Nederland een jaar in
veiligheidsraad
NIEUW VOORSTEL AAN
NATIONALISTEN
De Pauselijke Kerstrede
D
Belangrijke stemgroepeeringen
van kleine mogendheden
Spoedig algemeene verkiezing
in Indonesië
W
MUSSERT
Inzicht, rechtschapenheid en goede wil
vereischt om wereld terag te leiden
naar recht, orde en vrede
Christiansen
Bandoeng onder vuur
der Indonesiërs
Het weer
69ste JAARGANG No. 23442
MAANDAG 14 JANUARI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544
Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
RUSSISCHE BEZWAREN
Noorwegen of Nederland
20 Febr. in cassatie
BEZOEK VAN MONTY
UITGESTELD
„Bijs de Sijp" en „de Soep"
opnieuw in arrest
Politieke mislukking in
Bulgarije
Het bovennationale
karakter der Kerk
VJ
Karakteristiek van hel
a.s. Consistorie
Het aantal der nieuwe
kardinalen
(Vervolg op pag. 2)
heden naar Nederland
Busdienst Geldermaisen-
's-Hertogenbosch
Zuiveringsacties buiten
Soerabaja
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
LONDEN, 12 Jan. (ANP)
Tijdens de zitting van Zaterdag
van de algemeene vergadering
van de UNO zijn Australië,
Brazilië en Polen aangewezen
om gedurende twee jaren zit
ting te houden in den veilig
heidsraad, terwijl Nederland,
Egypte en Mexico voor een
zittingsperiode van een jaar
werden aangewezen.
Bij de eerste stemming voor de
tweejarige periode was een mini
mum van 24 stemmen gesteld.
Brazilië kreeg 41 stemmen, Austra
lië 31, Nederland 23 en Polen 19
stemmen. Bij de tweede stemming
verwierven Nederland en Polen elk
25 stemmen. Bij loting werd daarna
Polen aangewezen voor de twee
jarige periode.
Terstond na de verkiezing van Ne
derland gaf een woordvoerder van
de Nederlandsche delegatie uiting aan
zijn voldoen'ng over dit feit. „Wij
hebben er niet naar gestreefd, ver
kozen te worden," zeide hij, „doch
nu het geschied is, zullen wij ons
uiterste best doen op zoo goed mo
gelijke wijze van dienst te zijn. Wij
beschouwen de ons opgelegde taak
als een dienst, dien wil den Ver-
eenigden Volkeren kunnen bewij
zen."
Minister van Kleffens, het hoofd
van de Nederlandsche delegatie, werd
door vele gedelegeerden gelukge
wenscht. Hij zal, als hoofd van de
delegatie, deelnemen aan de bespre
kingen van den veiligheidsraad, doch
bij tijd en wijle zal hij wel zijn taak
door een ander lid van de delegatie
laten waarnemen.
De diplomatieke correspondent van
Reuter schrijft: „Vrijdagavond werd
op initiatief van de Sovjet-delegatie
een vergadering der Big Five belegd.
Het voornaamste punt der vergade
ring was de vraag of Noorwegen dan
wel Nederland als West-Europeesche
mogendheid benoemd zou worden als
niet-permanent vertegenwoordiger in
den raad. De Sovjet-Unie gaf de
voorkeur aan Noorwegen, terwijl de
Ver. Staten, Groot-Brittannië en
Frankrijk de candidatuur van Ne
derland steunden. Toen het onmo
gelijk bleek tot overeenstemming te
komen heeft Gromyko vermoedelijk
Uitstel voorgesteld, maar de anderen
waren van meening, dat zulk een be
sluit niet met hun principes strookte.
Zoodoende werd de kwestie verwezen
naar Byrnes en Bevin, die beiden de
meening waren toegedaan dat een
Uitstel ln dit stadium van onderhan
delingen onaanvaardbaar was.
