Volkeren moeten kiezen
tusschen leven en dood
Spaak president ondanks
Russischen tegenstand
Schacht „economische tsaar
van Duitschland"
Electrificatie van
Overveen-Zandvoort
De vrede is
ondeelbaar
„v. Mook verspeelde
het vertrouwen"
Het weer
Pest in Bandoeng
Een meevaller
Een der belangrijkste figuren,
i die in het „doek" zitten
VAN MOOK WEER
IN NEDERLAND
Fraude by P.O.D.
te Velsen
69ste JAARGANG No. 23440
VRIJDAG 11 JANUARI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
VNO-CONFERENTIE GEOPEND
Rede van Attlee
Verkiezing van Spaak
Aldus dr. Meyer-Ranneft
Nieuwe botsingen te
Semarang
Na 20 Jan. een bon vool
125 gram boter
PROCES-NEURENBERG
Gen. maj. Van Straaten
vraagt ontslag
STAD EN OMGEVING
Ook HaarlemBeverwijk
komt „onder stroom"
Corruptie en verduistering
op groote schaal
V
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
In een plechtige bijeenkomst
heeft gisteren in de Central
Hall in Londen de eerste ver
gadering plaats gehad van de
Organisatie der Vereenigde Vol
ken, waarbij de Belgische mi
nister van Buitenlandsche Za
ken, Paul Henri Spaak, met 28
tegen 23 stemmen gekozen werd
tot voorzitter van de algemeene
vergadering der U.N.O. De
Sovjet-gedelegeerde Gromyko
had den Noorschen minister
van Buitenlandsche Zaken,
Trygve Lie, voor deze functie
candidaat gesteld.
Reeds uren voor het begin had
zich een enorme menigte verzameld
voor het gebouw, waarin de gede
legeerden van 51 vereenigde volken
zouden samenkomen, doch slechts
weinigen konden worden toegelaten
daar de tribunes bijna geheel bezet
waren door diplomaten, journalis
ten, hooge militairen en andere of-
ficieele personen.
De Nederlandsche delegatie o.l.v.
minister van Kleffens was gezeten
op de tweede rij, links van den voor-
zlttersaetel, tezamen met de dele
gaties van Luxemburg en Mexico,
Vooral mevrouw Roosevelt, Byrnes en
Bevln hadden luide toejuichingen
van het publiek in ontvangst te ne
men, toen zij het gebouw binnen
traden. De Central Hall, geheel ver-
eierd in blauw en goud en schitte
rend door kroonluchters en booglam
pen verlicht, bood een majestueuzen
aanblik. De leden van de Saoedisch-
Arabische delegatie, met hun bruine
burnoes en witzijden hoofdbeklee-
ding, waaromheen een zwarte band,
zorgden voor het kleurige accent bij
de overigens conventioneele kleeding
der 700 aanwezige gedelegeerden.
Onder doodsche stilte verhief de
voorzitter van de voorbereidende
commissie, Dr. Angel Zuleta, gedele
geerde van Columbia, zich cm kwart
over vyf van zijn zetel voor het uit
spreken van de openingsrede, waar
in hij zijn volle vertrouwen te ken
nen gaf in de organisatie van de
Vereenigde Volken als instrument
om den vrede te handhaven.
Vervolgens verleende hy het woord
aan den Britschen minister van
Buitenlandsche Zaken, Clement
Attlee. Deze zelde o.a.:
Als nooit tevoren wordt de wereld
voor een keuze gesteld. Twee keer
In een generatie heeft de oorlog on
gekende ellende gebracht en Indien
er een derde zon uitbreken zou de
opwaartsche weg der beschaving
waarschijnlijk tot stilstand komen.
De preambule van het handvest
geeft op schitterende wijze de Idea
len aan, waarvoor velen hun leven
In den oorlog gegeven hebben. Maar
het omzetten in daden en het ver
wezenlijken van een ideaal is zeer
moeilijk.
Door de eensgezinde samenwerking
werdep er in den oorlog unieke
prestaties bereikt, zoowel door het
Britsche volk en de wereld als de
verzetsbewegingen in vele landen
Het eenlge doel was de overwinning.
Particuliere belangen en nationale
aspiraties weken voor de gemeen
schappelijke inspanning. Thans ech
ter. nu de overwinning is behaald,
is het onze taak de blijvende voor
waarden voor den vrede te scheppen,
De U.N.O. moet de overheerschen.
de factor in de buitenlandsche poli
tiek worden. Na den eersten wereld
oorlog bestond er de neiging om den
toenmaligen Volkenbond te beschou
wen als iets, dat buiten de gewone
sfeer der buitenlandsche politiek
lag. De regeeringen zetten de oude
politiek voort en volgden den weg
van de machtspolitiek, daar zij niet
begrepen, dat de wereld in een
nieuw stadium was getreden.
