ALLEN VERLANGEND
NAAR EEN OPLOSSING
^4
Frankrijk voor een critieke
économische situatie
I
Onevenwichtig geschrijf
KEMPETAI
Nieuwe textielpunten
aangewezen
Ongefundeerde vrees voor het herstel
van een koloniaal bewind
Nederl. voorstel
omvat 15 punten
TRIJGVE LIE
Japans gedachtenpolitie
De zaak-Nederkoorn
69ste JAARGANG No. 23456
WOENSDAG 30 JANUARI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
Van Mook in een radiorede:
Nieuwe petroleumboimen
PINDAKAAS
voor de jongeren
Het tweede ei
Bon voor zuidvruchten
Meer lucifers
Secr.-gen. der UNO
Het vooruitzicht op budget-tekort
van 309 milliard francs
DRIE-LANDEN-ACCOORD
VOORGESTELD
Alleen suikerwerk
op snoepbon
Het weer
P. Weij tot levenslang
veroordeeld
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Volgens een bericht van het En-
gelsche persbureau Reuter zal dr.
Van Mook aan Sjahrir een plan in
15 punten overhandigen, dat hij uit
Nederland heeft meegebracht. Deze
overhandiging zal geschieden in de
eerste week van Februari, terstond
n» aankomst van Sir Archibald
Clark Kerr te Batavia.
In een radiorede over den zender
van Batavia heeft dr. Van Mook
er op gewezen, dat allen in Indië
verlangen «aar een oplossing, ter
wijl zoovelen van goeden wil niet
bijeen kunnen komen, omdat ter
reur nog altijd vrije besprekingen
verhindert en er nog altijd een on
gefundeerde vrees bestaat voor het
herstel van de koloniale betrekkin
gen. Van Mook zeide, dat hij over
al in Nederland duidelijk begrip had
ontmoet voor de wijze, waarop Ne
derland en Indonesië de eeuwen
oude betrekkingen voor het weder-
zijdsche welzijn moeten voortzetten.
De Nederlanders hebben, vol
gens Van Mook, de koloniale
atmosfeer volledig verworpen en
zijn geestelijk bereid het volledige
deelgenootschap te realiseeren,
dat ruim drie jaar geleden door
Koningin Wilhelmina beloofd is.
op basis van een vrijwillige sa
menwerking tusschen de volke
ren voor het creëeren van een
Europeesch-Aziatische gemeen
schap.
Spr. gaf uitdrukking aan zijn
hoop, dat in de nabije toekomst
wederzijdsch vertrouwen zou over-
heerschen. Hij voegde hieraan toe,
dat bij de a.s. besprekingen vol
doende ruimte zal worden gegeven
aan alle groepen die tot dusverre
geen of weinig gelegenheid hadden
gevonden hun meening uit te
spreken.
Dr. Van Mook eindigde zijn toe
spraak als volgt: „Uit naam van
ifiijn Regeering doe ik een beroep
op allen om de komende dagen te
denken en te handelen in opbou-
wenden geest en een eind te maken
aan het proces van vernietiging en
ontbinding, dat evenzeer de toe
komst van Indonesië als die van het
Koninkrijk in gevaar brengt".
Sjahrir heeft verklaard dat, in
dien bij de komende besprekingen
de nieuwe voorwaarden aanvaard
baar worden bevonden, zij zeker
De bonnen 2124 van de kaarten
UA 510; 21 en 23 van de kaarten
UB 510 en 66 van de kaarten UC 510
zijn geldig verklaard voor 4 liter
petroleum; de bonnen 119 en 120 van
de kaarten UD 510 voor 3 liter.
Het is mogelijk, binnenkort voor
jeugdige personen van 1421 jaar
een potje van 370 gr. pindakaas be
schikbaar te stellen. 10 Februari zal
een voorinleverimgsbon bekend ge
maakt worden, welke tevens als
koopbon zal gelden.
Op de komende nieuwe bonnen-
lijst komt wederom een bon voor
één ei voor. Ook ditmaal uitslui
tend voor jeugdige personen tot
en met 20 jaar.
De volgende week zal nogmaals
een bon voor 100 gram zuidvruchten
voor alle leeftijdsgroepen worden
aangewezen.
Het is waarschijnlijk, dat weldra
meer lucifers kunnen worden ver
strekt.
beslissend zullen zijn voor een al
omvattende oplossing van het ge-
heele probleem. Hij deelde voorts
mede, dat er misschien een Ameri-
kaansche toehoorder gedurende de
besprekingen aanwezig zal zijn.
