SEYSS-INQUART
Geen wapensmokkel in het
kamp te Schoorl
I
H
ATOOMONDERZOEK BIJ PHILIPS
DE SINT BIJ DE PRINSESJES
r
m
MAURICE
Amerikaansche geleerden verbaasd
over de vorderingen
AANKLACHT TEGEN
DRIEMANSCHAP
Plan tot brandstichting kon tijdig
worden voorkomen
Ze waren zelden stout geweest
Zuinig met gas!
69ste JAARGANG No. 23413
VRIJDAG 7 DECEMBER 1945
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
wil Nederlanders als getuigen
a décharge laten dagvaarden
VERDERE BEHANDELING
DER INVASIE IN POLEN
m eere
hersteld
Er is een tijd geweest, dat
Maurice Chevalier op de
zwarte lijst stond: hij zou
een collaborateur zijn en
met de Duitschers gemeenc
zaak maken. Het blijkt, dat
Maurice, die nu 57 is, met
een gerust geweten weer in
Montmartre kan verschijnen.
Want hij is gezuiverd, gezui
verd van alle blaaim en hij
schijnt den Franschen krijgs
gevangenen in Duitschland
niet onbelangrijke diensten
beioezen te hebben. Frankrijk
herademt. Bij het A.B.C.-
theater, waar hij optreedt,
hangt alweer een briefje:
„Alleen staanplaatsen". Mau
rice staat er mooi op!
J
Het weer
Besluit van de G.A.C.
De Olympische spelen
In Calcutta is een groote massa studenten op de been geweest,
om te betoogen tegen de processen, welke in New Delhi worden
gevoerd tegen een aantal officieren van het Britsch-Indische
leger. Deze officieren hadden dienst genomen in het door de
Japanners geprotegeerde „Indische Nationale Leger". Ernstige
onlusten braken uit, waarbij vele dooden en gewonden vielen.
Politie heeft met geweervuur ingegrepen.
i Irene toonde het meeste ontzag,
- 1 maar Trix stapte dapper naar voren
-
STAD EN OMGEVING
Toestand Mgr. Willenborg
zorgwekkend
Bisschoppelijk bezoek
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Uit Neurenberg wordt gemeld,
dat Seyss-Inquart van plan is,
aan het gerechtshof te verzoe
ken eenige Nederlandsehe ge
tuigen a décharge te dagvaar
den. De betreffende lijst van
namen zal dezer dagen door
hem worden ingediend. Het zijn
allen personen, die geen natio-
naal-socialist waren en die,
naar Seyss-Inquart hoopt, be
reid zullen zijn verklaringen af
te leggen, waaruit zou moeten
blijken, dat Seyss-Inquart aan
gaande bepaalde kwesties in
vloed ten gunste van Nederland
heeft aangewend of geprobeerd
heeft sommige maatregelen te
verzachten of tegen te houden.
Indien het gerecht tot dagvaar
ding besluit, moet natuurlijk
nog afgewacht worden, of de
Nederlanders bereid zullen zijn
onderdeden van het beleid van
Seyss-Inquart te verdedigen.
In de voortzetting van de
behandeling van den aanval op
Polen, toonde de Britsche aan
klacht, hoe de nazi-methoden
bestonden uit het stap voor
stap opvoeren van de spanning.
In Januari '39 ontkende Von Rib-
bentrop Dultschlands streven naar
een gewelddadige oplossing, maar in
Maart verklaarde hij, dat Danzig, en
de Corridor tot Duitsch bezit behoor
den. In April gaf Keitel richtliinen
over de voorbereiding van „Fall weiss",
het codewoord voor de Poolsche in
vasie, die na 1 September ieder
oogenbllk uitgevoerd moest kunnen
worden. Ciano trachtte bij een on
derhoud op 12 Aug. 1939 nog Hitier
van zijn plannen voor een spoedigen
oorlog tegen te houden. Hij pleitte
voor uitstel, omdat Italië niet klaar
was, maar Hitler meende dat de Wes-
tersche mogendheden te zwak waren
om een bedreiging te vormen en zette
door, evenals Hinimler, die Poolsche
unilormen bestelde, om te zorgen dat
er bijtijds een paar doode Pool3che
„soldaten" aan den Duitschen kant
van de grens .zouden liggen.
De aderen aan de slapen van Von
Bibentrop zwollen op, toen de Brit
sche aanklager een relaas deed van de
onbeschaamde scène In de Rijkskan
selarij op 30 Augustus, waarin Von
Ribbentrop Sir Neville Henderson voor
een voldongen feit stelde en hem het
ultimatum aan Polen ter hand stelde.
In het verdere verloop werd de aanval
op Noorwegen en Denemarken be
handeld.
