Gedevalueerd menschenleven
onder nazi-bewind
Het stadsfeest
Filmkeuring
DE GAULLE GESLAAGD
PROGRAMMA
Nationaal ministerie gevormd
Laatste eer
ENCYCLIEK
Generaal Patch
overleden
Tenslotte was het leven minder waard
dan een handvol tabak
JHR. LOUDON
Voor bonnenlijst
Het weer
69ste JAARGANG No. 23400
DONDERDAG 22 NOVEMBER 1945
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
32 gefusilleerden in
Amersfoort bijgezet
over wereldvrede
verwacht
Vier ministeries zonder
portefeuille
Aardsche gerechtigheid
in Neurenberg
opvolger van dr. v. Mook?
(zie pagina 3)
van de evenementen, verbonden
aan de herdenking van het 700-
jarig bestaan van Haarlem als stad
DONDERDAG 22 NOVEMBER
VRIJDAG 23 NOVEMBER
NIEUWE HAARLEMSCHE COUR
Sinds jaar en dag zijn voor- en
tegenstanders van de film het
over één zaak volkomen eens:
de commercieele tendsnz der
droomfabrieken. Geen enkel keu
ringsinstituut in Amerika, Engeland,
Frankrijk of Nederland heeft ooit
kunnen bereiken, dat de fabrikan
ten van films nog andere motieven
erkenden dan die van het geld. Voor
hen is "de aanmaak van films een
kwestie van aflevering van artike
len. De filmproductie is een zake
lijke onderneming en niets meer.
De conclusie uit deze overbekende
en algemeen erkende stelling is deze,
dat verreweg de meeste films wor
den gemaakt om tegemoet te komen
aan een bepaalde smaak, aan be
paalde wenschdroomen en aan de
zwakheden van de menschen op al
lerlei -gebied. Het komt zeker voor,
en zelfs vrfj dikwijls, dat de film
kunstenaars er in slagen een film
tot stand te brengen, die aan dit
verwijt ontsnapt en nochtans vèel
geld opbrengt. In zulk een geval is
de fabrikant tevreden en met hem
de liefhebber van de goede film en
zelfs de maker van zulk een pro
duct.
Deze gevallen zijn echter uitzon
deringen en wanneer men dus de
filmproductie in haar geheel zou
moeten beoordeelen op ethische, mo
reels en artistieke gronden, dan zou
men wellicht verstandig doen met
den veiligsten weg te kiezen en alles
wat de filmpot schaft maar links te
laten liggen. Dit echter kan en mag
de bedoeling niet zjjn. Paus Pius XI
heeft over de film onder andere op
gemerkt. dat het voor de katholie
ken zaak is dit fascineerende en
zoo verspreide en geliefde instru
ment op de juiste manier te benut
ten Als het mogelijk is slechte films
te maken, is het ook mogelijk goede
films tot stand te brengen. En een
van de middelen daartoe, het meest
negatieve middel, is de strijd tegen
de slechte film. Hier ontstaan ech
ter groote moeilijkheden. Inplaats
van alle films te negeeren of af tc
raden, moeten de katholieken een
enorm aantal films van geval tot
geval beoordeelen en zoo kan het nu
en dan gebeuren, dat er onder de be
oordeelaars verschil van meening be
staat over de al of niet toelaatbaar
heid van een bepaalde film. Een
filmverhaal, dat voor jonge gemoe
deren ongewenscht is, kan voor vol
wassenen, die scherp onderscheid
vermogen te maken, aanvaardbaar
zijn. Deze opvatting vindt de lezer
In onze filmbesprekingen toegepast.
Aan een krant echter zitten twee
kanten. In de redactioneele kolom
men treft men de meening der re
dactie aan en op de advertentiepagi
na's is de adverteerder aan he) woord,
die zijn waren aanprijst. Nooit of te
nimmer mag een advertentie beslis
sen over bet redactioneele woord. Op
de film toegepast beteekent dit, dat
het optimisme van den bioscoopex
ploitant niet noodzakelijk tot gevolg
moet hebben, dat de redactie daar
mee instemt. Het komt herhaaldelijk
voor, dat een filmbespreking precies
het tegengestelde beweert van wat
de advertentie tracht te suggereeren.
Om deze tegenspraak te ontgaan
zou men kunnen besluiten geen en
kele filmadvertentie op te nemen en
dat zou.d'e eenvoudigste manier zijn,
maar in dat geval zouden de lezers
der katholieke bladen niet op de
hoogte gehouden worden van wat er
iu de bioscoopwereld te koop is (waar
de katholieken ongeveer zestig pro
cent van de bezoekers uitmaken)
en zouden de adverteerders van films
niet op gelijken voet met andere -ad
verteerders behandeld worden. De
eenige oplossing is dus de films te
keuren, een voor een en met groote
nauwkeurigheid, eerlijk tegenover de
bezoekers en eerlijk tegenover de
film.
