Het Handvest goedgekeurd ENGELAND EISCHT vorming van Westelijk Blok DE ATOOM-ENERGIE Bevin stelt zich achter Truman Nieuwe leden Behandeling in record-tijd Bemoedigend woord van H.M. de Koningin GEHEIM „Rusland zou het ook niet doen Twee bisschoppen in Frankrijk afgetreden Stalin ontbrak bij de parade DONDERDAG 8 NOVEMBER 1945 PAGINA 3 EERSTE KAMER minister Van Kieffens der Staten-Generaal Eerste Kamer in ons land terug «lil Éliiil ATOOMBOM V00RL00PIG Churchill waarschuwt het Lagerhuis tegen prijsgeving der geheimen Belangrijke beslissing van Vaticaan Nieuwe provinciaal der Capucijnen Electrificatie van spoorlijnen (Van onzen parlementairen redacteur) Zóó snel werkt de Eerste Kamer, dat minister Van Kieffens nog niet eens tijd had zijn nota van be antwoording op het eindverslag in zake het wetsontwerp tot goedkeu ring van het Handvest der Veree- nigde Naties te doen drukken, al vorens de mondelinge gedachten- wisseling begon. De minister las het stuk nu maar aan de Kamer voor, en daarna begon de bespreking, die slechts een paar uur duurde en in het algemeen op een veel beter peil stond dan die, welke de Tweede Kamer aan het Handvest wijdde. Prof. Anema heeft een voortref felijke rede gewijd aan het Hand vest, dat hij met optimisme be schouwde, omdat hij er veel verbe teringen in ziet ten opzichte van het oude Volkenbondspact. Vroeg de Volkenbond voor alles naar recht, de Vereenigde Naties zoeken voor alles naar veiligheid. Zij stellen de stoffelijke welvaart op den voorgrond en eigenlijk komt pas De commissie voor de benoeming van leden der Staten-Generaal heeft haar taak verricht. Tot leden van de Eerste Kamer zijn benoemd: Tot leden van de Eerste Kamer nUn benoemd: In de vacature S. de la Bella jr. i(S.D.a.P. mr. J. H. Cramer te As sen, leider van den Opbouwor- jpanisatie Dreryre; vac, C. W. J. Van der Bilt (S.D.A.P.)c. Wou denberg, Amsterdam, secr. S.D.A.P. eldaar; vac. jhr. mr. E. J B' |f. von Bönninghausen (NSB)prof', dr. j. H. W. Verzijl, Utrecht* vac. 3. A. M. Bruineman (R.K.): Ch. I. J. M. Welter, 's-Gravenhage; vac. jhr. ür. S. van Citters: mr. dr. E. J Beu- toer, Utrecht; vac. ar. H. Colijn: A.R.)A. Stapelkamp, Utrecht; vac. V ter Haar (C.H.)prof. mr. P. Bcholten, Den Haag; vac. P. W de pong (R.K.)mr. Oh. M. J. H. Hus- Jinx, Nijlmegen; vac. mr. w. M. van Lanschot (R.K.): lr. P. C'. M. Wijf fels, Bhmssum; vac. J. Maarsingh (NSB)A. J. Koejemans, Amsterdam, hoofdredacteur daghlad „De Waar- beid"; vacature P. Moltmaker Ef S.D.A.P.dr. P. Wibaut, oog arts, Amsterdam; vac. F. L D pivard (R.K.)prof. dr. j. R. M. Van de Brink, Laren (N.H.); vac. tor. W. de Rijke (NSB)prof. dr. N. ft. Donkersloot, Amsterdam; vac. dr. M. A. A. Steger (R.K.): mr. dr. J. Wltteman, Overveen; vac. mr J. van Vessem (NSB)mr. M. N. Pamontjak. Leiden; vac. A. B. de eeuw (S.D.A.P.)ar. j p Kruyt, Utrecht, leider cultureele afdeeling instituut Kerk en Wereld. Tweede Kamer Tot leden der Tweede Kamer zijn benoemd: vac.-mevr. mr. B. Bakker Nort (V.D.): mej. mr. c. Tende- loo, lid gemeenteraad Amsterdam* ®akkTer (C.H.): J. de Ruiter, JTOOia Chr. Landbouwschool te Balk vac*"ir* M. C. E. Bongaerts (R.K.dr. W. L. P. M. de Kort, Goirle; vac.-G. Dieters (N.S.B.)R. M. Setyadjit, Amsterdam; vac.-W, Drees (S.D.A.P.): H. J. Hofstra, be- lastingconsulent, Wassenaar; vac.- H. G. M. Hermans (R.K.)Hubert Jongen, Heerlerheide; vac.-J. Hilgen- ga (S.D.A.P.)L. N. Palar, belast met leiding koloniale aangelegenhe den bureau der S.D.A.P. te Amster dam; vac.-H. van Houten (C.D.U.) R. van de Brug, Gouda; vac.-mej. A. de Jong (S.D.A.P.)mevr. dr H. VerweyJonker, Eindhoven; vac.- G. H. Kersten (St. Geref.): J. w. van Boehove, hoofd chr. school der geref. gemeente te Zeist; vac.