R'euter's diplomatieke correspon
dent voegt hier nog aan toe:
De gebeurtenissen ter algemeene
vergadering van de U N.O. hebben een
Mussert, dien het Bijzonder Ge
rechtshof te 's Gravenhage ter
dood heeft veroordeeld, zal Woens
dag 20 Februari, kwart over tien,
terecht staan voor den Bijzonde
ren Raad van Cassatie.
Maarschalk Montgomery is door
ongesteldheid verhinderd naar Ne
derland te komen, zoodat de plech
tigheid, verbonden aan de uitrei
king van Engelsche onderscheidin
gen aan Nederlandsche militairen,
die Donderdag a.s. op het Binnen
hof te Den Haag zou geschieden,
voor onbepaalden tijd is uitgesteld.
De politie te Oss heeft een opslag
plaats ontdekt, waarby zij ongeveer
6 ton kolen en honderden dekens als
mede eenlge nieuwe autobanden in
beslag genomen heeft. Hiervoor is ge
arresteerd L. Vos, bijgenaamd „Bys de
Syp", die na 1935 10 jaar in de gevan
genis gezeten heeft en slechts enkele
maanden van zijn vrijheid heeft kun
nen proflteeren. Tevens zijn gearres
teerd^ J. Hendriks, bijgenaamd „De
Soep" en twee van zijn zonen.
Binnenkort zullen uit Engeland
1000 en uit Zweden 500 noodwonin
gen worden geïmporteerd.
belangrijk ding aan het licht ge
bracht: dat geen groote mogendheid
kans maakt de vergadering een be
slissing op te dringen, wanneer twee
belangrijke stemgroepeeringen van
kleine mogendheden zich daartegen
verzetten. Deze twee groepeeringen
bestaande uit eenerzijds de cen
traal- en Zuid-Amerikaansche repu
blieken en anderzijds de landen van
het Midden-Oosten, gegroepeerd rond
de Arabische liga bezitten de
mogelijkheid praktisch de stemming
in de assemblee te beheerschen, mits
zij eensgezind stemmen, zooals zij
dit Zaterdag deden bij het kiezen
van de niet-permanente leden van
den veiligheidsraad.
Dit zal een belangrijke factor blij
ven zoolang een uitbreiding van het
aantal leden van de U.N.O. de stem-
mogelijkheden weer in evenwicht
brengt. Men doet goed onder het oog
te zien dat dit een voortdurende bron
van moeilijkheden kan blijken te
zijn voor de Sovjet-Unie, vooral wan
neer de stemverdeeling volgens het
zelfde patroon van Zaterdag wordt
voorgezet. Toen tijdens de conferen
tie der ministers van Buitenlandsche
Zaken te Londen bleek dat China en
Frankrijk beide voortdurend verzet
boden tegen de Russische voorstellen,
had de Sovjet-Unie bezwaar tegen
hun aanwezigheid: op dezelfde wijze
zal de Sovjet-Unie de coalitie van de
belde groepen van heden wellicht
steeds hinderlijker vinden.
In de hoop o,v een betere ontwikke
ling der Indonesische kwestie. De
luitenant gouverneur-generaal van
Indonesië, dr. van Mook, neemt voor
zijn vertrek naar Indië afscheid van
minister prof. Logemann op het vlieg
veld Schiphol.
(Reuter). Uit Sofia en Moskou
wordt de mislukking gemeld om
vertegenwoordigers van de oppositio-
neele partijen tn de Bulgaarsche re
geering op te nemen.
De Bulgaarsche regeering wei
gerde de hooge elschen van de op
positie in overweging te nemen, ter
wijl deze volhardde bij de onaan
vaardbare condities, waarmede zij de
beslissingen van Sovjet-Rusland, En
geland en de Ver. Staten verwierp.
NEW YORK, 12 Jan. (A.N.P.-Aneta) Frederick Kuh. een Amerl-
kaansche correspondent, meldt uit Londen, dat de Nederlandsche
regeering zeer binnenkort een nieuw belangrijk, door de Britsche regee.
ring goedgekeurd, aanbod aan de Indonesische nationalisten zal doen.