Wanneer nu, zooals onlangs is ge
schied. een film wordt geadverteerd,
waarvan de redactie meent, dat zjj
aanvaardbaar kan genoemd worden
voor ontwikkelde menschen, die vol
doende onderscheidingsvermogen be
zitten, en wanneer dan den volgenden
dag deze redactioneele meening tot
uiting komt, dan kan de lezer veilig
zijn conclusie trekken. Het totale
beeld van deze filmaffaire is dan ze
ker duidelijk genoeg omlijnd om ver
gissingen te kunnen uitsluiten.
Nu wil het geval, dat de film in
kwestie jaren geleden door de ka
tholieke filmkeuring niet aanvaard-
Waar is verklaard en alle moeilijkhe
den zouden cUls vermeden zijn, wan
neer alle katholieke bladen deze uit
spraak zouden overnemen. Door
gaans is er ook eensgezindheid tus-
schen het officieel» keuringstnsti-
tuut en de katholieke bladen, maar
't kan voorkomen, dat er verschil van
meening is, om de eenvoudige reden,
dat men niet van iemand verwach
ten kan dat hij zich onder alle om
standigheden aal neerleggen bij een
meening, die niet in alle oprecht
heid de zijne ls. Zou men zonder
aarzelen zijn meening prijs geven bij
het vernemen van een tegengestelde
opvatting, dan zou men gemakkelijk
rot de onaangenaamste situaties
g,8raken- Men herinnert zich
wellicht nog 'n tweetal films die des-
tijds dooi de katholieke keuring wa-
ren goedgekeurd en door de katho
lieke pers werden veroordeeld. Onder
stel eens, dat de katholieke bladen
in die Jaren zich a priori hadden
neergelegd bij het oordeel van de
keuring, dan zouden deze films tot
groote schade van het publiek haar
tournee begonnen zijn. Het is daar
om goed, dat beide instituten, de
pers en de keuring waakzaam zijn,
dat zij zooveel mogelijk samenwer
ken maar dat zij niét blindelings
eikaars meen in,gen dekken.
Ook op deae wijze zal geen vol
maakte keuring Ontstaan, maar een
volmaakte keuring ls dan ook niet
Woensdagmiddag zijn onder zeer
groote belangstelling op de alge-
meene begraafplaats Rusthof te
Amersfoort de stoffelijke resten bij
gezet van de op 20 Juli 1943 en
4 Augustus 1943 door de Duitschers
gefusilleerde 32 ondergrondsche strij
ders uit het tweede ordedienstjproces
en uit het l.d.-(inlichtingendienst)-
proces.
De bijzetting geschiedde met mili
taire eer, waarbij o.a. ook afdeelin-
gen van de Koninklijke Marine aan
wezig waren.
Zeer vele militaire en burgerlijke
autoriteiten waren op de begraaf
plaats aanwezig H M. de Koningin
had zich laten vertegenwoordigen
door kapitein J. C. Buhrmann
Voorts waren aanwezig: Luitenant-
generaal Röell,' vice-admiraal Sloeve,
generaal-majoor H. A. Koot.
In de aula voerde luitenant-gene
raal Röell, die in Juni 1940 den orde
dienst heeft opgericht, het woord.
Hij herdacht in treffende bewoor
dingen de slachtoffers, die als hel
den voor het vaderland zijn geval
len en waarschuwde ernstig tegen
het gevaar, dat het vaderland hen,
die vielen zoo gemakkelijk vergeet
voor hen die leven, maar die soms
weinig doen.
LONDEN, 22 Nov. (Reuter).
Volgens een bericht van der.<
Romeinschen correspondent van
de News Chronicle zou Z. H.
de Paus het plan hebben in het
begin van het aanstaande jaar
een encycliek over de vereisch-
ten voor een blijvenden wereld
vrede uit te vaardigen.
Een van de overwinnaars in
den invasie-veldtocht, Iuit.-
generaal Alexander Patch, ia
na een kortstondige ziekte in
San Antonio (Texas) over
leden.
