Radio Herrijzend Nederland
uit den aether
Hongarije wordt een
republiek
Slavenarbeid" gewraakt
gearresteerd
De „Oranje" heden
naar Indië
Reorganisatie van
„GROENENDAAL"
Nederland heeft een bijzonderen
tol moeten betalen
HABSBURGERS
Verjonging en
verfraaiing
Lichting 1945 naar
Indië
69ste JAARGANG No. 23447
o
ZATERDAG 19 JANUARI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
Nog geen bl^vend
radio-bestel
K.R.O. hervat zijn
uitzendingen
Het
weer
PROCES NEURENBERG
77
SEYSS-INQUART WAS
BIJZONDER IJVERIG
Prinses Juliana
licht ongesteld
Bijzonder onderwijs in
Beieren
Geert Ned. troepen naar
Duitschland
Zeemiiiciens uit Indië
1 Juli terug?
NIEUWE HAARLE
COURANT
Zondagmorgen zal „Herrijzend
Nederland" niet langer meer de
radio-uitzendingen verzorgen,
maar de Stichting Radio Neder
land in den Overgangstijd", al
dus minister Van der Leeuw
Vrijdagavond „Op de Brug".
Na dank gebracht te hebben je
gens „Herrijzend Nederland" voor
de uitzendingen, wees spr. er op.
dat een blijvend radio-bestel Zon
dag nog niet zal intreden.
De regeering' heelt gemeend,
dat belangrijke aangelegenheden
in ons land, tenzij In nood-
nen worden afgedaan.
De rechten van de oude omroep-
vereanlglngen moesten echter ge
ëerbiedigd worden, voorzóver dat
in het kader van een Ned. Omroep
mogelijk was.
Het spreekt vanzelf, dat voorloo-
plge oplossing welke de regeexing tot
stand trachtte te brengen, een com
promis moest zijn.
Wij hebben getracht, aldus de mi
nister, de omroepvereenigingen ,te be
wegen tot een vrijwillige samenwer
king in een algemeen programma dat
door de Stichting Radio Nederland
ln den Overgangstijd in overleg met
hen zou worden vastgesteld. Deze op
zet is mislukt. De omroepvereenl-
glngen ga ven er de voorkeur aan zoo
veel mogelijk ln eigen hand te hou
den en gaven te kennen deze samen
werking, waarbij leder behalve het
eigene ook het geestelijk eigendom
van een ander zou helpen veraorgcn.
slechts te kunnen aanvaarden wan
neer de wet hen daartoe zou dwin-
8®n.
Aan de Stichting Is nu toever
trouwd de algeheele uitvoering
van het radioprogramma. Het pro
gramma wordt voor het grootste
deel voorbereid door de omroep-
vereeniglngen zelf.
De Katholieke Radio Omroep
komt Zondag weer in den aether.
In de St. Vituskerk te Hilver
sum zal een plechtige H. Mis
worden opgedragen, waarhij prof.
J. B. Kors O. P„ voorzittervan
den K.R.O., de predikatie houdt.
Vele plannen, die reeds lang in
voorbereiding waren, kunnen nu
ten uitvoer worden gebracht. Op
godsdienstig gebied zal naast de
kerkuitzendingen veel aandacht
geschonken worden aan de liturgie
van den dag Bovendien wordt er
lederen K.R.O.-dag een medita
tieve uitzending gegeven, getiteld:
„De ziele luistert...." Het licht
baken van Henri de Greeve blijft
op hét programma staan.
Had de K.R.O. vroeger de Ka
tholieke Volksuniversiteit, thans is
hiernaast een zusterorgaan opge
richt: ,.De Radio Kunst Aca
demie". Daarnaast wordt een
nieuwe rubriek geopend, waarbij
critlsche beschouwingen van film,
kunst en litteratuur gegeven wor
den. Een speciaal gedeelte zal wor.
den ingeruimd aan de aföeeling
letteren, waarbij ook aan jongeren
gelegenheid wordt gegeven uit
eigen werk voor te dragen. Er zijn
uitgebreide programma's samen
gesteld voor de vrouw, voor kin
deren, de rijpere jeugd, zieken en
de katholieke militairen.
