Situatie te Bandoeng verslechterd Sjahrir wil onderhandelen op basis van onafhankelijkheid Doodstraf voor Blokzijl Haarlemmers staan terecht voor Bijz. Gerechtshof Hulp aan den vijand verleend VLOEDGOLF Twintig jaar voor jhr. D. de Blocq Het weer Het dilemma der Nederlanders WAPENSMOKKEL IN KAMP SCHOORL Me JAARGANG No. 23411 WOENSDAG 5 DECEMBER 1945 GEEN „D0MINI0N"STATUS AANGEBODEN Verklaring van Sjahrir teistert de kust van Britsch-lndië van Scheltinga Hulp per hospitaalschip ,ZIJ WILLEN EIGEN HERSTEL IN HANDEN HOUDEN" Alle gedetineerden naar Hoorn overgebracht NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Abonnementsprijs 30 cent per week' Daar de situatie te Bandoeng zóó verslechterd is, is het nood zakelijk geworden een geheel bataljon Manratta's ter verster king door de lucht aan te voeren. 12 Dakota's vlogen gisteren den geheelen dag tusschen het Eema- joran-vliegveld te Batavia en Bandoeng heen en weer. Het Britsche communiqué van van daag meldt, dat Gurkha-troepen gisteren een door de Indonesiërs bezet gebouw te Bandoeng heb ben aangevallen met steun van artillerie en tanks, waarop de Indonesiërs het gebouw in brand, staken en naar de kampen reti reerden. Er werden boobytraps, explosieve stoffen, wapenen, mu nitie, speren, dolken gevonden, alsmede een krachtige radiozend- iustallatie. Het communiqué ont kent, dat er een wapenstilstand zou zjjn gesloten tusschen den Britschen commandant brigade generaal Mac Donald en de In donesiërs, zooals de laatsten be richt hebben. In het Noordelijke deel van Ban doeng hebben georganiseerde groe pen Indonesiërs petroleumbommen naar de huizen gegoaid. Zij sloten in een huis 14 menschen op, die allen levend verhandden. Uit een kampong ten Noord-Oosten van de stad, zijn gisteren 30 vrouwen en kinderen gered. De republikeinsche „minister van Voorlichting", Sjarifoedin, heeft in verband met de recente gebeur tenissen in Bandoeng verklaard, dat er een „regeeringsmissie" op weg naar Bandoeng is en contact zal opnemen met den Britschen commandant brigade-generaal Mac Donald. Zij' zal haar uiterste best doen, de situatie onder controle te krygen. Het revolutionnaire radiostation van Bandoeng bericht dat de Engeischen en Indonesiërs overeengekomen zijn alle Europeanen en Indo-Europeanen ln een bepaalden sector van de stad te concentreeren. De veiligheid van dien sector wordt door de Indonesi ërs gegarandeerd en een disciplinaire actie zal worden ondernomen "tegen een leder die deze veiligheid ln gevaar brengt. In Semarang hebben Indonesiërs gisteravond het vliegveld met mor tieren beschoten. Bovendien verrich ten zij sabotagedaden aan de water leiding der stad. De gevechten in Ambarawa zijn gisteravond weer op gelaaid. In Soerabaja is alles rustig. De Nederlandsche delegatie, welke te Singapore Donderdag zal deelnemen aan de conferen tie met admiraal Mountbatten, vertrekt Donderdagmorgen uit Batavia naar Singapore en wordt Vrijdag of uiterlijk Zaterdagmor gen in Batavia terug verwacht. De Nederlandsche delegatie be staat uit dr. Van Mook, admi raal Helfrich, mr. Van Oyen, graaf Van Bylandt en de secre taresse van dr. Van Mook, mevr. Stokdijk. Sjahrir heeft op een persconferen tie volgens U. P. gezegd, dat, hoe wel de recente gebeurtenissen in Bandoeng de zaken aanzienlijk moei lijker hebben gemaakt, hij zichzelf gerechtigd beschouwde zijn verkla ring van eenigen tijd geleden te handhaven, waarin hü zeide, dat de oplossing van het Indonesische vraagstuk een kwestie