Lagerhuisdebat over Ned.-lndië Distributienieuws Lezers klimmen in de pen 1945 PAGINA 2 dletwen. is schoonst- met Controle Bevolkingsregister Doodstraf geëischt Hef eerste avontuur van Ling Khi Tong DINSDAG 13 NOVEMBER STAD EN OMGEVING Samenkomst ex-politieke gevangenen Vernieuwing van het onderwijs Afd. Haarlem N.V.B. Het nieuwe „kabinet" gereed? Wreedheden zonder tal Japansche troepen terecht Besprekingen van Soekarno Engelsch commentaar Burgerlijke Stand Officieele Publicatie WAT BIEDT DE RADIO WOENSDAG? De bonkaarten moeten worden al- gehaald HAARLEM: Woensdag 14 Nov, restant E, F, G tot en met Har. VELSEN: Woensdag 14 Nov.: W, X, Y en Z. BLOEMEND AAL: Woensdag 14 Nov N. tot en met Z. Morgen, Woensdag, dienen zich voor de controle van het Bevolkings register en de distributie-stamkaart te melden aan de H.B.S. B, Zijlvest 27: Kol t-m. Kozielek. BEVERWIJK, 12 Nov. Bloemen veiling 't Centrum. Begonia's (knol) 70—130, ld. pot 20—100. Cyclamen 45 —460, Chrysanten eenpoters 2075, id. tros Coco Wit 90—160. Geel 45—95, Herco 60-r-145, Jozef 35155, Judasp. 2—5 ct. Hedenmorgen heeft zich voor het Bijzonder Gerechtshof te Amsterdam dat gepresideerd werd door mr. Van Vught, te verantwoorden gehad de voormalige Rotten-führer A. v d Voet uit Haarlem, die als W.A.-man 3n N.S,K.K.-er in samenwerking met Feldgendarmerie meer dan 200 auto's, motorrijwielen en onderdeden heeft gevorderd. Bovendien heeft hij te Haarlem tezamen met twee Duit- schers J. M. Schreuder, die in een pakhuis was ondergedoken, gearres teerd, tengevolge waarvan deze in October 1944 in Kampen werd ge fusilleerd. Het vorderen van vele auto's en bovendien een party kool zaad van de ondergrondsche strijd krachten gaf verdachte toe, zij het zeer moeizaam, maar hij ontkende, niettegenstaande de vele getuigenver klaringen, lets van de arrestatie van "chreuder af te weten. De procureur-fiscaal, mr Besier, zeide in zijn requisitoir uit éigen er varing te weten, dat deze verd. be hoort tot de meest verachte en meest gehate figuren uit Haarlem en omge ving tijdens de bezetting. Zijn optre den tegen hen, wier auto's' hij vor derde. was ruw en grof. Hij schroom de ook niet de bezitters mede te ne men naar de Feldgendarmerie. Het zwaarst weegt echter de beschuldi ging, dat v. d. Voet den jongen Schreuder heeft gearresteerd, waar door deze tenslotte den dood heeft gevonden. Dit achtte mr. Besier uit de getuigenverklaringen afdoende be wezen en hij eischte de doodstraf. Donderdag 15 N'ov. concerteeren ln het Kennemer-theater te Beverwijk Miep van Luin, piano; Renate Zwaar demaker, viool en Henrietta Hessels. Het reizen Ui Duitschland is een verschrikking. De treinen, waarmede de duizenden, door den honger gedwongende steden ontvluchten om elders voedsel en onderdak te zoeken, zijn overvol. De reizigers, die in de overvolle compartimenten geen plaats meer kunnen vinden, hangen aan de buitenzijde van de treinen of trachten zich een plaats te veroveren op de Immpers en de balcons. Geheele gezinnen bivakkeeren soms dagenlang in de stations, voordat zij een' kans krijgen mee te rijden. Bovenstaande foto is genomen op het Anhalter Bahnhof teBerlijn 26. Toen de twee mannen weer verder gegaan waren, liep Ling Khl Tong ook de zaal uit. Hij kwam ten laatste ergens boven op een gang terecht en toen hij vlak bij een hoek was, kwam