Zeer veel aandacht wordt be
steed aan de luisterspelen. Zooals
men weet heeft de K.R.O. een
prijsvraag uitgeschreven, ten einde
auteurs te bewegen tot schrijven
over te gaan. Ook de K. A. zal aan
het woord komen, alsmede de ver
schillende standsoxganisaties.
Voorts wordt een nieuwe rubriek
geopend, getiteld: ,,De ronde
tafel", waarin onderwerpen, die
aanleiding geven tot tegenspraak,
voor de microfoon behandeld zul
len worden.
De K.R.O. en N.C.R.V. zullen
uitzenden op 301 M.; de V.A.R.A.,
A.V.R:0. en V.P.R.O. op 415 M.
Volgens radio Boedapest heeft
de Hongaarsche minister-president
verklaard, dat in Hongarije, nog
deze maand de republiek zal wor
den uitgeroepen.
Er zijn twee dingen in de nieuwe
regeling, waarbij de regeering zich
niet kan neerleggen. Vooreerst komt
het haar voor, dat de eischen, waar
de Stichting voorbereide programma-
stof voor uitzending ln aanmerking
komen, té strak zijn om een behoor
lijk fuctionneeren van het nieuwe
apparaat mogelijk te maken. Zij
heeft voor den overgangstijd geen
a,aai moet worden voldaan, wil door
bezwaar tegen den eisch van een
geqtialificeerde meerderheid van 3 op
5 in de programma-coördinatiecom
missie. maar zij moet ernstig ln ver
zet komen tegen de mogelijkheid,
dat één enkele vereeniging hier vol
strekt veto-recht zou hebben.
In de tweede plaats meent de re
geering, dat het verlangen van het
Interkerkelijk overleg ln 'radio-aan
gelegen beden, waarbU de kerken
aanspraak maken op zendgelegen-
heid ook buiten de eigenlijke gods
dienstoefeningen om, billijk is te
achten. I)e regeering behoudt zich
dan ook voor, binnenkort op deze
punten in gemeen overleg met de
Staten-Generaal terug te komen.
Verwachting tot Zondagavond:
In den nacht lichte vorst, over
dag temperatuur om het vries
punt, meest zwaarbewolkt, geen
neerslag van beteekenis, zwakke
wind.
Zon onder 17.04. Maan 19.18
10.32. Zondag zon 8.37—17.05.
Maan 20.3410.52. Maandag zon
op 8.30.
Ililllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilll
De aanvoer van koude lucht uit
Duitschland maakt op het oogen-
blik plaats voor aanvoer van min
der koude lucht uit Oost-Frankrijk,
aldus deelde men ons op het
Meteorologisch Instituut te De
Bilt mede. Hierdoor zal de tem
peratuur ietwat stijgen, wat hiet
zeggen wil, dat de vorst voorbij is.
Wel zal overdag de temperatuur
om het vriespunt zijn ten des
nachts lichte vorst de plaats van
matige vorst innemen. De tendenz
is, dat het weer iets milder wordt,
doch of de vorstperiode voorbij zal
zijn valt nog steeds niet "te zeggen.
NEURENBERG, 18 Januari.
(A.N.P.) Het thema „slaven
arbeid" beheerschte den eer
sten dag, die door de Fransche
proseeutie gebruikt werd. om
hun bewijsstukken aan te Me
den.
Jacques Herzog begon zijn zeer uit
voerige documentatie over dit onder
werp met de vaststelling, dat het re-
cruteeren van buitenlandsche arbei
ders voor de Dultsche industrie geen
spontaan gevolg was van de behoeften
der Dultsche oorlogsindustrie.
