Nieuwe conferentie in
Singapore
Bezoek van dr. Van Mook aan
ons land in overweging
Behandeling van aanvalsplan
tegen Cechoslowakije
Regeeringsverklaring
Mgr. Aerts, slachtoffer
Japansche terreur
van
AMERIKA'S VLOOT
MGR. M. H. LUCAS
Een lijst van „incidenten" moest de
agressie rechtvaardigen
69ste JAARGANG No. 23410
DINSDAG 4 DECEMBER 1945
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
KAMPONGS AFGESTRAFT
Evacuatie van vrouwen
en kinderen
Het weer
Verklaring van Labuur
Over het z.g. interview
met prof. Logemann
NL-301 te Batavia
PROCES NEURENBERG
Truman's tractement
wordt wetenschappelijk
geconserveerd
Onderhoud met Apostolisch
Delegaat
Algem.-vereeniging voor
Bloembollencultuur
De voorzitter, dr. A. J.
Verhage, herkozen
NIEUWE HAARLEMSCHE
Mountbatten, de geallieerde
bevelhebber in Zuidoost-Azië, zal
Donderdag in Singapore een be
langrijke conferentie presideeren
aangaande vraagstukken Java en
Indo-China betreffende, waarbij
ook veldmaarschalk Brooke, chef
van den gcneralen staf van het
Britsche Imperium, aanwezig zal
zijn.
Verder zullen de conferentie bij
wonen: de Britsche commandanten
op Java en in Indo-China, gene
raal Christison en gen.-majoor
Gracey, met generaal Leclerc, als
vertegenwoordiger va/n de Fran-
schen, en dr. Van Mook en admi
raal Helfrich, als vertegenwoor
digers van de Nederlanders.
Dit zal de eerste ontmoeting zijn
tussehen Brooke en de Nederland-
sche en Fransche koloniale be
stuurders.
's-GRAVENHAGE, 4 Dec. Naar
aanleiding van toet bericht, he
denmorgen in de „Times" over
een bezoek, dat dr. H. J. van
Mook binnenkort aan Nederland
zal brengen, verneemt de Indi
sche redacteur van AJNTP.-Aneia
uit gezaghebbende bron, dat de
mogelijkheid hiertoe inderdaad
in overweging is. In Den Haag is
echter op dit oogenblik nog geen
enkel bericht omtrent het tijd
stip van de komst van den Lui
tenant-Gouverneur-Generaal ont
vangen. Vermoedelijk speelt het
vertrek van dr. Van Mook naar
Singapore In de berichtgeving
een belangrijke rol.
TJit naam van de Indonesische
„regeering" heeft Sjahrir aan gene
raal Christison zijn spijt betuigd
over de gebeurtenissen te Tjakoeng
nabij Meester Cornelis, waar een
aantal geallieerde soldaten gevan
gen genomen en vermoord werd,
verder over het gebeurde te Besaki,
fwaar 22 Britsche en Indische sol
daten werden afgeslacht en een
onbekend aantal Europeanen ver
dween, alsmede over de aanvallen
van. Indonesische extremisten op
de vrouwenkampen te Anitarawa.
Sjahrir schreef deze incidenten toe
aan „het elkaar niet begrijpen van
bezettingstroepen en het volk."
Maandag' hebben Britsche troepen
te Bandoen^ de kampongs afgestraft
Van waaruit de Indonesiërs de laat
ste dagen herhaaldelijk het Borro-
maeus-ziekenhuis en Europeesche
huizen In de omgeving daarvan aan
vielen. Tevens werd zonder tegen
stand het departement van Publieke
Werken en het Postkantoor bezet.
In het Britsche Lagerhuis is Maan
dag bekend gemaakt, dat het Roode
Kruis in Batavia zeer bezorgd is over
het lot van de vrouwen en kinderen,
tengevolge van de Indonesische op
standen. Majoor Guy Lloyd (Unio
nist) vroeg minister Attlee, of hij het
beroep van den voorzitter van het
Roode Kiuis, om 200.000 personen,
die volgens majoor Lloyd gevaar lie
pen ontvoerd of vermoord te worden,
te- evacueeren. In overweging had
genomen. Hector McNeil, onder
staatssecretaris van Buitenlandsche
Zaken, antwoordde namens den mi
nister, dat hij het persbericht van
het beroep gezien had, doch dat het
hem niet officieel had bereikt.
