Moskou-conferentie
ten einde
TOT ACTIEVER MAATREGELEN
GEDWONGEN
Onze ministers naar Londen
KARDINAAL DE JONG
spontaan gehuldigd
Hedenavond publicatie van
officieel communiqué
Voor bonnenlijst
Christison:
Teneinde bewoners te behoeden
voor vrees en intimidatie
Cordon om Batavia
Frankrijk en Franco
Het weer
MOORDAANSLAG
OP SJAHRIR?
Bespreking met Britsche regeering
over den toestand in Indië
Pontificale Hoogmis
in de Kathedraal
Optimisme in
Amerika
V.
69ste JAARGANG No. 23428
o
DONDERDAG 27 DECEMBER 1945
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 - Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
Antwoord der Ver. Staten
op de Fransche nota
Gedemobiliseerd marine
personeel
„Radio Nederland in
overgangstijd"
Patton begraven
Indonesische eisch tot
erkenning der republiek
Officieele titel
De zaak-Von Bönninghausen
zie pagina 3
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Generaal Christison heeft vol
gens U. P. een verklaring afgelegd,
waarin hij o.m. zegt: „Ik heb ge
hoopt, dat de situatie zou verbe
teren, doch dat is niet het geval
geweest. Terwijl de toekomst van
Indonesië een aangelegenheid blijft
van Nederlanders en Indonesiërs
onderling, ben ik gedwongen actie
ver maatregelen te nemen, tenein
de wet en orde te verzekeren en
den vreedzamen inwoners van dit
land in staat te stellen weer aan
hun werk te gaan zonder vrees en
intimidatie. In de uitvoering van
deze maatregelen zou ik natuur
lijk gaarne de medewerking van de
Indonesische leiders ontvangen. Im
mers, hoe meer zij helpen wet en
orde te herstellen, hoe minder mijn
troepen in actie zullen behoeven
te komen, ik roep de Indonesische
leiders daarom op, met mij samen
te berken en, indien mogelijk, die
afdeelingen van hun leger tot
handhaving van den vrede tot mijn
beschikking te stellen, die ik noo-
dig zou kunnen hebben."
United Press verneemt nader,
dat bepaalde stappen reeds zijn
genomen en dat deze onmiddellijk
merkbaar zullen worden, hetgeen
nader wordt geïllustreerd door de
conferentie tusschen Christison en
Sjahrir en Sjarifoedin. De verkla
ring van den Britschen opperbe
velhebber laat vele dingen onop
gehelderd, b.v. de vraag of ook Ne-
derlandsche troepen onder zijn be
vel zullen dienen.
Naar A. P. meldt, zullen de
Nederlandsche, Britsche en In
donesische leiders te Batavia
hun onderhandelingen spoedig
hervatten. Luitenant-kolonel
Frowein, een vertegenwoordiger
van Prins Bernhard, is te Bata
via aangekomen.
Verscheidene Britsche soldaten,
grootendeels parachutisten, zijn Eer
sten Kerstdag gearresteerd wegens
verregaande dronkenschap en plun
dering, voornamelijk in Batavla's
grootste restaurant, de Pen Yin.
De Ver. Staten hebben aan Frank
rijk het antwoord overhandigd op de
Fransche nota met betrekking tot
Spanje.
Het antwoord komt hierop neer,
dat de regeering der Ver. Staten geen
sympathie koestert voor het regiem
van gen. Franco.
In het Engelsche antwoord wordt
er den nadruk op gelegd, dat En
geland „om prlncipleele redenen"
niet wil ingrijpen in Spaansche«bin-
nenlandsche aangelegenheden.
Orial, Franco's vertegenwoordiger,
ls In geselschap van Don Juan's se
cretaris Quiento in Lausanne gear
riveerd. Don Juan weigert standvas
tig toe te geven, dat Franco de no-
siïie van opperbevelhebber van het
Spaansche leger behoudt, aan wel
ken eisch laatstgenoemde vasthoudt.