daar opeens het hoofd van Robbei omheen kijken. Je kon zien, dat Robbei schrok, want hij trok zijn hoofd als de wind weer terug. Maar Llng Khi Tong schrok ook en verborg zich haastig in een klejn inhammetje voor een deur. En toen ge beurde het, dat zij alle twee tegelijk weer om hun hoekje keken en elkaar zoo zagen. Zij begonnen te lachen en daarop kwam Robbei maar heelemaal te voorschijn. „Zoo vader," zei hij, „ben je ook gevlucht voor den professor?" ..O nee," zei Ling Khi Tong. „Man met lang wit haar veilig opgesloten." Een avond in het Concertgebouw, waarvan het meest geslaagde deel de pauze is, moet wel een heel bij zondere avond zijn. Dit was hij dan ook inderdaad, toen Maandag de ex-politieke gevangenen op uitnoo- diging van N.V.H. voor een intiem feest bijeen waren. De gfoote zaal van het Concertgebouw had een metamorphose ondergaan en was ingericht met gezellige zitjes en aangekleed met palmen en varens Het was een interessant program ma dat den aanwezigen werd gebo- den.Eenige operasolisten en de decla- matrice, mevr. Annie de Hoog-Nooy werkten er aan mede. Het mannen- en jongenskoor van de St. Liduina- kerk, onder leiding van den heer P. Q. Wolff, luisterde den avond op met meerstemmig gezongen liede ren. Het voerde o.a. een bevrij dingslied uit, geschreven door J. Scheepens en op muziek gezet door J. Nibbering. Gedurende de pauze hadden de ex-politieke gevangenen gelegenheid met elkaar ih contact te komen en oude herinneringen uit den tijd van verschrikking weer op te halen. De bedoeling van Volksherstel, den band tusschen de aanwezigen onderling te verstevi gen, is zeer zeker geslaagd! Woensdag 14 Nov. spreekt de heer P. Bakker, gemeentelijk in specteur te Amsterdam, in de aula van het Kennemer Lyceum te Haarlem over „De nieuwe school" voor de leerkrachten, werkzaam bij het openbaar onderwijs in Haar lem, Bloemendaal en Heemstede. Deze bijeenkomst is bedoeld als inleiding voor de cursussen, die om de veertien dagen zullen wor den gehouden. Op deze cursussen, waarvoor zich ruim 200 onderwij zersfessen) opgaven, worden voor- loopig de volgende onderwerpen behandeld: a. globaal lezen, b. toe passing centre d'intérêt, c. zelf werkzaamheid bij het aardrijks- kunde-onderwijs. en d. de organi satie van de nieuwe school. Het werkcomité, dat de medewerking heeft ook financieel van de gemeentebesturen van Haarlem, Heemstede en Bloemendaal en van de rijksinspecties van het la ger en middelbaar onderwijs, zal eerst de mogelijkheden op het ge bied van onderwijsvernieuwing bestudeeren. waarna geleidelijk tot toepassing kan worden overgegaan, eventueel tot oprichting van proef scholen kan worden besloten. IA: DEM 2Velsen 3 94, SpaarndamBeverwijk 2 32, DE KStormvog. 3 3—4. 1B: Hillinen 2—Hoofdd. B. 5—0, RCH 4—Haar lem 3 A 52, Schoten 2EDO 4 3 0, DSKOG 2 52. IC: Z'meeuwen 4TYBB 3 8—1, EDO 3—HFC 3 2—3, RCH 5—Haarlem 4 24, Geel WitHalfweg 2 10. 2C: SV '34— TYBB 4 2—1, HBC 4DCO 2 0—4 2D: WD 2—HBC 3 8—0. 3A: VVB 3DEM 4 6—2, Velsen 5Water loo 2 11, Kennemers 5DEK 2 DEK n.o., DEM 5Beverwijk 3 03. 3B: O G 3BI.daal 4 9—2. 3C: NAS 2—HFC 7 50. 3D: DSS 2— HBC 5 6—5, Geel Wit 2RCH 10 34. 3E: BSM 2—Hillinen 3 42. 4A: Terrasvog. 4—DEM 6 2—1. 4B: VVH 4—NAS 3 3—2. 4C: HBC 6— Schoten 5 8—2. 