Overeenstemming over de
radio bereikt
DE GAULLE GAAT HEEN
Moeilijkheden voor
Nijmegen
Afgevaardigden der omroepen in bestuur
van Radio Nederland
Galaconcert van H.O.V.
De levende
tempel
Er bestaat nog steeds
een noodtoestand
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1945
PAGINA 3
DE WEEK IN VOGELVLUCHT
PROGRAMMASTOF WORDT
GERANGSCHIKT
STAD EN OMGEVING
Ledenconcert H.O.V.
Controle Bevolkings
register
Recollectieclub
Rest. M, N, O en P
R.K. Staatspartij
Bloemendaal
MAAK EEN KINDERHART
GELUKKIG
Wie helpt Nijmegen aan
speelgoed
Zeven caféhouders
verbaliseerd
PATER DAMASUS
Nationale directeur der
Derde Orde
N.A.G.voor het laatst bijeen
Liturgische weekkalender
Kerkwijdingsfeesl
Toen de hertog van Aumale na
de nederlaag bij Sedan den
verslagen maarschalk Bazaine
ter verantwoording riep en deze
Zich trachtte te verontschuldigen met
de woorden: „Maar er is niets meer
over, 'geen leger, geen geld en geen
regeering", antwoordde d'Aumale hem:
,,Maar er is nog een Frankrijk".
Het is, willen wij hopen, weer deze
karakteristiek Fransche vaderlands
liefde geweest, die de drie groote
Fransche partijen, de Republikeinsche
Volksbeweging (M.R.P.), de Socialisten
en de Communisten, hun onderling
krakeel heeft doen onderbreken om
éénstemmig de Gaulle te kiezen als
leider van Frankrijke nieuwe regee
ring.
Diep is deze eenstemmigheid in-
tusschen niet gegaan, en een funda
ment, Stevig genoeg om er een re
geering op op te trekken heeft zij
niet opgeleverd. Na inspectie heeft
de Gaulle zelf»» liever afgezien van
ook maar een proefneming.
De zwakke stee waren de commu
nisten Hun stem in de genoemde
eenstemmigheid was kennelijk met
tegenzin gegeven. Dat de Gaulle
eigenlijk hun man niet was, was
reeds gebleken tijdens de propagan-
da-actie, welke den algemeenen ver
kiezingen plus referendum van Zon
dag 23 October was voorafgegaan. De
communistische partij ried toen aan.
met neen te antwoorden op de tweede
vraag, of n.l. de bevoegdheden van
de te kiezen Grondwetgevende Ver
gadering beperkt zouden zijn over
eenkomstig de wenschen van de
Gaulle. D oppositie der communisten
tegen den generaal was echter van
aanzienlijk ouderen datum, niette
genstaande de partij met verscheide
ne leden in de onder zijn leiding
staande voorloopige regee'ring verte
genwoordigd wak.
Een onverwachte omstandigheid
heeft sindsdien aan de tegenstelling
tusschen de- Gaulle en de Fransch»1
communisten zwaarder gewicht ge
geven: de communisten kwamen als
de sterkste partij uit de verkiezingen
van October j.l. te voorschijn. Het is
bekend, dat de Gaulle, hoewel zich
boven de partijen houdend, toch de
Ideeën van één bepaalde partij het
naast staat: die van de Republikein
sche Volksbeweging, wel nader ge
kwalificeerd als christen-democraten.
Elen eerste poging van de communis
tische partij nu is erop uit geweest
de sociaal-democraten over te ha
len tot het gezamenlijk vormen van
pen uiterst-linksche twee-partijen-
fegeering Het socialistisch partijbe
stuur bleef echter bij het besluit, om
nóch met de communisten, nöch met
de volksbeweging een exclusief ver
bond aan te gaan. Terwijl zoodoende
de drie groote partijen over de détails
van een program voor een drie-par-
tjjen-bewina nog geen accoord had
den bereikt, gaf de grondwetgevende
vergadering Dinsdag j.l. de Gaulle
zijn regeeringsopdracht. Taktiek deed
ook de communisten voorstemmen,
wijl zij niet tegen den wil van het
volk, zooals die in de beantwoording
van de tweede vraag van het referen
dum tot uiting was gekomen, wilden
Ingaan, zij zijn echter achteraf met
hun prijs voor den dag gekomen:
communistische bezetting van één
der drie sleutel-ministeries, binnen-
landsche zaken, buitenlandsche za
ken of oorlog; een eisch, formeel niet
zwak gegrond op het feit, dat zij de
grootste partij zijn en op een vol
waardig aandeel recht hebben.