Middelerwijl, vervolgde hij, had
de Britsche ambassadeur in Den
Haag opdracht ontvangen de Ne-
derlandsche regeering te polsen
over het vraagstuk van de eva
cuatie. Dit was het resultaat van
een ander beroep van vrouwen uit
het vrouwen-kamp in Batavia.
McNeil zeide nog: „Het ig nog
ii i. dutc'eliik, hoeveel personen
hierbij betrokken zijn." Majoor Lloyd
.Verwachting tot Woensdag
avond:
Geleidelijk toenemende wind.
aanvankelijk uit Zuidelijke rich
ting, later ruimend naar West,
ti|deU[k regen, later brekende be
wolking en enkele buien. Zelfde
temperatuur.
zon onder 16.30. Maan 8.09—
16.31, Zon op 8.31.
verklaarde: „Het onmiddellijk drei
gende gevaar is, dat een groot aantal
van die vrouwen en kinderen zich
blijkbaar in het binnenland bevin
den, en dat het niet zoozeer een
kwestie is, hoe ze uit het land te
krijgen, als wel hoe ze naar een vsi-
lia- gebied te brengen, waar de En-
gelschen ze kunnen beschermen."
Een Nederlandsch woordvoerder
heeft, volgens A.P., verklaard, dat
30.000 ton levensmiddelen, kleeren
en geneesmiddelen, bestemd voor
hulpacties in Ned.-Inaië, reeds we
ken ln Australische pakhuizen lig
gen, omdat de bootwerkers weige
ren de voor Java bestemde goede
ren in de schepen te laden.
Deze zegsman, die de in- en ex
portorganisatie van de Ned.-Indische
regeering vertegenwoordigt, aaide ver
der, dat zich onder deze goederen
3000 ton medische en groote hoeveel
heden Rcode-Kruis artikelen bevon
den. De voorraden hebben een
waarde van 7.000.000 pond. Alléén in
Sydney liggen acht grootè pakhuizen
tot aan het dak toe vei met meer
dan 15.000 ton.
Arthur Henderson, onderstaatsse
cretaris voor Indië, heeft medege
deeld, dat de langverwachte verkla
ring van de Labourregeering over
Indië vandaag, Dindag. in het La
gerhuis zal worden afgelegd,
's-GRAVENHAGE, 3 DECEMBER
De Regeeringsvoorlichtings-
di-enst deelt het volgende mede:
Ten einde misverstanden weg te
nemen, welke schijnen te zijn ge
rezen tengevolge van de radio-uit
zending betreffende Nederlandsch-
Indië, door den heer Chester Wil
mot voor de B.B.C. op 28 Navemjber
gehouden, stelt de Nederlandsche
regeering er prijs op duidelijk te
maken, dat geen verklaring over
het regeeringsbeleid is afgelegd
tegenover den heer Chester Wil
mot door den minister van Over-
zeesche Gebiedsdeelen. De uitzen
ding, die een persoonlijke weergave
was van een gesprek, dat zes dagen
tevoren plaats had, trek zekere on
juiste conclusies, waarvoor prof.
Logemann geen verantwoordelijk
heid kan aanvaarden. De politiek
van de Nederlandsche regeering
blijft zooals zij is uiteengezet in de
verklaring van 6 November en is
gericht op een vreedzame oplossing
van het probleem.
De NL-301 is 2 December te
Batavia geland.
De N. L. 304, onder commando van
Veenendaal, vertrok Zaterdag van
Schiphol, arriveerde Zondag om 13 uur
G.M.T. te Cairo en is om 22 uur
G.M.T. vandaar weer vertrokken.
SR?- ><t
De drie mannen, wier namen eiken dag in het nieuws uit Indonesië ge
noemd worden, de drie mannen ook van wier beleid en tact het wel en
wee van ons Indië in de naaste toekomst voor een met gering gedeelte
zal afhangen: generaal Christison, Sjahrir en dr. Van Mook. Zij poseerden
voor den fotograaf tijdens de conferentiedie op 17 November j.1te Batavia
helaas zonder veel resultaat gehouden werd.
Na den overval op Oostenrijk is
gisteren in Neurenberg de Duit-
sche overval op Cechoslowakije be
handeld.
