Nederlandsche troepen
naar Java?
OM DE VRIJHEID
Ook onze militaire leiders
naar conferentie te Singapore
van Britsch-Indië
ER WAS EENS...
LICHTSTAD
Het weer
Engelsche regeering tegen een
oplossing door geweld
Waarschuwing
aan extremisten
Voor bonnenlijst
g9ste JAARGANG No. 23412 O DONDERDAG 6 DECEMBER 1943
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Abonnementsprijs 30 cent per week'
in hef donker
Beter maar duurder
zie pagina 3
Economische overeenkomst
„Op de Brug"
Mgr. Willenborg bediend
Schip op het strand
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Woensdagmorgen is Christison,
vergezeld van zijn persoonlijken
staf. per vliegtuig naar Singapore
gegaan om over de situatie rap
port uit te brengen: de Neder
landsche delegatie is hedenmor
gen uit Batavia per vliegtuig
vertrokken. Van betrouwbare zijde
wordt volgens U. P. vernomen,
dat de conferentie te Singapore
ook zal worden bijgewoond door
schout-bij-nacht Patterson, die de
Geallieerde marine-strijdkrachten
in de Nederlandsch-Indisehe wa
teren onder zijn bevel heeft.
Er bestaat te Batavia geen ze
kerheid over de specifieke onder
werpen. die ter conferentie zullen
worden besproken. De aanwezigheid
Van Nederlandsche militaire lei
ders doet de mogelijkheid veron
derstellen, dat het toekomstige ge
bruik van de Nederlandsche strijd
krachten ter land, ter zee en
in de lucht die tot dusverre
van de operaties zijn uitgescha^
keld, terwijl duizenden Nederland^
sche soldaten, die op weg naar
Java zijn, op het oogenblik in de
Malakkaansche havens worden
opgehouden, besproken zal wor
den. De huidige situatie op Java
laat bijna geen alternatief voor
drastische versterking van de Ge
allieerde strijdkrachten. In mili
taire kringen te Batavia verwacht
men. dat het Zuid-Oost-Aziatisch
commando thans de bezwaren te
gen Nederlandsche troepen zal la
ten varen.
Woensdag werd verondersteld
D-dag voor een algemeenen ge-
wapenden Indonesischen opstand
te zijn, in verband waarmede de
KAF den geheelen dag op gerin
ge hoogte verkenningsvluchten
boven Batavia en omgeving uit
voerde. Men nam echter in het
geheel geen ongewone Indonesi
sche activiteit waar. De vliegtui
gen zijn klaar om elke eventueele
massa-concentratie uiteen te
drijven; tot dusverre "behoefden
zij nog niet in actie te komen.
De correspondent van de Daily
Mail, Noel Monks, die van Java te
Singapore is aangekomen, meldt
volgens U. P. twee belangrijke
berichten aan zijn blad, die hij uit
betrouwbare bron te Batavia vér-
nomen zegt te hebben, doch die hij
tengevolge van de nieuwe censuur-
bepalingen op Java onmogelijk op
hun juistheid kon laten bevestigen.
Het eerste is, dat 6000 man Ne-
derlandscihe troepen, die uit
Europa op Malakka zijn gearri
veerd, order hebben gekregen zich
gereed te maken voor hun vertrek
naar Java.
Het tweede meldt, dat de Ver.
Staten zich voorbereiden op deel
neming aan de oplossing der pro-
■ll4llilllllMllNt.lllllilll.ll.lll
Zondag is Parijs teruggekeerd
tot een verduistering, bijna zoo
als in de oorlogsjaren. Door een
drastisch ingrijpen is de rant-
'soeneering tot 25 pet. van 1938
teruggebracht. Winkels mcgen
niet meer verlicht worden, ter
wijl lichtreclames evenmin- tot
de gezelligheid van het nachte
lijke Parijs zullen mogen bij
dragen. De nachtclubs moeten
gesloten worden en de bevol
king wordt bedreigd met straf
fen en afsnijding als zij haar
stroomkwantum overschrijdt.