Dé Gaulle heeft echter vrij ondub
belzinnig te verstaan gegeven, dat
wat zakelijk aan de vervulling van
hun eisch, door hém, in den weg
staat, het verleden der communisti
sche partij is met zijn reputatie van
revolutionnaire en on-nationale ge
zindheid. Daarbij komt voor den post
van buitenlandsche zaken nog het
bezwaar van hun bijzondere verstand
houding met Moskou, welke de
Fransch-Britsche West-Europeesche
politiek in den weg zou staan.
Op de tegenstelling de Gaulle en
de communisten zijn nu de Gaulle's
formatiepogingen gestrand. Hoe
Frankrijk uit deze Impasse zal gera
ken, is nog niet te bezien: De Gaulle
gaat heen maar zal hij niet te
rugkomen?
De Engelsche politiek, die niet
de typische onbuigzaamheid
heeft van de andere Eïuropee-
sche landen wier politici
meestal leden geweest zijn van
verzetsgroepen, heeft deze week
een belangrijk succes geboekt door de
overeenstemming van de besprekingen
betreffende de atoomenergie. Het rea
lisme van Amerika was noodig om
de wellicht te idealistische opvattin
gen van den Engelschen premier Att-
lee wat te temperen.
Het resultaat is dan ook een meng
sel van deze twee „ismen" dat tot een
redelijk succes geleid heeft. Attlee, die
naar Washington ging met het voor
stel het geheim van de atoombom
aan een internationale organisatie
over te dragen, heeft in zooverre zijn
plan verwezenlijkt gezien, dat het ge
heim overgedragen zal worden aan de
..Vereenigde Volkeren". Dit gebeurt
echter niet voqrdat de organisatie der
Vereenigde Volkeren in staat zal zijn
den wereldvrede te verzekeren. Het
officieele rapport zegt niets over den
duur van dezen termijn. Blijkbaar
wil Amerika voorloopig het geheim
van de atoombom nog niet uit han
den geven. Overigens haastte het zich
er bij te verklaren, dat de geheimen
van de Industrieele toepassing der
atoomenergie niet zullen worden prijs
gegeven. Laten wij hopen dat deze
zakelijke kijk op de politieke situatie,
welke door de atoomenergie geschapen
is, een zakelijke oplossing gevonden
heeft.
De overstroomde gebieden op Walcheren komen droog. Deze
foto toont het aanleggen van een dam, welke straks tot voet
pad zal dienen voor de terugkeerende bevolking
(Foto Anefo-Blazer-F.)
Van bevoegde zijde vernemen
wij, dat besprekingen tusschen
de regeering en de omroepver-
eenigingen over den vorm van
den Nederlandschen radio-
omroep in overgangstijd uitein
delijk tot een gunstig resultaat
hebben geleid. Overeengekomen
is, dat de omroepvereenigingen
ieder met één afgevaardigde
zitting zullen nemen in het be
stuur der Stichting Radio Ne
derland in Overgangstijd (Ra
dio Nederland), terwijl zij daar-
Vrijdag 23 Nov., den dag, dat
het 700 jaar geleden is, dat Haar
lem zijn stadsrechten verkreeg,
geeft de H.O.V. een feestconcert
met een speciaal programma van
werken van Haarlemsche componis
ten. Ook de uitvoerenden zijn stad-
tn oud-stadgenooten. George Robert
draagt de sonata da Chiesa voor
orgel van Hendrik Andriessen voor,
Willem en Hendrik Andriessen
spelen de Passacaglia voor twee
piano's van Leander Sehlegel en
Willem Andriessen speelt een eigen
pianoconcert. Het orkest voert de
Kuhnauvariaties van Hendrik An
driessen en zes karakterschetsen
van Philip Loots uit. Dit geheel
Nederlandsch concert begint met de
feestouverture van J. B. van Bree.