Patdh voerde het bevel over het
zevende Amerikaansdhe leger en
over de operaties, welke de landing
van geallieerde strijdkrachten op
de Pransche Middeliandsche Zee
kust in Augustus 1944 tot resul
taat hadden. Na de bevrijding
stond zijn leger in den Saar- en
Rijnsector.. Gedurende het voor
jaarsoffensief van dit jaar ver
overden zün troepen het Moezel
gebied; zij staken den Rijn over
bij Worms en trokken via Mann
heim en Heidelberg diep Duitsch-
land binnen.,
LONDEN, 21 Nov. (APP) Gis
teren is een schroefloos vliegtuig
van het type „Gloster Meteor" op
spoorlooze wijze van een Engelsch
vliegveld verdwenen.
bereikbaar. Van deze onvolmaaktheid
echter kan de een of andere ijveraar
wel eens gebruik maken om veront
waardigd in verzet te komen.
Wie op deze manier in troebel
water wil visschen, sticht weinig
goeds en bereikt doorgaans ook niet
wat hij zegt te beoogen. Daarom leek
het ons nuttig onae lezers met
enkeje aanteekeningen op de hoogte
te brengen van de wijze waarop wij
trachten de moeilijke kwestie van de
filmbeoordeeling op te lossen. Dat
hiervoor veel beleid noodig is, zal
men begrijpen en dat wij te allen
tijde dit beleid zullen betrachten tot
nut van ons katholieke publiek en
tot saneering van de film, willen wij
hier gaarne nog eens in het
vooruitzicht stellen.
Generaal De Gaulle is er in
geslaagd een nieuw kabinet te
formeeren, dat is samengesteld
uit zes socialisten, zes leden van
de Republikeinsche Volksbewe
ging, vijf communisten, twee
onafhankelijkcn, een radicaal
en een gematigde.
De Gaulle is regeeringschef en
zal tevens opperbevelhebber van het
leger zjjn en de leiding van de na
tionale verdediging op zich nemen.
Hij zal daarin worden bijgestaan
(Van onzen specialen verslaggever)
NEURENBERG, 21 Nov.
Onder het bewind der nazi's is
een menschenleven in toenemende
mate gedevalueerd, zoodat het ten
slotte minder waard was dan een
handjevol tabak, zegt Robert Jaok-
son, hoofdaanklager voor de Ver-
eenigde Staten in het proces tegen
de nazi-leiders, die terecht staan in
Neurenberg, wanneer hij in een be
toog, dat den geheelen dag duurt,
de verschrikkingen schildert van
het leven in de Duitsche concen
tratiekampen, een bewogen aan
klacht, waarin de deernis spreekt
met de millicenen, die in deze kam
pen systematisch zijn gekweld en
beleedigd in alles* wat hun nog
eenig besef kon schenken van men-
schelijke waardigheid en waarin de
walging .klinkt jegens hen, die voor
een groot deel hun welverzorgde
handen nooit zelf hebben bezoedeld
met het bloed van hun slachtoffers,
maar die hen willens en wetens met
koude .berekening hebben overge
leverd aan bloeddorstige fanatici en
aan het sadistisch uitschot der
menschheid, dat er niet_ huiverig
voor was de rol van beul en pijniger
te vervullen. Morgen of overmorgen
zullen wij deze gruwelen in de rechts
zaal zelf te zien krijgen, wanneer
daar ten aanschouwen van rechters,
verdachten, tolken en journalisten
de films zullen werden vertoond, die
de geallieerden hebben opgenomen
in de concentratiekampen, zooals zij
die b(j hun komst hebben aange
troffen. Deze beelden zullen u wel
een slapelcozen nacht bezorgen,
waarschuwde de Amerikaansche
aanklager, maar voor de bewijsvoe
ring is het noodzakelijk, dat het
gebeurt. Mannen als Sauckel, die
verantwoordelijk is voor de barbaar-
sche massadeportaties, en Jodl, dien
Nederland maar al te goed kent van
de beestachtige razzia's in Rotter
dam en Haarlem, wagen het zelfs
te beweren, dat zij met een rein
geweten voor God, de geschiedenis,
de menschheid en hun eigen volk
getuigen kunnen onschuldig te zijn
aan de tallooze misdaden, waar
mede zij hun geweten hebben be
zwaard.
De Indonesische propaganda be
richt, volgens U.P., dat de Neder
landers van plan zijn de politieke
leiding in Ned.-Indië te wijzigen.
Gezegd wordt, dat Van Mook zal
worden teruggeroepen en wordt op
gevolgd door jonkheer dr. Loudon,
den tegenwoordigen Nederlandschen
ambassadeur in Washington. Ook
de politieke adviseur, Van der 1*3as,
zou worden overgeplaatst.