Hoewel omtrent het tijdstip van
demobilisatie van marine-personeel
over de geheele lijn nog geen be
slissing kan worden genomen, heeft
de minister van Marine reeds
thans het initiatief genomen tot
het in het leven roepen van een
nauw met het bedrijfsleven en met
de gewestelijke arbeidsburèaux sa
menwerkend bureau, dat gevestigd
werd aan dien Kneuterdijik 8 te
Den Haag, ten kantore van het
Centraal Sociaal Werkgevers-Ver
bond. Ben commissie van personen
uit industrie-, scheepvaart- en
middenstandskringen neemt dit
bureau onder haar hoede. Zij werd
onder den naam „Commissie her
plaatsing gedemobiliseerd marine
personeel" op 19 dezer door den
minister geïnstalleerd.
BATAVIA, 27 Dec. (ANP-
Aneta) In een officieel com
muniqué, dat vandaag is uitge
geven, wordt gezegd, dat een
militair cordon is getrokken om
Batavia, teneinde de identiteit
na te gaan van alle menschen,
die de stad binnenkomen of
verlaten. De bewegingen van
burgers, die de wet eerbiedigen
zullen niet gehinderd worden.
Het doel van dit cordon is het
binnenkomen van bandieten,
kidnappers en terroristen te
voorkomen. Deze stap is noodig
als voorzorgsmaatregel voor de
wederinvoering van een staat
van vrede in de stad. Er zijn
geen incidenten gemeld.
Het bestuur der Stichting „Radio
Nederland in den overgangstijd"
heeft benoemd tot leden van het
dagelij ksch bestuur de heeren:
J. B. Broeksz en mr. L. G. A.
Schlichting, tot secretaris van het
bestuur: mr. Ph. de Vries, tevens
tijdelijk juridisch adviseur, tot
programmadirecteur: dr. E. Spel
berg en tot directeur voor den
Wereldomroep: H. J. v. d. Broek.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Na een aanvankelijke opklaring
tegen morgenochtend weer regen,
tijdeliik afnemende, doch later
weer toenemende wind tusschen
West en Zuid, weinig verandering
In temperatuur.
Zon onder 16.33. Maan 1.15—
13.20, Zon op 8.50.
Het „republikeinsche" Ministerie
van Voorlichting beweert, dat een
Indo-Europeaansch soldaat op den
middag van Tweeden Kerstdag een
moordaanslag op Sjahrir heeft ge
pleegd, welke evenwel mislukt is.
Sjahrir reed in zijn auto door de
buitenwijken van Batavia, toen een
vrachtauto met 5 soldaten van het
Nederlandsch-Indische leger hem
achterop reed, waarvan een der in
zittenden het vuur opende. De
Britsche militaire politie stelt een
onderzoek in.
Een officieele verklaring, die la
ter op den middag vanwege het ge
allieerd hoofdkwartier werd uitge
geven, zeide, dat het onderzoek be
wezen heeft, dat de man, die het
schot had afgevuurd, niet wist wie
in den auto gezeten was.
Generaal Patton is Maandag met
alle militaire eer op de Amerikaan-
sche militaire begraafplaats te Hamm
bij Luxemburg ter aaiUe besteld. Het
kruis met zijn naam is omringd door
duizenden kleine witte kruisen van
Amerikaansche soldaten.
Meer dan 1-000 voormalige leden der
Nazi-partij, SS en SA, zijn in een door
het Britsche militaire bestuur geor
ganiseerde klopjacht, te Keulen ge
arresteerd.
Minister-president prof. ir. W.
Schermerhoorn is Woensdag in "ge
selschap van den minister voor
Overzeesche Gebiedsdeelen, prof.
dr. J. H. A. Logemann, den luite
nant-gouverneur-generaal dr. H.
J. van Mook en den minister zon
der Portefeuille, mr. J. H. van
Royen, die den minister van Bui-
tenlandsche Zaken, mr. E. N. van
Kleffens, wegens zièkte vervangt,
per vliegtuig in Engeland aange
komen voor het voeren van bespre
kingen met de Britsche regeering
over den toestand in Indië.
Bij zijn aankomst heeft prof.
Schermerhom verklaard, dat de
duur van zijn verblijf in Engelands
hoofdstad zal afhangen van het
verloop der gedachtenwissseling
met Attlee over Indië. Tegen het
einde van- deze week denkt hij
weer in Nederland te zijn.