Reuter weet te melden, dat er
eenige twijfel schijnt 'te bestaan
over de rol van Clark Kerr in
de komende besprekingen. Dr. v.
Mook heeft hierop verklaard van
meening te zijn, dat Clark Kerr
niet bij alle besprekingen aanwe
zig zal zijn.
In afwachting van een departe-
mehtale beslissing zal onder de hui
dige omstandigheden het departe
ment van Marine in Indië niet op
nieuw worden ingesteld. Wel is we
der een commandement der zee
macht in Ned.-Indië ingesteld en
gevestigd te Batavia.
De directeur van het Ned.-Indi
sche departement van Binnenland-
sche Zaken, dr. F. N. Drossaers, is,
volgens U. P., van zijn functie ont
heven.
De Veiligheidsraad heeft in een
unanieme stemming besloten,
den Noorschen gedelegeerde Trijgve
Lie voor te stellen als secretaris
generaal van de U.N.O.
Dit is een. compromis-voorstel tus
schen de candidaten van de Anglo-
Amerikanen en de Russen.
Voor het eerst weer na jaren zal
prinses Beatrix haar geboortedag in
het vaderland vieren. Morgen, op 31
Januari, wordt de oudste van de drie
prinsesjes acht jaar.
En om eens te breken met de al
oude gewoonte brengen wij ditmaal
geen traditioneele verjaardagsfoto,
maar een opname uit den Cana-
deeschen tijd van de kleine Beatrix,
toen zij, ver van haar eigen land,
het voor haar zoo gewichtige feest
van den 31sten Januari moest
vieren
Gouin, leider van Fran^rljks
nieUw soberheidskabinet heeft
de Constituante in een ernstige
en sobere rede gewaarschuwd,
dat het land zich tegenover een
critieke economische situatie
bevindt met het vooruitzicht van
een budgettekort dit jaar van
309 milliard francs. Hij kondigde
een program van drastische na
tionalisatie, strikte regeerings-
contröle voor de industrie en
voortgezette soberheid aan.
Gouin beloofde de „geheele waar
heid" te vertellen over de huidige
ernstige economische en financieele
positie. Z\jn regeering zal haar best
doen de huidige magere rantsoe
nen vleesch, brood enz. te handha
ven, doch Gouln waarschuwde, dat
tenzij er veel grootere importen van
voedsel zouden komen, er geen hoop
bestaat de rantsoenen In de nabije
toekomst te verhoogen.
Slechts 37 pCt. van de nationale
uitgaven van verleden jaar ls door
Met ingang van 1 Februari a.s.
worden de bonnen 1625 van de
textielkaart geldig verklaard. Op
deze punten zijn dezelfde artikelen
verkrijgbaar, welke men op de
bonnen 1—15 kan betrekken. De
bonnen. 115 blijven geldig.
Op bon V 11 der versnaperingen-
kaart kan uitsluitend 100 gram
suikerwerk worden gekocht. Choco
lade is op dezen bon niet verkrijg-
baar. 1
het inkomen gedekt en dit jaar is
een deficit van 309 milliard francs
te verwachten. Indien men dezen ge
vaarlijken kringloop geen halt zou
toeroepen riskeert Frankrijk door
een inflationistische tendenz over
weldigd te worden.
Over de buitenlandsche politiek
zeide Gouin, dat een nieuwe alliantie
met Engeland ten zeerste gewenscht
is, welke dient te worden ingescha
keld in een drielandenaccoord van de
Sovjet-Unie, Engeland en Frankrijk.
Terwijl de meeste gedeelten van de
redevoering door de leden der drie
groote partijen werden toegejuicht,
waren er zoo nu en dan duidelijke
teekenen van reserve bij een belangrijk
deel van de progressieve katholieken,
die het niet allen eens zijn met de
besluiten van het partij bestuur.
Een motie van vertrouwen in de
'regeering werd door de Assemblée aan
genomen met 503 tegen 44 stemmen.
In „De Patriot" van 29 Januari
meende de redactie een bijdrage
te moeten leveren aan de eenwor
ding van het Nederlandsche volk,
door den algemeen geachten rec
tor van het Triniteitslyceum, drs.
Th. Vlaar, OES.A., als den vijand
van deze samenwerking1 af te
schilderen. Het is wel zeer onge-
wenscht, om zonder onderzoek ter
plaatse de schoolleiding van isola
tionisme te beschuldigen, de zooge
naamde argumenten te versterken
met enkele besliste leugens en dan
nog misschien te denken, een waar
devolle bijdrage geleverd te hebben
aan het eenheidsstreven onder het
Nederlandsche volk. Tegen deze
wijze van doen hebben zoowel het
schoolbestuur als de leerlingen en
masse geprotesteerd.