4 D: Hillegom 4— Van Nispen, v. Nispen n.o. JAN VAN HOOF-WANDELTOCHT In aansluiting, op ons bericht over den Jan van Hoof-wandel- tocht, vermelden wij nog, dat als grootste groepen voor een prijs in aanmerking kwamen de groep van het Nlederlandsch padvindersgilde met een plaquette van den Noord- Hollandschen Wandelsport-bond en de jeugdgroep van de RK. Huis houdschool met een plaquette van „Haarlems bloei". Aan de gastvrijheid van sportieve Haarlemmers is het te danken, dat alle wandelaars van buiten de stad konden worden ondergebracht, een woord van hulde brengen wij aan de initiatief-nemers, het uitvoerend comité onder leiding van den heer Van Delden, het Roode Kruis on der leiding van adjudant Rohlofs en aan den heer Munniks, die zijn café als sitartlokaal beschikbaar heeft gesteld. De drie prijzen, be schikbaar gesteld door de Nieuwe Haarfemsche Courant, De Patriot en N.VJS., werden toegekend aan de groepen van D.E.M. en S.S.S., beide uit Beverwijk, en „De Ver kenners uit Nijmegen* Nederlandsche afgevaardigden zijn er mee accoord gegaan vredesbespre kingen te houden met Soekarno, al dus deelde de Britsche minister van staat Philip Noel-Baker Maandag avond volgens A.P- ln het Engelsche Lagerhuis mede. Hij voegde er aan toe: „Ik hoop, dat de besprekingen binnenkort aullen worden gehouden. Hij deelde het Huls mede, dat men hoopte een bijeenkomst te beleggen tusschen de Indonesische en Neder landsche leiders, onder wie Soekarno en dr. Van MoOk met luitenant- generaal Chrlstison, bevelhebber van de geallieerde strijdkrachten op Java, als voorzitter. Noel-Baker voegde er aan toe: „Maar voordat de bijeen komst kon plaats vinden, aldus deel de Soekarno Christion mede, achtte deze het noodzakelijk twee verga deringen in het binnenland bij te wonen, zoodat hij voor de bespre kingen niet vóór 15 Nov. beschik baar kon zijn. Het Lataourlid Hayden Guest vroeg den minister of het mogelijk was ruggespraak te houden met de „voor naamste geallieerden, de Sovjet-Unie, de Ver. Staten en anderen" omtrent Soerabaja. De minister antwoordde: „Het meest wen6chelijke lijkt men, dat er een overeenstemming wordt bereikt tusschen hen, die ter plaatse aanwe zig zijn en Zijne Majesteifcs regeering hoopt, dat dit zal kunnen geschie den, c-pdat recht en orde met het minste bloedvergieten zullen kunnen worden hersteld." Tom Driberg (Labour) vroeg- of Noel-Baker „zou trachten de vol macht van dr. Van Mook te verster ken en hem te vrijwaren van des'a- voueering en openbare beschimping door het Nederlandsche ministerie van BUitenlandsche Zaken." „Wij zullen alles doen wat ln onze macht ligt om een schikking te bewerkstel ligen op grond van een algemeene overeenkomst", antwoordde de mi nister. Maandag is in Tandjong Priok ge vochten. waar Indonesische benden de pakhuizen trachtten aan te vallen. Een opper-officier van de Britsche 49e brigade, waarvan generaal Mallaby de commandant was. verklaarde, dat de Indonesiërs Britsch-Indische soldaten die gewond in hun handen waren ge vallen, hadden verminkt, vrouwen en kinderen brandwonden hadden toege bracht en hospitalen, die duidelijk van Roode Kruis-teekens voorzien wa ren, aangevallen hadden. Verder meldt A.N.P.