Generaal Christison legt
commando neer
Kabinet-Gouin gereed
Luit-gen. Montague Stopford
volgt hem op
Transportdienst
Fransche volk voorbereid op
onaangenaam nieuws
Haarlem-Praag
Nederlandsche aanklacht
tegen oorlogsmisdadigers
Japansch gebied
aan Rusland
Het weer
Experiment begon
in de bollenstreek
Nieuwe bankbiljetten
V astenmeditaties
69ste JAARGANG No. 23454
o
MAANDAG 28 JANUARI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
VAK MOOK EN SJAHRIR
TE BATAVIA
De parlementaire
commissie
STAD EN OMGEVING
Met 100 ton goederen
door de wolken
Vrachtrijder voor Europa
Abonnementsprijs 30 cent per week
VASTENDISPENSATIE
PRINSELIJK PAAR
naar Scandirtavië
Ook mondelinge
getuigenverklaringen
Verzekeringsagent als
sigarettenhandelaar
Radiodief gegrepen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
BATAVIA. 28 Jan. (A.N.P.-Aneta)
Vrijdag legt generaal Christison
het commando neer. Hij wordt op
gevolgd door luitenant-generaal
Sir Montague Stopford. Behalve
dfc Luitenant-Gouverneur-Generaal
dr. H. J. van Mook is ook Sjahrir
in Batavia teruggekeerd. Voorts ar
riveerde de heer Van der Plas, de
Nederlandsche adviseur bij het Ge
allieerd militair bestuur. Sir Archi
bald Clark Kerr is per vliegtuig uit
Moskou naar Caïro vertrokken op
weg naar Java.
De volgende week zal generaal
Christison Java reeds verlaten, ten
einde zich naar Engeland te bege
ven, waar hij in den rang van ge
neraal het opperbevel heeft gekre
gen over het Britsche Noordelijke
Commando. Zijn vertrek is kenmer
kend voor de jongste mutaties in
het opperbevel. Binnenkort wordt
een tweede wijziging verwacht,
daar, naar gemeld wordt, de heer
Maberly Denning, politiek adviseur
van Mountbatten, naar Tokio zal
vertrekken om een andere functie
in den Britschen buitenlandschen
dienst te bekleeden. Er zal nu een
nieuw plan met Sjahrir worden be
sproken.
Het vertrek van generaal
Christison is geen verrassing. De
benoeming van luitenant-generaal
Sir Montague Stopford in zijn
plaats is er een aanwijzing voor,
dat de Britten hun militaire taak
op Java als bijna geëindigd be
schouwen en dat het eerste ver-
oischte op dit oogenblik is: de
politieke moeilijkheden te over
winnen.
In de komende weken zal te
Batavia het zwaartepunt verlegd
worden van de Geallieerde mili
tairen naar de Geallieerde critici:
Van Mook en Clark Kerr.
Sir Archibald Clark Ken- heeft
verklaard, dat hij verwacht, zijn
werk op Java in ongeveer twee,
maanden te kunnen voltooien. Op
een persoonferentie te Moskou deel
de hij Zaterdag tevens mede. dat
hij zoowel met Stalin als met Molo-
tof besprekingen heeft gehouden
over de Indonesische kwestie.
Di'. Van Mook heeft de eerste
dagien na zijn terugkeer te Batavia
besteed aan besprekingen met tal
van autoriteiten. Het is op dit
oogenblik onmogelijk te zeggen, of
Van Mook nog vóór de aankomst
Van Sir Archibald Clark Kerr een
bespreking met Sjahrir zal hebben.
De benoeming van kolonel S. H.
Spoor- tot commandant van het
Ned.-Indische leger is ook in Indië
nu bevestigd. De plechtige over
dracht van het opperbevel zal 31
Januari geschieden, op welken dag
ook een gezamenlijke Nederland
sche en Geallieerde parade in Ba
tavia gehouden zal worden ter eere
Radio Moskou heeft Zaterdagavond
een bericht van het Sowjet-nieuws-
agentschaD aangehaald, waarin wordt
beweerd, dat bij het verdrag van
Jalta, geteekend door Stalin, Chur
chill en Roosevelt, definitief be
paald was, dat na de overwinning
op Japan de Koerillen en het Zui
delijk deel van het eiland Sachalin
aan Q6 Sowjet-TJinie zouden worden
overgedragen. Het agentschap voeg
de er aan toe, dat het verdrag van
Jalta nopens de Koerillen te dien
tl,|de. uit begrijpelijke overwegingen
niet was gepubliceerd.