De voornaamste oorzaak van
deze ingrijpende beperkingen, is
de grootste droogte sinds 150
jaar, van den afgeloopen zomer
en herfst, zoodat de waterreser
voirs, die normaal de Parijsehe
krachtstations voorzien, bijna
droog zijn. Kolen zijn er even
min, en zoo zit Parijs in het
donker.
blemen op- Java. Een Amerlkaan-
sche marine-commandant zou zich
reeds op Java bevinden voor de
inrichting van een Amerikaansch
hoofdkwartier in Batavia en in
Soerabaja. Een Amerikaansche
generaal-majoor en zijn staf wer
den vandaag te Batavia verwacht.
U.P. meldt, dat de Boyal Air
Force vandaag een nieuwen lucht
aanval zal uitvoeren op bepaalde
Indonesische doelen in Bandoeng.
Of de heeren, die zich dagelijks hooien beschuldigen van medeplichtig-,
heid aan de meest verschrikkelijke misdaden gepleegd tegenover de ge-
heele menschheid zich nog altijd niet van den ernst van hun ge
dragingen bewust zijn? Wellicht, dat hun verharde harten de
ontvankelijkheid daartoe missen. In elk geval, met Goering als gang
maker. schijnen zij nogal plezier te hebben. Naast den geivezen
Rijksminister Rijksmaarschalk, van links naar rechts: Hess, Ribbentrop
en Keitel. Op de tweede rij: Dönitz, Raeder, Schirach en Saukel.
Verwachting tot Vrijdagavond:
In den nacht plaatselijk lichte
vorst, overdag tijdelijk zonnig. Ma
tige wind, meest tusschen Noord
en Oost. Geen neerslag. Vrij koud.
Zon onder 16.29, Maan 10.0817.46,
Zon op 8.34.
Van heden af zullen de brou
werijen weer bier in den handel
brengen met een hooger gehal
te, waardoor het bier bijna op
voor-oorlogsche kwaliteit wordt
gebracht.
In verband hiermede is 't nood
zakelijk gebleken, o.a. ais gevolg
van de zooveel duurdere grondstof
fen en het feit, dat de prijzen nog
steeds gebaseerd waren op vóór-
Qorlogsche kostenverhoudingen. de
prijzen te herzien. De verhooging
van den prijs per glas in het café
kan worden opgevangen door de
per 1 September 1945 plaats ge
had hebbende verhooging. De fles-
schen-bierprijzen ondergaan voor
den consument echter een verhoo
ging'. De directeur-generaal voor
de prijzen heeft voor diverse bier
soorten prijzen per flesch vastge
steld varieerende van 20 tot 38 ct.
Indien men een vergelijking treft
tusschen deze prijzen en de vóór-
oorlogsche diene men te bedenken,
dat de bieraccijns na 1940 aanzien
lijk is gestegen.
De Britsche Labour-regeering
heeft WjoenSdag nadrukkelijk
liaan- politiek vastgesteld ten
opzichte van Engelands groot
ste imperiale probleem, de on
afhankelijkheid -van Britsch-
Indië.
Niet alleen was de belofte
van zelfbestuur voor Indië in
het parlement bevestigd, doch
Engeland heeft ook zijn woord
gegeven, dat het uitgestrekte
Indische half-vasteland vrij
zal zijn alle banden met Enge
land te verbreken, als het dat
wenscht.
Herbert Morrison, de leider van de
Labour-meerderheid in het Lager
huis. heeft de categorische verkla
ring afgelegd, dat Engeland het recht
van Indië, te beslissen over zijn
eigen toekomst, op geen enkele wijze
zal beknotten. Dit was in antwoord
op dg vraag of Indië zich uit het
BritsChe Gemeenebest zou mogen
terugtrekken, indien zijn leiders dat
wenschten. Niettemin zei Morrison:
..Hopen wij natuurlijk, dat Indië uit
vrijen wil in he£ Britsche 'Gemeene
best zal blijven."
Dit alles was recht op den mail af
Er waren eens
drie prinsesjes,
die in een bosch
woonden. Het
was echter geen
sprookjesbosch, maar
een park met veel la
nen en tuinmannen.
