DE KONINGIN TOT DE
GEREPATRIEERDEN
Nieuwe ontslag-aanvragen in
Indische leger verwacht
PASTOOR L. BEUNE
Eerbied en bewondering voor
onoverwinlijke geestkracht
Kol. Spoor opvolger
van gen. Van Oyen?
„Maar... wij komen terug
Herder van Bloemendaal
Het weer
Vliegtuigongeval
op Valkenburg
In Batavia worden voortdurend verdachte
elementen gearresteerd
„Sieg Heil" en nevelbommen
Haarlems antwoord
„Ramblers"
69ste JAARGANG No. 23436
MAANDAG 7 JANUARI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
BEZIELEND VOORBEELD
Territoriaal bevelhebber
(Vervolg op pagina 3)
Twee personen gedood
„Kabinets"-uitbreiding
STAD EN OMGEVING
99
gingen
in rook op
Gemeenteraad komt
Woensdag bijeen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
H.M. de Koningin heeft Zondagavond voor de radio tot de landgenoo-
ten, die zijn teruggekeerd uit de hel van concentratiekamp, gevangenis,
werk- of gevangenkamp, of een of meer van deze beproevingen hier te
lande hebben ondergaan en hen, die thans uit Indië zijn aangekomen,
persoonlijk het volgende woord gericht:
Verwachting tot Dinsdagavond:
Meest nevelig of gedeeltelijk be
wolkt. Overwegend droog weer,
In de kuststrook temperatuur om
het vriespunt; in het binnenland
des nachts lichte vorst, vooral ln
het Z.O., overdag temperatuur
om het vriespunt. ZuldelUke
wind, aan de kust matig.
Zon onder lfi.45. Maan 11.22
21.13. Zon op 8.46.
Met ingang van 1 Januari j.l. is
benoemd tot territoriaal bevelheb
ber Nederland kolonel ir. N. Tans,
die daarbij tevens tijdelijk; is be
noemd tot generaal-majoor.
Nu de eerste schepen uit 't eens
aoo vredige en welvarende Insulin-
de met uitgeputte kinderen, vrou
wen en mannen zijn binnengeloo-
pen, en deze thuiskomst in zoo
grooten getale, na zoo verre reis
over oceaan en zeeën, wellicht nog
duidelijker tot de verbeeldings
kracht spreekt van iederen Neder
lander en dezen nog meer doet be
seffen, welk nameloos leed hij ge
roepen is te lenigen, dan bij den
stroom huiswaarts gekeerden uit
Duitschland en de door dat land
bezette gebieden, heb ik dit oogen-
blik aangegrepen om tot U allen 't
woord te richten.
Hartelijk welkom heet ik U,
landgenooten, die de verre reis naar
hier hebt volbracht. Gij zijt voor
ons in Nederland de verpersoon
lijking van hetgeen geleden is drie
en een half jaar onder den hiel
van den meedoogenloozen Aziati-
schen overweldiger en van de daar
op gevolgde geestelijke en lichame
lijke martelingen na den val van
Japan. Met open armen ontvangt
u het veilige, gastvrije Nederland,
dat u zeker alles zal geven, wat het
te geven heeft. Wij allen hier wen-
schen u toe rust en spoedig herstel
van krachten. Diepe ontsteltenis
heeft zich van elkeen meester ge
maakt bij het vernemen van de be
richten over het gruwelijke, dat
zoovelen, die zich trouw verbonden
voelen aan ons rijk, is overkomen,
waarbij ik niet zou willen vergeten
zij, die neergeveld werden om wille
van hun geloof.
Vol eerbied en bewondering zijn
wij vcor uwe onoverwinlijke geest
kracht, taaiheid en volharding m
dia tijden van vernedering en
.smaad. Zij deden u de moeilijk»,
omstandigheden, waaronder de
thuisreis moest worden volbracht,
moedig aanvaarden. Dat vervult
ons met vertrouwen, dat gij de tc.e-
komst met dezelfde geestkracht
tegemoet zult gaan.
En thans, gij die eerder van elders
cn langs anderen weg. het vaderland
hebt bereikt, soms na lange om
zwerving en moeizame reis, gij.