Het Iraansche parlement heeft
Ghavam Sultanah met een kleine
meerderheid van stemmen tot
minister-president gekozen. Gha
vam Sultanah is grootgrondbezit
ter uit Noordelijk Iran en wordt
door velen als «de sterke man"
beschouwd
van den verjaardag van Prinses
Beatrix.
Volgens een officieele mededee-
ltag zal men zich te Batavia, met
het oog op den in het algemeen
verbeterden toestand, van heden
avond af tot 23 uur op straat mogen
bevinden.
Generaal Hawthorn heeft een be
zoek aan Bandoeng gebracht. Men
meent, dat dit bezoek verband houdt
met de gecompliceerde militaire si
tuatie, o.m. doordat groepen Japan-
neezen. onder wie ook Japansch ma
rine-personeel, met de terroristen sa
menwerkten. De ontwapende Japan-
neezen met bepaald anti-Westersche
houding zijn per vliegtuig naar
Batavia overgebracht.
De vastbeslotenheid van de Ne
derlandsche marine om zoo spoe
dig mogelijk de handelsroutes naar
Ned.-indië' te heropenen blijkt uit
de aankomst van 8 mijnenvegers
uit Nederland te Batavia. Binnen
kort worden er nog 4 uit Australië
verwacht.
Het Tweede-Kamerlid de heer Max
van Poll schrijft in de „Daily Tele
graph" over het plan een parle
mentaire commissie naar Ned.-Indië
te sturen. Hij oefent daarin critiek
op de publicatie van nieuws, welks
onnauwkeurigheid, naar hij zegt,
„niet zonder gevaar is voor mijn
land". De heer Van Poll zegt. dat
er geen sprake is van een koninklijke
commissie of van eenig door de re
geering dienaangaande genomen be
sluit. Ook ontkent hij, dat de com
missie tot taak zou krijgen een on
derzoek in testellen naar het op
treden van den heer Van Mook. Hij
voegt hieraan toe, dat er voor laatst
genoemde geen reden ia af te
treden.
Verwachting tot Dinsdagavond;
Toenemen de Z u td-Westel (jke
wind. Meest, zwaar bewolkt mei
mi en dan lichten regen. Geleide
lijk eenlge verdere stijglmg van
temperatuur.
Zon onder 17.20, maan 5.45
13.38, zon op 8.26.
Opbouwwerkzaamheden op Walcheren. Een nieuive straat in
uwrding. Een aantal door de Engelschen achtergelaten barak
ken werd tot noodwoning omgebouwd. In deze van gegolfde
platen opgetrokken ruimtes kunnen nog 3 a 4 comfortabele
vertrekken worden ingericht
Er was veel moed en doorzet
tingsvermogen noodig, toen In de
dagen kort na de bevrijding enkele
ondernemende zakenlieden uit de
bollenstreek het experiment gingen
wagen een verkeersverbinding tot
stand te brengen met Cecho-Slowa-
kije, thans het eenige achterland
in Europa voor Nederland. Er was
immers geen enkele verbinding,
noch via de lucht, noch over land
of water.
Hat eenge contact met Cecho-Slo
wakije, dat in die dagen bestond
was het telegraafverkeer via Lon
den. Maar ondanks de weinige uit
zichten, die er waren om dit expe
riment te doen slagen, ondanks de
vele moeilijkheden en technische
bezwaren startten in October van
het vorig jaar drie vluchtauto's
naar Praag.
Het groote reis-avontuur begon
met de verzending van bloembol
len, maar na den eersten rit duurde
het niet lang, of van alle zijden
kwamen aanvragen om ofwel goe-
Zaterdagavond heeft Gouin
de samenstelling van het nieuwe
Fransche kabinet bekend ge
maakt. Van de twintig ministers
zijn zeven socialisten, zes com
munisten, zes leden van de
M.B.P. en een onafhankelijke.
De belangrijkste ministeries blij
ven onveranderd. Bidault (M.R.P.)
blijft mm. van Buitenlandsche
Zaken.
Pelix Gouin (soc.) min.-president
en min. van Nationale Verdediging.
Bidault (M.R.P.) Buitenl. Zaken.
Le Troquer, Binnenl. Zaken. Teit-
gen (M.R.P.) Justitie. Michelet
(M.R.P.) Leger. Tiller (comm.) Be
wapening. Philip (soc.) Financiën.
