HET OUDE INDIË ZAL
NOOIT TERUGKEEREN"
DRINGEND BEROEP
Iran zonder Azerbeidsjan?
DE SLACHTING BIJ MALMÉDY
Er moet een einde komen aan
misleiding en terreur
Nieuwe wereld vraagt
jonge krachten
Kiesgerechtigd
Leden Raad van Indië
nemen ontslag
op oorlogsvrijwilligers
Dr. Van Mook:
Het weer
op 23-jarigen leeftijd
Waarschijnlijk verschil van
politiek inzicht
Snelle uitzending
naar Indië
Nota van Groot-Brittannië aan de
Vereenigde Staten
Commentaar van
de Prawda
15 December 1944:
Berechting van oorlogs
misdadigers
69ste JAARGANG No. 23420
ZATERDAG 15 DECEMBER 1945
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
99
is!
AMERIKAANSCHE SOLDATEN IN
HINDERLAAG GELOKT
EN VERMOORD
Azerbeidjan verloren?
Het einde van de
BEULEN VAN BELSEN
Groentenhandelaren in
staking
NIEUWE HAARLE
COURANT
BATAVIA, 14 Dec. (A.N.P.-Ane-
ta). In een uitzending op gramo-
foonplaten via het radiostation
van de geallieerden te Batavia
heelt dr. Van Mook een radiorede
gehouden, eerst in het Neder-
landsch, daarna in het Engelsch.
„Nu ik," aldus spr., „aan het
eind van het jaar voor een kort
bezoek aan Nederland moet ver
trekken, omdat de ongeloofelijke
moeilijkheden en verwarring in den
toestand hier een mondeling over
leg daarginds noodzakelijk maken,
zou ik niet willen gaan, alvorens
een paar woorden tot u gericht te
hebben. Ik ben er zelfs eerder toe
gedwongen, omdat het overwin-'
ningsjaar 1945 voor de meesten
van u een jaar van lijden en te
leurstelling is geworden.
Het was te voorzien, dat er aan
het einde van zoo'n langen oorlog,"
zoo vol van menscheljjke metho
den van ontwrichting en bedrog
en zoo wreed uitgevochten, een
tijd van uitputting moest volgen.
Maar dat het voor Nederland en
Indonesië zóó erg zou worden, zou
niemand hebben kunnen vermoe
den."
Nadat dr. Van Mook een korte
samenvatting had gegeven van de
bevrijding van Nederland, de uiter
ste krachtsinspanning tegen Ja
pan, die er de oorzaak van was,
dat Ned.-Indië militair op den
achtergrond raakte, de onverwachte
overgave van Japan en het feit,
dat men niet gereed was voor de
bevrijding van deze gebieden, gaf
hij nog een andere reden op voor
den slechten gang yan zaken in
Vndië, n.l. de op Java en elders
ontketende hartstochten, die het
resultaat zijn van de geleden el
lende, een nationale hartstocht
voor de vrijheid, aangewakkerd
door de wreedste onderdrukking
en Japansche inmenging.
Wanneer wij de komende Kerst
dagen en Nieuwjaar vergelijken
met die van 1946, dan is de toe
komst niet zonder bemoediging' en
hoop. Elke week worden families
hereenigd an duizendeD, die rust
en herstel noodig hebben worden
ln veiligheid gebracht.
In een belangrijk deel van de Bui
tengewesten breidt zich het gebied
uit waar vrede en samenwerking
heetschen. Er moet langzamerhand
een einde komen aan al die mislei
ding' en verbittering en terreur, die
thans de Nederlanders van de In
donesiërsschelden.
Een nog' moeilijker jaar ligt vcor
ons. Het zal een jaar zijn van vech
ten tegen destructieve krachten,
maar ook een Jaar van opbouw. Het
Indonesische vraagstuk kan niet op
gelost worden zonder het bedwingen
van wetteloosheid, maar het kan ook
niet opgelost worden door den strijd
van het eene volk tegen het andere
Het oude Indië zal nooit terug-
keeren, maar in het nieuwe Indië
moet piaats zijn voor allen die
hier thuis hooren, hetzij door ge
boorte of door afkomst.
Deze veranderde wereld vraagt
jonge krachten. De ouderen moeten
plaats maken, hoe hard dit ook moge
zijn na de bittere jaren van bezet
ting on gevangenschap.
Spr. geloofde dat de feiten en om
standigheden een verandering onder
gaan en dat zij ons uit den chaos j
naar een nieuw herstel voeren.
