„Handschoenen op Java
uitgetrokken
Radiostations te Soerakarta
en Djokjakarta bestookt
Onze boterpositie
DUIVELSCH HITTE-PROCES
NEURENBERG BEWIJST:
misdadigen toeleg van Nazi-regiem
Britsche
represaille
Het weer
LATE „VROOMHEID
Document over
Vênlo-incident
69ste JAARGANG No. 23403
MAANDAG 26 NOVEMBER 1945
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per weetë
ff
Weer in den aether
Opstand te Bandoeng?
Begrafenis gefusilleerden
te Rotterdam
Onderwijzers mogen zitting
nemen in gemeenteraad
Familie van Mussert
gearresteerd
D« Ambonneesche troepen
Damaskinos blijft
Familieberichten naar
Indië
Een beeld van wanhoop op het proces te Neurenberg. Da
eens zoo trotsche Rijksmaarschalk van het Derde Rijk, Her
mann Goering, op zijn nagels bijtend en voorover leunend
op de beklaagdenbank, schijnt niet veel belang in den gang
van het proces te stellen. Naast hem de indertijd naar En
geland gevluchte Rudolf Hess en de man, die verdragen sloot
en verbrak, al naar het hem uitkwam, von Ribbentrop
Prof. Sehermerhorn spreekt
tot Belg. journalisten
„Ons lot is voorgoed aan
elkander gebonden"
Twintig jaar K.R.O.
NIEUWE HAARLEMSCHE QURAN
Engelsche, met raketwapens uitgeruste Mosquito's hebben Zondag
voor het eerst op Java aanvallen gedaan op radiostations te Soerakarta
en Djokjakarta. Volgens een communiqué van het Britsche Hoofd
kwartier nemen de piloten als zeker aan, dat zij de stations vernietigd
hadden. Een zegsman van de 23ste Britsche divisie heeft verklaard, dat
„de handschoenen op Java thans zijn uitgetrokken," nu de Indonesiërs
zich aan tal van wreedheden hebben schuldig gemaakt.
Betreffende de aanvallen op de
radiostations Soerakarta en Djok
jakarta kan nog worden gemeld,
dat de vliegtuigen tevoren pam
fletten hadden uitgestrooid, waarin
de bevolking werd gewaarschuwd
de steden te verlaten Het radio
station van Soerakarta gaf de order
uit dat die pamfletten moesten wor
den verzameld en deelde mede dat
„wij om 9 uur onze uitzendingen
zullen hervatten". Sindsdien is het
station echter niet meer in de lucht
geweest. Op het radiostation van
Djokjakarta werden 13 raketbom-
men geplaatst.
Een Britsche zegsman gaf als
reden voor het vernietigen van de
radiostations het feit, dat deze sta
tions ^boosaardige propaganda" de
wereld inzonden, waardoor het volk
werden opgehitst om tegen de Brit
ten oorlog te voeren.
De radiostation» van Soerakarta en
Djokjakarta waren vannacht weer in
den aether op de gewone golfleng
ten. Zij zonden muzikale program
ma's uit en zeer korte toespraken.
Men heeft nog niet kunnen nagaan,
of de uitzendingen gegilleden van
de door raketbomraen getroffen zend
stations uit of dat de Indonesiërs
een mobielen zender gebruikten.
I»e hulpexpeditie; die uitgezon
den was om te zoeken naar pas
sagiers en bemanning van het op
8 kilometer van Batavia veronge
lukte Dakota-vltegtuig, lieeft In de
omgeving van de machine de af
grijselijk verminkte ïyken van de
inzittenden gevonden. Het aantal
slachtoffers is tot 25 gestegen. Brlt-
selie troepen hebben, volgens U.P.,
rte naburige dorpen als represaille
voor deze slachting kl' ascli gelugil.
Uit officieele bron is Zondag vol
gens A.P. vernomen, dat een „zorg
vuldig voorbereide" opstand van In
donesiërs te Bandoeng bij de Brit
sche autoriteiten ongerustheid wekt.
De toestand werd Zaterdagavond ern
stiger, toen het hotel, waar de geal
lieerde krijgsgevangenen en geïnter-
Zaterdagmiddag zijn te Rotterdam
onder groote belangstelling de stoffe
lijke resten bijgezet van veertien on-
dergrondsche strydete, die in 1942 en
1943 te Amersfoort gefusilleerd zijn.