-Aneta, dat verminkte lichamen van Britsche en Britsch-Indische sol daten aan elkaar gebonden in de rivier waren gevonden. De Nederlanders, die uit de gevan genis van Soerabaja zijn vrijgelaten, verklaarden, dat zij 14 dagen hebben geleefd onder omstandigheden, die „nog slechter waren dan de 3'/2 jaar ln de zeer slechte Japansche kampen". Gewapende benden arresteerden in Soerabaja links en rechts Euro peanen en brachten ze naar het hoofdkwartier van de Pcmoeda (jeugdbeweging) waar zij beroofd en bedreigd werden. Zij moesten „Merdeka" roepen (vrijheid) en werden na dit tienmaal gedaan te hebben vrijgelaten. Anderen werden aan de razernij van de menigte overgelaten, die hen met speren en bajonetten doodde. Ooggetuigen vertellen, dat in den loop van den nacht van 28 Oct. de nationalisten een geweldigen aanval te Soerabaja hadden Ingezet. Tegen de geallieerden streden, zoo vermeldt A.P.P.. 20.000 Japanners met tanks en pantserwagens, bet „geregelde Indo nesische leger" en een menigte, die werd geschat op 120.000 personen. Van de vele Britsche officieren, die zich in de straten bevonden, wist slechts een enkele aan den massamoord te ontkomen. De menigte maakte zich meester van 20 militaire vrachtauto's, die Nederlandsche vrouwen en kinde ren vervoerden. Er waren geen over levenden. ondanks het heldhaftig ver zet der Britsch-Indische chauffeurs, die op hun post stieryen. Overeen komstige gevallen kwamen door de ge heele stad voor. Gevangen genomen Britsche soldaten en officieren werden gemarteld, verminkt en hun lichamen met geboeide armen in de rivier ge worpen. Deze wandaden culmineerden in den moord op generaal Mallaby. 20.000 man Japansche troepen, die, naar oorspronkelijk werd ge meld, op Oost-Java „vermist" werden, zijn terecht. Zij werden door de Indonesiërs ontwapend en zijn op het bogenblik geïnter neerd in Lawang, 60 km. ten Zuiden van Soerabaja. Op het daarvoor vastgestelde tijdstip is het Britsche schip „Mo- Het is ditmaal moeilijk een keuze te maken uit de zeer vele ingezonden stukken, die echter bijna alle de ge volgen van de geldsaneering en den nog niet-uitgeroeiden zwarten handel ben-effen. Op mijn bon krijg ik zelden (en dan nog maar heel weinig) fruit, maar bij sommige bakkers kan men panne koeken met appelmoes en dadelbrood jes koopen. Mijn vraag is. hoe komt zoo'n bakker aan dat fruit? Hij moet het zwart gekocht hebben, want an ders mag hij nooit voor een appelbol „slechts" 40 cent vragen. Deze dame klaagt er verder over, dat er wat de groente aangaat slechts keuze is tusschen worteltjes en andijvie, maar in een hotel kon zij kiezen tusschen bloemkool, spruitjes of spinazie met een eitje. Een groenteboer verborg onder een zeil een bloemkooltje van I 3,en wat spruitjes tegen 1.50 per pond. Schrijfster komt als moeder tegen deze practijken op, omdat den kinderen vitaminen onthouden wor den, terwijl „groote heeren" lekker kunnen eten. Wat de laatste opmer king betreft, deelt men ons mede, dat aan de markt veel te weinig najaars groente aankomt, om de bevolking ook maar voor een deel te voorzien. Daarom is het mogelijk, dat hier en daar in een restaurant wat te krijgen Is. hetgeen in de gezinnen niet ter tafel kan komen. Het dadelbroodje ligt meer lezers zwaar op de maag, omdat zij indertijd hun bon voor dadels niet gehonoreerd kregen, daar er niet vol doende was. Hier zal wel een andere kwestie een rol spelen, want anders was er zeker van overheidswege in gegrepen Een andere lezer vindt de straffe handhaving van de verkeersverorde- ningen wel nuttig, maar hij vraagt zich af, of