagedachte
nis van den onlangs overleden di
recteur Ir. G. A. Kessler.
Zoo leveren de Hoogovens met da
nevenbedrijven een krachtige bij
drage tot het herstel van den eco-
nomlschen en socialen wederopbouw
onzer Nederlandsche samenleving.
Op 23 November zal Haarlem
dat dien dag 700 jaar stadsrechten
bezit, feestvieren, nadat aan den
vooravond een gala-bijeenkomst
van autoriteiten en genoodigden
zal hebben plaats gehad.
In den vroegen morgen van den
gedenkwaardigen dag zullen herau
ten vanaf het bordes van het stad
huis een proclamatie aan den volke
bekend maken. Later op den morgen
zal het gemeentebestuur, waarschijn
lijk ten stadhuize, officieel recipiee-
ren. De rijpere schooljeugd zal dien
morgen een herdenkitigsbijeenkomst
in de Groote Kerk bijwonen en des
middags zal in dit kerkgebouw het
C.O.V.-koor met solisten een herden
kingsconcert geven. Het carillon zat
feestelijke klanken over de stad ver
spreiden en overal zullen de vlaggen
wapperen.
Omstreeks dezen tijd zullen tevens,
als de plannen althans ten uitvoer
gebracht kunnen worden, een toepas
selijke tooneeluitvoering worden ge
geven, een Haarlemsche avond van
de H.O.V. enz. Op den gedenkdag zal
de historische tentoonstelling in het
Frans Halsmuseum, georganiseerd
door een door het gemeentebestuur
benoemde speciale commissie, ge
opend worden.
Tot de evenementen, die verscho
ven dienen te worden naar den zo
mer van 1946, behooren: een bloe
mententoonstelling, een tentoonstel
ling van meesters uit de Haarlem
sche school, een historische optocht
en openbare feestelijkheden. In de
commissie tot voorbereiding van de
plannen hebben zitting1 wethouder
D. Geluk, voorzitter, C. van Gink.
secretaris en verder mr. P. Fuliri
Snethlage, mr. Julius Hoog, P. A.
Dijkema en dr. C. Spoelder. De ten
toonstellingscommissie: mej. dr. G.
Kurtz en 'de h'eeren P. A. Dijkema,
B. F. Enschedé en G. D. Gratama.
Voor het muzikale gedeelte mr: A.
Beets, mr. Julius Hoog, J. E. Voet
en George Robert.