Van Mcok aeide voorts, dat ln de
eerste maanden na de landing der
geallieerden de veiligheid van ge
ïnterneerden en gevangenen al hun
aandacht ln beslag nam. Het vraag
stuk is echter nog slechts voor enkele
duizenden opgelost ,,na een groot
lijden en na bijna ondraaglijke span
ning en aelfs toen waren nog ve
len het slachtoffer geworden."
Prinses Juliana tooit een van de Iersche lammetjes met een lintje, waar
dij de kleine Margriet geïnteresseerd toekijkt.
Verwachting tot Zondagavond:
.Matige, later aan de kust tijde
lijk krachtige wind tusschen Zuid
en Zuid-West. Zwaar bewolkt met
nu en dan eenigen lichten regen.
Zacht.
Zon onder 16.27. Maan 14.34
4.54. Zondag: Zon 8.4416.28.
Maan 14.576.22. Maandag: Zon
op 8.44.
Naar het A. N. P. ter oore komt,
heeft het ontwerp tot wijziging
van de kieswet den Raad van
State reeds verlaten en is de
regeering voornemens aan het
parlement eenige wijzigingen van
ingrijpenden aard voor te stellen,
n.l. den kiesgerechtigden leeftijd
te verlagen tot 23 jaar en den
verschijningsplicht af te schaffen.'
Drie leden van den Raad van
Ned. Indië, het hoogste adviseeren-
de college onder den Gouverneur-
Generaal, hebben in de afgeloopen
weken hun ontslag genomen. Het
I zijn dr. H. J. Spit, de vice-presi
dent, dr. O. P. de Bruyn Kops, die
beiden 20 Nov. ontslag vroegen
en dit vandaag door de Nederland-
sche regeering bevestigd kregen, en
sinds enkele dagen C. H. O. van
der Plaft. Zoowel de heer Spit als
de heer de Bruyn Kops werd een
maand na de bezetting door de Ja-
pauners geïnterneerd en vertoeven
Java ongewoon kalm nog altijd in een interneerings-
Vrijdag waren er geen groote kamp.
grond- of luchtoperaties; Java Waarnemers te Batavia zijn vol-
scheen ongewoon kalm. Het is be- gens U. P. van meening, dat hun
diepen indruk ^p^tie^Indoneslïrs ontslag veroorzaakt is door verschil
heeft gemaakt. Nadat de Indonesi- van politiek inzicht,
sche werklieden het station te Ba
tavia hebben overgenomen, zijn zij
ln staking gegaan.
De ook in Nederland door zijn
voor-oorlogsche bezoek welbekende
sultan van Langkat Is dezer dagen
tezamen met zijn secretaris door Na
tionalisten in zijn paleis te Tandjong
Poera overrompeld en opgesloten.
Dé nationalisten verklaarden hen
pas vrij te zullen laten na onder-
teekening van een verklaring, waar
in de sultan ..acccord moest gaan
met, de vestiging van de republiek
Indonesia". Na eenige dagen onder
pressie te hebben gestaan is de ver
klaring door den sultan geteekend
en herkreeg hij zijn bewegingsvrij
heid.
BATAVIA, 14 Dec. (A.N P.-
Aneta). Volgens een officiee-
len Britschen zegsman zjjn twee
compagnieën van de derde en
vierde Britsch-Indische divisie en
liet geheeie zevende luchtlan
dingsbataljon, welke laatste be
kend is uit den slag om Arnhem,
te Batavia aangekomen.
In mijn radiorede van 28 Sep
tember 1945 werd door mij mede
gedeeld, dat ik voor de taken, wel
ke ons leger in Indië te wachten
staan, nog 15.000 oorlogsvrijwilli
gers zou noodig hebben.
Nu in de afgeloopen periode met
het oproepen dezer oorlogsvrijwil
ligers een aanvang werd gemaakt,
is gebleken, dat zeer velen aan de
zen oproep geen gehoor meer ge
geven hebben. Dit is begrijpelijk.
Immers, zij, die het langst op hun
beurt hebben moeten wachten, heb
ben in verschillende gevallen werk
gevonden.
Er is hiervoor echter nog een
belangrijke oorzaak, n.l. tallooze
oorlogsvrijwilligers, die als eerste
voorkeur dienstneming bh de lucht-
Het Amerikaansche ministe
rie van Buitenlandsche Zaken
heeft den tekst bekend ge
maakt van de nota, die Enge
land te Washington heeft doen
overhandigen in verband met
de Iraansche kwestie.
De ïna.ssrt-slaclitlng van
ongeveer 100 Ameri
kaansche soldaten, 5
kilometer ten Zuiden
van Malmédy op den weg
naar st. Vith Op Zaterdag
15 December, nu precies
een jaar geleden, heeft er
meer Ine bijgedragen den
vechtlust van de Ameri
kaansche strijdkrachten ln
Kuropa aan te vuren, dan
welke andere gebeurtenis
ook in den oorlog.