De prinsesjes waren
ook geen sprookjes
prinsessen. maar gewo
ne kindertjes, die
dikwijls met vriendjes
in het bosch speelden,
trainingspakken droo-
gen en wel eens in een
boom klommen. En
omdat ze nog met
poppen speelden, den
lakei in het colbertje
achter den boom niec
zagen en onder In den
auto kropen als ze
gingen rijden, wisten
ze nauwelijks dat ze
prinsesjes waren. Dat
moest ook zoo, want
in dien tijd waren
prinsesjes Juist heel
zeldzaam, zoo begint
het verhaal en het
lijkt net een echt
sprookje. De ouders
van de prinsesjes had-
de.n heel wat rondge
reisd en de kindertjes
waren meegegaan.
Ze waren al over zee
en oceanen gegaau,
hadden al luchtreizen
gemaakt zonder dat ze
precies wisten wat het
allemaal beteekende.
Als het dan 5 December
werd vertelde hun moe
der van Sinterklaas,
juist zooals alle moe
ders ln Holland dat
doen. Tot het 1945 werd
en ze terugkeerden naar
dat waterlandjie, waar
middenin een groot
wit huis stond met een
zuilengalerij er voor.
Dat jaar op Sinterklaas
avond reed de Goed
heiligman juist door de
bosschen van Soestdjjk.
Hij had reeds aan heel
wat huizen een bezoek
gebracht en wa« zeer
moe. Dit jaar was bui
tengewoon zwaar voor
hem geweest. Men had
hem voorgepraat voor
zijn reis een Vl te orc-
beeren, omdat dat zoo
vlug ging, maar hij was
er af gevallen en was
maar wat blij op zijn
paardje de reis te kun
nen voortzetten; dan
had hij om wat speel
goed te krijgen enorm
veel rijksbureaux moe
ten afloopen, waar ntj
lang moest wachten en
veel verwezen werd en
dan had hij neg- overal
jammerklachten moe
ten aanhooren; dit
deugde niet en dat was
niet goed en of hij niet
voor Iets anders kon
zorgen.
Plotseling bemerkte
hll, dat de paden van
het bosch alle schoon
geveegd waven en
hoorde hij een liedje
op zjjn geëerden naam
zingen. Hij 3ta,pte af
en zag drie meisjes
staan. Gelukkig was de
Sint niet door den
hoofdlneanz eezaah.
anders was hij beslist
door de schildwachten
tegen gehouden De
verschijning van dit
drietal wekte den Sint
uit zijn droeve over
peinzingen. Hij be
dacht in zijn rol nog
een buitengewone ver
rassing: diepte uit den
zak bovenstaande drie
poppen en liet ze Plet
door den schoorsteen
werpen. Even stil als
hit gekomen was, ls
toen de helllgman
maar weer door de
bosschen vertrokken.
Noot voor de ouders:
Deze poppen werden
vervaardigd door de
Technische Afdeelibg
te Amsterdam van den
Dienst van den Kwar
tiermeester-Generaal.
Zij werden door den
res. Gen.-Maj. v. d.
Bergh aan Z K. H.
Prins Bernhard tijdens
diens bezoek te Rot
terdam aangeboden,
met het verzoek, hier
mede de prinsesjes te
varrassen.
en ondubbelzinnig. De socialisten,
zooals de Labour-leden zich vaak
noemen, namen met deze woorden
echter geen genoegen.
Zij kondigden aan, dat een niet
op partijgrondslagen gebaseerde par
lementaire commissie zich onmid
dellijk naar Indië zal begeven, om
zich een onafhankelijk oordeel te
vormen en daarover rapport aan de
•egeering uit te brengen. Dit zou
zijn ter voorbereiding van een con-
stitueerende vergadering- ln de lente
varf 1946, nadatde provinciale ver
kiezingen daarvoor den weg gebaand
zouden hebben. Om- alle misverstand
te voorkomen heeft de -«regeering
echter tegelijkertijd bekend gemaakt,
dat zij zich zal verzetten tegen „alle
pogingen, om de kwestie van de
constitutie door geVeld op te los
sen".
