Indië en trusteeship
Jeugdige „Engelandvaarders
'J
Tegenspraak van Clark Ken
Indonesiërs zenden ultimatum
aan Chineezen in Bandoeng
(Ap-u
ATOOM-PROEVEN
Geen stopzetting der
kolenaflevering
kunnen stormen veroorzakeh
Vorming van een
„Volksfront"
Maan-imperialisme -
Russen zullen Bornholm
verlaten
Giral naar Frankrijk?
Het weer.
Het Vaticaan dementeert
Haarlemsche kinderen profiteeren
van den gullen John Buil
69ste JAARGANG No. 23458
VRIJDAG 1 FEBRUARI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per weelc
Auriol, voorzitter der
Assemblée
UNO verplaatst zetel
Britten bezetten Japan
VERMINDERDE
bodemopbrengst
Een détailfoto van de Koningin van den Vrede, een Maria
beeld in mozaïek, .dat de kunstenaar Anton Molkenboer voor
de parochiekerk van O. L. Vrouw van Goeden Raad te Bever
wijk vervaardigde en dat zal dienen voor een nieuw Maria-
altaar, hetwelk in roode baksteen zal worden uitgevoerd
STAD EN OMGEVING
H.O.V.-musici gewond
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
In een officieele verklaring,
die volgens a. F. in Singapore
werd afgelegd, werd het be
richt, dat Sir Archibald Clark
Kerr Donderdag op een pers
conferentie had medegedeeld,
dat er een groote mogelijkheid
bestond, dat Indonesië onder
bet trusteeship van de U.N.O.
zou komen te staan, gedemen
teerd.
De verklaring, die in naam van
Clark Kerr werd afgelegd, luadt
als volgt: Na Sir Archibald Clark
Kerr's persconferentie werd op
Donderdag door een nieuwsagent
schap het bericht verspreid, dat
Sir Archibald de conferentie had
medegedeeld, dat er een groote
mogelijkheid bestond, dat Indo
nesië trusteeshipgebied onder be
heer van de U.N.O. zou worden.
Sir Archibald Clark Kerr heeft
zulk een verklaring niet afgelegd.
Voor zoover hij heeft verstaan,
werd hem gevraagd of Indonesië
in zijn uiteindelijken status als lid
tot de U.N.O. zou worden toege
laten. Hij heeft daarop geant
woord, dat hij hierover niets kon
zeggen en dat in elk geval ieder
initiatief waarschijnlijk door het
moederland zou moeten worden
genomen.
Na het gesprek hoorde hij dat
de correspondenten hadden mis
verstaan wat hij had gezegd. Hun
werd daarop medegedeeld, dat hij
geen gewag van een trusteeship
had gemaakt.
Het is volkomen duidelijk'
dat het misverstand een ge
volg was van de slechte acous-
tïek van de zaal, waarin de
persconferentie werd gehouden,
tengevolge waarvan Sir Archi
bald Clark Kerr niet hoorde,
dat de vrager over een trustee
ship sprak.
In antwoord op de vraag of een
overeenkomst, welke voor Java en
Sumatra eventueel zal worden be
reikt, tevens van toepassing zou zijn
op het overige gedeelte van Neder-
landsch-Indië, zeidie Sir Archibald
„Welke overeenkomst op Java ook
zal worden bereikt, zij zal van toe
passing zijn op geheel Neder-
landsoh-Oost-Indië".
BANDOENG, 31 Jan. (U.P.)
De Indonesiërs in het zuideliijk deel
van de stad hebben aan de Chi
neezen ln het noordelijk deel een
ultimatum gezonden om onmiddel
lijk naar het zuidelijk deel te ko
men, neqgeen ue en+'ieezen ge
weigerd hebben. In Britsche klin
gen is men van meening dat dit
het begin van een campagne is om
de Ciiineezen tegen de Engelsclien
op te zetten. Zuld-Bandoeng' wordt
snel getransformeerd in een leger
kamp met barricades, tankvallen
en heele straten met prikkeldraad
versperring.