-C. J. Kuiper (R.K.)C. K. J. M. Rece- veur, Venlo; vac.-J. ter Laan (S.D. A.P.): mr. J. Ie Poole secr. Nat. Ad vies Commissie, Noordwijk aan Zee; vac-mevr. mr. c. F. bar. Mackay— Katz (C.H.)jkvr. mr. C. W. J Wtte- VM -Mn V E WEgeDT 's Gravehhage; vac. m. v. K. h. j. M. graaf de Marchant et d'Ansembourg (N.s b F. J. Goedhart, Amsterdam: vac-dr H. W. E. Moller (R.K.)dr. H. van Velthoven, 's-Hertogenbosch; vac.- tor. M. M. Rost van Tonningen (N. S.B.)dr. ir. P. M. Heertjes, lector Techn. Hoogeschool te Delft; vac.-dr. J. R. Slotemaker de Bruine (C.H.): mr. J. J. R. Schmal, Voorburg; vac.- J. G. Suring (R.K.)mej. mr. J. de tyjnk. Utrecht; vac.-Th. J. Thijssen mr* J A* W. Burger, ad vocaat te Dordrecht; vac.-L. L H de K' (Comm)G. Wagenaar, Am- Serö™; Ja?,-lr* H* Vos (S.D.A.P.) r»e A?h„^U bure' directeur N.V. ïS? ArbTe'd«Spers" te Rotterdam; vac.-dr. I. H. J. Vos (Lib.)* drs TT A- Korthals, Voorschoten* vac G Wagenaar (A.R.): J. Smallenbróek' Assen; vac.-D. Wijnkoop (Comm P. de Groot, Amsterdam; vac. H. J. Woudenberg (N.S.B.)H. M. van Randwijk, Amsterdam. De benoemde leden behooren, be halve voor wat de N.S.B. betreft, tot de partijen, waartoe ook de leden be hoorden, in wier vacature zij zijn benoemd. daarna de rechtsgedachfe aan de orde. Dit achtte prof. Anema een vooruitgang, omdat wij aldus aan zienlijk dichter bij de werkelijkheid zijn gekomen. Daartegenover^ oor deelde de anti-revolutionnaire hoog leeraar het een nadeel, dat het Handvest in de positieve zijde van het veiligheidsprobleem zeer slecht voorziet. De minister achtte het sluiten van regionale verdragen niet alleen mogelijk, maar zelfs waarschijnlijk en wees er nogmaals op, dat de re geering daar geenszins afwijzend tegenover staat. Minister Van Kieffens heeft het al met al niet moeilijk gehad op dezen middag, om ook eens wat lof aan het Handvest toe te zwaaien. Ook mr. Kropman had dezen reeds uitgelokt, o.a. door te wijzen op de amendeeringsmogelijkheid, die voor de leden der Vereenigde Naties ge opend is. Ten slotte mag niet on vermeld blijven een uitlating van den minister inzake de houding der Sovjet-Unie. Hij deed dit naar aan leiding van een kwalificatie, dié prof. Van Embden bezigde. Deze principieele ontwapenaar van vroe ger, die zijn oude hersenschim nog niet kwijt is en nu betoogde, dat hij het altijd wel goed had gezien, maar de Sovjet-Unie een verschrik kelijke imperialistische bedreiging vond, kreeg een waarschuwing van den minister om vooral voorzichtig te zijn met het geven van kwalifi caties. ,,Ik weet", aldus de minister, „dat de Russische regeering zich de politiek, die zij voert, niet als Im perialistisch bewust is en ook de in tentie van imperialisme niet heeft. Wat zij doet is slechts op haar ma nier voor eigen veiligheid zorgen". Dat er op het oogenblik groote on- eenigheden bestaan, wilde de mi nister niet ontkennen. Maar", zei- de hü, „er zijn op het oogenblik ook vele en machtige krachten aan het werk om de eensgezindheid te doen slagen. Men moet niet denken: het is al mis. Er kan nog heel wat ge red worden." Het klonk vrij opbeu rend, en in deze bemoedigende stemming keurde de Kamer het wetsontwerp zonder hoofdelijke stemming goed. 's-GRAVENHAGE, 7 November. Naar wij vernemen, is H.M. de Ko ningin Woensdag per vliegtuig uit Engeland teruggekeerd, na in Londen afscheid genomen te heb ben van de Ehgelsche Koninklijke familie en na Haar persoonlijke zaken geregeld te hebben. Het vliegtuig, dat bestuurd werd door den piloot Van Dijk, die a.s. Zater dag het eerste Indië-toestel zal vliegen, landde omstreeks kwart over twee op het vliegveld Valken burg. Dinsdagmiddag hebben prinses Alice en later Koningin Mary H.M. de Koningin in Haar hotel bezocht en afscheid van Haar genomen. Op het vliegveld Blackbush werd H.M. uitgeleide gedaan dopr den ambassadeur te Londen, jhr. Mi- chiels van Verduynen, en den ad judant van den Engelschen Koning. Jhr. mr. A. W. L. Tjarda v. Star- kentoorgh Stachouwer, oud-Gouver- neur-Genera&l van Ned.