van weken zou zijn. Ho?6 „hooP is n°g niet opgegeven, nfr Indonesische kwestie voor ?rur" der Vereenigde Naties ge- w?rden, aldus Sjahrir. j i *iw e8de hij er den nadruk op. dat de Indonesische regeering vastbesloten is geen voorwaarden te aanvaarden die minder inhouden dan de erkenning der Indonesische onafhankelijkheid door de Nederlan ders. Sjahrir ontkende, dat de Ne- ?eri?uders een „dominion," status nebben aangeboden. ,*>as na de Nederlandsche erken- n S van de Indonesische onafhan- keiykneia waarover volgens Sjahrir niet geargumenteerd of onderhandeld kan worden zul len de Nederlanders echter een aantal bijzondere rechten boven andere naties krijgen en wel in den votm van verdragen en eco nomische samenwerking, welke te zamen echter een groot terrein van onderwerpen bestrijken, waar over aan een conferentietafel ge sproken kan worden. Hij verklaarde verder, dat de Indo nesische regeering waarschijnlijk de besluiten van de Vereenigde Naties zou aanvaarden, ook indien deze on gunstig voor de Indonesiërs uitvie len en hij dacht, dat de Nederlanders hetzelfde zouden doen. indien de be sluiten hun niet pasten. In de indrukwekkende zaal van Ne,er lands hoogste rechtscollege te Den Haag heeft de Bijzondere Raad van Cassatie vanmorgen het eerste definitieve doodvonnis bevestigd. Dit vonnis was uitgesproken over Max Blokzijl, die beschul digd was van het voortgezet mis drijf van het opzettelijk in tijd van oorlog aait den vijand hulp verleenen. Het verzoek om cas satie ingediend door Blokzijl's verdediger, mr. A. V. de Lau were, werd door den Raad ver worpen. By het vonnis was tevens be paald, dat Blokzijl vervallen wordt verklaard van de hem ver leende orde van Oranje-Nassau en van het eere-teeken voor be langrijke krijgsverrichtingen. Hoewel dit«4iet eerste definitieve doodvonnis was wegens een poli tiek misdrijf in ons land en het, gezien de uitspraak van het Bij zonder Gerechtshof en het requisi toir van mr. Langemeijer, advo caat-fiscaal bij den Bijzonderen Raad van Cassatie, te verwachten was, was de publieke belangstelling gering te noemen. Een uitzondering makend op den regel las mr. Haga, president van den Bijzonderen Raad van Cassa tie, het vonnis zelf voor. Blokzijl hoorde het staande aan en toonde geen ontroering. Willy den Ouden is weer in Nederland. Ze is bij ons ivegge- gaan als zwemphenomeen; ze is teruggekeerd als mevrouw Staf- fen Broms, een Zweedsche dame, die haar ouders bezoekt en graag haar vrienden nog eens ontmoet, maar het wedstrijd- zwemmen er volkomen aan ge geven heeft. Ze zal haar activi teit. in het water beperken tot een demonstratie tijdens de wedstrijden van haar oude club de R.D.Z. te Rotterdam. Ze heeft voVcqmen gelijk, deze mevrouw' Stuffen Broms. Het beeld van onze wereldkampioene en we reldrecordhoudster Willy den Ouden kan ze toch niet weer oproepen. Vierduizend menschen werden gedood, en veertigduizend dakloos, toen verleden week een gewei liga vloedgolf een streek langs de Britsch-Indische kust teisterde. De hemel veranderde van kleur, in het Westen hing een roode gleed en een vuurzuil schoot vanuit het water de lucht in. Met een don derend lawaai stortte de vloedgolf zich op het ctrand, waarbij mil- lioenen keisteenen als kogels door de lucht vlogen. De voormalige burgemeester van Wassenaar, jhr. D. de Blocq van Scheltinga, die door het Bijzender Gerechtshof was veroordeeld tot le venslange gevangenisstraf, is van daag door den Bijzonderen Raad van Cassatie veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf. De N.C.H.N., afd. Langstraat, heeft het plan opgevat het land van Heusden en Altena te hulp te komen met medische verzorging. Besloten is 10.000 beschikbaar te stellen voor het inrichten, dekken en versieepen van een hospitaal- schip, dat door het Rcode Kruis beschikbaar wordt gesteld en regelmatig 35 patiënten zal kunnen verzorgen. Verwachting tot Donderdag avond: Overwegend matige wind tusschen West en Noord-West, wisselende bewolking met plaat selijk buien, vooral ln de kust strook. Iets koeler. Zon onder 16.29'Maan 9.06—17.04 Zon op 8.33. Demaree Bess heeft in de Saturday Evening Post sen artikel gewijd aan «vat bij noemt het „dl- lemna der Nederlan ders"; hij verklaart dat de traditicneele geest van zich zelf helpen kostbaar voor hen blijkt en dat zij hebben om. dekt dat „de kosten der onafhankelijkheid sedert 1939 enorm izfjn gestegen". De schrijver haalt het eeval aan van de vierduizend Cana- deesche legervrachtwa- gens die voor Nederland verloren gingen omdat rij aoo vastbesloten zijn voor zichzelf te zorgen. De Canadeezen boden deze vrachtwagens den Nederlanders aan, die den prijs te hoog vonden en ook niet in dollars wilden betalen, sooals de Canadeezen vroegen Terwijl de onderhande lingen zich voortsleep ten, werden de vracht- auto's door de Cana deezen aan de ünrra aangeboden die ze keehf en naar Polen en Tsje- cho-Slowakije zond. Na vraag op de ambassade der Ver. Staten bracht het volgende aan net licht. „De klip in dat geval is dat de Nederlanders de Unrra niet om hulp hebben verzocht, terwijl Polen en Tsjecho-Slcva- kije dit wel deden. De' Nederlanders wilden hun eigen herstel in handen houden en voor alles betalen in plaats van om liefdadigheid te vragen. Zij hadden zich echter niét gerealiseerd dat de Unrra hun bod af zou nemen voor din gen die zij noodig hei- ben, omdat de Unrra zich niet behoeft te bekommeren om hooge prijzen of gebrek aan dollars." Bess zegt dan verder dat de Unrra niet net eenige groote bureau is dat ons land oneerlijke concurrentie aandoet. Deae instantie biedt niet alleen meer voor militaire voorraden maar ook de geallieerde legers beletten hun zich weer m het bezit te stellen van hun eigen machinerieën, auto's, gereedschappen, spoor wegmateriaal en andere zaken die de Dultschevs hadden gestolen. Hoe wel zelfs de plaats waar veel van dit materiaal zich bevond was ,vast- gesteld, kregen de Ne derlanders te hooren dat zij wegens onder handelingen onbepaal- den tijd moesten wach ten. zy geven toe dat eenige vertraging-onver- mydelijk is. doch bewe ren dat deae vertraging onnoodlg verlengd wordt. De geallieerde politiek om de Rus sische zone in Duitsch- land alsmede Polen, Tsjecho-Slovakije en an dere deelen van E'urooa van Ruhr-kolen te voor zien en de Nederlan ders te dwingen met hun schaarsche dollars van de Ver Staten te koopen, is ook iets wat dezen niet begrijpen. B'ess beweert verder dat de ergste oorlogs schade niet zichtbaar is voor den reiziger on danks de ruïnes te Dep Haag en Rotterdam. De dood van driehonderd duizend Nederlanders gedurende den oorlog en het overloopen van honderdduizend naar de nazi's, zijn wonden die gevoeld worden, doch die men niet ziet. Bess besluit dan dat er negentigduizend man nen en vrouwen in de concentratiekampen zit ten die hun berechting afwachten en dat er wijdverspreide zuive ringen hebben plaats gevonden. Het was een zenuwachtige vrouw, deze Sophia H. Bijster, die Dinsdag middag voor