De Amerikaansche aanklagers
bewezen Maandag, dat vier maan
den voor „München" Hitier reeds
besloten had tot de onderwerping
van Cechoslowakije en dat hij reeds
toen alle militaire voorzorgen had
getroffen, die voor dat besluit noo-
dig waren. Op 30 Mei 1938 plaatste
Hitier zijn handteekening onder
het aanvalsplan tegen Cechoslowa
kije. Alles was tot in de kleinste
bijzonderheden geregeld en een
lijst van „incidenten", die een aan
val zouden kunnen rechtvaardigen
was zorgvuldig opgesteld.
Voorts werd verklaard, dat
het van essentieel belang was
dat in Cechoslowakije een
James Curley heeft de Kamer
van afgevaardigden een wetsont
werp voorgesteld, waarbij het
tractement van den president
der Ver. Staten van 75.000 tot
100.000 dollar wordt verhoogd.
Zijn andere vergoedingen worden
daardoor van 25.000 op 60.000
dollar gebracht. Bovendien is de
president vrijgesteld van inkom
stenbelasting. In de toelichting
wordt gezegd dat de tegenwoor
dige president, anders dan zijn
twee voorgangers, niet beschikt
over een particulier vermogen,
terwijl de verplichtingen, aan zijn
ambt verbonden, steeds toene
men. De bedragen, die hem tot
dusver werden toegekend, zijn
niet voldoende gebleken.
Zooals reeds Inder
tijd gemeld, is de
Apostoiisch-Vica-
ris van Nederl.
Noord-Guinea, Mgr. J.
Aerts, met dertien an
dere ordebroeders, een
der meest tragische
slachtoffers van de Ja
pansche terreur. Uit
een schrijven van Zr.
Oerardine van O. L.
Vrouw van het H.
Ha'rt blijkt thans on
der welke gruwelijke
omstandigheden zij ver
moord werden.
30 Juli 1942, aldus Zr.
Gerardine, viel het Ja
pansche leger Langgoer
binnen. Het paters- en
zustershuis werd des
morgens om 4 uur reeds
bezet; het was dus nog
donker. Ze moesten
zoo gauw mogelijk sa
menkomen op het plein
voor de Internaatskapel
Daar begon een z.g ver
hoor 'of liever een be
schuldiging: er was
geen gelegenheid een
enkel woord ter recht
vaardiging te spre
ken Onder het verhoor
kwam er nog een Mo
hammedaan met een
vod van een brief,
waarop nog nieuwe be
schuldigingen waren
aangebracht: de pries
ters hitsen het volk
op tegen Japan, mis
handelen de menschen
enz. Toen pater Berns
opstond om die laster
praatjes te weerleggen,
kreeg hij een tik met
een bajonet en moest
weer gaan hurken voor
de hooge heeren.
Kort daarop konden
■de zusters naar huis
gaan om zich klaar te
maken voor het vertrek
en gingen Mgr., paters
en broeders in de rich
ting van hun eigen
huis. Angstig gingen ze
uit elkaar, want er was
gezegd, dat ze allen de
doodstraf verdiend had
den, als het waar was
wat er in dien brief
stond. Aller gedachten
waren dus: zou het nu
gebeuren of niet?- Een
definitief vonnis werd
niet uitgesproken.
Toen de zusters goed
en wel thuis waren,
hooa-den ze enkele
schoten, maar niemand
kon selooven, dat Mgr.
met al de paters en
broeders (dertien sa
men), die thuis waren,
daar hun doodvonnis
ondergingen. Zekerheid
hadden we hiervan pas.
toen twee andere pa
ters van Klein Kei,
die op een bijstatie wa
ren, 26 October 1942
In ons interneerings-
kamp werden gebracht
Zli hadden van de
bevolking gehoord, dat
de paters even naar bin
nen waren geweest,
daar waren geblind
doekt en daarna voot
hun huis waren ge
plaatst. Op het laatste
moment was Mgr. Aerts
nog neergeknield om
allen den zegen te ge
ven, en terwijl pater
Berns lulde riep „Oen-
toek Christus Radja
Klta" („Voor Christus
onzen Koning"kreeg
hij een schot door zijn
mond en stierf als een
edele held voor Chris
tus en Zij-n Kerk.
situatie zou worden geschapen
„die aan de naties, die territoriale
eischen ten opzichte van dit land
koesteren, aanleiding geeft onmid
dellijk tusschenbeide te komen."