-In&ië is te Baltimore aangekomen. Het fraaie 17de- eeuwsche met schildpad inge legde kistje, waarin de brieven van John Chur chill, hertog van Marlborough aan Antonie Heinsius, raadspensionaris van Holland, den nazaat Winston Churchill door H.M. de Koningin werden aangebo den, als bewijs van dank van het Nederlandsche volk aan den En- mnrr* gelschen premier. HST" Het kistje, dat van smeedzïlve- r.en hengseltjes is voorzienis 27 x 40 x 25 c.M. groui,. Winston Churchill, mevr. Churchill en de Nederlandsche ambassadeur te Londen verlaten het gebouv0der Nederland sche ambassade in de Engelsche hoofdstad, waar H. M. Ko ningin Wïlhelmina aan Churchill het geschenk overhandigde. Links ziet men de doos, welke het fraaie kistje, waarin de brieven zich bevinden, bevat (Foto A. B. C.-P.) De Britsche minister van Buitenlandsche Zaken, Bevin, hield Woens dag in het Lagerhuis een ,rede over de Britsche buitenlandsche politiek, waarin hij op de groote mogendheden een beroep deed de kaarten open op tafel te leggen. In antwoord op de rede van Molotof eischte Bevin voor Engeland het recht op met de landen van West-Europa samen te werken in een Westelijk blok. Over de atoombom zeide Bevin, dat de regeering in regeeringszaken noch haar macht, noch haar ver plichtingen kan overdragen aan een deel der gemeenschap, in dit geval dus aan de geleerden, die belast zijn geweest met de ontwikkeling der atoomenergie. De problemen, welke betrekking hebben op de atoombom, leggen een grooten druk op de Amerikanen, die het geheim bezitten, en hij achtte het volkomen begrijpelijk, dat deze trachten zich een beeld te vormen van de gevolgen van de openbaarmaking van het ge heim, alvorens een stap te doen, welke wellicht noodlottig zou kunnen blijken. Engeland zal in de Oostelijke ge bieden niets ondernemen, dat scha delijk kan zjjn voor de Sovjet-Unie. Wanneer wij die verzekering geven, kan ik niet aanvaarden dat het dan een natuurlijke reactie is, dat men de deur sluit en dat men alle contact met het volk, voor han dels- of andere doeleinden, ver biedt. Ik ben ook niet van zins te aanvaarden, hegeen radio Moskou LONDEN, 8 Nov. Als leider van de oppositie heeft Winston Churchill 8? j~en ln.het Engelsche Lagerhuis, hj d opening van het debat over de buitenlandsche politiek, het woord, gevoerd. „Hoewel wij" aldus Chur chill „verschil van meening heb ben over binnenlandsche aangelegen heden, spreken wij, wat onze buiten landsche verhoudingen betreft, als een groot vereenigd Britsch Volk, een Britsch Gemeenebest en impe rium, dat alle verschrikkingen van den oorlog heeft doorstaan, onover wonnen en onverwinnelijk." Hij waarschuwde ertegen bij de Ver. Staten aan te dringen op prijs geving van het geheim van de atoombom. Hij gaf uitdrukking aan zijn overtuiging, dat er geen we- derkecrigheid zou zijn, indien het geheim van de atoom-energie in de handen van Rusland was. De onthulling van het productie proces van de atoombom zou den vorm moeten aannemen van een be zoek van Russische specialisten, in genieurs en geleerden, aan de arse nalen van de Vereenigde Staten. Hij verklaarde: „Ik ben er zeker van, dat wanneer de omstandigheden om gekeerd zouden zijn en de Amerika nen zouden om soortgelijken toegang vragen tot de Russische arsenalen, dit hun niet zou worden toegestaan." Churchill bracht