Na een défilé van deputaties van
verschillende vereenlglngen en in
stanties langs het bordes van de
beurs aan den Coolslngel, vertrok de
stoet omstreeks drie uur naar Croos-
wijk. Hier herdacht burgemeester Oud
de gevallen helden.
De onderwijzer H. B. Kleine te
Zutfen werd gekozen tot lid van
den gemeenteraad Naar het oor
deel van B. en W. was het raads
lidmaatschap onvereenigbaar met
het beroep van onderwijzer. De heer
Kleine is toen in hooger beroep ge
gaan, met gevolg, dat hij nu zijn
plaats in den tijdelijken raad kan
innemen.
De weduwe van overste Mussert,
die in de Meidagen van 1940 bij
den Moerdijk werd doodgeschoten,
passeerde dezer dagen met twee ge
trouwde dochters en haar vijf kin
deren den grenspost bij Glanerbrug.
D** dames bleken lid te zijn geweest
van de N.s.B., waarop zij door het
veiligheidsdetachêment in hechtenis
werden genomen.
neerden zijn ondergebracht, aanhou
dend werd beschoten en de electricl-
teit en telefoonlijnen werden afge
sneden. In de Britsche verklaring
werd gezegd, dat de Gurkhas snel op
treden. om de extremisten onder
contröle te krijgen en inderdaad wa
ren zij Zondagavond de situatie
meester.
Zaterdagavond hebben Engelsche
troepen zich vrijwel geheel mees
ter gemaakt van Soerabaja, twee
weken, nadat zij begonnen waren
de stad van vijandelijke Indone
siërs te zuiveren. Een gevangen
genomen Indonesisch officier heeft
verklaard, dat omstreeks 5000 In
donesiërs in deze campagne ge
vallen zijn.
In Batavia zijn de straatversper
ringen opgeruimd: de stad is rusti
ger, „hoewel verre van normaal".
Indonesiërs hebben getracht, met
behulp van 200 kleine vaartuigen,
een landing uit te voeren aan den
oever van het meer bij Ambarawa,
waar geallieerde troepen de evacué's
uit het platgebrande kamp bescherm
den De gevechten namen in hevig
heid toe. Na de landing hebben de
Indonesiërs de nabijgelegen gevange
nis bezet, waar zjj door tanks en
artillerievuur uit verdreven zlln
Te Semarang hebben de Britten
een aanval van duizenden Indone
siërs afgeslagen.
Er is geen sprake van. dat de
Ambonneesche en Menadoneesche
troepen van het Ned.-Indische le
ger van Java zullen worden ver
wijderd. Tijdens een interview
heeft admiraal Helfrich verklaard,
dat Inzake de toekomstige activi
teit van deze troepen nog bespre
kingen gaande zijn.
Op de „Nationale Indonesische
conventie" is een resolutie voorge
steld, om te protesteeren tegen de
aanwezigheid van het B'rltsche le-
aer op Java en voor te stellen, dat
dit leger door een gemeenschappe
lijke Australische en Iftmerikaan-
sche macht vervangen wordt.
Nadat aoofwel Bevin als de ambas
sadeur van Amerika in Griekenland
er bij den regent Damaskinos op
hadden aangedrongen, niet af t?e
treden, is deze op zijn besluit terug
gekomen.
Weersverwachting tot Dinsdag
avond: Aanvankelijk buiig weer
met kraclitigen Noordelijken
wind, later afnemende en naar
Zuid-West terugibopende wind,
matige temperatuur.
Zon onder 16.36. Maan 0.02—
14.17. Zon op 8.20.
n
Goering en 14 andere nazi-
bonzen hebben Zondag in de ge
vangenis een Lutneraanschen
kerkdienst bijgewoond. Bl.j het
bidden klonk de stem van den
generaal van de Luftwaffe lulde
boven die der anderen uit. Het
was de eerste maal, dat den nazl-
letders vergund was gemeenschap
pelijk aan een godsdienstoefening
deel te nemen. Tot nog toe moch
ten de geestelijken de gevangenen
slechts afzonderlijk bezoeken. De
Lutheran 11 sche godsdienstoefening
werïl in een cel gehouden, waar 'n
eenvoudig altaar was opgesteld en
waar de gevangenen op enkele
harde houten banken konden zit
ten.
Hess, Rosenberg en Streicher
bUjven den godsdienst ook In hun
gevangenschap vijandig gezind.
Von Papen, Frank en Sevss In-
Ijuart daarentegen haddén be
hoefte aan een katholieken dienst.