Vrouwen en mannen, die daarginds
de verschrikkingen van concentratie
kamp en gevangenis hebt doorstaan
of wel o ij. die in het vaderland door
deze hel zijt heengegaan, ik weet
hoe zwaar gij geleden hebt naar ziel
en lichaam en hoe langzaam uw
geknakte gezondheid, uw uitgeteerd
gestel zich weder zal oprichten en
hoe gij meestentijds nog steeds het
beeld van al die verschrikkingen ln
u omdraagt. Maar lk weet ook, koe
g'jl bovenal, door de diepten van uw
geestelijk lijden heen, kunt opklim
men tot een punt, waarop gij u keért
naar de toekomst om met nieuwen
moed een nieuw leven aan te durven.
Ik begrijp uw teleurstelling en ont
goocheling waar alles niet zoo ge-
loopen Is. als gij u de toekomst had
voorgesteld. Deze teleurstelling en
ontgoocheling liggen zoozeer in de
natuur der dingen. Toch zie ik ook
ln het lijden van ons geheele volk,
ai| het op andere wijze dan gij, de
verklaring voor de traagheid iri het
u zielkundig begrijpen en tegemoet
komen. zooals gij dit verwacht en
gehoopt had.
Zaterdagmorgen is op het vlieg
veld Valkenburg een ernstig
vliegongeval geschied, dat aan
twee Nederlandsche vliegers het
leven heeft gekost.
Toen een Nederlandsch Auster-
toestel kwam landen, werd het
tijdens de landing door 'n even
eens landende Spitfire geraakt.
De vleugel van dit toestel raak
te de Auster ter hoogte van de
cockpit, met het noodlottige ge
volg, dat de twee inzittenden, de
serg.-vliegers Ottes en Zwaai, op
slag werden gedood.
Dag en nacht werkt men aan het herstel van de IJselbrug te
Zutphen, daar bij ijsgang de beide Bailey-bruggen zouden
moeten worden afgebroken, waardoor de Achterhoek weer
geïsoleerd zou zijn. Op den voorgrond de geheel nieuwe over
spanning; op den achtergrond de Bailey-bruggen, wier lengte
ongeveer 1 K.M. bedraagt (Foto W. P. Zeylemaker P.)
Ten Zuiden van Semarang. heeft
een Dakota-vliegtuig van de RAF
20.000 pamfletten uitgeworpen bo
ven een gebied van 50 vierkante
mijlen. In de pamfletten wordt ge
dreigd met vergeldingsmaatregelen
voor het beschieten van het vlieg
veld te Semarang, dat al verschei
dene dagen onder Indonesisch vuur
ligt. De vredelievende bevolking
wordt aangeraden hun kampongs
te verlaten, als er gewapende ben
den vechten, aangezien „de kam
pongs blootgesteld zullen worden
aan bommen en granaten, als zij
door benden gebruikt worden als
bases voor aanvallen op geallieerde
troepen."
De arrestaties van verdachte In
donesiërs duren in Batavia nog
voort en zij, die zich wegens Ja-
pansche collaboratie of activiteiten
op de Biatsche zwarte lijst bevin
den, worden geleidelijk aan gevan
gen genomen.
Nederlandsche militaire kringen
te Batavia hebben bevestigd, dat
luitenant-generaal Van Oyen aan
H. M. de Koningin zijn ontslag
heeft gevraagd, omdat hij het niet
eens kan zijn met de politiek der
Nederlandsche regeering. De tegen
woordige chef-staf, generaal Uhl,
heeft verzocht op pensioen te wor
den gesteld en binnen korten tijd
kunnen nog meer ontslagaanvragen
in hooge Nederlandsch-Indische
1 egerkringen verwacht worden. Het
lijkt het meest waarschijnlijk, dat
kolonel S. H. Spoor, die op het
oogenblik in Nederland verblijft,
generaal Van Oyen zal opvolgen.
Sjahrir heeft zijn „kabinet" uitge
breid met de benoeming van den
vroegeren „minister" zonder porte
feuille Rasjidi tot „minister" voor
Religieuze Zaken en Soepano tot
staatssecretaris voor de „Pemoeda"-
Jeugdbeweging. SJarifoedin is afge
treden als „minister" van Voorlich
ting en zal worden benoemd tot
hoofd van de T.K.R. De RepubUkcln-
sche radio-omroep heeft medege
deeld, dat Mohamet Naslr no „mi
nister" van Voorlichting is geworden.
Soekarno. Hatta en SJarifoedin heb
ben Djokjakarta als hoofdkwartier
gekozen. Sjahrir zal met de overige
leden van ajn „kabinet" ln Batavia,
den zetel van de Republikeinsche
..regeering" blijven.
