Koning George ontvangt
UNO-gedelegeerden
JAPANSCHE TROEPEN OP
SUMATRA INGEZET?
België op het kruispunt
D
Vorstelijke luister aan banket
uit gouden schalen
Van Mook's bezoek
aan Londen
In Atjeh nemen incidenten voort-
durend in aantal toe
RAADSO VERZICHT
Von Ribbentrop wilde
de wereld verdeelen
„ALZIEND ELECTRO-OOG"
I
Regeering-Van Acker zorgt voor
een waardigen aftocht
f
69ste JAARGANG No. 23439
DONDERDAG 10 JANUARI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
Een eenvoudig
maal.....
Koning George tot de
UNO-gedelegeerden
Het weer
Bespreking
van technische kwesties
Uitreisvergunning
vervalt na 15 Januari
Branden in
Semarang
STAD EN OMGEVING
Het volk moet
kiezen
NEURENBERG
Biddag voor Java
Diocesaan bestuur
Kath. Volksbond
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Vorstelijke luister heeft er
Woensdagavond in de Britsche
hoofdstad weer geheerscht ter
gelegenheid van het officieele
banket, dat Koning George
van Engeland aan de verte
genwoordigers van de 51 lan
den aanbood, die de conferentie
der UNO bijwonen. Het diner
werd gegeven in het Londen-
sche, eertijds aan Hendrik VIII
behoord hebbende, paleis van
St James, dat nog de littee-
kens vertoont van de Duitsche
luchtaanvallen.
Elke gedelegeerde werd door den
lord-chamberlain aan den Koning
voorgesteld. Na het spelen van het
volkslied door de Royal Welsh
Guard namen de 87 gasten (51
gedelegeerden plus de leden van
het Engelsche kabinet) plaats aan
de rijk me' orchideeën en, chry
santen getooid'en disch.
De zaal werd verlicht door 500
eleetrische kaarsen' uit tientallen'
massief gouden standaards en va-
Zen. De tafels waren gedekt met
hec historische gouden dinerservies.
Elke gast had twee zware gouden
vorken, een gouden lepel en een
mes met gouden handvat, terwijl
bovendien tallooze kandelabers,
standaards en schotels van goud
waren neergezet.
Temidden van al dezen vorste-
lüken luister kwam evenwel toch
aan het licht, dat Engeland nog
lang niet van de oorlogsontberingen
is hersteld. Het was n.l. een een
voudig maal, dat de gedelegeerden
van hun gouden borden met hun
gouden besteks verorberden. Het
bestond uit slechts vier gangen:
soep, kreeft met mayonnaise, ge
braden patrijs en ijs. Ook de wijnen
waren, voor een koninklijk banket,
beperkt. Er was champagne, bour
gogne, bordeaux en cognac.
Oude tradipe vermengde zich
met nieuwe verwachtingen. En-
gelands vooroorlogsche luister
werd getemperd door na-oorlog-
sche soberheid: een duidelijk
beeld van den nieuwen geest,
die de wereld beheerscht.
Aan de rechterhand van den
koning zat de Belgische minis
ter Spaak, omdat de Belgische
ambassadeur deken van het
Corps Diplomatique is; links
van hem zat de afgevaardigde
van Columbia, die als Voorzit
ter van de voorbereidende com
missie de toespraak van den
koning moest beantwoorden.
Min. Van Kleffens zat aan de
hoofdtafel-
Koning George zeide in een
rede, dat „thans de oogen van ge
heel de wereld op het werk van de
UNO zijn gericht. Het is U in han
den gegeven", zeide hij, „h#t geluk
van millioenen menschen en mil-
lioenen nakomelingen te maken of
te breken. Gij zult de fundamen
ten moeten leggen voor een nieuwe
wereld, waarin geen conflict, als
waardoor onze wereld nog pas op
de grens van algeheele vernieti
ging is gebracht, meer mogelijk
mag zijn. Uw aandacht zal vooral
uitgaan naar het overheerschende
probleem van de veiligheid, doch
het instellen van een economischen
en socialen raad en van een raad
voor trusteeship biedt groote mo
gelijkheden tot het aansnijden van
kwesties van niet minder belang."