Mouket (soc.) Koloniën. Croizat
(comm.) Arbeid. Lonohamfoon (on
afhankelijk) Voedselvoorziening.
Gay (M.R.P.) en Maurice Thorez
(comm.) zijn vice-presidenten zon
der portefeuille.
In haar eerste bijeenkomst heeft
de nieuwe Fransche regeering zich
bezig gehouden met de Spaansche
kwestie. Op aandringen van Bidault
besloot het kabinet echter geen
overhaaste aotie te ondernemen.
De communistische partij heeft
aan Gouiin medegedeeld, dat zij be
reid is volledig en zonder eenig
voorbehoud samen te werken met
den nieuwen regeeringspresident
om mede te helpen aan het uit den
weg ruimen van den moeilijken
financieelen toestand, waarin
Frankrijk zich thans bevindt en
'waarvan men tot dusverre niet den
moed heeft gehad het land in ken
nis te stellen,
Gouin liet een duidelijke waar
schuwing hooren, dat de Franschen
zich moeten voorbereiden op on
aangenaam nieuws, wanneer de be
sluiten der regeering Dinsdag a.s.
aan de Constitueerende Vergadering
worden voorgelegd.
dereigtuit Cecho-Slowakije te halen
of ze er naar toe te brengen. Aan
gezien Nederland zelf nog weinig
kan aankoopen in het buitenland
zijn de vrachten hoofdzakelijk be
stemd voor het transito-verkeer met
Amerika, Scandinavië en andere
landen. De onderneming Copex uit
Hillegom achtte na dit eerste suc
ces den tijd gekomen, om een ge-
regelden dienst op Praag te openen.
Met een der chauffeurs, die al
vele ritten naar Praag achter den
rug heeft, hadden wij een onder
houd, waaruit ons wel duidelijk
werd, dat deze job geen sinecure is.
„Zander een cent op zak starten
we met ons convooi, dat uit tien
wagens bestaat en 100 ton goede
ren door Europa sleept. Het zijn
heusch geen pleizierritjes, want on
derweg kunnen we nergens slapen,
omdat zelfs de bunkers in Duitsch-
land tegen den avond vol zijn. Ook
met het eten moeten we ons zelf
behelpen en daarom nemen we den
Hollandschen pot zelf maar mee.
Dan weten we ten minste zeker,
dat we fit blijven."
„Het rijden valt zeker niet mee
op die route?"
„Je moet wel meer dan een ge
routineerd chauffeur zijn wil je
er heelhuids af komen, want
we rijden soms urenlang over be
sneeuwde bergtoppen, die on
zichtbaar geworden zijn door
wolkenbanken. Als je daar een
maal in verzeild raakt, moet je
alle positieven bij elkaar houden
want je kunt niet ven-der dan
twee meter voor je uiit zien. Bo
vendien weet je dan niet of je
omhoog of ömlaag gaait. Dat
moet je maar voelen."
Dat Cecho-Slowakije den onder
nemingslust van deze menschen uit
de bollenstreek op zijn juiste waar
de heeft geschat, blijkt wel uit liet
De H. Congregatie van het
Concilie maakte Vrijdag be
kend, dat Z. H. de Paus een
vastendispensatie voor alle
Katholieken heeft afgekond-
digd, „tot anders wordt be
schikt". De dispensatie werd
oorspronkelijk van 19 Decem
ber 1941 af toegestaan, we
gens de rantsoeneering welke
ie géloovigen noodzaakten
van normale maaltijden af te
zien. In de bekendmaking
werd nog gezegd, dat de
bisschoppen en de geestelijk
heid de geloovigen moeten
aansporen, „deze Pauselijke
dispensatie en de vastentijd
tb compenseeren door icerken
van liefdadigheid en
gebeden".
De directie van de Nederl. Bank
maakt bekend, dat zij, naast de
thans circuleerende biljetten van
f 10, f 25 en f 100, ook bankbiljet
ten van f 20. f 50 en f 1000 in het
verkeer zal brengen, die even
als eerstgenoemde alle den
datum 7 Mei 1945 en de handtee-
keningen van mr. L. J. A. Trip en
ntr. J. Westerman Holstijn dragen
Betreffende het bezoek van het
Prinselijk Paar aan de Scandinavi
sche landen, wordt thans uit Den
Haag medegedeeld, dat Prinses
Juliana en Prins Bernhard tegen
het einde van Februari een offi
cieus bezoek zullen brengen aan
Denemarken, Zweden en Noorwe
gen, o.m. om den dank van Neder
land te vertolken voor de door
Denemarken en Zweden georgani-
s*rde hulpacties.