Frank, die ln Polen tallooze
priesters heeft laten doodschie
ten, heeft verklaard, dat hij „de
vertroosting der Kerk" noodig
had.
Veehouders, die tot dusver met
hun gezinsleden op margarinebon
nen boter ontvingen, zullen met
de overige consumenten worden
gelijkgesteld. Het gevolg hiervan is,
dat de verstrekking van boter aan
kinderen tot en met vier jaar den
geheelen winter met het huidige
rantsoen zal kunnen worden vol
gehouden en dat aan alle overige
consumenten waarschijnlijk nog
driemaal de gebruikelijke hoeveel
heid van 125 gram boter zal kun
nen worden verstrekt.
Afzenders van familieberichten
wordt met nadruk aangeraden hun
antwoorden op de ontvangen F.b.-te
legrammen uit Indië zoo spoedig mo
gelijk aan de P.T.T.-kantoren, resp.
telegraafkantoren aan te bieden, op
dat deze berichten nog met het vlieg
tuig kunnen worden verzonden.
De Duitsche kolo
nel Killinger, be
rucht om het
kamp met de „zweet-
•camers", waar gevan
gengenomen Ameri-
kaansch en Brttseh
vliegpersoneel onder
gebracht werd, om ver
volgens ln cellen, als
ovens zoo heet en be
kleed met asbest,
gemarteld te worden
teneinde wat uit hen
te krijgen, zal Maan
dag met vier leden van
zijn staf voor het ge
recht verschijnen.
De warmte werd
verspreid door een ver
borgen electrischen re
flector, die een enorme
hitte gaf. Er waren 240
cellen in het kamp.
Gevangen genomen
vliegers, die weigerden
meer los te laten dan
hun naam, rang en
soldatennummer, wer
den gedurende 14 da
gen in volledige afzon
dering opgesloten. Aan
het einde van den ze
venden dag werd een
„Zweetcellen
in
gevangenkampen^
aanvang gemaakt met
het duivelsche hitte -
proces.
De cel werd langza
merhand verhit tot op
een temperatuur, dat
de mannen snakkend
naar adem op den
vloer lagen om maar
een beetje frissche
lucht door de naad on
der de deur te krijgen.
Indien de vliegers er
dan in toestemden,
valsche Roode-Kruis-
vraagfcrmulieren in te
vullen, die volgens de
Duitschers voor de fa
milie bestemd waren,
werd dit soort van ver
warming afgezet. Maar
de formulieren waren
van een zoo in het oog
loopend militair ka
rakter, dat de mannen
deze zelden invulden.
Gewoonlijk werden de
gevangenen dan na
twee weken naar de
gewone kampen gezon
den.
Onder de getuigen
bevinden zich ongeveer
tien jonge mannen van
de Britsche RAF die
per vliegtuig naar het
Britsche militaire ge
rechtshof zullen komen
om daar te getuigen
van hun beproeving in
het „zweethok", waar
het metaal van hun
slaapbank zoo heet
werd dat zij het niet
konden aanraken.
(AP.)
Hoe in de Berlijnsche Nazi-pa-
leizen over dood of leven van mil-
lioenen werd beslist, blijkt steeds
duidelijker uit de doGumentin van
Neurenberg. De stukken ioonen hoe
Hitier en zijn satellieten sinds 1933
uitsluitend den oorlog tot een doel
van hun politiek maakten. Zij wa-
zich bewust van de draagwijdte van
hun misdadigen toeleg', zooa's b.v.
bewezen wordt uit een memoran
dum van 2 Mei 1941 inzake de voor
bereiding van den aanval op Rus
land, waarin gezegd wordt.
„De oorlog kan alleen worden
voortgezet als de geheele gewa
pende macht in het derde jaar
van den oorlog door Rusland
gevoed wordt. Er is geen twijfel
aan, dat als gevolg hiervan vele
millioen menschen zullen ster
ven van honger, wanneer w(j
uit Rusland dingen halen, die
wij noodig hebben."
In 1937 zei Hitier ln de Rijkskan
selarij tot eenige medewerkers, dat
Duitschland niet moest afsturen
op een volledige overwinning van
Franco in Spanje, doch meer ge
ïnteresseerd was bij een lang voort
duren van den burgeroorlog. De
spanningen in de Middellandsche Zee
moesten' gehandhaafd blijven, zoo
dat Duitschland ervan kon profi-
teeren om de Oosten rij ksche en
Tsjechische kwestie „od te lossen."