Verwachting tot vr'jfydaga'voiic!-:
Aanvankelijk nog verder afne
mende, morgen weer toenemende
wind tusschen West en Zuid. la
ter toenemende bewolking met
eenigen regen. Zacht.
Z(tn onder 16.50, Maan 12.20
1.11, Zon op 8.44. Heden eerste
kwartier.
Een officieel Nederlandsch woord
voerder te Londen heeft volgens
U. P. medegedeeld, dat Van Mook
slechts technische kwesties inzake
de recente Anglo-Nederlandsehe
overeenkomst over de toekomst
van Indonesië met de Engelsche
regeeringbespreekt. Hij zeide, dat
het communiqué van 27 December
nog altijd van kracht is.
Een woordvoerder van het En
gelsche ministerie van Buitenland-
sche Zaken verklaarde, dat ver
schillende détails der politiek, die
in de recente overeenkomst is neer-
.gelegd, thans uitgewerkt worden.
„Het is onze taak de dingen ge
regeld te krijgen en we willen daar
geen minuut langer blijven," aldus
de woordvoerder.
De chef-staf Militair Gezag
heeft besloten met ingang van
15 Januari 1946 de uitreisver-
gunningen voor reizen naar het
buitenland af'te schaffen.
Noodig 'blijven voorloopig een
geldig paspoort en visum. Voor za
kenreizen, waarvoor men deviezen
■wensoht, blijven de z.gr. „Ordres de
mission", te verkrijgen bij het mi
nisterie van Handel en Nijverheid.'
Bezuidenhout 58, Den Haag, noodig
vervolg b handeld worden door 't
republikeinsche .ministerie van
Buitenlandsche Zaken", dat onder
de persoonlijke leiding van Sjahrir
staat.
Dit is het resultaat van het be
zoek, dat Sjahrir kort geleden ge
bracht heeft aan Djokjakarta, waar
hij deze zaken met Soekarno be
sproken heeft.
Volgens een Amerikaansch
radiobericht dat steunt op in
lichtingen uit Batavia verkre
gen, zouden Japansche troepen
onder g ail eerd commando op
Sumatra aan land gijn gezet om
de orde en rust te herstellen in
die gebieden waar de moeilijk
heden grooter worden.
Voorai in Atjeh nemen de inci
denten in aantal toe. De toestand
schijnt chaotisch. Men verneemt uit
republikeinsche bronnen, dat zware
gevechten worden geleverd tusschen
de Indonesiërs en de Japanneezen,
die na eerst weggetrokken te j 'en als Shngenberg, Gerntsz
Zijn naar Atjeh trachten terug zelfs Bomaus werden opgeroepen.
Twftp nuntèn stor.rifin in het brand-»
Het geurige sopje thee ontb'ak
nog, maar overigens werden we
g'sterenmidda k wnedig herinnerd
can de raadsdebaiten van weleer,
zeker toen de schimmen van figu-
en
In het proces te Neurenberg werd
Woensdag o.a. een verklaring van
von Ribbentrop voorgelezen waarin
hij tegenover den japanschen gezant
Osjima zich uitliet dat „alle
Britsche landen in de geheele we
reld waarschijnlijk verdeeld zouden
worden onder Duitschland. de Ver.
Staten en Japan. In Afrika zóu
Duitschland zich tevreden stellen
met de vroegere Duitsche koloniën.
Engeland zou niets meer mogen be
houden dan het Ver. Koninkrijk",
aldus A P.
Ribbentrop stond achter alle be
langrijke Duitsche plannen Ook
speelde hij een groote zoo ïiiet de
hoofdrol in, de beslissende dagen
van de onderhandelingen tusschen
Hindenburg en de Nazileiders. In
z(]n woning vonden toen beslissende
besprekingen plaats.
De 52-jarigè von Ribbentrop. die
thans een oude gebroken man is.
was een van de gevaarlijkste ndzi'3.