Willem Andriessen dirigeert de wer
ken vóór de pauze, Hendrik An
driessen dirigeert de tweede pro
grammahelft.
De „Londensche" symphonie van
J. Hay dn, in D. gr. t. (no. 104). is
een zijner geniaalste werken. I-Iet
bevat onmiskenbare reminiscenties
aan den toen (1795) pas gestorven
Mozart. Andante en Menuet hier
uit werden door het H.O.V.-ensem-
ble onder leiding van Anton Kre-
lage bijzonder geacheveerd uitge
voerd. Aansluitend op dit prachtige
opus van Haydn droeg de cellist
Raphael Lanes het bekende en te
recht geliefde cello-concert voör,
eveneens in D. gToot. Wij mochten
opnieuw Lanes' bloeienden, rijken
toon bewonderen en de meesterlijke
beheersching van het instrument
bij een uiterst kunstzinnige opvat
ting en technisch volmaakte weer
gave. Na de pauze hoorden we, in
een fijne uitvoering Debussy's „Pré
lude a 1' après midi d' un faune" en
Cesar Franck's symphonisch ge
dicht voor orkest, vol machtige en
dreigende effecten, „Le Chasseur
maudit", naar de ballade van Bür-
ger. Ook met deze interpretaties
veel en welverdiend succes voor
gastdirigent en ensemble.
J. Scheepens.
Maandag 19 Nov, dienen zich
aian de H.B.S.-B, Zijlvest 27, voor
de controle van Ihet Bevolkings
register en de distributiestanikaart
te melden: Lub tot en met Mehl-
hop.
Z. H. Etxc. de Bisschop van Haar
lem heeft benoemd tot moderator
van bovengenoemde recollectieclub
rector H. M. J. Brans.
De nieuwe moderator zal Zon
dag a.s. ter kennismaking' de beide
oefeningen van kwart over drie en
kwart over vier leiden.
Maandag zijn aan de beurt voor
hföt afhalen van de nieuwe bon
kaarten het restant M, N, O en P,
Moederdankdag te
Bloemendaal
Uit dankbaarheid voor het bijna
onmenschelijke werk dat de moe
ders in den laatsten oorlogswinter
hebben moeten verrichten, heeft 'n
comité uit de parochie te Bloemen
daal een moederdag georganiseerd,
die voortreffelijk geslaagd is. Na
dat de kinderen gecommuniceerd
hadden, kwamen de moeders in de
H. Mis bijeen en des middags ont
vingen zij den moederzegen, waar
na een ontroerende bloemenhulde
volgde.
In „Campagna" vermaakten des
avonds bijna 200 moeders zich met
een programma van het klein-
kunst-gezelschap van Ton Rom-
bouts. Tusschen de verschillende
nummers kwam telkens een kind,
van klein tot groot, moeder bedan
ken voor haar zorgen, haar moed
en uithoudingsvermogen. Zelfs de
jongeman, die in Duitschland had
moeten werken, kwam daarbij aan
het woord.
Onder voorzitterschap van den
heer H- F. Heerkens Thljssen heeft
de afd, Bloemendaal van de R. k.
Staatspartij een vergadering gehou
den. Daar het oude bestuur zich
niet meer candidaat stelde, werd
een nieuw bestuur gekozen, waarin
zitting namen: P. A. M Haanappel,
voorzitter; Th. J. P. Róorda, secre
taris; R. N. Bolleman, H. J. van Es
sen en H. C. J. Huikeshoven. De
heer H. Kraetzer werd gekozen tot
afgevaardigde naar den Statenkring
en de R. K. Kamercentrale te Haar
lem.
Mr. F. P. Th. Rohling, wethouder
van Bloemendaal, sprak een kort
woord, waarin hij wees op de taak
van de herboren R.K.S.P., die twee
ledig is, n.l. het streven naar dat
gene, wat goed is en berust op waar
heid en rechtvaardigheid, en revo-
lutionnair optreden tegen het on
recht, dat nog alom in den lande
heerscht.
Een moeder uit het zwaar geteis
terde Nijmegen is ten einde raad.