Luitenant-Gouverneur-Generaal Van Mook, aldus de correspondent,
heeft het aanbod bij zich en zal onmiddellijk na aankomst in Batavia,
op Dinsdag a.s., een bespreking voeren met Sjahrir.
Kuh verklaart, dat de voorstellen, volgens een naar zijn meening
„gewoonlijk betrouwbare en goed ingelichte bron", het volgende in
houden:
1. Een spoedige algemeene verkiezing in Indonesië, misschien al
binnen twee maanden;
2. Voordat de verkiezingen geschieden, zal een Uitvoerende Raad
van door Nederlandsche zijde gewilde Indonesiërs gevormd worden;
3. De Indonesische kiezers zulien hun eigen parlement kiezen,
waaraan de Uitvoerende Raad(?) verantwoording verschuldigd is.
De Raad(?) vertegenwoordigt het opperste binnenlandsche gezag,
terwijl de internationale economische betrekkingen en de defensie in
handen van de regeering van het Nederlandsche gemeenebest zullen
berusten;
4. Een belofte voor onafhankelijkheid van Indonesië binnen een
nader te bepalen aantal jaren.
Kuh zegt, dat de Nederlandsche regeering voor het laatste punt 20
a 25 jaar in gedachten heeft. Volgens Kuh is bovengenoemd plan het
resultaat geweest van de bijeenkomst te Chequers en hij besluit met de
opmerking, dat hoewel de bevoegdheden van de Nederlandsche rijks-
regeering niet in het Plan zijn vermeld, het bekend is, dat de Neder
landers het idee voorstaan, om Ned.-Indië, Suriname, Curagao en Ne
derland in één rijksregeering voor buitenlandsche betrekkingen, inter
nationalen handel en defensie, op basis van een gemeenebest, te doen
vertegenwoordigen.
e laatste aes jaren moesten
wii allen. Eerbiedwaardigs
Broeders en beminde zonen,
op dezen vooravond van de
Geboorte des Heeren de bittere te
genstelling proeven tusschen de ge
voelens van heilige vreugde en in
nige broederlijke eenheid in den
dienst des Heeren, welke dit dierbare
Kerstfeest ln de harten uitstort, en
den haat en de wraakzucht die m de
wereld heerschten; tusschen de milde
klanken van het Gloria in ex-
celsis Deo et in terra pax
hominibus en de verscheurde
haatkreten in het geraas van een
broedermoordenden oorlog; tusschen
de liefelijke klaarte van Bethlehem
en den onheilspeilenden gloed der
branden; tusschen den aachten glans
op het gezicht van het hemelsche
Kind en het Kaïnsteeken, dat nog
lang op het voorhoofd van onze
eeuw gedrukt zal blijven.
Welk een zucht van verlichting
steeg dan ook uit ons aller borst
bfj het bericht, dat de bloedige strijd
zijn einde gevonden had, eerst in
Europa, dan ook in Azië! Hoeveel
vurige beden waren in die lange ja
ren van strijd tot den troon van den
Allerhoogste gestegen, opdat hij de
dagen der droefenis aou verkorten en
de hand der engelen, die de fiolen
van den toorn Gods over de zonden
der wereld dragen, zcu tegen houden.
Heden zal voor de eerste maal de
menschelijke gemeenschap door Gods
barmhartigheid weer een Kerstfeest
vieren, waarbij de oorlogsverschrik
kingen te land, ter zee en vooral ln
de lucht zoovele harten niet meer
met vrees en doodsangst zullen ver
vullen. Laat ons voor dezen keer der
dingen allen nederig dank brengen
aan den Almachtigen God!
Vrede op aarde? De ware vrede?