er niet te veel gereglemen teerd wordt, waardoor er te veel toe ziend personeel aan het productieap paraat onttrokken wordt. Hij is geen vriend van ambtenaren, want hij meent, dat de helft van de rijksbu- reaux opgedoekt kan worden, omdat door deze instellingen alleen maar de ambtenarij ln de hand gewerkt wordt. Velen zullen het met hem eens zijn, maar als er kwaad in steekt, zal het zichzelf wel straffen. Een praetlsche opmerking wordt ge- reton Bay" uit Sydney naar Java vertrokken met 1600 Nederlandsche soldaten aan boord, zonder dat de bemanning een antwoord had ont vangen van den Britschen Zeelie den Bond of zij al dan niet den tocht moest maken. Sjahrir heeft Maandag aan United Press medegedeeld, dat hij „bijna klaar" was met het formeéren van een nieuw repuhlikeinsch „kabinet". De lijst was in feite reeds klaar. Hij gaf te kennen, dat tamelijk ingrij pende wijzigingen verwacht kunnen worden. Robert Kiek seint vernomen te hebben, dat de tegenwoordige „mi nister van Buitenlandsche Zaken" Soebardjo niet in het nieuwe kabi net zou worden opgenomen. „De na men der nieuwe ministers zullen ver rassingen blijken. De meesten zijn nieuwelingen voor hun taak." Soekarno is van zijn reis naar Mid- den-Java teruggekeerd en zal heden- morgen het nieuwe „kabinet" goed- keuren. De A.F.-correspondent Ralph Mor ton meldt, dat Soejurrno, Hatta en Sjarifoedin geruimen tijd met den sultan en prins van Djokjakarta en den sultan en prins van het oude koninkrijk Solo hadden geconfereerd. Volgens Morton had soekarno gezegd, dat hij tevreden was over de resul taten van de conferenties, „waarin de machtsverdeeling in de twee ko ninkrijken werd geregeld". De „Daily Mail" bespreekt ln een hoofdartikel de gebeurtenissen op Java en betreurt het dat „Engelsche oorlogsschepen, Engelsche vliegtuigen en Engelsche tanks worden gebruikt om den Indonesisehen tegenstand op Java te onderdrukken. Wij zullen Soerabaja bezetten, maar het zal een overwinning zijn, waarop wij niet trotsch kunnen zijn." Het blad geeft toe, dat de Engelschen de Nederland sche vrouwen en kinderen niet kun nen overlaten aan de genade van de hen hatende Indonesiërs, en dat de Engelschen zich niet terug kunnen trekken, zonder den moord op gene raal Mallaby te hebbéV gestraft, maar, zoo vervolgt de Daily Mail. „als wij dat zeggen, blijft het toch waar, dat wij ons in een zeer valsche positie hebben geplaatst. Wij zijn verwikkeld g'eraakt in een burger oorlog van een ander land en wij krijgen de blaam van beide zijden. Als zooiets met het Britsche empire gebeurde, zoU het erg genoeg zijn, maar Java is een Nederlandsch kind. Waarom zou het aan ons worden overgelaten het te wiegen?" plaatst ten aanzien van de lastige verkeerssituatie op het kruispunt KinderhuissingelZijlweg. Daar moe ten de voetgangers op vier punten achter hekken om den weg oversteken. Zij kunnen dan echter het verkeer om den hoek niet zien aankomen, zoodat men beter het oversteken op de hoeken kan toelaten. Deze lezer wijst er verder op, dat in vele steden het verkeer op een kruispunt gedwon gen wordt langzamer te rijden, doordat de straten reeds een eind voor dit punt vernauwd zijn. Deze gedachte zal ongetwijfeld door den commissa ris van politie bekeken zijn (of wor den), omdat dezen het verkeer te Haarlem bijzonder ter harte gaat, ook al zijn er weer