Zij schrijft ons: „Al ruim een jaar
doe ik hier in de stad moeite
voor mijn dochtertje een pop, wa
gentje of wieg te bemachtigen. On
ze magazijnen hadden en, hebben
tot op heden nog niets van dien
aard. Mijn kind moet nog steeds
met het kapotte speelgoed van
haar vier grootere broertjes spelen.
Nu dacht ik bij mezelf; Haarlem
heeft Nijmegen geadopteerd. Mis
schien wilt u mij het genoegen
doen het volgende verzoek van mijn
dochtertje in uw krant te plaatsen.
Misschien zou iemand haar kunnen
helpen.
Wij voldoen graag aan hetgeen
deze moeder van ons vraagt en wij
hopen van harte, dat er onder on
ze lezers een is met een mild hart,
die aan dezen kinderwensch kan
voldoen.
„Ik ben drie jaar en kom aan
mijn Haarlemsche vriendinnetjes
vragen of zij een popje, wagentje
of wiegje voor mij zouden kunnen
missen.
Mammie betaalt het wel, want
Ik heb echte witte centjes in mijn
spaarpot. Ik moet altijd met het
kapotte speelgoed van mün broer
tjes spelen en dat is zoo vervelend."
Nu de St. Nicolaastijd aanbreekt
zouden de jongens en meisjes uit
Haarlem en omstreken nogmaals
kunnen toonen hoe goed zij het mét
de getroffen kinderen in het zui
den meenen. Allicht hebben zij wat
gaaf speelgoed over, waarmee zij
menig kinderhart in de verwoeste
plaatsen gelukkig kunnen maken.
En wie zoo'n goede daad kan stel
len, zal zelf ook een gelukkig St.
Nicolaasfeest vieren dit jaar.
On het begin van deze maand
heeft de economische dienst van
de politie te Haarlem, tezamen met
inspecteurs van invoerrechten en
accijnzen een controle gehouden in
een aantal café's te dezer stede.
Tegen ziev encaféhouders, die wa
ter aan den sterken drank toe
voegden, werd proces-ver ba al op
gemaakt, terwijl de spiritualiën in
beslag werden genomen.
naast de gelegenheid krijgen
de programmastof, elk voor
haar aandeel, zelfstandig voor
te bereiden.
De vergaarde programmastof zal
evenwel niet zonder meer uitgezon
den worden, doch zal in onderling
verhand worden gerangschikt en>
voorzoover het niet principieelen pro-
grammadeelen betreft, ook naar zijn
waarde worden beoordeeld door een,
door de Stichting aangewezen, eo-
ordinatie-commissie, zoodat geen
doublures ontstaan, de programma's
op hoe® peil blijven en deze de noo-
dige harmonie en het gewenschte
evenwicht vertoonen.
De Kerken zullen binnen gestel
de tijdsgrenzen over de uitzending
van kerkdiensten geheel zelfstan
dig kunnen beslissen. Verwacht
wordt, dat bij het cobrdineeren
van de programmastof zal blijken,
dat een aantal programmadéelen,
die vroeger gesehelden werden
voorbereid en uitgezonden, thans
door de Stichting als orgaan, waar
in de verschillende stroomingen
samenvloeien, zullen kunnen wor
den verzorgd.
Daarenboven zijn de uitvoering van
de programma's, het technische ap
paraat enz. geheel in handen van de
Stichting: Aldus zal een omroep ont
staan, waarin de saamhoorigheidsge-
dachte tot uiting komt. terwijl de
vóór den oorlog bestaande vrije
uitingsmogelijkheden behouden zui
len blijven, In belangrijke aangele
genheden van organisatorischen en
technischen aard, den omroep be-,
treffende, zal het Stichtingsbestuur
het beslissende woord spreken.
Gelijk bekend mag worden veron
dersteld, is deze regeling bestemd om
te werken in overgangstijd, d.w.z. tot
het tijdstip, waarop de normaal ge
kozen volksvertegenwoordiging in de
gelegenheid zal zijn gewees't haar
oordeel over het vraagstuk In zijn
geheel uit te spreken.