de tijdens den oorlog aan de Russen geleverde hulp ter sprake, bestaande o.a. uit vlieg tuigen en ander materiaal en voegde er aan toe, dat hij zich niet van een belangrijke wederkeerigheid bewust was. Hij verklaarde hierna evenwel dadelijk, dat het denkbeeld, dat En geland een weloverwogen anti-Rus sische politiek zou voeren of deel zou nemen aan de vorming van een combinatie ten nadeele van Rusland, volkomen in strijd zou zijn met het Britsche oordeel en geweten. Op een bepaald moment zeide Churchill, dat de Britten zoo spoe dig mogelijk zelf atoombommen zou den moeten maken en die, zelfs al zouden ze elders vervaardigd worden, in Engeland In passende hoeveelheid veilig opslaan. Hij betoogde, dat over de toekomst van de atoombom door het parlement en door de verant woordelijke regeeringen beslist moet worden en niet door geleerden, hoe eminent en volijverig die ook moch ten zijn. zoo vaak uitbazuint: dat zij het recht opcischen goede betrekkingen te onderhouden met hun naburen, terwijl ik een misdadiger ben, wan neer ik vraag om goede betrekkin gen met de landen, die aan onze grenzen gelegen zijn. Engeland eischt het recht op met Frankrijk, Nederland, België, Scandinavië of andere landen in een Westelijk blok in contact te treden; landen, die Engelands cultureele vrienden waren, historische relaties, die een zelfde opvatting van democratie hebben als Engeland. Internationale problemen moeten vrijwillig door de betrokken volken opgelost worden, en niet door geweld of agressie; dat ls het standpunt der Britsche regeering. Niet omdat wij bevreesd zijn ons te verdedigen. Maar ik beschouw als belangrijkste zaak in de buitenlandsche politiek het verlichten van den last, die drukt op het leven der menschen. Ik geloof dat dit land veel heeft te geven en veel heeft te winnen hij een uitwisse ling cultureel, economisch en ar tistiek. Er is op de wereld genoeg voor ieder, er behoeft geen afgunst, geen naijver te zijn. Wanneer die verklaring in 1914 door president Truman zou zijn afgelegd, zou er geen oorlog zijn geweest. Wanneer die verklaring in 1939 zou zijn her haald, zou deze oorlog eveneens zijn voorkomen. Bevin legde er den nadruk op, dat ondanks de atoombom, een militaire macht steeds voor politiediensten noodzakelijk zal blijven. De eenige manier echter waarop een internatio nale organisatie ln stand kan wor den gehouden is dat die organisatie volledig als verplichting en politiek aanvaardt dat men hen op hun woord yertrouwt, en dat er niet iedere vijf minuten een politie agent om den hoek komt kijken. Wij hebben dat stadium echter nog niet bereikt wij staan nog te dicht bij den oorlog. Bevin zelf heeft nooit bij het ne men van beslissingen op internatio naal gebied de atoombom als politie- ken factor mee laten spreken. Even als zijn voorganger heeft hij nooit getracht iets te bereiken omdat Engeland in het bezit was van de atoombom. Hpe groot de macht der Naar wij vernemen, heeft Z. H. de Paus het ontslag aanvaard van twee Fransche bisschoppen, Mgr. Dutoit, bisschop van Arras, en Mgr. Auvity, bisschop van Mendi. Deze beslissing van den H. Vader werd reeds- lang in Fransche katholieke kringen verwacht. Het Vaticaan heeft hierdoor ter kalmeering van de gemoederen een eersten maatregel genomen, welken de Fransche katholieken uit de verzets beweging eischten wegens de houding van al te groote collaboratie van ver schillende prelaten tijdens de Duitsche bezetting. De maquis van Lozerne hebben het gedrag van den bisschop van Mendi niet kunnen vergeten, die nog afgezien van het feit dat hij actie voerde tegen de maquis van Lozerne, aan de aalmoezenier verboden heeft, geestelijken bijstand te