het Bijzondere Ge rechtshof terecht stond en op de desbetreffende vrager, van den pre sident onduidelijk haar .personalia stamelde. Uit de dagvaarding ver nemen wij, dat zij in Februari van het jaar 1943 aan den S.D mede- deeling deed van dreigbrieven die zij ontving en dat zij den Haarlem- schen agent Giliam hiervan ver dacht. Zij trad op als Verwaiterin van den Amsterdamscben Bazar te Haarlem, waarvan een. ondergedo ken Jood, De Vries genaamd, de eigenaar was. Ze vertelde aan den S.D., dat zij niet in staat was een balans van de zaak op te maken en dat de boeken vermoedelijk in het bezit waren van meergenoem- den Giliam. die ook wel zou weten waar De Vries zich bevond. Ten slotte, dat haar echtgenoot G. A. de Ridder, artikelen, die De Vries m zijn winkel had, verkocht had en de opbrengst via Giliam aan De Vries ter hand had gesteld. Als Serste getuige wordt gehoord de 39-jarige agent Giliam. Hij ont kent de dreigbrieven te hebben ge schreven Hij zou geregeld van ver dachte geld hebben ontvangen ten behoeve van De Vries. Toen deze be talingen niet meer vlotten wilden heeft hij wel een zekeren argwaan gekregen en gemeend dat verdachte gelden van de zaak ten eigen bate gebruikte, gezien de wijze waarop zij haar leven had ingericht. Bi' het verhoor van getuige G'. A. de Rid der, echtgenoot van verdachte, Dlijkt, dat deze kan aantoonen met zijn handel in aardewerk voldoende té hebben verdiend om den door Gi liam opgewekte argwaan te ontze nuwen De Ridder verklaarde verder, dat zijn vrouw, waarvan hij inmid dels gescheiden is, hem bij den S.D. heeft verraden. Hier protesteert verdachte heftig. Zij heeft "haar echtgenoot niet verraden, doch zij was bang voor de dreigbrieven. Enkele dagen geleden werd de regionale inspecteur van Noord- Holland over de bewaking van de kampen, waarin de politieke ge detineerden gehuisvest zijn, kapi tein H. J. Waage, er van op de hoogte gesteld, dat er wapensmok kel gepleegd werd in het kamp Schoorl. Op valsche papieren kre gen vreemden toegang tot het kamp. Een meisje, dat ook op deze wijze binnenkwam, wekte verden king, werd gepakt en bekende vol ledig. Hedenmorgen is een groote poli tiemacht, 200 man gezagstroepen en 200 manschappen van de Kon Marechaussee, bij verrassing in het kamp aangekomen en aanstonds be gonnen 'n uitstekend voorbereid en perfect georganiseerd grondig on derzoek in te stellen. De leiding van het kamp (com mandant P. A. Spandaw, wnd. commandant Jac. van Dieren) en 't gebeele personeel werden direct vervangen door een meegekomen voltalligen bewakings- en bedie ningsstaf. Leiding èn bewaking werden scherp verhoord. Alle 1095 gedetineerden zijn gefouil leerd en uitgezonderd de zie ken onder hen naar „De Krententuin" bij Hoorn overge bracht. In verband met deze wapen- smckkelaffaire zijn in de hoofdstad reeds 4 personen gearresteerd. waarin haar geregeld der. dood ln het vooruitzicht werd gesteld. Teen is zij ten einde raad naar den S.D. geloopen en heeft gevraagd de zaak uit te zoeken. Maar nooit heeft /ij verdachtmakingen geuit of namen ge noemd Ze heeft zelfs naar haar man getelefoneerd, dat hij meest onder duiken, teen haar duidelijk werd, dat de S.D. hem wilde arresteeren Hierbij zou getuige M. H. Blessgraaf tegenwoordig zijn geweest. Daar deze niet in de zitting is verschenen, be paalt het Hof, dat de zaak werdt geschorst en op 27 December in aanwezigheid van Blessgraaf zal worden voortgezet. De volgende zaak is die van de 19- jarige Anna Maria van