Neen, maar slechts de „na-oorlogs
tijd", een pijnlijke en maar al te
welsprekende uitdrukking'. Hoeveel
tijd zal noodig zijn om de stoffelijke
en geestelijke nooden te genezen,
hoeveel inspanning om zooveel won
den te sluitenGisteren is' over on
metelijke gebieden verwoesting, on
heil en ellende gezaaid; en heden,
nu de wederopbouw aan de orde is,
beginnen de menschen zich pas re
kenschap te geven hoeveel inzicht en
omzichtigheid, hoeveel rechtschapen
heid en goede wil er noodig ^ijn om de
wereld uit de verwoesting' en de stof
felijke en geestelijke ruïne terug te
leidon naar recht, naar orde en naar
vrede.
Zoo blijft ook deze Kerstmis een
tijd van verwachting, van hoop en
van gebed tot den menschgeworden
Zoon van God, opdat Hij, die Is „de
Vredesvorst.... wiens gelaat de ge-
Eerst nu ontvingen wij den
tekst van de Kerstrede van den
H. Vader tot het College van Kar
dinalen. Wegens het hooge be
lang van deze rede meenen wij
goed te doen, ook binnen den klei
nen omvang van ons blad dezen
tekst onverkort voor onze lezers
te vertalen.
heele aarde verlangt te aanschou
wen" 1) aan de wereld Zijn vrede
moge geven.
Zooals reeds is aangekondigd zul
len Wij, voor de eerste maal se
dert de Heer, ondanks Onze
onwaardigheid, ons tot het Op
perst Herderschap heeft willen ver
heffen, zoo 't God behaagt, overgaan
tot de benoeming van nieuwe leden
van het H. College. In Onze Kerst
rede van het vorig jaar hebben Wij
gewezen op de ernstige en vele moei
lijkheden die Ons helaas tot dan toe
verhinderd hadden te voorzien in
de talrijke leemten, welke tot Onze
smart ln de Romeinsche Unie waren
ontstaan. Hoe welkom zal het Ons
daarom zijn, Ons binnenkort hier
omringd te zien door een zoo aan
zienlijk aantal nieuwe Kardinalen,
die Ons door hun voortreffelijke
deugden en hun gebleken verdiensten
bijzonder waardig voorgekomen zijn
om tot het gewijde Purper te worden
verheven. Deze buitengewone gebeur
tenis verdient, naar Onze meening,
dat zij met enkele beschouwingen
wordt toegelicht.
Zulke lachende gezichten uit Indië
zijn wij den laatsten tijd niet meer
gewend. Van de gebeurtenissen in
Indië heeft dit meisje uit Pinrang
(Makassar) nog weinig begrip. Een
stengun vond zij zoo'n prachtig ding,
dat zij er gewapend mee, zittend op
een auto, gefotografeerd wilde ivprden.
De Italiaansche minister-president
heeft de Italiaansche consultatieve,
vergadering medegedeeld, dat de
regeering der V.S. heeft meegedeeld,
dat Italië bi) de voorbereiding van
het vredesverdrag de voorwaarden
mede zal kunnen bespreken.
ij merken in de eerste plaats
op, dat met deze benoeming
het H. College voltallig wor
den zal. Men weet dat onze
voorganger gezegender gedachtenis
Slxtua V in zijn Constitutie „Post-
quam verus" van 3 December 1583,
na vermeld te hebben dat ln oude
tijden het H. College te klein geweest
was, maar dat het in meer recente
tij den te talrijk was geworden, het
getal der Kardinalen vaststelde op
zeventig, ln gelijkenis van de zeventig
oudsten van Israël, 2) en met de
strengste bepalingen verbood dat op
eenlgen grond, hoe dringend ook, dat
aantal zou worden overschreden. On
getwijfeld zouden de Pausen van
Romé, die hem opvolgden, niet door
deze bepalingen gebonden zijn ge
weest, indien zij het gewenscht oor
deelden dat aantal te vergrooten of
te verminderen; feitelijk blijkt echter
niet, dat een van hen dolt van die we'
is afgeweken en zij heeft ook in Ca
non 231 van het Kanonieke Wetboek
een uitdrukkelijke bevestiging ont
vangen.