Het cordon om Batavia, dat
eenfge dagen geleden werd op
geheven, Is gisteravond weer
ingesteld.
Haarlem heeft de grootste sen
satie gebracht in de gerucht
makende affaire van „The Ram
blers", wier wederoptreden zoo
veel beroering heeft gebracht in
de amusementswereld.
Theo Uden Masman en z(jn
dansorkest, benevens de geheele
voorstelling, welke „The Ram
blers'; gisterenavond ln het Con
certgebouw voornemens waren te
geven, zijn letterlijk en figuurlijk
in den rook van nevelbommen op
gegaan. Een ontvangst, zooals
hun nog in geen enkele andere
stad te beurt is gevallen, heeft
Haarlem „The Ramblers" bereid.'
Het „Sieg heil", gefluit, gejoel
en manifestaties van spreekkoren
waren niet van de lucht en als
de klap op den vuurpijl ging nog
voor het dansorkest één ver
staanbaar geluid had kunnen la
ten hooren het geheele ensemble
in rook op. Hiermee gaf het pu
bliek op afdoende wijze zijn
meening te kennen over dit
nieuwe debuut van Masman en
de zijnen en tevens over de uit
spraken van den Eereraad van
de Kleinkunst, die in de amuse
mentswereld met veel misnoegen
zijn -ontvangen.
Reeds om zeven uur had zich veel
publiek op het Klokhuisplein en
voor het Concertgebouw verzameld,
waar een aanzienlijk corps politie
agenten en „stillen" een waakzaam
oog op de menschen hield.
Gretig werden de pamfletten ge
lezen, welke door de oud-Illegalen
aan een ieder, die in de richting
van het Concertgebouw liep, wer
den uitgereikt. Onder de foto,
waarop het dansorkest stand afge
beeld tegen den achtergrond van
wolfangels en de spreuk „Front-
zorg is eereplicht", stond te lezen:
„Wanneer u kennis neemt van deze
foto, weet, dat de Ramblers den
vijand hebben gesteund ln hun ter
reur tegen het Nederlandsche volk,
terwijl onze beste zonen, ook die
onzer bondgenooten, in den strijd
tegen het barbarendom sneuvel
den". Het pamflet sloot met de
woorden „Boycot deze Frontzorg-
helden".
In de zaal zelf stonden agenten
langs de wanden geposteerd en
er liepen zeer veel rechercheurs
rond. De toegangen tot het po-
De nieuwe pastoor van de pa
rochie der Allerheiligste Drieëen-
heid te Bloemendaal, de zeereerw.
heer L. A. J. M. Beune, heeft niet
de normale geestelijke loopbaan ge
volgd, want zjjn bijna 25 priester-
jaren zijn te splitsen in twee be
langrijke phases, die tot 1933, waar
in hij oa. kapelaan was aan de
parochie „De Liefde" in Amster
dam en aan de St. Liduinakerk te
Haarlem, en die van 1933 tot heden
als rector van het St. Liduinahuis
te Leiden en verbondsmoderator
van de Katholieke Jonge Midden-
standsvereenigingen in Nederland.
Na de parochieele zielzorg dus het
vormingswerk der jonge midden
standers, een taak, die veel reizen
en trekken met spreekbeurten en
organisatievermogen eischt. Daar
pastoor Beune de opdracht in het
kader der zich ontplooiende jeugd
organisaties geheel diende uit te
voeren, moest hem het herderschap
van een parochie veel langer ont
houden worden dan gebruikelijk is
en zoo zullen de parochianen van
de Allerheiligste Drieëenheld dan
ook in Mei van dit jaar het zil
veren priesterfeest van hun nieu
wen pastoor vieren.
Pastoor Beune wordt in Bloe
mendaal binnen betrekkelijk korten
tijd voor de vraag van den nieu
wen kerkbouw g-esteid. Als organi
sator en als aotief man met een
groot doorzettingsvermogen zal hij
er ongetwijfeld met kracht een
spoediigen bouw stimuleeren. In
Leiden had hij als rector de zorg
van een groot kinderhuis, in het
organisatieleven van de Sleutelstad
speelde hij een belangrijke rol en
in de oorlogsjaren heeft hij daar
o.a. prachtig werk verricht op het
terrein der kindervoeding. Dit werk
werd hem gemakkelijker gemaakt
doordat hij ook moderator was van
de jonge land- en tuinbouwers in
het bisdom.