Leeuwen, van beroep huljj in de huishouding. Zij heeft in Mei 1944 aan liet hoofd van den Haarlemschen Inlichtingen dienst. den beruchten Krist, mede- deeling gedaan van een radiotoestel, dat zich in het huis van haar werk gever, den arts j. H. Broers, bevond. Zij verklaart, dat zij dit inderdaad gedaan heeft, doch dat het de eenige manier was cm de ondergedoken fa milie van dezen Joodschen dokter voor interneering te vrijwaren. Krist preste haar namelijk om alles wat zij in het huis van den dokter ver nam bij hem te melden, daar hij haar anders naar een concentratie kamp zou later, brengen Verdachte heeft tijdens het voor onderzoek veel leugens verteld, maar uit het verhoor van dr. Broers blijkt, dat de verhouding tusschen verdachte en haar werkgever altijd uitstekend was. Wel was verdachte een kinderlijk type met een rijke fantasie, maar dat zij opzettelijk ver raad zou hebben gepleegd om hem hiermede leed te berokkenen, acht getuige uitgesloten. De Advocaat-Fiscaal, mr. B. J. Be sier, meent geen gronden te Rebben hier het schuldig uit te spreken en concludeert tot vrijspraak. De ver dedig.r sluit zich hierbij aan. 13 De cember uitspraak. De zitting werd besloten met de behandeling van een geval van op zettelijke hulp aan den vijand. De 33-jarige timmerman Adrianu,, van der Groef te Haarlem staat als ver dachte terecht, Hij heeft gewerkt aan liet sloopen van huizen té Zandvcort en de bovenleiding van de electri- sche spoorlijn AmsterdamHaarlem en heeft ernstige majesteitsschennis gepleegd. Er zijn zes getuigen gedag vaard. drie a charge en drie A déchar ge. Eerstgenoemden schilderen ver dachte als zwarten handelaar, koelie drijver, een gevaarlijk sujet, landver rader eng. Als echter de andere ge tuigen hun verklaringen afleggen vernemen we niets dan goeds" van verdachte. Hij is fel anti-Duitsch, heeft veel góeds gedaan tijdens da hongermaanden en er is zelfs een getuige, die een jaar wil opknappen als er iemand is die iets ten nadeeie van verdachte kan bewijzen. In het requisitoir brengt de Offi cier naar voren dat hulp aan den vijand bewezen is. Verdachte wist, dat hij de van hem gevraagde werk zaamheden in het belang der Duit- sche oorlogvoering verrichtte en de Officier meent dat hier een jaar ge vangenisstraf op zijn plaats Is. De verdediger, mr. Van Giffen, aegt In zijn uitvoerig pleidooi dat het lieelemaal niet vast staat, dat ver dachte door zijn werkzaamheden hulp aan den vijand heeft verleend. Wan neer men dergelijke werkzaamheden hulp aan don vijand gaat noemen, moet men driekwart van het Neder landsche folk dagvaarden, dan moet men ook de hier aanwezige getuigen schuldig achten want stuk voor stuk, zcoals ze hier zitten, hebben ze dan hulo aan c'en vyand verleend. Het Hof doet 13 December uit spraak. Tijdens de ochtendzitting werden nog tegen twee Haarlcmsche N.S.K.K.- ers, B'altus Ambachtsheer te Haarlem en Arend A. de Callavon, resp. 10 en 15 jaar gevangenisstraf geëischt. Uit spraak 13 December. De zaak van Meinte Th. v. d. Berg, cok wonende te Haarlem, werd ge schorst wagens onvoldoende bewijs materiaal. Richard C. H. J- van Duin stond tenslotte terecht omdat hij aan de Duitsche politie had medegedeeld, dat de weduwe Hirs palen van de lluitsche Weermacht had stukge- zaa.gd en een anti-Duitsch rijmpje op een muur geschilderd; daardoor was de weduwe in gevaar gebracht. Er werd drie jaar tegen hem ge- eischt. Uitspraak 13 December.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1945 | | pagina 1