Misschien was deze verklaring
wel geïnspireerd door de opmerking,
die verleden week gemaakt werd
door den Britsch-Indlschen leider
Nehroe, dat als Engeland zelf het
initiatief niet nam voor de onafhan
kelijkheid van Indië „anderen dat
wel eens konden doen". Het zou
dwaasheid zijn te gelooven. dat er
niet veel hinderpalen uit den weg
te ruimen zijn. Eén 'ding ls echter
zeker: De E'ritsch-Indiër wil, dat
zijn nieuwe voorlooplge regeering
meteen aan den gang gaat. Hij wil
genieten van de sensatie van zelf
bestuur. Dit verlangen kan een leid
raad zijn voor de Britsche regee
ring om haar pas gedane belofte
gestand te doen.
In de Hindustan Times, welke ge
redigeerd wordt door den zoon van
Mahatma Gandhi, wordt de nieuwe
verklaring van de Britsche regeering
over het uitzenden van een parle
mentaire delegatie gecritiseerd en
bestempeld als „een ongevraagde les
in rechtspraak en orde en het ge
bruik van geweld voor het verkrijgen
van politieke vrijheid." Verklarend
dat de rede die Lord Pethick Law
rence Dinsdag in het Lagerhuis heeft
gehouden, er „niet op berekend is.
de Indisch-Briteehe betrekkingen
te verbeteren, gaat het blad voort
met te zeggen, dat het eenige be
langrijke deel van de rede ligt in ae
ankondiging van het bezoek eener
parlementaire delegatie aan Indië.
.Dit land heeft niets tegen zoo'n
delegatie, maar er ie geen -enkele re
den om er enthousiast over te zijn",
voegde het blad eraan toe. „Alleen
door de practijk kan de B'ritsche e-
geering haar wemsch, de Indische
politieke problemen tot een vreed
zame oplossing te brengen, demou-
streeren.
„Het laatste nieuws" schrijft, dat
de regeeringen van België, Frankrijk,
Nederland en Luxemburg besloten
hebben zieh met elkander te ver
staan betreffende de bevoorrading
van levensmiddelen, de wederzijd-
scbe levering van grondstoffen en
werktuigen en samenwerking op het
gebied der productie.
In de uitzending „Op de Brug"
van radio Herrijzend Nederland,
Vrijdag 7 December, zal de minis
ter van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, prof. dr. G. van
der Leeuw, spreken over: „De toe
komst van de Nederlandsche be
schaving".
Daar Mgr. L. J. Willenborg,
pastoor der parochie van de Al
lerheiligste Drieëenheid en Geheim
Kamerheer van 2. H. den Paus,
een ernstige operatie moet onder
gaan, heeft gistermiddag in de
Mariastichting de hoogeerw. heer
J. C. W. v. d. Wiel, deken van
Haarlem, hem uit voorzorg en op
eigen verzoek bediend.
Woensdagavond is het schip, de
Sch. 15, voor het Casino te Zand-
voort op het strand geloopen. De
bemanning is, toen het schip zich
tijdens den storm in gevaar bevond,
overgegaan op de Sch. 210. In den
vroegen avond is de Neeltje Jacoba
uit IJmuiden uitgevaren om de
boot op sleeptouw te nemen, maar
daar de Sch. 15 al over de banken
heengeslagen was, moest men on
verrichter zake terugkeeren. De
reddingsboot van Zandvoort be
hoefde niet uit te varen.
Het college van rijksbemiddelaari
heeft bepaald, -dat de tijdelijke toe
slag van 10 pet. voor de geteisterde
gebieden op de loonen in de metaal
nijverheid slechts zal gelden tot
1 Februari 1945.
Oorlogsmisdadigers aan de lunch:
In het Paleis van Justitie te Neu
renberg gebruiken de beklaagden, elk
naar -zijn aard, den maaltijd, dien de
Amerikaansche legerkeuken hun
verstrekt. Rudolf Hess, Hjalmar
Schacht (in het midden links),
Franz von Papen en Hermann Goe
ring „aan de schaft".