Toen op 2 September 1939 de
Dultsche troepen met een groote over
macht Polen onder den voet liepen,
stelde Berlijn de Noorsche regeering
gerust en gaf haar de verzekering, dat
het Noorsche grondgebied zou worden
geëerbiedigd. Intusschen was het plan
voor den inval ln Noorwegen al In
de maak. Rader en Rosenberg hadden
Hitier daartoe overgehaald. Daarop
werd een plan voor den aanval ter
zee, onderteekend door Dönltz, voor
gelezen, waaruit bleek, dat deze vol
gens een schrijven van 9 October 1939
er voor was in Trondheim een basis
voor duikbooten te stichten, met de
mogelijkheid van een tweede basis
in Narvik.
Goerlng heeft in een verhoor met
betrekking tot het uitbreken van den
oorlog beweerd, dat hij alles gedaan
heeft om den dreigenden oorlog met
Engeland te voorkomen. Hij zeide
Tusschen de vier mogendheden, die
Oostenrijk bezet houden, zijn be
sprekingen begonnen om de bezet
tingstroepen te verminderen.
aan kolonel John Amen, dat hij door
een rechtstreekschen koerier buiten
de normale diplomatieke wegen om
in verbinding stond met Halifax en
dat hij den oorlog^ tegen Engeland
onvermijdelijk achtte bij een aanvöl
op Polen.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Geleidelijk dalende temperatuur,
meest zwaar bewolkt, geen neer
slag van beteekenis, matige wind
tusschen Oost en Zuid-Oost.
t
Algemeene vooruitzichten: Een
stroom van koude lucht dringt
van Rusland uit naar West-
Europa door. Er mag een periode
van matige vorst worden ver
wacht. Zon: onder 10.28, Maan
11.0218.38, Zon op 8.33.
Nadat de Amerikaansche hoog-
1 eeraren Woensdag o. m. bezoe
ken hadden gebracht aan de
Wieringermeer, de havens en
verschillende musea, bezichtigden
zij Donderdag de Philips-labora-
toria te Eindhoven, waar reeds
sedert 1934 atocmonderzioekingen
plaats vinden. De Amerikaansche
geleerden bleken zeer verbaasd
over de vorderingen, die ook hier
werden gemaakt: de Nederland
sehe geleerden zijn in staat bln-
Naar „De Gelderlander" meldt,
heeft de Groote Advies Commis
sie van de Illegaliteit in haar
jongste zitting het besluit geno
men een aanklacht bij het
Bijzonder Gerechtshof in te die
nen tegen de lieeren prof. dr.
J. E. de Quay, mr. J. Linthorst
Homan en mr. L. Einthoven, in
hun kwaliteit van leiders van de
Ned. Unie.
Zooals reeds eerder gemeld is,
heeft het driemanschap der Ned,
Unie aan minister Schermerhorn
ver-zocht, persoonlijk (d.w.z. niet in
zijn functie van minister-president)
een commissie te benoemen om de
houding van het Driemanschap te
beoordeelen, aan welk verzoek prof.
Schermerhorn zich bereid verklaard
heeft te voldoen.
Met dit besluit van de G.A.C.
waarvan niet gemeld is, of het
werd uitgevoerd beeft de tegen
strijdigheid tusschen een deel der
Illegaliteit en het Driemanschap
der Ned. Unie en ook deze Unie
zelf, die één millicen Nederlanders
heeft omvat een definitieven
scherpen vorm verkregen.
Wij hopen, dat het ééne óf het
andere onderzoek eindelijk door
opheldering van zaken en recht
vaardiging van personen ook aan
smeulende en schadelijke tegenstel
lingen een einde zal maken.
Een bericht uit Brussel meldt,
dat de Olympische Spelen 1948
definitief aan Londen zijn toege
wezen.
nen een jaar eveneens atoom
bommen te fabriceeren.
Des avonds bood de Nederland
sehe regeering aan de Amerikaan
sche gasten in hotel des Indes te
Den Haag een diner aan. De mi
nister van O.. K. en W., prof. dr.
G. A. van der Leeuw, en de Ame
rikaansche ambassadeur dr. Horn-
beck voerden hierbij het woord.
Namens de Amerikaansche hoog
leeraren spraken dr. John Dale
Russell en prof. Peterson een dank
woord. Prins Bemhard, van wien,
gelijk men weet, het initiatief tot
dit bezoek uitging, sprak zijn be
wondering uit over de prestaties
der geleerden. „Wij hopen dat het
bij dit bezoek niet zal blijven.''