Hij ls niet van adel. Zijn naam von
Ribbentrop kreeg hij pas in 1925.
toen hij door een zekere Gertrud
von Ribbentrop uit Hamburg werd
geadopteerd.
By qe opening van de individueele
aanklachten tegen Keitel en Jodi
kwam de Britsche aanklager voor
den dag met een militair credo, dat
op 4 September 1938 door het Duit
sche opperbevel was uitgegeven. Dit
stuk behoorde tot de categorie van
zulk een geheime aard, dat er slechts
drie copieën van gemaakt zijn Het
stuk luidde:
,,Een oorlogsverklaring is niet meer
noodig als de eerste stap om een
oorlog te ontketenen. De normale
bepalingen ten opzichte van de neu
trale landen kunnen worden be
schouwd slechts van kracht te zijn,
als men er maar rekening mede
houdt of het toepassen van die be
palingen voor de oorlogvoerende lan
den voordeelig is of niet."
„De oorlog dient om hetras en
den staat in stand te houden.
BRUSSEL, 9 Januari. Onze Brus-
selsche correspondent seint ons:
e laatste 24 uren heeft de po
litieke toestand zich snei ge
wijzigd, sneller dan men htyq
kunnen voorzien. De moeilijk
heden. vooral l'inancieele, zijn zoo
groot geworden, dat de regeering-Van
Acker ër de voorkeur ar.fa gegeven
heeft, een zoo waardig unogelijken
aftocht te blazen. Woensdagmorgen
werden de ministers in buitengewone
vergadering bijeengeroepen en van
dat oogenblik af was het duidelijk,
dat de gebeurtenissen zich snel zou
den ontwikkelen. Na den minister
raad begaf Van Acker zich naar den
Prins-regent om over het onttoin-
dingsbesluit te spreken, 's Middags
kwam de Kamer bijeen, om een ver
klaring van den minister-president
te aanhooren Hierin zeide Van Ac
ker o.a,: De regeering, die op 12
Februari 1945 in het teeken der na
tionale eendracht tot stand kwam,
had het vertrouwen der Kamers.
,Voor de crisis, die in de eerste dagen
van Mei aanbrak, is niemand ver
antwoordelijk, maar zij verhinderde
gedurende drie maanden het werk
tot herstel. De omgevormde regee
ring zette op 7 Augustus de uitvoe
ring van het vastgestelde programma
voort. De regeering ziet thans met
trots op den afgelegden weg terug.
De souvereine natie zal binnen de
'consUtutioneele termijnen de regee
ring zonder verder uitstel kunnen
beoordëelen en haar wettigen verte
genwoordigers een aanduiding geven
omtrent de leidende principes, die
aan den definitiever* wederopbouw
van België ten grondslag liggen.
Van Acker schetste vervolgens de
daden van de regeering, die volgens
hem het land economisch, financieel
en industrieel ln een beteren toe
stand brachten, dan waarin de an
dere landen zich bevonden Dat sta
dium is thans voorbij en de regee
ring acht haar taak gedaan. Boven
dien ziin er essentieele meenings-
verschillen in den schoot der regee
ring ontstaan. Moest er gewacht
worden tot deze verergerd zouden
zijn, dan zouden zij de stabiliteit
van den franc in gevaar brengen
en aanleiding kunnen zijn tQt 'ver
nietiging van alles, wat werd op
gebouwd, en tot lamlegging van
's lands wederopbouw.
België is op een kruispunt aange
land: het zal zich ofwel op den weg
van den vooruitgang begeven, ofwel
voortgaan langs de enge paden, die»
het naar economischen en socialen
achteruitgang voeren. Het land zelf
moet kiezen. Daarom heeft de regee-
ring besloten, Kamer en Senaat te
flntbinden, de kiezers binnen veer
tig dagen samen te roepen en de
parlementaire vergadering binnen
twaalf maanden. f
On het oogenblik is het nog niet'
mogelijk, de reacties van de verschil
lende zijden mede te deelen Zoover
het te beoordeelen valt, "zijln da
liberalen tamelijk ongerust én de
socialisten, die het fiasco der re
geering trachten te bemantelen,
bereiden zich voor op de verkiezin
gen, die op 17 Februari zulten
worden gehouden. Zij beweren vast
besloten te zijn het lot vaAi het.