verleenen aan de strijders van de verzetsbeweging. Bij de bevrijding werd deze bisschop trouwens door de maquis gearresteerd. Kringen, die in nauw contact staan met de nuntiatuur te Parijs, hebben doen verstaan, dat zoo dra het mo gelijk is over juiste gegevens te be schikken, een zeker aantal andere pre laten er toe gebracht zullen worden, hun ontslag in te dienen. LONDEN, 7 Nov. (Reuter). Uit Moskou wordt vernomen, dat Staiin heden niet aanwezig was bij de parade op het Roode Plein. In zijn plaats ging Molotof voorop aan den stoet van Sovjot-per- soonlijkheden op de trappen van het grafmonument van Lenin. De menschen waren zoo verrast, aldus de Amerikaansche radio spreker, dat zij vergaten te ap- plaudisseeren. Dit was de eerste maal sinds Sta lin leider van de Sovjet-Unie is, dat hij niet bij de parade aanwezig was. Zijn afwezigheid drukte een stempel op de plechtigheid. Men veronder stelt, dat Stalin zich nog in zijn va- cantie-oord te Sotsji bevindt. Tijdens het provinciaal kapittel der Capucijnen te 's-Hertogenbosch is tot provinciaal gekozen de hoog- eerw. pater Ferrerius, geboren te Heesch bij Oss. Tot definitoren wer den gekozen de hoogeerw. paters Paschalis, Robertus, Bellasinimus en Romualdus. In aansluiting op een dezer dagen gepubliceerd bericht, kan thans wor den medegedeeld, dat de volgorde van de her-electrificatie der spoorlij nen voorloopig als volgt is vastge steld: Amsterdam-Amersfoort, Hil- versum-Utreeht, terwijl gelijktijdig wordt gewerkt aan; Maassluis-Hoek van Holland, Haarlem-IJmuiden, Vel- sen-IJmuiden-Oost-Uitgeest. Deze plannen gelden alleen voor 't aanbrengen van rijdraden. wapenen ook moge zijn en wie ook minister van Buitenlandsche Za ken moge zijn, wanneer er afgewe ken wordt van de gedragslijn, dat de vraagstukken moeten worden op gelost op grond van wat recht is, moet een ramp volgen. Een andere factor, waarmede hij steeds reke ning had gehouden, was dat, hoe wel de organisatie der Vereenigde Volken nog niet gereed was, elke beslissing toch zoodanig moest zijn, dat zij tenslotte past in het raam van deze organisatie. Bevin verklaarde; „Er bestaat een tegenstelling van beginselen, welke slechts door tijd, begrip en verzoe ning kan worden opgeheven. Ieder oogenblik krijgt men opnieuw de af schuwelijke nachtmerrie der onzeker heid. Van den anderen kant is er het beginsel van samenwerking, waar naar wordt gestreefd. De groote moei lijkheid komt hoofdzakelijk voort uit den verschrikkelijken strijd der laat ste zes Jaren over de vraag of de zoogenaamde Invloedssferen en de machtspolitiek geheel kunnen wor den* uitgeschakeld. Ik moet toegeven, dat soms bij de ont. rhandelingen de machtspolitiek mij naakt en onbe schaamd aankijkt. Maar het volgende oogenblik ziet men dan weer een zoeken en streven naar een ander ideaal. Daarom zou ik het Huis wil len vragen in deze overgangsperiode niet te ongeduldig te zijn." Bevin geloofde niet aan het succes van ver ouderde methodes als vredesconfe renties. Bevin zeide voorts, dat er overal op de wereld een groote eisch naar sociale gerechtigheid is; de vraag is of deze eisch zoo dringend zal wor den, dat hij spoedig genoeg kan wor den vervuld. Ook President Truman beseft, dat in zijn twaalf punten. Bevitt is niet al te bezorgd over de atoombom. Een politiek, gericht op den we reldvrede, acht hij de volstrekt voor naamste mogelijkheid om de ramp te vermijden, die uit het gebruik van dit vernietigingswapen zou voort vloeien. „Ik doe namens de Britsche Rcgcering een beroer» op de groote mogendheden, de kaarten open op tafel te leggen. Wij zijn daartoe be reid.'» (Toejuichingen)'.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 3