(Van onzen eigen verslaggever)
Dezer dagen kon men in de dag
bladen een bericht lezen over een
ergerlijk geval van wapensmokkel
in het kamp Schoorl. In verband
hiermede werden de leiding en het
geheele personeel van het kamp
vervangen door een voltalligen be-
waklngs- en bedieningsstaf en
werden de bijna 1200 gedetineer
den, uitgezonderd de zieken, naar
den zoogenaamden „Krententuin"
bij Hoorn gebracht.
Wij hebben ons van deze vreemde
situatie persoonlijk op de hoogte ge
steld en hadden een onderhoud met
den geschorsten commandant, mr.
P. A. Spandaw, en den kamparts, dr.
F. H. Risselada. Ook de nieuwe com
mandant, de heer Stoppelenburg,
bleek tot het doen van mededeelin-
gen bereid. De heer Spandaw ver
klaarde, dat van wapensmokkel „in
zijn kamp" geen sprake was. De twee
vuurwapenen, een karabijn en een
geweer, die tijdens het onderzoek
werden ontdekt, bevonden zich vol
gens hem in een kast, onder het be
heer van zijn bewakingspersoneel. Bij
de massa-arrestatie mochten slechts
de dokter, de kapelaan en de dominé
zich naar huis begeven. Een scherp
verhoor van de gearresteerden lever
de geen positieve resultaten op.
Meermalen had de heer S. in zijn
kamp een nerveuze stemming gecon
stateerd, doch dit was z.i. het gevolg
o.m. van hét luisteren naar radio-
flllltlllltritlllllllMI||f|||f|||||l||MHt|||||||M||||||f||||||||||||||||||!|||||||||||||||||IOj|«||||||||||||||
ct spreekt ivel van- ment Committee grootsch
zelf, dat St. Nico- opgezet feest voor 6000
laas de gelegenheid kinderen uit Baarn en
om op zijn eersten Soestdijk, van de drie prin-
verjaardag na. de bevrijding sesjes afscheid genomen,
van ons land kennis te Enthousiast toegejuicht
maken met de drie Neder- door de overal langs den
weg staande jeugd, bege
leid door twee zijner bere
den knechts en geëscor-
landsche meisjes, die tot
dusverre in Canada den
Sen December hebben moe
ten vieren, niet onbenut
voorbij lieeft laten gaan.
De namen van de drie
meisjes zijn Beatrix, Irene
en Margriet, en te oordee-
len naar de groote vrien
delijkheid waarmede, de
goede Sint hen toesprak,
kan men gevoeglijk aanne
men, dat zij zelden Qf nooit
stout zijn geweest.
Nadat de Sint Woensdag
avond bet intieme feest,
dat ter gelegenheid van
zijn verjaardag in het pa
leis te Soestdijk gevierd is,
met zijn hooge aanwezig
heid tot een onvergetelij-
ken avond had gemaakt,
heeft hij Donderdagmor
gen, tijdens een door de
Canadeezen in samenwer
king met het Entertain-
Margriet, de laatste als een
kabouter tegen de koude
beschermd door een wit
bontjasje, in gezelschap
van hun moeder. Z. K. H.
Prins Bemhard vereeuwig
de enkele meters daarach
ter het unieke tafereeltje
op de gevoelige plaat.
Terwijl onder de tonen
teerd door 'n zestal Baarn-
sche notabelen te paard,
reed de bejaarde bisschop,
gezeten op zijn trouwen
schimmel, van het station
te Soest naar het Kon. Pa
leis. Een onberispelijke mi
litaire band van Canadee-
sche soldaten marcheerde
aan het hoofd van den
tleurigen stoet. Trappelend
van ongeduld, kennelijk
vol verwachting, stonden
daar vóór het palels de
prinsesjes Beatrix, Irene en
van een vroolijken marsch
de militaire band en de
St. Nicolaas escorteerende
ruiters hun weg vervolg
den, verliet de Sint met
zijn twee knechts den
stoet.
„Jullie bent zulke zoete
meisjes geweest," zei hij
tot de prinsesjes, „dat ik,
voor ik terugreis naar
Spanje, even afscheid van
jullie kom nemen."
Irene toonde het meeste
ontzag en stond stil en
eerbiedig naar den heilige
te kijken. Beatrix daaren
tegen stapte dapper naar
voren en gaf St. Nicolaas
een hand, terwijl de kleine
Margriet met kinderlijke
onbevangenheid naar zwar
te Piet keek.
„Natuurlijk," vervolgde
de Sint, „heb ik nog wat
voor jullie meegebracht.
Deze cadeaux" en hij
haalde vier in rood kerst
papier verpakte kinderboe
ken te voorschijn, terwijl
de twee Pieten nog drie
zakjes met Canadeesche
lekkernijen lieten zien
„deze cadeaux heb ik spe
ciaal voor jullie van onze
Canadeesche vrienden ont
vangen."