Als gevolg van de thans tot- stand
gekomen overeenstemming mag ver-
tvaelit worden, dat de benoeming van
de leden van het bestuur der Stich
ting binnen z.eer afzienbaren tijd zal
afkomen en de Stichting binnenkort
haar werkzaamheden zal kunnen
beginnen.
Pater Damasus, directeur der Sint
Fidelisvereeniging te Breda, is benoemd
tot nationaleh directeur der Derde
Orde en wordt ln verband daarmede
overgeplaatst naar Nijmegen.
De Nationale Advies-Commissie is
Vrijdag voor de laatste maal bijeen
geweest. De wnd.-voorzitter, de beer
Vorrink, deelde medé, dat, nu Dinsdag
a.s. de voorloopige Staten-Generaal
in functie treden, de taak van de
Nationale Advies-Commissie als ge
ëindigd moet worden beschouwd. De
minister-president, prof. ir. W. Scher-
merhorn, sprak daarna eenige woorden
van dank tot de leden.
ZONDAG 18 Nov.: Kerkwijding van
St. Pieter en St. Paulus, 2 van den
26en Zond. na Pinkst. (6den Zond.
na Driekon.). Credo. Praef. H. Drie-
vuld. Laatste Evang. v. d. 6en Zond,
na Driekon. MAANDAG 19 Nov.; H.
Elisabeth, 2 H. P'ontianus (uit de
nieuwe Mis der h. Pausen). Praef.
V. d Apostelen. DINSDAG 20 Nov.:
H. Felix van Valois. WOENSDAG 21
Nov.: O. L. V. Praesentatie. Credo.
Praef. H. Maagd. DONDERDAG 22
Nov.: H. Caecilia. VRIJDAG 23 Nov.:
H. Clemens (nieuwe Mis der heil.
Pausen: Introitus en Epistel uit de
oude Mis). 2 H. Felicitas. Praef. v. d.
Apost. ZATERDAG 24 Nov.; H. Joan
nes v. h. Kruis. 2 H. Chrysogonus
(Haarlem 3 v. d. Paus). Credo. ZON
DAG 25 Nov.: Laatste Zondag na
Pinkst. 2. H. Catharina. Credo. Praef.
H. Drievuldigheid. Utrecht: H. Ca
tharina, 2 v. d. laatsten Zond. na
Pinkst, Credo. Praef. H. Drlev. Laat
ste Evang. v. d. Zondag.
Wanneer de liturgie op bet feest
der Kerkwijding met buiveren-
den eerbied en ingehouden,
vreugde de grootheid van de
Kerk bezingt, dan strekt haar jubel
Zich verder uit dan het steenen ge
bouw en omvat zij in haar lofzang
heel het groote mysterie van „de hei
lige, Katholieke Kerk, gemeenschap
der heiligen."
De H. Kerk. die de zinnen niet
veracht, gebruikt gaarne het zintuig
lijke middel om den uit ziel en
lichaam bestaanden mensch, die de
ervaring der zinnen behoeft om gees
telijke kennis te vergaren, door de
uiterlijke aanschouwing tot geestelijke
verdieping te brengen. Haar Sacra
menten, uitwendige teekenen. worden
tot zeven stroomen van geestelijke ge
nade.
Zoo noemt de liturgie de Kerk een
„inaestimabile sacramentum". een
„onwaardeerbaar geheimenis". (Grad.).
Het kerkgebouw immers is het zicht
bare teeken van het nieuwe verbond
van God met ons. „Zie de Woonstede
Gods bij de menschen. Hij zal bij
hen wonen. En zij zullen Zijn volk
zijn en God zelf zal bij hen zijn als
hun God". (Ep.).
Het beeld van de Stad Gods, dat
sinds Augustinus algemeen gebruike
lijk werd bij de Christenheid, vinden
wij reeds bij St. Paulus, als hij schrijft:
„Gij zijt derhalve niet langer vreem
delingen en gasten, maar medeburgers
der heiligen en huisgenooten Gods".
(Eph. 2, 1922). Maar voor Paulus
was dit woord niet innig genoeg en
van het burgerschap der stede Gods
springt hij al aanstonds over op het
meer intieme huisgenootschap van
God. „Zijn huis zijn wij" (Hebr. 3. 6).