Sprekend over de ontwikkeling van
de vernielingswapens, met als climax
de ontdekking van de atoombom
verklaarde Attlee, dat de atoombom
slechts de laatste van een der vele
waarschuwingen is, dat tenzij de
krachten der vernietiging onder con-
tröle kunnen norden gebracht een
ontzettende ruïne het lot zou wor
den van de meeste hoogbeschaafde
deelen van de menschheid. Ik ver
welkom daarom de beslissing om het
geheele probleem van de controle op
de atoomenergie over te dragen aan
een commissie van de U.N.O. Thans
rust op de volkeren der aarde de
taak hun keuze te maken tusschen
leven en dood.
Na vewezen te hebben op de ver-
Z. M. Koning George bood den afge
vaardigden van de Vereenigde Volken
een statie-banket aan in St. James
Palace óp den vooravond van de
eerste vergadering der U.N.O. Een
deel van de voornaamste gasten met
den Koning: v.l.n.r. M. J. F. Byrnes
(U.S.A.), mr. Clement Attlee (Britsch
premier), H. E. Spaak (België), de
Koning, D. R. E. Angel Zuleta (Co
lumbia) en Lord Yowitt (de Britsche
lord-kanselier).
anderde mentaliteit van de wereld
sinds de oprichting van den Volken
bond In 1919, waaraan de V.S en
Rusland ontbraken, sprak Attlee
verder over de noodzakelijkheid van
socialen en economischen opbouw.
In de doeleinden van de organi
satie der vereenigde volken hebben
wy het bereiken van vrijheid van
vrees verbonden aan de bevrijding
der "menschbeid van de vrees voor
gebrek. Voor den Individueelen bur
ger is het uitzicht op economische
onzekerheid iets, dat voor hem drei
gender Is dan de oorlogsdreiging.
Zonder sociale rechtvaardigheid en
zekerheid bestaat er geen werkelijke
grondslag voor den vrede, want
vooral onder de sociaal mlsdeelden
vinden de bandieten en de aanval
lers hun aanhangers. Ik ben daar
om van meening, dat hoe belangrijk
de arbeid van den veiligheidsraad
ook moge zijn, het van niet minder
vitaal belang is den economischen
en socialen raad tot een doeltreffend
internationaal instrument te maken.
Wij wenschen den voorrang te
bevestigen van recht boven macht
en van het algemeen welzijn
boven zelfzuchtige en groeps
belangen. Denkend aan de groote
offers, welke iif den laatsten oorlog
door talloozen zijn gebracht, aldus
eindigde Attlee zijn rede. zullen wij
slagen, wanneer wij bij hen niet ach
ter willen blijven in het brengen van
offers.
Na de rede van den Britschen
minister van Buitenlandsche Za
ken vond de verkiezing plaats van
den voorzitter. De gedelegeerden
stemden in alphabetische volgorde,
waartoe zij zich naar de tribune
begaven om hun stem te deponee-
ren in een gouden doos. Gedele
geerden van Mexico en Tsjecho-
Slowakije fungeerden als tellers.
De nederlaag van Lie en zijn Sovjet-
In een te Den Haag gehouden ver
gadering, belegd door de pas opge
richte stichting „Indië in nood, geen
uur te verliezen", heeft o.m. het
woord gevoerd dr. Meyer-Ranneft,
oud-voorzitter van den Volksraad van
Ned.-Indlë en lid van den Raad van
State.
Spreker betoogde o.m., dat de
Luitenant-Gouverneur-Generaal ver
diensten heeft gehad, doch maakt zóó
groote fouten, dat hij het vertrou
wen heeft verspeeld. Als de regeering
haar buitenlandsch militair en over-
zeesch beleid niet kan verdedigen
en het is zeer onwaarschijnlijk, dat
zy dat zal kunnen verdient zij
evenmin nog verder vertrouwen op
het punt van het Indisch beleid. Wat
voor haar noodig is, is een open en
krachtig beroep op de geallieerden,
op de Westersche beschaving. Het is
ondenkbaar dat dan een catastrophe
zich zal laten voltrekken.
Verwachting tot Zatecdag-
avond:
Aanvankelijk krachtige, tijde
lijk stormachtige Zuidwestelijke
wimd', geheel bewolkt met nu en
dan eenlgen regen. Zeer zacht voor
den tijd van bet jaar. Later af
nemende en naar West ruimen
de wind, brekende bewolking
en eenige daling van tempera
tuur.