„Heb je al gehoord van
het bloedbad bij Malmé
dy?" vroegen Yankee-in
fanteristen elkaar, zonder
dat er een spier van hun
gezicht vertrok in hun
vossenholen onder de
sneeuw langs de Roer.
..Ik heb er nooit voor ge
voeld de Duitschers te gra
zen te nemen, voor ik
hoorde, wat ze in Malmédy
hadden uitgehaald", zei een
jonge piloot heel kalm in
een Brusselsche nachtclub.
„Dat zullen wij ze betaald
zetten".
Niemand wist precies te
vertellen, hoe alles in zijn
werk was gegaan, maar er
mogelijk geworden uit ver
halen van ooggetuigen een
tamelijk nauwkeurige be
schrijving te geven, van
wat er precies gebeurde op
dien ijskouden weg naar
St. Vith, op 15 December
1944.
Vroeg- op den middag.
200 meter voorbij den zij-
geven of doodvechten
en ze gaven zich over.
Men bracht hen bij an
dere gevangenen, die de
Duitschers dien dag ge
maakt; hadden, en werden
langs den weg dpgesteld.
Ze werden beroofd van ai
hun geld, horloges en wat
de Duitschers nog verder
weg naar St. Vith, werd
een convqol van ongeveer
25 Amerikaansche vracht
auto's en andere voertui
gen van een observatie-
bataljon van de veldartil
lerie in een hinderlaag ge
lokt en onmiddellijk tot
stilstand gebracht onder
een moordend vuur t an
geweren, machinegeweren
en mortieren.
HPPP^I De mannen reden in de
was noodelöos en moedwil- greppels langs den weg en
lig Amerikaansch bloed zochten daar dekking met
vergoten op de sneeuw bij niets anders dan geweren
Malmédy, een naam, die en pistolen, totdat er een
naast Cambridge, de Alamo colonne tijgertanks aan-
en Bataan. nooit vergeten kwam, die hun volkomen
zal worden. de baas was. Toen was
Nu, een jaar later, Is het het een kwestie van over-
van hun gading vonden en
op een rij gezet op een veld
ten Zuiden van den weg.
Alles bij elkaar waren het
ongeveer 150 man. „We
stonden daar allemaal met
onze handen omhoog", zei
een ooggetuige. „Een Duit-
sche officier in een auto
van liet Duitsche comman
do schoot op een officier
van gezondheid en een vrij
williger. Zij vielen neer.
Daarop openden de ma
chinegeweren en de tanks
het vuur op de groep en
schoten, tot de laatste man
dood was. We lagen alle
maal voorover op den
grond, en iedere tank, die
langs kwam, schoot op de
groep mannen, die op den
grond lagen. Dat duurde
ongeveer 30 minuten. Toen
hield het vuren op. Een
stuk of drie, yler Duit
schers kwamen op de groep
tóe, die OD den grond lag.
Enkele officieren en on
derofficieren kregen een
schot In het hoofd met
pistolen. De Duitschers
gingen weg en de machine
geweren openden nogmaals
het vuur. Ik lag daar on
geveer een uur. Mijn mak
kers links en rechts van
me werden onophoudelijk
getroffen en riepen om
hulp. Toen dacht ik, „het
eenige wat er op zit, is dat
ik er van door ga".
Een stuk of vijftien ka
meraden sprongen op, en
daar gingen we. Twaalf
liepen er een huis binnen
en ik en nog twee andere
soldaten namen de vlucht
over het open veld. Ze
schoten op' ons met hun
machinegeweren, maar we
boften, want we bereikten
het bosch. waar we ons
schuil Kielden tot hel'
donker was."
Het Duitsche offensief
werd doorgezet tot voorbij
Malmédy, maar toen de
Amerikaansche eerste en
derde legers het gros uit
het Noorden en Zuiden ln
een tang te pakken kregen,
tot het doodliep, stonden
de soldaten van de legers
van Patton en Hodges, die
anders heusch niet voor
een geruchtje vervaard wa
ren, gebogen over de be
vroren gestalten van hun
strijdmakkers, die daar in
dp sneeuw in koelen bloe
de waren afgeslacht.
(A. P)
De Ver. Staten en Engeland zijn
het er over eens, dat Iran zijn
tree pen mag gebruiken om de orde
te herstellen op de wijze, welke de
Iraansche regeering goed dunkt. De
Britten herhalen, dat' de Britsche
strijdkrachten niet teruggetrokken
kunnen worden, indien de Sovjet
troepen het Iraansche grondgebied
niet eveneens verlaten.