„Pak ze eens aan, Trix,"
zeide H. K. H. Prinses Ju
liana tot haar oudste doch
ter, die daarop, onmiddel
lijk gevolgd d°°r Margriet,
dé pakjes in ontvangst
nam.
En zooals de goede bis
schop zeker reeds honder
den malen gevraagd heeft,
zoo vroeg hij ook thans:
,,En wat zeggen jullie nu?"
En zonder mankeeren volg
de uit drie keeltjes: „Dank
u wel St. Nicolaas."
De Sint nam daarop af
scheid, schudde de prin
sesjes de hand en zette zijn
schimmel ln den draf.
causerieën over de kampen. Volgens
den heer S- kunnen vele gedetineer
den dit niet op de Juiste wijze ver
werken en er ontstaan dan plannen
tot brandstichting, opstand enz.
Het tot uitvoering brengen van een
van deze verkeerde voornemens der
gevangenen, namelijk een plan tot
brandstichting, werd door S. op het
laatste oogenblik voorkomen. S. deed
hiervan drie weken geleden melding
aan den regionalen inspecteur van
Noord-Holland over de bewaking van
de kampen, kapt. H. 3. Waage.
Voorts had S. reeds eenige weken
geleden eervol ontslag uit zijn func
tie aangevraagd om als juridisch*
adviseur van den P.O.D. in Hoorn
op te treden. Deze functie zal hij
a.s. Maandag aanvaarden.
Vervolgens begaven wij ons nog even
naar het kamp zelf. Achter een dub
bele haag van prikkeldraad doemen
onduidelijk de omtrekken van een
aantal barakken op. Zij staan nu
leeg. doch zeer binnenkort zullen zij
aan 1200 politieke gevangenen huis
vesting verleenen. De politiemaoht,
bestaande uit 200 man van de ge-
zagstroepen en 200 man van de maré-
chaussée, is teruggekeerd.
In het kamp worden wij ont
vangen door den nieuwen com
mandant, den heer Stoppelen
burg, die met zijn bewakingsman
schappen het bestuur van dit
oord op zich heeft genomen. Hij
neemt aan, dat er ock in dit
kamp vele ongerechtigheden ge
beurden, zooals het binnensmok
kelen van tabak, sigaretten, cho
colade enz., doch dat er sprake
was van wapensmokkel ten le-
hoeve der gedetineerdenis vol
gens dezen commandant volledig
uitgesi''len.
„Het is jammer", zegt de heer
Stoppelenberg„dat er geen eenheid
van commando bestaat over de be
wakers binnen het kamp en zij, die
er buiten werken. Dit leidt vaak tot
misverstanden tusschen het personeel
onderling." De ,.bulten"-hewakers be-
hooren namelijk tot de gezagstroepen
en hebben hun eigen commandant.
Ook een van de redenen, waarom
kampsmokkel moeilijk te bestrijden is.
Naar wij van bevoegde zijde verne
men, is de overbrenging der gevan
genen naar Hoorn zeer ordelijk ge
schied. Vele gevangenen werden per
auto vervoerd.
Hedenmorgen is Mgr. L. J. Wil
lenborg, die in de Mariastichting
wordt verpleegd, „geopereerd. Zijn
toestand was hedenmiddag zorg
wekkend.
Be directie van het gemeente
gasbedrijf te Haarlem doet een
dringend beroep op de medewer
king der inwoners van Haarlem
en omstreken, de zuinigheid by
het gasverbruik in acht te blijven
nemen.
Zij herinnert er het publiek daar
om aan dat het gebruik van gas
voor ruimte-verwarming is ver
boden, behoudens in die gevallen
en in die mate, waarvoor uitdruk
kelijk toestemming is verleend.
Door een langdurige vorstperiode
en gesloten waterwegen zou de aan
voer van gaskolen ernstig bemoei
lijkt of zelfs geheel afgesneden
kunnen worden, met het hoogst
onaangename gevolg, dat Haarlem,
evenals in den winter 19441945,
geheel van gas verstoken zou gera
ken, Het -gasbedrijf moet alles in
het werk stellen cm met de thans
beschikbare, geringe hoeveelheden
brandstof de winterperiode door te
komen. Men blyve daarom zuinig
met het gas!
Slaat men deze waarschuwing in
den wind, dan zal het niet te ver
mijden zijn, dat strengere maat
regelen moeten worden toegepast
of dat zelfs zal moeten worden
overgegaan tot invoering van gas-
looze uren.
Z. H. Exc. Mgr. Huibers zal 13
Dec. een bezoek brengen aan de
Bisschoppelyke herstellingsoorden
en aan het cursushuis van de
Kath. Actie voor jonge vrouwen in
Noordwijk aan Zee.