Herzog wees Goerlng, Keitel, Speer
en Funk aan als mannen, die naast
Sauckel de grootste verantwoordelijk
heid dragen voor dit hoofdstuk van
de Dultsche misdaden, doch ook Seyss-
Iuquart werd door den aanklager ln
hooge mate mede schuldig geacht.
Herzog liet uitdrukkelijk uitkomen,
dat ln Holland de maatregelen, die
Seyss nam ter uitvoering van de po
litiek van Sauckel, veel strenger wa
ren dan elders.
Toen aan het slot van de aan
klacht cijfers over aantallen sla
venarbeiders uit het Westen ge
geven werden, bleek weer dat Ne
derland, dank zij den IJver, waar
mee Seyss de verlangens van Sau
ckel inwilligde, den bijzonderen
tol heeft moeten betalen. Als het
totaal der ln Nederland tot arbeid
ln de Dultsche oorlogsindustrie
gedwongenen werd volgens offl-
cleele Nederlandsche statistieken
431.000 genoemd, maarr Herzog
voegde eraan toe, dat dit cijfer
zeer onvolledig is, daar er de sy
stematische menschenjachten van
1944 en de deportaties van 1945
niet ln begrepen zijn.
Het laatste hoofdstuk van Herzog's
INNSBRUCK, 18 Jan! (AFP).
Hoewel de aanwezigheid van de
Habsburgers in Oostenrijk onlangs
officieel weid gedementeerd, kon
digt een communiqué van den
Oostenrijkschen minister van Bin-
nenlandsche Zaken heden aan, dat
Karl-Rudolf en Ludwig von Habs-
burg op 15 Januari te Innsbruck
zijn aangekomen.
Ter gelegenheid van de aankomst
der aartshertogen ln Oostenrijk is
een brochure, die de restauratie der
Habsburgers eischt, verspreid In Ti
rol door den monarchistischen
„Reichsbund".
De iveensche correspondent van
tie Dally Mail meldt, dat twee broe
ders van Otto van Habshurg ln
Innsbruck zijn gearresteerd.
Volgens de Dailv Express hebben
Otto en zijn beide broeders den laat-
sten tijd regelmatig reizen gemaakt
tusschen Liechtenstein en Oosten-
rijksch Tirol, waarbij zij gekleed zou
den zijn ln Fransche uniformen.
Na een desbetreffende vraag van de
Oostenrijksche regeering heeft de
Fransche bevelhebber in Oostenrijk
verklaard, dat de houding van Frank
rijk ten opzichte van het herstel
der Habsburgers neutraal is, daar
dit een binnenlandsche Oostenrijk
sche aangelegenheid ls.
aanklacht was het meest dramatische.
Het omvatte de behandeling van de
gedeporteerden, die volgens Herzog
„onder misdadige omstandigheden
moesten leven." De arbeiders werden
op verminderd rantsoen geplaatst zoo
dra door overmatige arbeidsuren (66
uur per week) hun prestatie vermin
derde. „Zij traden dan ln de categorie
der onnutte krachten, welker vernie
tiging door nazi's beoogd werd,"
Blijkens een Dultsche statistiek had
Nederland ln Februari 1943 van de
westelijke landen het hoogste aantal
gedeporteerde arbeiders. Volgens deze
Dultsche cijfers werkten toen 154.000
Nederlanders ln het Reich, 135.000
Franschen 'en 131.000 Belgen.
Het motorschip „Oranje" ver
trek1 heden van Southampton
uit naar Indië. Het schip is
thans Nederlandsch hospitaal
schip en geheel met Nederlandsch
personeel bemand- Men deed
daartoe een keuze uit alle pro
vinciën.
„De Oranje", die uitsluitend ern
stige patiënten uit Indië naar Ne
derland zal brengen, zal over on
geveer 2 maanden terug zijn. Men
hoopt, dat het schip rechtstreeks
naar Rotterdam zal komen.