land in handen te nemen. De com
munisten hebben een geheel of ge
deeltelijk samengaan met de socia
listen en met alle bij de regeering
aangesloten democratische partijen
voorgesteld, gericht tegen de trusts
en de reactionnairen ea vóór een
solide en homogene, democrati
sche entente. De rechterzijde be
perkt zich tot het ccinstateeren, dat
de plotselinge beslissing van de re
geering tot vervroegde verkiezingen
de erkenning, inhoudt van het fail
liet van haar eigen politiek. Ten
slotte vernemen wij nog. dat de
nieuwe Kamer op 8 Maart bijeen
zal komen.
te keeren.
Over den toestand op Java, is het
volgende communiqué verstrekt:
SEMARANQGhurka's, bijge
staan door tanks, hebben het ge
bied van het oude vliegveld gezui
verd. Bij het zien van de tanks
zijn de Indonesiërs in Westelijke
richting gevlucht. Een andere ope
ratie, gericht tegen stellingen, Wes
telijk van Semarang, vanwaar uit
de Indonesiërs geschoten hebben,
vindt Voortgang. Andere operaties
in dit gebied worden voortgezet. In
de stad zijn eenige branden uitge
broken.
BANDOENG: Het voorzienings-
en Rapwiconvooi naar Buitenzorg
is zonder incidenten hier terugge
komen, Gewapende Indonesiërs z'ijn,
naar men meent, in het Zuidelijke
deel van Bandoeng dat van sterke
verdedigingswerken is voorzien, en
te Tjitjalengka (50 K.M. ten Zuid-
Oosten van Bandoeng) geconcen
treerd.
BATAVIA: Het onderzoek van
d huizen in het gebied van Kra-
mat te Batavia duurt'voort.
De evacuatie van Japansche
krijgsgevangenen van Malakka
naar het eiland Rembang in den
Riouw-archipel is thans voltooid.
De Japanners zullen hier verblij
ven, totdat sclveepsruimte be
schikbaar is om hen naar Japan
te vervoeren.
Alle zaken, militaire, economi
sche of andere, tusschen Indone
siërs aan den eenen kant en Brit
ten, Nederlanders en „niet-Indo-
nesiërs", onder wie Chineezen aan
den anderen kant, zullen in het
Zondag 20 Januari zal in ons
and een bijzondere biddag gehou
den worden voor Java, opdat God
het volk van Java te hulp kome in
zijn groote geestelijke en stoffelijke
nooden
ngrfjpeude teclini- lucht- en zeevaart, van het begin tot het
sche vorderingen want het is een nieuw einde geobserveerd en
zullen binnenkort alziend-oog voor pilo- geleid kunnen worden,
voor de industrie ten en stuurlui. Radar De industrieele tele-
en voor een ieder ten
contróle-torehs zullen visie zal de middelen
de luchtwegen en de aan de hand doen, om
sich in de nabijheid waarnemingen hij che-
daarvan bevindende
Winkelen mei
felevisie-
radio-oogen
mische processen, die
gevaarlijk ziln voor het
menschelijke oog, mo
gelijk te maken. De
goederen in de opslag
plaatsen zullen ten
toongesteld worden
door middel van „in-
trastore televisie" in
„telesite" showrooms,
dienste staan, zoodra
de „geheime wapens"
voor toepassing in het
dageUjksch gebruik vrij
gegeven zullen zijn.
U zult' kunnen win
kelen met gebruikma
king van „televisie-
radio-oogen", die ge
bruikt worden om ge
compliceerde productie
processen te controlee- vliegtuigen binnen het zoodat de koopers, als
ren, terwijl „teleran" «ezicht "brengen, ook al zi.i zulks wenschen te
een combinatie van js het weer slecht en doen, al hun zaken
televisie en radar qe nacht bewolkt en kunnen afhandelen
botsingen in de lucht, donker. door eenvoudig in een
te land en ter zee zal Een nieuwe electro- leunstoel te gaan zit-
voorkomen. microscoop maakt de ten.