Daar Mgr. L J. Willenboirg Ge
heim Kamerheer van Z. H. den Paus
was, moest zijn opvolger, die van
zelfsprekend deze onderscheiding
niet erft, benoemd worden door den
Heiligen Stoel. Heit gaat hier
echter slechts om een formule.
dium werden streng bewaakt,
evenals de toegang tot het bal-
con. Blijkbaar was men bevreesd
voor het werpen van bommen
uit de hoogte.
Deze voorzorgsmaatregelen had
de politie niet zonder eenige reden
genomen, want Zaterdagavond om
elf uur had de recherche bij een
inval in een administratiekantoor
in het centrum een groote hoeveel
heid traangasbommen gevonden
Toen het ensemble om tien
over acht het versierde podium
betrad was er slechts heel even
een diepe stilte. Een schuchter
applaus verbrak deze, maar als
orkaan kwamen hieroverheen een
gefluit en gejoel, waaraan geen
einde scheen te komen. Juist op
het moment, dat de in smoking
gekleede leden van het orkest
hun programma zouden beginnen
en Theo Uden Masman het eer
ste accoord aansloeg, ontstaken
er gelijkertijd twee nevelbommen,
die in een seconde enorme rook
zuilen veroorzaakten.
Vrouwen gilden; „Een brand
bom!" en stoven van haar plaat
sen naar de uitgangen. Het
meerendeel van het publiek ech
ter, dat thans boven op de ban-
ken'iklom, riep als één man „Sieg
heil! Sieg heil!"
De nevelbommen kwamen zoo
verrassend, dat de leden van het
orkest ijlings uiteenstoven en
met hun instrumenten de vlucht
naar de kleedkamers namen.
Terwijl de rookkolommen opste
gen en de geheele zaal In een
oranjekleurigen nevel hulden nam
het tumult van minuut tot minuut
toe. Er werd gefloten en ge
schreeuwd. De menschen holden
door elkander. Niemand wist op dat
oogenblik nog precies wat er vlak
voor het podium voorgevallen was.
Men veronderstelde nog steeds, dat
er een brandbom naar het orkest
geworpen was.
Toen de zaal geheel met rook ge
vuld was en men ternauwernood
zeven meter voor zich uit kon zien,
klcnk plotseling uit een hoek van
de zaal het Wilhelmus, dat door
iedereen uit volle borst werd mee
gezongen. Het was in deze sfeer
komisch te zien hoe Hermandad
voor een oogenblik haar plicht ver
gat in de wanorde rust te brengen.
De agenten stonden stram in da
houding tegen 'de muren en da
rechercheurs namen plechtig den
hoed af.
Nog steeds bleef de consternatie
voortduren. Weliswaar wist men
nu, dat de voorstelling afgelast
was, maar iedereen wilde toch zijn
geld terug hebben.
Eindelijk na een toespraak van
een politieoommandant, kwam men
wat tot bedaren en de zaal stroom
de leeg.
Op voorstel van kapitein Goedvolk
van de gezagstroepen werd overeen
gekomen. dat de recette, die onge
veer t 1500.-- bedroeg, zal overge
dragen worden aan de Stichting
19401945. Eerst tegen 10 uur za
gen de Ramblers kans zonder
kleerscheuren uit Haarlem te ver
trekken.
Dë tijdelijke raad van Haarlem
zal Woensdag 9 Jan. 14 uur in de
Statenzaal vergaderen.
De agenda vermeldt o.m. de vol
gende punten: Verzoekschriften om
eervol ontslag van: Prof. dr. J. H
Thiel, als leeraar aan het gymna
sium; G. Brakel, als leeraar aan de
gemeentelijke avondschool voor
Nijverheidsonderwijs en W. Barne-
veld, als'hoofd van de P. H. van der
Leyschool en als leeraar aan de ge
meentelijke avondschool voor han
delsonderwijs; verhoogin® van het
crediiet voor de aanschaffing van
ketels voor de centrale verwarming
vain het schoolgebouw aan de Ka-
rolingenstraat; vaststelling van een
verordening inzake de distributie
van woningruimte; verhooging van
den gasprijs; herstelling gashouder.
De vermoedelijke datum van Instel
ling van den regionalen omroep Noord
geschiedt omstreek» 19 Januari.