In 1939 waren Duitschland® finan
ciën in een volkomen desolaten toe
stand. Er was een deficit van mil-
lioenen Schacht zag de naderende
inflatie tegemoet. De catastrophe
was voor de leiders ovenwei geen
probleem, omdat de rooftocht het
sluitstuk van hun economie moest
worden.
Hoezeer zij waren opgelucht toen
het doel eindelijk nabij kwam, blijkt
uit een zeer merkwaardige opmer
king in een verslag van een ge
heime zitting van de kopstukken
waarin Von Brauchitsch de plannen
voor den aanval op Polen ontvouwde
en zeide, dat het een actie van enkele
weken zou worden Goering sprong
aan het einde van deze zitting op de
tafel en voerde een vreugdedans uit.
In de documenten komt ook liet
incident van Vcnlo op November
1939 voor, waarbij Duitschers op
Nederlandsch grondgebied eenige
Fngelschen gevangen namen en een
Nederlandsch officier doodden.
Op 23 November 1939 hield
Hitier een rede over de politieke
situatie voor alle opperbevelheb
bers, waarbij hij. sprekend over
de gevaren, die het Ruhrgebied
konden bedreigen, zeide: „In
België en Holland is ieders sym
pathie voor Enggeland en Frank
rijk. Denk aan het incident te
Venlo; de mam die werd doodge-
geschoten, was geen Engelsch-
man, doch een Nederlandsen staf
officier. Dit hebben wij verzwe
gen in de pers. De Nederlandsche
Regeering vroeg uitlevering van
het lichaam van den Nederland-
schen officier. Dat ls een van
haar grootste domheden. De Ne
derlandsche pers noemt het Inci
dent in het geheel niet meer. Op
een gegeven oogenbllk zal ik daar
van gebruik maken om myn actie
te motlveeren."
Hitier zeide voorts, dat hij Frank
rijk voor wilde zijn met een inval in
België. „Mijn beslissing ët^at vast. Ik
zal Engeland en Frankrijk op het
gunstigste oogenbllk aanvallen. Het
schenden van de neutraliteit van
België en Holland ls daarbij ven geen
beteekenis. Niemand zal daarover
spreken als wij gewonnen hebben.
Wij zullen de schending van de neu
traliteit niet op een zoo idiote ma
nier laten blijken ais in 1914."
Iedere hoop op een compromis
noemde Hitier kinderlijk. Het ging
volgens hem niet over het lot van
nazl-Dultschland. maar over da
vraag, wie Eurona ln de toekomst
zou overheerschen.
„Voor Efclgië ls de bevrijding
op voordeeliger wijze gekomen
dan voor Nederland. Wij heb
ben een barren oorlogswinter ach
ter den rug. waarin ongeveer
50 000 menschen van honger ziin
omgekomen. Op het oogenblik
staan de lage landen aan de zee
leder op eigen wijze voor gelijk
aardige problemen van herstel en
opbouw", aldus prof. Schermer
hom tijdens een diner, aangebo
den door den R.V.D. aan Belgi
sche journalisten.
Wij wonen naast elkaar, zoo ver
volgde spr., en zoo wij ooit gedacht
I hebben gescheiden te leven, moet
die gedachte verdwijnen. Ons lot is
voorgoed aan elkander gebonden.
Neutraliteit en zelfstandigheid ln
klassieken zin is onmogelijk gewor
den. Fan "root deel van Bel.
glë srr-a'n dezelfde taal alk
wij. Wij hebben reeds eenmaal onze
taal vereenvoudigd, zonder met
België overleg te plegen. Nu doen.
wij dat wil en aldus krijgen onze
plannen op dat gebied meer kans
op succes. Ook-andere banden op
cultureel gebied moeten in de toe
komst worden ontwikkeld.
Zondag j.l. was het 20 jaar gele
ien, dat de Kaïh. Radio-Omroep zijn
taak begon, welk feit dcor het per
soneel in een intieme bijeenkomst
is herdacht, 's Morgens was men te
zamen gekomen in de St. Anna-
kapel te Hilversum, waar de nieuwe
voorzitter van den K.R.O.. prof. dr.
J B. Kors O.P., een plechtige H.
Mis celebreerde. Na afloop vosrd-en
bij een gezamenlijk ontbijt verschil
lende sprekers het woord.
Het bouwen van een nieuwe
spoorbrug over de Maas te Bugge-
num is bijna voltooid. Zaterdag 1
December zal de eerste kolentreln
over de brug rijden en via Den
Bosch en Nijmegen rechtstreeks
naar het Noorden van ons land
gaan.