Naar wij vernemen is H. K. H.
Prinses Juliana licht ongesteld. Zij
meet het bed houden.
De Beiersche regeering heeft een
wet op de verhouding kerk en staat
aangenomen, welke bepaalt dat ou
ders voortaan de vrije keuze hebben
voor het zenden ,van hun kinderen
naar de bijzondere of openbare la
gere school. Godsdienstonderwijs
wordt weer als normaal leervak óp
de scholen Ingevoerd. Voorts meldt
A.N.P. nog dat het militaire bestuur
van Beleren vandaag de communis
tische partij heeft erkend als lande
lijk georganiseerde partij en haar
toegestaan op landelijke basis te
werken.
Mgr. Bubraka, de Bisschop van
Plnsk in Polen, is door de Sowjet-
autoriteiten uit zijn diocees verdre
ven. Alle Bisschoppen die sinds het
begin van den oorlog waren be
noemd, en wier aantal 18 bedroeg,
zijn thans uit hun diocesen ver
bannen.
Uit het jaarverslag over 1944 van
het Openbaar Slachthuis te Gronin
gen blijkt, dat er ln dat Jaar 4233
varkens en 2404 speenvarkens wer
den geslacht, welke ln hoofdzaak
voor het Dultsche bezettingsleger be
stemd waren.
Vanwege het ..Bloemenkwartier"
Hilversum-Zuld ls vandaag aan Prin
ses Margriet te SoestdUk een oorkon
de aangeboden.
Het wandelbosch „Groenen-
daal", de trots en in de oor
logsjaren niet minder de groote
zorg van ieder rechtgeaard
Heemstedenaar, die nog' een
weinig interesse heeft voor na
tuurschoon, wordt gereorgani
seerd. Daarmee is men niet
gisteren of vandaag begonnen,
maar men heeft zeer kort na
de bevrijding met frisschen
moed dit werk ter hand geno
men.
In de eerste plaats is men be
gonnen de bunkers en tankvallen
met den meest mogelijken spoed
op te ruimen.
De dienst plantsoenen van Open
bare Werken heeft de grootst mo
gelijke aandacht geschonken aan
de totaal leeggehakte strook langs
den Heerenweg, die niet minder
dan 530 m. lang en tien m. breed
is en waar tot September 1944
prachtige groepen boomen en hees
ters prijkten. Men is begonnen alle
restanten op te ruimen en eiken
te planten. Deze strook heeft niet
alleen groote waarde als afsluiting
en als bron van schoonheid, maar
haar voornaamste taak is de rest
van het bosch te beschermen tegen
de uitdrogende zeewinden.
Hoewel op den duur geen boom
tegen deze zeewinden bestand is,
kunnen vooral eiken vele jaren den
strijd volhouden.
Daarna is men begonnen met het
eind van de Adrienne- of Fotten-
laan, waar eens een mooie groep
Douglassparren stond. Op dezelf
de plaats komt weer dezelfde soort'
boomen- Voorts zullen: in den drie
hoek Adriennelaan—Kastanjelaan—
Torenlaan 7000 dennen worden ge
plant van een tweejarig soort. Na
tuurlijk zullen al deze 7000 dennen
niet pp dit oppervlak van 12'5 m.
bi) 10 m. kunnen blijven staan;
zij worden dan ook regelmatig uit
gedund, doch in elk geval kan op
dit punt in den loop van ongeveer
tien jaren een fraaie hoek ont
staan. Verder worden niet alleen
aan het eind van de Sparrenlaan,
maar ook ten Zuid-Westen van
deze laan tal van dennen, esch-
doorns, haagbeuken en heesters in
den grond gezet.
Ook de omgeving van den in
gang aan den Glipperweg wordt
onderhanden genomen.