Intusschen worden alle Iraan
sche legeronderdeelen. die zich naar
het Noorden trachten te begeven
voor het herstellen van de orde.
door Sovjet-Russische troepen te
gengehouden. Op bevel van het
Iraansche hoofdkwartier zijn zij
naar Teheran teruggekeerd.
De in Teheran teruggekeerde
gouverneur van Azerbeidsjan
heeft verklaard, van mee'ning te
zön, dat Azerbeidsjan definitief
voor Iran verloren is.
Het Russische blad Prawda
schrijft, dat Rusland geprovo
ceerd is dofcr de reoente verkla
ring van den Iraanschen premier,
die vroeg, dat alle geallieerde
troepen Iran zouden verlaten.
Deze negeert het veel belang
rijkere probleem, namelijk de
ontwikkeling van de nationaal
democratische beweging.
Tegen de oorlogsmisdadigers, die
in Nederland hun misdrijven be
gingen, zijn de eerste 74 aanvragen,
waaronder er betrekking hebben
o.a. op Christiansen, Seyss Inquart,
Rauter, Wimmer en tal van S. D.-
grootheden, zooals Lages en Blu-
mienthal uit Amsterdam, reeds in
Londen ingediend. Veelal zal echter
nog met de berechting en zeker ook
met de eventueele executie gewacht
moeten worden, omdat gebleken is,
dat de verdachten (beschouwd kun
nen worden als waardevolle bron
nen van inlichtingen.
macht, marine of mariniers te
kennen hadden gegeven, bleken niet
bereid deze voorkeur te wijzigen en
zich voor de voor Indië bestemde
troepen te doen inschrijven, on
danks het feit, dat er voor hen geen
plaats bij het dienstvak hunner
keuze beschikbaar was.
Helaas heeft zich bovendien de
toestand in Indië na 28 Sept.
in ongunstigen zin ontwikkeld.
Deze ontwikkeling maakt het
noodzakelijk tusschen heden en
het tijdstip, waarop de eerste
divisie kan worden uitgezonden,
nog sterkere contingenten troe
pen naar Indië te zenden.
Ik ben overtuigd, dat het noch
de bedoeling is der Nederlandsehe
bevolking- noch der oorlogsvrijwilli
gers in dit moeilijk tijdsgewricht
voor ons vaderland verstek te laten
gaan.
De regeering doet dan ook een
dringend beroep op alle jong»
mannen die zich als oorlogsvrij
williger hebben laten inschrijven,
aan de oproepen, welke hen na
bereikert, gehoor te geven. Dit
geldt ook voor de oorlogsvrijwil
ligers, die geboren zijn in de ja
ren 1925, '26 en '27, die ik eerst
meende niet direct noodig te zul
len hebben.
Hun wordt verzocht zich alsi^g
ten spoedigste ta melden bij het
aanmeldingsbureau, waar zij ge
registreerd zijn, ten einde hun in
schrijving te vernieuwen. Hun uit
zending kan binnen korten tijd
tegemoet worden gezien.
Het gaat om de eer en de toe
komst van Nederland en Indië
beide.
's-Gravenhage, Dec. 1945.
De Minister van Oorlog,
Mr. J. MEYNEN.
Voor de executie van de 11 ter-
doodveroordeelde beulen van Bel-
sen had de pers geen toegang tot
de gevangenis. De verslaggevers,
die buiten op post stonden, waren
volkomen verrast door het offici-
eele bericht van de executie.
De terechtstellingen hadden
plaats in tegenwoordigheid van den
directeur van de gevangenis en
een Britschen dokter. Er werd
slechts één schavot gebruikt en de
terechtstellingen werden volgens
Eritsch gebruik uitgevoerd. De ge
tuigen van het hof te Lüneburg
waren aanwezig om de misdadigers
te identificeeren. Duitsche katho
lieke en protestantsche geestelij
ken waren eveneens aanwezig.
De in de 's-Gravenhaagsche Fede
ratie van Georganiseerde Kleinhande
laren ln Groenten, Fruit en Aard
appelen (F.E.K.O.) georganiseerde
groentenhandelaren in Den Haag ca
landgemeenten hebben een epen
brief gericht tot de ministers scher-
merhern, Vos en Mansholt. waarin da
noodtoestand in hun bedrijven wordt
Uiteengezet. Om kracht aan hun
actie bij te aetten, zal Woensdag
19 December een proteststaking ge
houden worden van 24 uur en zullen,
alle bedrijven dien dag gesloten zijn.
Evenzoo zullen dien dag de wyk-
ryders niet uitgaan.