De diplomatieke oorrespondent
van Reuter voegt er aan toe, dat
prof. Schermerhom ook Philip Noel
Baker, Britsch minister van Staat,
zal ontmoeten. Baker vervangt
Bevin, zoolang laatstgenoemde te
Moskou verblijft.
Bij de Nederlanders, die thans
naar Londen zijn gekomen, be
vindt zich, aldus gaat de cor
respondent verder, geen militair
deskundige, waaruit valt op te
maken, dat de te nemen beslis
singen uitsluitend op politiek
terrein liggen. Men hoopt te
Londen, dat de gedaohtenwisse-
linig vruchten zal afwerpen en
aan den strijd op Java een einde
zal maken.
Dr. van Mook, prof. Logemann en
mr. van Royen hebben Woensdag
middag reeds een langdurig onder
houd *»ehad met den Nederland-
schen ambassadeur te Londen.
Naar A.P. uit Londen meldt, heeft
dr. Van Mook het kabinet Scher-
merhorn er van op de hoogte ge
steld, dat de Indonesiërs niets min
der zouden accepteeren dan erken
ning van de regeering-Sjahrir. De
Luitenant - Gouverneur Generaal
zou dezen eisch tot erkenning van
de republiek ondersteunen.
Amsterdam meldt echter, aldus
A. P. uit Londen, dat het Neder
landsche kabinet, na het pleidooi
van Van Mook voor erkenning te
hebben aangehoord, zich met meer
derheid van stemmen tegen erken
ning van de regeering Sjahrir heeft
uitgesproken, uit vrees dat het par
lement de erkenning zou verwerpen.
Op het hoogfeest van Kerstmis droeg de nieuwbenoemde kar
dinaal, Z. Em. Joannes kardinaal De Jong, in de kathedrale
kerk te Utrecht een pontificale Hoogmis op. Een eerewacht
van padvinders brengt het eeresaluut, als de kardinaal de
kerk verlaat
Het eenvoudige paleis aan de
deftige, stille Maliebaan te
Utrecht is in desae dagen 'n mid
delpunt geweest waarheen veler
belangstelling ging. De telegram
bestellers kwamen af en aan en
menige persoonlijke brief werd
afgegeven. Maandagmiddag om
vier uur zijn minister-president
Schermerhorn en de ministers
Beel, Kolfschoten en Van Sehaik
■officieel namens de regeering
gaan gelukwenschen. De nieuw
gecreëerde Kardinaal had een
onderhoud van ongeveer drie
kwartier met hen.
Schriftelijke gelukwenschen wer
den ontvangen van den Commis
saris der Koningin en van den
burgemeester van Utrecht, terwijl
eersten Kerstdag een telegram bin
nenkwam van den Nuntius, die
zich verontschuldigen liet zoo laat
geluk te wenschen, maar het offi
cieele bericht was verlaat binnen
gekomen. Verder kwamen telegra
fische gelukwenschen van Mgr.
Mtentini, substituut van den staats-
Na elf dagen van besprekingen
is de conferentie van de minis
ters van Buitenlandsche Zaken
van de Groote Drie Tweeden
Kerstdag beëindigd. Dinsdagavond
werd het eind-communiqué opge
steld, waarvan de publicatie
hedenavond wordt verwacht,
In een op Kerstavond uitgegeven
bericht werd een vergelijk aange
kondigd inzake het geruimen tijd be
staan hebbende geschil over de te
volgen procedure bij het ontwerpen
van de vredesverdragen met
Duitschlands Europeesche bondge-
nooten.
Andere punten, die, naar men ge
looft, zijn besproken zijn het vitale
vraagstuk der controle van de
atoomenergie en de onrustige toe
stand In het Midden-Oosten.
Over vier maanden of vroeger
maar niet later dan op 1 Mei
1946 zullen alle leden der Ver-
eenigde Naties, die een actief
aandeel aan den oorlog in
Huropa „met belangrijke mili
taire contingenten" hebben ge
nomen, bijeengekomen voor de
eerste vredesconferentie van
den tweeden wereldoorlog.