Wat is het geval? De redactie van
„De Patriot" heeft een circulaire in
handen gekregen van den rector,
gedateerd 14 Januari j.l., gericht
aan de ouders van de leerlingen van
het Triniteitslyceum, en zal nu haar
lezers eens gaan vertellen, wat voor
slechte vaderlanders de katholieken
toch zijn. Want, en hier volgen wij
het bewuste artikel op den voet:
„De rector heeft zijn leerlingen ver
baden, lid te zijn van neutrale of
niet-katholieke clubs, op straffe
van verwijdering van de school."
Deze aanhaling is volkomen juist.
Weet U wat „De Patriot" wil? Net
als in den bezettingstijd: „katho
lieken en protestanten, liberalen en
socialisten zij aan zij, zonder te
vragen naar godsdienst of politiek."
Jawel, onze katholieke jeugd moet
zoomaar zonder meer op den grooten
hoop gegooid worden. Wij missen
de communisten nog, om het gezel
schap volledig te maken die
praten immers nooit over gods
dienst en politiek, 'föat zijn wij toch
dom geweest, om zoo te vechten
voor het goed recht .van de Bij
zondere School.
„De Patriot" heeft zielsmedelij
den met die arme jongens, die nu
„midden in den cursus" de school
zullen moeten verlaten of.... ge
hoorzamen! Het Episcopaat U
weet wel, dat in den oorlog zoo
weinig vaderlandsliefde aan den
dag heeft gelegd, getuige het ma
gistrale werk van Mag. dr. Stok
man O.F.M. zou ineens van
richting veranderd zijn. Maar „De
Patriot", in zijn overhaasing om de
Nederlandsche zaak te dienen,
wist niet, dat reeds 4 September
1945, dus aan het begin van den
cursus, aan alle ouders werd be
richt: „Niemand mag lid worden
of zijn van een vereeniging of club
buiten Lyoeumverband zonder
voorafgaand verlof van den rector.''
De tweede beschuldiging is een
vollcojpen leugen: de leerlingen van
het Triniteitslyceum zouden niet
Verwachting
avond;
tot Dotaöerdag-
t Krachtige, aan de kust tijdelijk
nog stormachtige wind uit Wes
telijke richting. Later afnemen
de wind tusschen West en
Zuid-West, wisselende bewolking
met nog enkele buien. Iets kou
der.
Zon Oinder 17.23. Maan 7.39
15.19. Zon op 8.23.
i Tokio staat een
grijs gebouw van
vier verdiepingen,
dat. op de grachten
van het keizerlijk paleis
uitziet.
Het is een plaats
waar iedere burger de
vrijheid heeft, zich uit
te spreken zonder vrees
voor represailles. Vóór
de Amerikanen kwamen
was het 'n folterplaats,
een oord van grimmige
straffen voor de critici
van het regime: het
hoofdkwartier van de
gevreesde Kempetai, de
terroristische „gedach
tenpolitie", door mid
del waarvan de oorlogs.
premier Hideki Tojo
met absolute macht
heerschte over het Ja-
pansche volk.
Het gebouw is kort
geleden formeel overge
nomen door het Ame-
rikaansche corps der
contra-spionnage, dat
terstond een manifest
heeft aangeplakt, met
het opschrift: „Veror
dening betreffende de
rechten der Japanners",
waarin de nieuwe vrij
heden worden opge-
^Een plaats van ge
heime marteling
een
hei
somd, die door de Ame-
rikaansche bezetting
aan het Japansche volk
zijn gebracht. De leidei
van het corps der con
tra-spionnage heeft bij
de feestelijke onthul
ling van dit manifest
verklaard, dat dit ge
bouw, dat lang is ge
vreesd als een plaats
van geheime marteling,
nu open zou staan voor
alle Japanners die met
eerlijke klachten zou
den komen.
De Kempetai onder,
hield haar eigen tele
foonnetten en een ster
ke radio-uitrusting,
waardoor zij contact
hield met de eenheden
van de Japansche gen
darmerie in het geheele
Verre Oosten.