Vervolgens kwam een document
ter tafel, waarin Mussolini den
datum vroeg van den aanval op
Cechoslowakije om de noodige
maatregelen aan de Fransche grens
te kunnen nemen.
Van het begin af beschouwde
~men Hongarije als mogelijken deel
nemer. Hitier zelde, doelend op
Hongarije: „Iedereen, die met ons
mee wil eten, moet ons hij het
koken helpen". Hierna werd een
rapport voorgelezen van een ge
heime ontmoeting van von Rib-
bentrop met de Hongaarsche af
gezanten.
Alderman memoreerde de omstan
digheden, die tot het pact van Mün
chen geleid hebben. Uit orders en
documenten bleek, dat, indien chan
tage te München faalde, Keitel en
Jodl den aanval op Cechoslowakije
mogelijk moesten maken. Den vol
genden dag werd het verdrag van
München bekend gemaakt.
Hiermede eindigde de Amerikaan
sche aanklager zijn betoog.
Vandaag komt de Engelsche aan
klager aan de beurt en daarna de
Fransche en de Russische, waarna de
Amerikanen de nog resteerende pun
ten van hun aanklacht zullen behan
delen.
De Britten hebben beloofd korter
te zijn.
Dé Britsche openbare aanklager,
Sir Hartiey Shawcross, heeft heden
vujor het tribunaal te Neurenberg
het Britsche gedeelte van de aan
klacht tegen de Nazi-leiders uitge
bracht. Deze Britsche aanklacht,
vervat in een document van onge
veer dertigduizend woorden, sloeg
op de „misdaden tegen den vrede".
Ongeveer de helft van het document
werd in toeslag genomen door een op
somming van argumenten ten be
wijze, dat aanvalsoorlogen reeds op
het tijdstip, waarop Hitier den twee
den 'wereldoorlog ontketende, als
positief misdadig werden beschouwd.
NEW YORK, 4 Dec. (Usis). De
Amerikaansche marine legt 2.080
van haar schepen, dat is 1 /5 van
de oorlogssterkte, op en wel zooda
nig, dat zij snel weder gevechtsklaar
kunnen worden gemaakt, aldus de
New York Herald Tribune. Men is in
Philadelphia reeds begonnen met 't
opleggen van den 9 jaar ouden lich
ten kruiser Brooklyn, die 15 mil-
lioen dollar heeft gekost.
400 van de op te leggen schepen
zijn werkelijk gevechtseenheden, de
rest bestaat uit hulpvaartuigen. De
schepen zullen op wetenschappelijke
wijze behandeld worden tegen alle
soorten van bederf. Er zullen kleine
bemanningen aan boord blijven om
de schepen te verzorgen. Volgens de
marineautoriteiten kunnen schepen,
die op deze wijze tegen de Inwer
king van vocht worden behandeld
20 jaar en langer in goeden staat ge
houden worden. In geval van nood
kunnen de schepen van een volle
dige bemanning worden voorzien en
binnen 10 dagen in de vaart worden
gebracht.
(Van onzen specialen verslaggever)
Een statige, indrukwekkende
gestalte. Mgr. Lucas, Aartsbisschoo
van Ad-uli, pas benoemd Aposto
lisch Delegaat voor Zuid-Afrika.
met zetel Bloemfontein. Hij is,
zooals gemeld, in Teteringen aan
gekomen, c-m korten tijd zijn in
trek te nemen in het groote missie
huis St. Franciscus Xaverius.
Maandagmorgen heeft hij een
plechtige Hoogmis opgedragen en
daarna den geheelen dag door dat
gene gedaan, wat iemand doet, die
na een maandenlange afwezigheid
is teruggekeerd. Straks wacht de
bloem van Teteringen, met aan
het hoofd den burgemeester, ln 'n
zaal cp hem om hem te huldigen en
nog eens extra te be jubelen na de
plechtige ontvangst van den vo-
rigen dag. Toch is Monseigneur
zoo vriendelijk ons even te woord
te staan en iets over het recente
verleden te vertellen.
Natuurlijk gaan aijn gedachten nog
uit naar den moeien dag van de wij
dingsplechtigheid in het college van
de Propaganda Fide, waarbij de se
cretaris van de Propaganda Fide,
Mgr. C'ostantini, werd bijgestaan
door Mgr. Olatt Smit als coadjutor.