Slechts die landen, die de wa
penstilstandsverdragen hebben on
derteekend, zullen de vredesverdra
gen onderteekenen. Tot deze lan
den behooren in elk geval Engeland,
Amerika, Rusland, België, Neder
land, Cecho-Slowakije en Yougo-
Slavië,
De Groote Drie zullen met
Frankrijk het vredesverdrag voor
Italië opstellen, de Groote Drie al
leen de verdragen voor Roemenië.
Bulgarije en Hongarije.
Rusland heeft evenwel de conces
sies gedaan, dat leden van den raad
der Groote Vijf, die geen afzonder
lijke capitulatievoorwaarden onder
teekenden, kunnen worden uitge-
noodigd „om deel te nemen aan de
besprekingen over vraagstukken,
waarbij zij onmiddellijk betrokken
zijn".
Dit beteekent in feite, dat Chi
na waarschijnlijk niet zal worden
geraadpleegd over de Europeesche
verdragen, terwijl Frankrijk een
bescheiden aandeel zal kunnen ne
men In de onderhandelingen met
Roemenië, Bulgarije, Hongarije en
Finland en bovendien als gelijk
waardig partner In die met Italië.
In Washington was men bijzon
der verheugd over de oplossing van
het Italiaansche probleem, dat de
conferentie der vijf te Londen op
het doode punt heeft gebracht. Op
timistische Amerikaansche zegslie
den wezen erop, dat het nu moge
lijk is om verder te gaan dan dc
voorzichtige phraseologle als .,be
hoedzaam optimisme".
secretaris ten Vaticane. van Kar
dinaal Spellman, aartsbisschop van
Ne'w York en van vele belangrijke
sociale en politieke organisaties.
Traditiegetrouw droeg Kardinaal
de Jong eersten Kerstdag een pon-
tificale Hcogmis op in de kathe
draal te Utrecht, welke plechtig
heid dit keer besloten werd met
een Gregoriaansch „Te Deum".
Na afloop van de H. Mis heeft
de Utrechtsche burgerij y den
Prins der Kerk een spontane
hiulde bereid. Langs de route
naar het paleis stond een haag
van juichende menschen, terwijl
voor het paleis een groote me
nigte was samengestroomd. Kar
dinaal de Jong vertoonde zich
nog aan het venster, waarbij dg
menigte het „Aan U o Koning
der Eeuwen" en het „Wilhelmus"
zong. Ontroerd dankte de Kerk
vorst.
Overigens kan worden medege
deeld, dat op een nader te bepalen
tijdstip gelegenheid zal worden ge
geven gelukwenschen aan te bieden^
De officieele titel na de creatie
tot Kardinaal is: Zijne Eminentia
Joannes Kardinaal de Jong, Aarts
bisschop van Utreoht. De doctors
titel vervalt. In het wapen zal geen
verandering gebracht worden, al
thans niet in het schild. Boven heb
schild komt evenwel een kardi
naalshoed, terwijl aan beide zijden
vijftien kwasten worden aange
bracht. Verder zal al het paars ver
vangen worden door purper. In het
bestuur van het Bisdom zal geen
enkele wijziging komen. Kardinaal
de Jong zal zijn: bisschoppelijke
werkzaamheden blijven uitoefenen
en ook de gebruikelijke pontificale
plechtigheden blijven celebreer en.
Bij de plechtige installatie 18 Fe
bruari te Rome zal worden bekend
gemaakt welken rang Kardinaal de
Jong zal krijgen. Er zijn n.l. drie
kardinaalsrangen: kardinaal-bis
schop, kardiaal-priester en kardi
naal-diaken. In Rome wordt dan
ook de titelkerk van Kardinaal de
Jong aangewezen.
De rechtbank te Almelo, zou Za
terdag j.l. vonnis wijzen tegen jhr.
Von Bönninghausen, oud-burge
meester van Hilversum, die zich
zou hebben schuldig gemaakt aan
valschheid in geschrifte. De Offi
cier had twee jaar gevangenisstraf
geëischt.
De zaak is thans terugverwezen
naar den rechter-commissaris voor
het instellen van een nader onder
zoek.
De bekende violoncelliste Alt-de
Doorman is den 20en December te
Wassenaar overleden.