Doch het gewone beeld van een huis
is hem zelfs niet sprekend, niet le
vend genoeg om de gemeenschap tus
schen Christus en Zijn Kerk te ver
beelden en daarom wordt in zijn ge-
dachtengang dit huls tot een levend
organisme en schrijft hij. dat dit
huis, dit gebouw „crescit in templum"
(in het Grieksch: auxei eis naon) uit
groeit, „opgroeit tot een heiligen tem
pel in den Heer, in wien ook gij
wordt opgebouwd te zamen met de
anderen tot een woning van God in
den Geest" (Eph. 2, 19-22).
Bij St. Petrus vindt men diezelfde
gedachte van den levenden tempel als
hij schrijft (1. Petr. 2, 5) „Laat U
als levende steenen opbouwen tot een
geestelijken tempel, bestemd voor een
heilig priesterschap, dat geestelijke
offers brengt". In dit organisch le
vende en groeiende gebouw is Chris
tus de levende hoeksteen (id. 4). Op
de woorden van Petrus en Paulus,
deze beide zuilen der Kerk. grijpt de
liturgie terug als zij vandaag op het
Kerkwijdingsfeest der basilieken van
St. Petrus ed van St. Paulus in haar
avondhymne zingt van de hemelsche
stad Jeruzalem, zalige verschijning
van vrede, die uit levende steenen
zich tot aan de sterren verheft Door
de verbondenheid met dezen levenden
tempel, waarvan Christus de hoeksteen
is, worden ook de Christenen, die het
materiaal vormen, waaruit deze tem
pel is opgebouwd, tot tempels van den
H. Geest, tot levende woningen van
den drieëenen God.
Door de gebeds- en offergemeen
schap met deze H. Kerk groeien de
Christenen samen tot een voorhof van
God en daarom bidt de Kerk, dat
gelijk zij door den bouw van nieuwe
kerken „vooruitgaat aan stoffelijke
ruimte, zij zich ook door geestelijken
groei moge uitbreiden." (Postcomm.).
K. v
(Van onzen specialen verslaggever)
Nijmegen herstelt zich slechts
langzaam Want al mag de stad zich
dan droeve uitverkiezing de
derde zwaarst getroffen stad in den
lande noemen (na Rotterdam en
Den Haag) ten aanzien van de voor
ziening van materiaal blijkt hiervan
weinig of niets, aldus deelden be-'
stuursleden van het onlangs opge
richte Actie-comité „Opbouw Nijme
gen" ons mede. De dankbaar aan
vaarde hulp uit Haarlem en Zwolle,
die de Keizer Karelstad adopteer
den, kon den nood slechts ten deele
lenigen. Er Is nog geen materiaal
binnengekomen om noodwinkels te
bouwen en die moeten er toch spoe
dig zijn in het belang van den
Nijmeegschen middenstand, want
anders gaat binnenkort Nijmegen in
Arnhem winkelen, waar het zaken
centrum voor een goed deel gespaard
bleef. ET is nog geen hotel, er zijn
geen behoorlijke café's en restaurants
wij aten er in een verbouwde
garage, het eenige dat overbleef van
het Victoriahotel er is geen enkel
vertier voor de bevolking, na een
jaar ellende. En ondanks de samen
woning op groote schaal wonen er
nog 600 menschen in schuilkelders.
En natuurlijk hebben de bewoners
van de schuilkelders niet veel huls-
raad. Zij slapen dikwijls op stroozak-
ken od den betonnen vloer, of op
een veldbed.
Nijmegen moet echter roeien met
de riemen, die het heeft. Met wat
materiaal zouden we honderden wo
ningen weer bewoonbaar kunnen
maken, zeiden de menschen van het
Actie-Comité. Maar we hebben het
niet.
Zou het zgn, omdat de argelooze
bezoeker door Nijmegen kan rijden
langs de singels zonder al teveel
verwoesting te zien, dat de stad ver
geten dreigt te worden? Laat men
er dan van overtuigd zijn, dat de
indruk, dien men op de doorreis
krijgt, slechts die is van een potem-
kin-dorp, dat daarachter en daar
onder een noodtoestand bestaat,
zooals s'echts in enkele andere
plaatsen het geval la.