Door een prettigen samenloop van
omstandigheden konden verschil
lende hooge Zuid-Afrikaansche offi
cieren, aalmoezeniers en soldaten
aanwezig zijn. Natuurlijk was ook de
.g'eheele Nederlandsche kolonie pre
sent. Met groo'be voldoening sprak
Mgr. Lucas over de langd-urige au
diëntie, die Z.H. de Paus hem 29 Oc.
tober verleende. Hij trof een per
soonlijkheid aan, wie het doorge
stane geestelijke leed van den oorlog
op het gelaat te lezen stond. Z.H.
besprak, na het gouden missiekruis
te hebben overhandigd, uitvoerig da
aangelegenheden van het missiege
bied in Zuid-Afrika.
Was Mgr. per vliegtuig naar Rome
gereisd, de terugkeer geschiedde per
autobus en per trein. Van Rome
naar Milaan in den bus, daarna per
spoor door Zwitserland naar Parijs en
vla Brussel naar het vaderland.
In Rome heeft Mgr. Lucas den
heetsten zomer meegemaakt, dien de
Romeinen sedert 100 jaren gekend
hebben. In het vaderland bleek de
temperatuur eenigszins anders. Het
verblijf hier te lande zal slechts kort
kunnen zijn en is gevuld met tal
rijke bezoeken, o.a. aan don Pau
selijken internuntius', Z. Exc. Mgr.
P. Giobbe, den Aartsbisschop en de
Bisschoppen.
8 December zal Mgr. Lucas ln het
missiehuis te Steyl het missiekruis
uitreiken aan veertig missionarissen,
die zullen probeeren naar hun missie
gebied te reizen, o.a. naar de Kleme
Soenda-eilanden, naar China, naar
Nieuw-Guinea en naar Akra (Goud
kust)
In de Maandag gehouden verga
dering' van de Alg. vereen, voor
Bloembollencultuur is de voorzitter
dr. A. J. Verhage te Heemstede her
kozen. In de vacature W. Jonkheer
werd gekozen de heer M. J. Mesman
te Lisserbroek. in de vacature Chris
Kieft de heer B. Kroeze te Wijk aan
Ruin; in de vacature P. Kramer de
heer B. P. Heemskerk te E'ennebroek
en in de vacature S- Schoneveld de
heer G. van de Marei te Wassenaar,
Het belangrijkste punt van !e
agenda werd gevormd door voorstel
len der afd. Uitgeest inzake afschaf
fing van alle saneeringsmaatregelen.
Na uitvoerige discussies sprak de
vergadering zich in meerderheid
tegen deze voorstellen uit.
Ook de kwestie van het teeltrecht
hield de vergadering zeer lang bezig,
daar ln verschillende afdeelingen
groote ontevredenheid bestond over
cie toewijzingen, die ln den loop van
dit jaar zijn uitgereikt. Het hoofd
bestuur zegde toe, dat een andere
wijze van toewijzing overwogen zal
worden, waarbij de afdeelingsbestu-
ren zullen worden ingeschakeld.
Bij de bespreking cfver een voor
stel tot het afschaffen van alle be-
drijfsmaatregelen wezen verschillen
de sprekers er op, dat oen Nederland
van vrijhandel niet in het kader der
overheidspolitiek van de buitenland-
sche afnemers past.
De voorzitter voerde aan. dat een
ontwricht Nederland de gelelde eco
nomie noodig heeft. Laat het deze
los, dan zullen de grenzen van onze
afnemers gesloten worden voor net
eenige protest, dat momenteel als
tegenprestatie voor het buitenland,
kan dienen. Het groepsbelang van
de bollenkweekers moet in dit geval
voor het algemeen belang wijken.
De directeur van den tuinbouw,
lr. A. W. van der PlasSche, bracht
de groote binnen- en buitenlandsche
gevaren onder het oog, die dreigen,
wanneer het vrije spel der economi
sche krachten ontketend wordt. Do
meerderheid der vergadering1 ver-
eenigde zich met de zienswijze van
het hoofdbestuur.
Tetoslotte werd een telegram, waar
in de afgevaardigden van hun trouw
en aanhankelijkheid gewagen, aan
de Koningin gezonden.
Van 1 December t.m. 5 Januari zal de
eerste serie kinderzegels na den oorlog
worden uitgegeven.