lezers, die meenen, dat de commissaris niet voldoende rekening houdt met door den oorlog ontstaan force majeure. Tenslotte zit een abonnée volkomen ingeblikt"— omdat zij indertijd ln de courant gelezen heeft, dat men blikken moet bewaren en dat die zou den worden opgehaald. Zij vindt ook, dat de tijd weer gekomen is voor „Liefdewerk oud papier". Geboren: G. M. de Jongvan Eist z; A. Huijboomvan Dam d; A. E. M. KorsKoedijker d; G. Kuijpers Heeren d; M. C. CalvelageMcstert 2 d; J Lasschuitvan Dam d; G. C. M. OtteSteenkist d; G. A. Punt Cud z; H. A. J. van Óen Bogaard— Pieke z; M. A. Gomes-van Straten d. Overleden: C. M. Eijkelenboom Soomer, 62 j., Julianal.; W. Frielink OvermareJ, 77 j„ Regulierstr.; J. E. van DTUggenSmit, 72 J., Kamper].; M. DorstNieuwdorp, 71 j„ Haze- patersl.; H., 16 m z. van A. de Jong, Van 't Hoffstr. Ondertrouwd: H. W. A. Heldring en E. M. van Meeuwen; A. G. Ma thers en J. F. Bonnema; W. J. San ders en E. Everts Gehuwd: J. O. Schagen en J. E. Pennarts. Groenten- en FroitdistriDutie. 6 November: Het Plaatselijk Ver- deelkantoor van het Bedrijfschap voor Groenten en Fruit te Haarlem maakt bekend, dat de 5e distributie van diverse groenten, publicatie d.d. 1 November, is geëindigd- Aangevan gen werd de 6e distributie op bon 638 der Noodkaart van 250 gram gioenten, andijvie of spinazie of prei of sla of boerenkool of waspeen of bospeen; bevoorrading vindt plaats vanaf letter K. Indien alle hande laren bevoorraad zijn voor boven- staande distributie, zal dit weder 1 door ons gepubliceerd worden. Honderd vtff en zestig composities zijn ingezonden voor de muziekprijs- vraag, die door de gemeente Amster dam is uitgeschreven. De jury, be staande uit Eduard van Beinum. dr. K Ph. Bernet Kempers en Willem Pijper is thans met haar werkzaam heden begonnen. Directeur J J W Boerrlgter Waarn. Hoofdred.: Mr. L. Schlichting HILVERSUM I, 301 M. 7.01 Nieuwsber. 7.20 Ochtendklanken. 7.50 ochtendwijding. 8.01 Nieuws ber. 8.20 Gram.muz. 9.00 Radio- Baken 9.30 Waterstanden. 9.33 Franséhe Kamermuziek. 10.00 Muziek bij den arbeid. 10.45 „De Zonnebloem". 11.15 Kookpraatje. 11.30 Gram.muz, 11.45 Krijgsge vangenen uit het Verre Oosten 12.01 Populaire dansplaatjes. 12.30 Nederland gaat weer aan den slag 12 35 Orgelconcert. 13.00 Nieuwsber. 13.20 Gram. muz. 13.45 Radio-Baken. 14.30 Potoourrieën uit de oude doos. 15.15 Kwartier voor de vrouw. 15.30 Beroemde orkesten XIX. Pauze. Pl.m. 15 47 lezen uit eigen werk. Mathieu Berden. 16.31 Na schooltijd. 16.45 Muziek voor de jeugd. 17.00 Hollywood zingt. 17.30 Mededeelingen Nederlandsch Volksherstel. 17.35 Jazz-muziek van vroeger. 18.04 Ster van den Dag. I8.I5 Cabaret: „Zes en één kwart". 18.45 KrontjongmuzieÜ 19.00 Nieuwsber. 19.15 Reportage. 19.30 Progr. Nederlandsche Strijd krachten. 20.01 Nederland Herrijst 20 15 Brieven Londenschen corres- gondent. 20.30 Gram.muz. 2)1.00 oorspel. „Walvischjagers". 2200 Orgelspel. 22.15 Mensch en Maat schappij. 22.30 Boyd Neel Strijk orkest. 23.01 Nieuwsber. 23 15 Avondwijding. Wilhelmus. HILVERSUM IX, 415 M. 18-01 Nieuwsber 18.30 Sylvestre-trio. 19.00 Avondmelodietjes. 19.30 Kerkdienst. 20.30 Rosa Spier, harprecital. 21.00 De Patriot. 21 15 Eddy Walis 21.45 Avondwijding. 22.01 Nieuwsber. 22.15 Ensemble George Frank. 22.45 Zang. Wilhel mus.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 2