Agenten van de Ame-
rikaansche contra-
spionnage toonden de
donkere cei, in het
sousterrain, waar de
huidige minister van
Buitenlandsche Zaken,
Sjigeroe Josjida, in het
begin van vorig jaar meer
dan een maand in
strenge afzondering ge
vangen was gehouden,
omdat hij het had ge
waagd, dé politiek van
premier Tojo aan een
interpolatie te onder
werpen. (A.P.)
in een schouwburg of bioscoop naar
een schoolvoorstelling mogen kij
ken, als In de zaai ook protestant-
sche nieisjes zitten. Geen woord
staat hierover in de circulaire. En
de feiten zijn deze, dat onlangs de
leerlingen naar de schoolvoorstel
ling van Caïderon's „Pas op voor
stille waters", te zamen met de
leerlingen van de andere middel
bare scholen, zijn geweest en dat zij
gistermiddag tegenwoordig waren
bij de film „Honderd man en een
meisje", waar ook „Het Kopje", de
Bloemendaalsche Middelbare Meis
jesschool, aanwezig was.
Deze filmvoorstelling was georga
niseerd door het Haarlemsch Inter-
scholaire blad „Het Contact". In
derdaad heeft „De Patriot" weer
goed gelezen, dat dit Interscholaire
blad niet op het Triniteitslyceum
mag verspreid worden, zonder voor
afgaande goedkeuring van den in
houd. De hoofdredacteur, een leer
ling van het Christelijk Lyceum,
blijkt dit beter te begrijpen dan
„De Patriot" en gaf hierover on
middellijk een schriftelijke verze
kering.
En nu ter afwisseling weer een
leugen. De Trinitariërs zouden wèl
op een katholieke dansclub mogen.
Er staat In de circulaire: „Tenslotte
voelen Wij ons verplicht, U meit
den meesten ernst te wijzen op de
gevaren, die voor Uw kinderen te
duchten zijn van het lidmaatschap
van dansclubs, zelfs al zijn deze ka
tholiek."
Kan „De Patriot" niet lezen of wil
zij niet goed lezen?
Katholieke dansclubs zijn voor de
leerlingen dus ongewenscht, maar
niet-Katholieke dansclubs zijn per ko
verboden, krachtens de in het voren
staande reeds aangehaalde bepaling
dat het voor de leerlingen verboden
is lid te zijn van neutrale of niet-
Katholieke clubs.
Is „De Patriot" vergeten, dat de
Venray-Nijmegen-actle. waarin de ge
heele middelbare schooljeugd samen
ging, een initiatief was van het Tri
niteitslyceum? Laat „De Patriot" ook
dit weten: dat de schoolleiding van
het Triniteitslyceum goedgekeurd
heeft, juist om den band tusschen.
het Nederlandsche volk te bestendi
gen, dat de school zich aansloot bij
Let Haarlemsch Interscholair Comité,
al heeft zij van tevoren natuurlijk
zekere garanties geëischt.
Het katholieke Triniteitslyceum
doet zijn uiterste best samen te
gaan met de andere groepen, maar
wil tevens handelen naar het woord
van den Nederlandschen Kardinaal:
„Wij moeten in de jeugdbeweging
in nationalen zin medewerken, ook
met andersdenkenden. Wij moeten
principieel blijven en het onl eige
ne, het echt katholieke, tot lederen
prijs bewaren".
Wij hopen, dat „De Patriot" het
streven van geheel het Nederland
sche volk naar meer samenwerking
zal dienen, door dezen eerroof te
herstellen.
Het Bijzonder Gerechtshof te
Amsterdam heeft Dinsdagmorgen
uitspraak gedaan in de zaak tegen
den 42-jarigen Haarlemmer Piet
Weij, die terecht stond wegens ver
raad. Hij was in 1942 door een
groep illegale werkers aangezocht
den „banleider" van de W.A., J.
Nederkoom, uit den weg te ruimen.
In plaats van zich van die op
dracht te kwijten, verried hij zijn
opdrachtgevers, pleegde een gefin-
geerden aanslag op Nederkoorn en
speelde op deze wijze enkele onder-
grondsche strijders in handen van
den S.D. Voor dit feit had het
O. M. levenslange gevangenisstraf
tegen hem geëischt. Bovendien had
Weij nog eens terecht gestaan te
zamen met H. van Rossum uit
Haarlem, omdat hij in 1944 twee
schilders, die Engelsdie oorlogs
vliegers hadden voortgeholpen, bij
de politie had aangebracht. Voor
dit feit werd tegen beiden vijftien
jaar geëischt.
Het Hof veroordeelde Wei voor
het eerste feit tot levenslange ge
vangenisstraf terwijl hij voor het
tweede misdrijf schuldig werd ver
klaard zonder oplegging van straf.
Van Rossum kreeg twintig jaar
met ontzetting uit de beide- kies
rechten.
Dr. A. van der Boom zal Don
derdagavond als laatste zijner
kunsthistorische voordrachten in
de muziekzaal van Brinkman
spreken over het 700-jarige Haar
lem en de schilderkunst-