Een der fraaiste deelen van
„Groenendaal", de Belvedère, is
leelijk toegetakeld. Alle zijden van
dezen berg worden thans volgezet
met jonge dennen. De paden, die
naar den uitkijktoren leiden, zijn
afgezet met prikkeldraad en dit is 't
eenige wat men van de Duitschers
heeft overgenomen. Er is dus geen
schijn van kans, dat de lieve jeugd,
precies als voor eenige jaren, dwars
door den jongen dennenaanplant
naar beneden zal kunnen glijden!
Wie eenigszins bekend is in Groe
nendaal, zal uit deze beschrijving
hebben begrepen, dat in het alge
meen de buitenkant het meest be
schadigd is. De Waterdel, de Den-
nenberg, een prachtig Sparren-
's-GRAVENHAGE, 18 Jan. In
tegenspraak met verschillende
geruchten en onjuiste kranten
berichten verneemt het A. N. P.,
dat er op het oogenblik geen
sprake is van een bezetting van
een deel van Duitschland door
Nederlandsche troepen. De lich-
tinc 1945, welke thans gekeurd
wordt en vermoedelijk in Mei as.
In zijn geheel onder de wapenen
zal zijn, is volledig bestemd voor
den dienst in Indië. Slechts een
zeer gering contingent zal ver
moedelijk in Nederland blijven.
De op het oogenblik ter beschik
king van het departement van Oor
log staande gezagstroepen hebben
als voornaamste taak de bewaking
der interneeringskampen. Hun aan
tal laat evenmin afzondering van
een belangrijk contingent voor an
dere doeleinden toe. Bovendien zal
eveneens een deel der gezagstroe
pen bestemd worden voor den
dienst in Indië, vooral waar onder
deze troepen het enthousiasme voor
den dienst in Indië groot is. Be
langrijke contingenten gezagstroe
pen zijn trouwens reeds op weg
naar de Oost.
Voor de bezetting van een deel
van Duitschland, zooals dat o.a,
door België is gedaan, zou een aan
zienlijk aantal troepen noodig zijn.
Een luxe, welke Nederland zich op
het oogenblik niet kan veroorlo
ven.
Naar wij vernemen, zouden maat
regelen in uitvoering zijn om zee-
miliciens, die in Nederland zijn
opgekomen en sinds 10 IVfei 1940
onafgebroken in werkelüken dienst
zijn, uiterlijk 1 Juli 1946 terug to
doen keeren uit Oost- en West-
Indië ter demobilisatie.
laantje en een vrij groote opper
vlakte jonge dennen, die de „be
schermers" voor dekkingsgaten en
andere nonsens graag met den grond
gelijk hadden willen maken, zijn
gespaard gebleven. In totaal worden
2000 boomen en 17000 heesterstrui
ken geplant. Hoewel alle werkzaam
heden nog niet zijn afgeloopen en
de ingetreden vorst deze aanmer
kelijk vertraagt, is het toch zeker,
dat in het komende seizoen „Groe
nendaal" wederom een welkom
recreatieoord zal zijn. waar dui
zenden uit de groote steden zullen
komen om zich te ontspannen-
Daartoe is één ding noodig.
Alle jonge aanplant moet worden
beschermd en het is te hopen,
dat n;et alleen de boschwach
ters maar ook het publiek daar
toe zullen medewerken. Vooral de
jeugd zal zich de noodige zelf-
beheersching moeten opleggen.
Dan zal Groenendaal binnen een
tiental jaren zoo mooi worden
als het nog nooit is geweest en
iedereen, die het bosch bezoekt,
zal daarvan kunnen genieten.
VP
Een kijkje op het ivandelbosch „Groenendaal"waar velen
in den laatsten oorlogswinter hun hak- en zaaglust hebben
botgevierd. Het berooide bosch is nu weer gedeeltelijk van
jongen aanplant voorzien. Op den voorgrond ziet men een
aantal kleine, jeugdige dennetjes