Zon onder 16.51, Maan 12.39
2.33. Zon op 8.43. Volle Maan 17
Jan.
supporters is méér dan een zweem van
het groote politieke spel dat voort
durend achter de schermen van verder
volgens de routine-procedure gevoerde
zaken gespeeld wordt. Spaak met de
Engelschen ls een van de leidende
exponenten van een West-Europeesch
hebben uitgesproken. Spaak, wiens an-
hebben uitgesproken. Spaak wiens an
ders lachend gezicht ernstig stond,
nam om 6.40 uur, nadat de uitslag
bekend gemaakt was, zijn presidents
zetel in. In een speech van twee mi
nuten bracht hij hulde aan het werk
van Zuleta en zeide hij „buitengewoon
trotsch te zijn op de eer aan hem
en zijn land betoond." Hij verdaagde
vervolgens de eerste bijeenkomst van
de eerste zitting der U.N.O.-vergade-
ring tot hedenochtend kwart over
tien.
Om Nederlanders van Java te vrij-,
waren voor verdere Indonesische
aanvallen op interneeringskampen,
werden 2500 vrouwen en kinderen
uit veiligheidsoverwegingen overge
bracht naar Bangkok en andere deelen
van Siam. De aankomst van het
landings—-aartuig L 270 te Bangkok,
waarbij Japanners gecharterd wer
den om de bagage der Nederlanders
te dragen. Tijdens de reis naar Siam
vonden vele vrouwen hun echtge-
nooten, die daar door de Jappen ge-,
dwongen waren aan den spoorweg te
werken, terug.
Bandoeng, waar een rattenplaag
heerscht, wordt thans door pest
geteisterd. Het leven in het Noor
delijk gedeelte van de stad, waar
de Europeanen verblijven, is zeer
primitief. Vele districten hebben
geen water of electriciteit. De voed
seltoestand is slecht.
Te Soerabaja zijn nieuwe Brit
sche troepen aan land gegaan. De
regens hebben de Britten gedwon
gen zich op enkele punten der sec
tor rond deze stad terug te trekken.
Uit Midden-Java, in het bijzon
der te Semarang, worden nieuwe
botsingen gemeld.
Besloten ls voor de periode
van 20 Januari <bt 2 Februari be
halve de 250 gram boter voor de
kinderen van 04 Jaar. wederom
125 gram boter toe te wijzen aan
de personen van 4 jaar en ouder.
De veehouders door wier mede
werking immers deze boterproductie
wat meegevallen is hebben naar
het inzicht van den minister recht
op een deel van deze extra boter.
Derhalve is tevens bepaald, dat de
veehouders en hun gezinsleden op
hun margarinebonnen, geldend voor
bovengenoemde periode, eveneens
boter zullen ontvangen op de wijze,,
zooals die voor 25 November J.l. ge
bruikelijk was.
ft
NEURENBERG, 10 Jan. Een spe
ciale verslaggever van het A.N.P. seint:
Nadat de zaak Rosenberg kort was
afgehandeld hebben Donderdag drie
beschuldigden een vernietigende aan
klacht tegen zich hoeren uitspreken.
De eerste in de rij was Hans Frank,
voormalig gouverneur-generaal van Po
len, tegen wien massa's bewijsstukken
werden opgestapeld. Frank had het
den aanklagers gemakkelijk gemaakt
doordat hij zijn geheele uitvoerige
dagboek als politieke erfenis heeft na
gelaten. Hij beschouwde Polen als „de
eerste kolonie van Duitschland" en
als de „buit van het Duitsche Rijk".
Met verbazingwekkende openhartigheid
schrijft Frank in zijn dagboek over de
koelbloedigheid en meedoogenloosheid
waarmee het Poolsche volk van zijn
leiders moest worden beroofd.
Het grootste deel van den dag
moest verder worden besteed aan den
man die thans het meest onbedui
dend lijkt in de beklaagdenbank, Ju
lius Streicher. Het dossier tegen hem
ls van bijzonder grooten omvang en
bevat als meest weerzinwekkende pro
ducten van zijn sadistischen geest tal
van kinderprentenboeken, gemaakt om
den Jodenhaat reeds vroeg in te pom
pen bij kinderen die nog niet op
school gingen.
Ook het aandeel van Streicher in
pogroms werd met bewijzen gestaafd.
Als derde kwam Schacht aan de
Beurt, die door den aanklager Bryson
werd aangeduid als „de economische
tsaar van Duitschland". Bryson depo
neerde brieven ten bewijze dat Schacht
Hitier niet steunde als opportunist
doch dat hij ten volle diens ideologie
deelde. Uitvoerig ging de aanklager in
op de befaamde mefo wissels waarmee
Schacht de Duitsche oorlogsindustrie
in het geheim financierde. Meer dan
een derde der oorlogseconomie werd
hierdoor gefinancierd. In een speech
in het Jaar 1943 ging Schacht er prat
op dat deze „gedurfde financiering"
had geleid tot een bewapening, die
door geen enkel land kon worden
overtroffen. Uitvoerig liet de aankla
ger de toehoorders ook stilstaan bij
Schacht's plan voor de verschaffing
van grondstoffen voor de oorlogsin
dustrie. Hieraan werd alles onderge
schikt gemaakt. Natuurlijk kwam nu
ook de geheime benoeming van
Schacht tot gevolmachtigde voor de
oorlogseconomie in 1935, waarover in
een vroeger stadium van het proces
al veel gezegd ls, weer ter sprake.