Naar wü vernemen zal de Nether
lands Warcrimes Commission
de Nederlandsche commissie tot
het opsporen van oorlogsmisdadi
gers en van oorlogsmisdaden in
Duitschland vandaag als oor
logsmisdadiger van Bad Oehlhau-
sen naar 's-Gravenhage overbren
gen den voormaligen „Wehr-
machtbefehlshaber in den Nie-
derlanden", Friedrich Christian
sen, die er o.m. van verdacht wordt
het bevel gegeven te hebben in Oc
tober 1944 het dorp Putten plat
te branden en de mannelijke be
volking te fusilleeren als repre
saille-maatregel, in verband met
het doodschieten van twee Duit-
sche officieren.
Ook Oberst Fritz Fullriese, die in
naam van Christiansen het bevel
gaf om in Putten huizen in brand
te steken en de mannen naar
Duitschland te transporteeren, is
gearresteerd. Zijn uitlevering aan
de Nederlandsche autoriteiten is
binnenkort te verwachten.
De busdienst Geldermalsen—Den
Bosch wordt Maandag 28 Januari
geopend. Tevens zal dien dag een
verdere uitbreiding van de dienst
regeling der Ned. Spoorwegen op
het middennet ingaan. Er zal dan
ook meer diesel-electrisch mate
riaal in gebruik kunnen worden
genomen.
Voor den D-trein BrusselAm
sterdam kan men voortaan, twee
dagen tevoren, plaatsen bespreken.
Uit Soerabaja wordt gemeld, dat
de zuiveringsacties rond Soerabaja,
waar de Indonesiërs nog tegen
stand bieden, worden voortgezet.
B(j deze acties verloren 5 Indische
en 1 Britsche soldaat het leven.
Er zijn opnieuw Britsche troepen
te Soerabaja aan land gegaan.
In Bandoeng werd op Britsche
patrouilles geschoten. Indonesische
artillerie heeft het noordelijk deel
van de stad gebombardeerd.
Uit Medan op Sumatra worden
eveneens gevechten tusschen Brit
ten en Indonesiërs gemeld.
Het Geallieerde communiqué
van vandaag meldt, dat Indone
siërs gisteren de Tanah-Tinggi-
kazerne te Batavia hebben aan
gevallen. De aanval werd afge
slagen. Britsche troepen zuiver
den, met steun van Sherman-
tanks, het terrein.
De nieuwe opperbevelhebber van
de Nederlandsche marine in Ned.-
Indië, vlce-admiraal Pinker, Is per
vliegtuig te B'atavia aangekomen.
Volgens den correspondent van de
Daily Sketch ln Batavia zal voor den
Brltschen minister-president, Attlce,
een geheim rapport over Java wor
den opgesteld door het labour-lager-
buislid Arnold Davies, die met dat
doel ln B'atavia per vliegtuig is aan
gekomen
De „Noordam" heden vroeg
in den morgen naar Batavia ver
trokken, om evacuees voor Neder
land ln te schepen. Van Batavia
zal het schip waarschijnlijk naar
Belawan doorvaren om evacuees uit
Medan op te nemen.
Hoewel het geallieerde hoofdkwar
tier officieel niets mededeelt over
de besprekingen met de Indonesiërs,
is men van meening, dat Hij In een
vergaand stadium gekomen zijn en
dat de eerste groep van ongeveer
15.000 Europeesche en indo-EUrc-
peesche geïnterneerden die sinds
de geallieerde landing in kampen en
gevangenissen in Midden-Java ge
leefd hebben misschien nog vóór
bet einde van Januari te Batavia
zal aankomen.
Te Den Haag is de eerste zending
kleeren van „Don Suisse" aange
komen.
Verwachting tot Dinsdagavond:
Des nachts matige, overdag
lichte vorst. Aan de kust tempe
ratuur om het vriespusit. Én
kele overdrijvende wolkenvelden.
Zwakke wind, droog weer.
Zon onder 16.55, Maan 13.58
6.42, Zon op 8.42,