XN
i ..li. -
Men zou zich bijna verbazen, dat
op zulk een mom-ent geen bliksem
in de zaal slaat, zooals dat gebeurde
in het Oude Testament, maar het
hemelsch gerecht werkt niet altijd
zoo prompt als de menscii soms zou
verlangen, en de aardsche gerech
tigheid, die zich hier in Neuren/berg
angstvallig bindt aan rechtsregels,
die door deze twintig verdachten
jarenlang eiken dag zijn vertrapt
en verkracht, maar waarop zij zich
nu niettemin durven beroepen, is
moeilijk en omslachtig, wel wat heel
erg vormelijk In haar streven naar
het vaststellen van een schuld,
waarvan het bewijs toch eigenlijk
niet meer behoeft te worden ge
leverd.
door een minister voor het leger,
Michelet (M.R.P.) en een minister
voor de bewapening, Tillon (com
munist)
De andere ministers zijn: Justitie:
Pierre Teitgen (M.R.P.), Binnenland-
sche Zaken: Adrien Tixier Social'st),
Buitenlandsche Zaken: George Bidault
(M.R.P.), Nationale Economie: Fran
cois Billoux (Communist), Financiën:
René Pleven (M.R.P.), Xndustrieele
Productie: Marcel Paul (Communist),
Landbouw en Voedselvoorziening:
Robert Tanguy (Socialist), Pu
blieke Werken en Transport: Jules
Moch (Socialist), Arbeid: Ambroiso
Croizat (Communist), Onderwijs: Paul
Giacobi (Radicaal), VoorlichtingAn-
dré Malraux (Onafhankelijk), Handel:
Eugêne Thomas (Socialist), Bevolking:
Robert Prigent (M.RP.). Opbouw:
Raoul Dautry (Onafhankelijk). Kolo
niën: Jacques Soustelle (Socialist).
Voorts zijn er vier Ministers van
Staat zonder portefeuille: Jacquinot
(gematigd), Vincent Auriol (Socialist),
Maurice Thorez (Communist) en
Francisque Gay (M.R.P.).
Zoo is De Gaulle als overwinnaar
uit de crisis gekomen en nu chef van.
een coalitie-regeering, die Frankrijk
de komende zes maanden zal leiden,
en zal beslissen over de nieuwe con
stituante voor de 4de republiek. De
Gaulle is er in geslaagd een eind te
maken aan zijn open conflict met de
communisten en de drie groote par
tijen bijeen te brengen in één kabinet.
De oplossing van het compro
mis voor zoover betreft de eischen
d^r communisten komt er op neer
dat de Gaulle vier staatsministe-
ries zonder portefeuille gecreëerd
heeft en daarvan elk der groote
partijen een gegeven heeft. Voor
zich zelf behield hij het nieuwe
Ministerie van Nationale Verdedi
ging met onder zijn {fezag een
M.R.P.-man en een communist
voor het leger en de bewapening.
Verwachting tot Vrijdagavond.
Meest zwaar bewolkt of nevelig.
Oostelijke wind, in het Noorden
lichte vorst des nachts, overigens
temperatuur om het vriespunt.
Zon onder 16.40. Maan 19.13-11.'Tl.
Zon op 8.14.
20.13 OFFICIEELE HERDENKINGSAVOND in
het Gemeentelijk Concertgebouw, met muzikale
medewerking van de H. O. V. en van de
Koninklijke Liedertafel Zang en Vriendschap,
dirigent Frits Schuurman. 1
9.00—9.30 CARILLONBESPELING (Groote Kerk)
door H. W. Hofmeester.
9.30 PROCLAMATIE van den wnd.-burgemeester
van het bordes van het stadhuis.
9.30 BOOMPLANTING door de leerlingen der
lagere scholen.
10.30—11.30 BIJEENKOMST voor de rijpere schooljeugd
in de Groote Kerk.
11.50-12.50 CARILLONBESPELING (Groote Kerk) door
Ferd. Timmermans.
15.00 OFFICIEELE OPENING der HISTORI
SCHE TENTOONSTELLING in het Frans
Halsmuseum.
15.00 ORGELCONCERT in de Groote Kerk door
George Robert, met medew. van Jo Vincent
en het C.O.V.-Koor.
15.30 RECEPTIE door het gemeentebestuur ten
stadhuize.
20.15 GALA-CONCERT in het Gem. Concert
gebouw,'met medewerking van Willem An-
driessen, piano; Hendrik Andriessen, piano:
George Robert, orgel, en het H.O.V.-orkest,
onder leiding van Willem Andriessen en
Hendrik Andriessen.
20.15 GALA-VOORSTELLING in den Stads
schouwburg. Opvoering van ,,De Spion van
den Prins' Romantisch Historiespel van J. van
Randwijk, door de Haarlemsche Tooneelclub.