Pater Gilbertus Lohuis O.F.M.
houdt dit jaar de vastenmeditaties
in de H. Nicolaaskerk te Baarn. Deze
zullen door den K.R.O. jrorden uit
gezonden.
In October 1945 heeft de Neder
landsche regeering in verband met
de berechting van Duitsche oorlogs
misdadigers voor de Internationale
Militaire Rechtbank te Neurenberg
een document overgelegd. Allereerst
wordt hierin gewezen op de over
treding door Duitscliland van de
wetten en gewoonten van den oor
log te land in de dagen van 1014
Mei 1940. Met name van het lucht
bombardement van Rotterdam,
waarbij wel het bijzondere misda
dige was, dat het bombardement
begon vóórdat de termijn, waarin de
overgave van de stad nog was toe
gestaan, was verstreken. De verdere
aanklacht betreft het optreden
van Duitschland tijdens de bezet
ting. Vastgesteld wordt, dat de be
zetter voortdurend in strijd heeft
gehandeld met het land-oorlogs
reglement en wel op een wijze, die
strijdt met alle begrippen van mèn-
schelijkheid.
Aan het document was een groot
aantal bijlagen toegevoegd. Reeds
voordat het proces te Neurenberg
begon en ook sindsdien, zijn nog
tal van gegevens aan het Open
baar Ministerie van de Internatio
nale Rechtbank overgelegd, o.a. ook
stukken betreffende den overval op
Nederland 10 Mei 1940, in strijd
met eerder door de Duitsche re
geering gedane toezeggingen.
Op verzoek van het O M. zullen
ook te Neurenberg enkele Neder
landers mondelinge getuigenverkla
ringen afleggen.
Meer dan 200.000 arbeiders in de
vleeschverwerkende Industrie zijn iln
dienst van de Amerlkaansche regee
ring weer aan het werk gegaan. De
regeering heeft Zaterdag 135 door
de staking getroffen fabrieken over
genomen, teneinde de burgerlijke en
militaire vleesclivoorzienlug veilig te
stellen.
handelsverdrag, dat tusschen de
Cechische en de Nederlandsche re
geering tot stand is gekomen en
waardoor practisch alle export uit
Cecho-Slowakije via Nederland ge
schiedt. Het spreekt vanzelf, dat
deze transporten een verbetering in
onze deviezenpositie beteekenen en
uit dat oogpunt alleen al verdient
diit pionierswerk uit de bollenstreek
allen lof.
Met nadruk wees de heer Preijdei,
de directeur van Copex, er op, dat
Copex de organisator is van deze
tochten, die echter door het Be
roepsvervoer warden uitgevoerd.
De concurrentie van de ATO, die
niet over practische routine be
schikt en vrachttarieven berekent,
welke gelijk staan met de prijzen
der Spoorwegen van voor den oor
log, vond hij niet reëel. Waarom
wordt de uitvoering van deze toch
ten niet overgelaten aan het Be
roepsvervoer in Nederland, dat toch
kan bogen op zeer geroutineerde
krachten, zoo vroeg hij zich af.
De economische rechter te Haar
lem heeft gister een verzekerings
agent uit Heemstede tot een jaar
gevangenisstraf veroordeeld. De
man bleek, toen hij op het station
te Haarlem werd aangehouden, in
het bezit te zijn van ruim 4100 si
garetten en nadien trof men bij
huiszoeking nog eens eenige hon
derden aan. Hij bekende de bedoe
ling te hebben gehad ze in den
handel te brengen. Bij zijn vonnis
heeft de economische rechter ook
de in beslag genomen sigaretten
verbeurd verklaard.
De Haarlemsche recherche heeft
een zekere ND. aangehouden, die
twee inbraken had gepleegd en beide
malen met een radiotoestel wist te
verdwijnen. Hoewel de man bij de
ééne kraak een vingerafdruk en bij
de laatste een handpalmafdruk hal
achtergelaten waarmede duidelijk
het bewijs van zijn daad geleverd is.
ontkende hij lets met deze zaak te
maken te hebben.
Dit jaar bestaat de N.V. „Hoba-
ko" bloembollenveiling t« Lisse 25
jaar,