Schacht die de aanklacht onbewogen
met een strak gezicht aanhoorde,
wordt in tegenstelling tot de anderen,
die tot nog toe aan de beurt kwamen,
niet van alle vier der in de beschul
diging genoemde misdaden beticht.
Tegen hem persoonlijk worden geen
„warcrimes" en „crimes against huma
nity" ten laste gelegd. Persoonlijk zal
hij zich slechts behoeven te verant
woorden over zijn hulp aan de nazis
bij de machtsovername, zyn voorbe
reiding voor den oorlog en de deel
name In de samenzwering tegen den
wereldvrede. Doch deze beperking
neemt niet weg dat hij hier be
schouwd wordt als een van de be
langrijkste figuren die in het „doek"
zitten.
Intusschen is het hu al wel duide-
ïyk, dat de Amerikanen de hun toe
gestane tijdslimiet wefer eens over
schreden hebben. Het is onmogelijk,
dat alle beschuldigden nog deze week
aan de beurt komen en de openings
rede van den Franschen aanklager De
Menthon zal andermaal enkele dagen
moeten worden verschoven.
Dr. Van Mook is Donderdagmid
dag per vliegtuig uit Londen in
Nederland teruggekeerd. In offi-
cieele Nederlandsche kringen te
Londen zegt men, dat hij zijn be
sprekingen met de Britsche auto
riteiten over de uitvoering van de
Engelsch-Nederlandsche overeen-
komst*van 28 December heeft vol
tooid.
Van Mook heeft, volgens U. P.,
.den Nederlandschen ambassadeur
instructies gegeven over de ver
dere procedure en techniek inzake
het uitvoeren van de overeen
komst. Naar verluidt, zal Van
Mook de besprekingen in Den
Haag voortzetten.
Verder verluidt, dat het hoogst
onwaarschijnlijk is, dat de Neder
landsche delegatie voor de UNO de
Indonesische kwestie op de alge
meene vergadering der UNO te
berde zal brengen. Er gaan echter
tot dusverre onbevestigde geruch
ten, dat een andere niet bij name
genoemde natie zulks doen zou.
BATAVIA, 11 Jan. (AJ7.P.-Ane-
ta.) Generaal-majoor N. L. W. van
Straaten van het- K.N.I.L. heeft
ontslag uit den militairen dienst
gevraagd.
Naar wij van de zijde der di
rectie van de Ned. Spoorwegen
vernemen, zal de lijn Overveen-
Zandvoort geëlectrificeerd worden.
De niet zoo welkome stoomtractie
op deze lijn, waarvan eerst sprake
was, komt dus te vervallen; de
electrificatie zal ongetwijfeld van
bijzonder groot belang blijken te
zijn voor het komende seizoen in
Zandvoort. Voordat men echter
aan de electrificatie van deze lijn
gaat beginnen, komt eerst de zeer
drukke verbinding Amsterdam—
HilversumAmersfoort aan de
beurt.
Ook de lijn HaarlemIJmui-
denBeverwijk zal na het tot
stand komen van de electrificatie
der groote lijn AmsterdamAmers
foort voor electrificatie in aan
merking komen.
De hardnekkige geruchten,
welke reeds langen tijd in Vel
sen de ronde deden over corrup
tie en verduistering op groote
schaal, waarbij de P. O. D. be
trokken is, blijken waarheid te
bevatten. Enkele functionarissen
van den P. O. D. te Velsen en
van het Bureau voor Onroerende
Goederen, die reeds geruimen
tijd onder verdenking stonden,
zijn thans door het ingrijpen
van bevoegde instanties in Den
Haag door de marechaussee ge
arresteerd.
Het was reeds lang een publiek
geheim, dat er knoeierijen van
grooten omvang door de functio
narissen van den P- O. D. en van
het Bureau voor Onroerende Goe
deren waren gepleegd. Het onder
zoek, dat nog lang niet ten einde
ls, belooft verrassende onthullin
gen te brengen en het is niet
onwaarschijnlijk, dat er nog meer
arrestaties zullen volgen. Feit is,
dat de functionarissen zich hebben
laten omkoopen om politieke delin
quenten vrij te laten, zonder dat
hiervoor een gegronde reden be
stond. De knoeierijen betreffen
voorts niet alleen gevallen van
corrupten aard, maar ook van ver
duistering van belangrijke hoe
veelheden goederen, zooals meu
belen, auto's enz., waarbij de ge
arresteerde functionarissen ten
nauwste met elkaar hebben sa
mengewerkt.