Deze instrumenten en waarneming van de Meer dan 150 nieuwe
hulpmiddelen zouden submicroscopische we- typen van electro-bui-
bij een normalen gang reid mogelijk, veel beter zén of lampen zijn ge-
van zaken niet voot dan de sterkste micros- maakt, die de mènsch-
1960 beschikbaar zijn Ooop. heid in staat zullen
geweest, terwijl zij nu £>e Industrie zal de stellen de gebeurtenis
vóór 1950 ln gebruik radio-oogen op groote sen en de menschen te
zullen zijn. schaal gebruiken in de zien ver buiten het be-
Radar zal vooral wor- fabrieken, waarbij de reik van het mensche-
deu toegepast bjj de Vitale productie-fazen Ujke oog.
Twee punten slor.üen in het brand
punt van de belangstelling: het
woningvraagstuk en de verhooging
van den gasprijs, zaken, die de bur
gerij ook bijzonder interesseeren.
Het merkwaardige was echter,
dat de voorstellen van B. en W.. dia
we reeds publiceerden, zonder stem
ming werden aangenomen, zoodat
de argelooze man op de tribune zich.
kon afvragen, of het dan nog wel
nut kon hebben, zóóveel te ageeren.
Toch was het goed den ouden de-
mocratischen toon weer eens ta
hcoren. Verschillende katholieke
leden stonden op de bres voor den
arbeider en het groote gezin, dia
nu weer 2 cent per M3. gas méér
moeten betalen. De liberale me
vrouw Scheltema rekende wel uit,
aat het zelfs voor een groot gezin
niet meer dan een tientje per jaar
uitmaakt, maar de heer Zwager
stelde vast, dat ieder dubbeltje er
thans één is en dat straks wellicht
de prijs voor electricitéit en water
cmhoog gaat. De wethouder ver
klaarde echter ter geruststelling,
dat dit niet zal geschieden. Er wercl
een „schriftuur" ingediend (de bur
gemeester noemde het geen matie,
maar had er deze benaming voor),
waarin verzocht werd het te ver
wachten nadeelige saldo op de gas-
rekening van f 700.000.in 1946 te
verdeelen over vijf of tien jaar. Het
.schriftuur" werd ingetrokken toen
wethouder Noordhöff er op wees,
dat Haarlem weer op eigen beenen
moet staan en dat we een gezond
beleid moeten voeren om bij een
wijziging der financieele verhouding
tusschen rijk en gemeenten paraat
te zijn. Door de gasprijsverhoogirj^
wordt overigens maar twee ton van
het tekort gedekt. De toezegging,
dat de prijs weer zou dalen zoodra
de omstandigheden beter zijn in
April of Mei komt er een hoogeï
rantsoen deed het „schriftuur"
voor goed ineenschrompelen. Bij da
behandeling der begrooting zal da
progressieve tarievenpolitiek ter
tafel komen.
Voortaan zal de eigenaar van een
woning binnen 48 uur met de ge
meente in overleg moeten treden,
als zijn huis vrij komt. Verhuurder
en gemeente zullen vriendelijk over
leg plegen, zoodat iemand, die de
nooden van dezen tijd begrijpt,
niets behoeft te vreezen. Vanzelf
sprekend blijft het vorderingsbesluit
voor onwiiligen als een stok achter
de deur staan. Er zat nog een taai-
addertje onder de groene tafel bij
dit voorstel. De heer Bakker Schut
vond het woord „zelfbewoning" erg
leelijk, maar de juristen achtten
iedere andere omschrijving ondui
delijk, zoodat het leelijke wcora in'
de verordening is blijven staan. Het
college spare ons echter in de toe
komst voor het juristen-jargon ter-
v-j)le van or.ze mooie Nederlandsche
taal.
Het diocesaan bestuur van den
Kath. Volksbond in het bisdom
Haarlem zal Maandag 28 Jan den
eersten bondsraad houden na da
bevrijding. Hierbij zal tegenwoordig;
zfjn Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers.