De Britsche commandant heeft aan
een zelfde aantal personen vijftig
Japansche zwaarden overhandigd als
waardeering voor hun ondergrond-
eche activiteit gedurende de Japan
sche bezetting, onder wie mevr. Bou-
rnanOtani, van geboorte Japan
sche, die verscheidene Nederlanders
heeft verborgen, die door de Kem-
petai gezocht werden. Moeder Louise,
moeder-overste van de orde van het
H. Hart van de tandarts Jan van de
Velde (Posthumus)
BATAVIA, 31 Jan. (ANP-Aneta)
Het K.N.I.L. heeft twee dagorders
uitgegeven. De eerste, die van It -
generaal Van Oyen luidt als volgt:
„Ik heb mjjn functie van opperbe
velhebber overgedragen in de over
tuiging, dat gij ook in de toekomst
uw beste krachten zult blijven geven
san Indië en aan het leger, overeen
komstig de hoöge tradities van het
K.N.I.L."
In de tweede dagorder, uitgegeven
door lt.-generaal Spoor, herhaalt de
ze tegenover zijn troepen wat hij
bij de plechtigheid van de overdracht
reeds gezegd heeft: „Het goede, dat
het oude leger heeft achtergelaten,
aiullen wij behouden en al wat, vol
gens onze ervaring, niet in orde is,
zullen wij verbeteren, zoo niet totaal
vernieuwen".
Sir Montague Stopford is op het
Het geslaagde radarcontact met
de maan spreekt bijna even
sterk tot de verbeelding der
Amerikanen als het eerste be
richt over de atoombom. Alle
soorten denkbeelden voor nadere
kennismaking met de bij-planeet
van ome aarde, sommige nog
jantastischer dan die van Jules
Verne, vormen het ondenoerjp
van bespreking in pers, radio en
onder het publiek. Zoo wil men
de maan in kaart brengen om
haar geheimen te onthullen. Men
ziet in de toekomst de mogelijk
heid van „raketuitstapjes" naar
de maan. Doch de pers meent
hier reeds tegen te moeten
waarschuwen. Zelfs wordt reeds
gewaarschuwd tegen „maan-im
perialisme". Zoo schrijft de
Washington Post: „Men schijnt
het vanzelfsprekend te vinden,
omdat wij het eerste contact
hebben gelegd, dat de maan
reeds een soort koloniale bezit
ting van de Ver. Staten is, en
dat wij onze bijplaneet reeds zoo
goed als geannexeerd hebben."
vli gveld Kemajoran bij Batavia aan
gekomen.
Volgens het blad „Merdeka" heb
ben zich 141 Indonesische vereenl-
gingen en organisaties bij elkaar
aangesloten tot een „Volksfront" met
een „minimum-arbeidsprogram".
Vincent Auriol is als opvolger van
Félix Gouin »met bijna algemeene
stemmen tot nieuwen voorzitter van
de Fransche Assemblée gekozen.
In een rede, waarin hij Gouin
prees, verklaarde hij, dat de regee
ring en de Assemblée slechts één op
dracht hebben: de uitvoering van
den wil der natie.
Auriol riep de partijen op tot sa
menwerking, waarbij iedere Fransch-
man steeds in het hart moet dragen
de woorden: „Frankrijk, republiek,
vrede".
Volgens berichten uit Kopenhagen
hebben de Russen er mee ingestemd
op 13 Februari Bornholm, het groote
Deensche eiland in de Oostzee, dat
zij verleden jaar zomer hadden bezetL
te verlaten. De Deensche minister van
Buitenlandsche Zaken, Rasmussen,
zou het onderwerp met Wisjinsky heb
ben besproken. (U.P.).
Naar A.F.P. verneemt, heeft thans
de Fransche regeering toestemming
verleend aan José Giral, hoofd van
de uitgeweken Spaansche republi-
keinsche regeering, om naar Frank
rijk te reizen.
Het Amerikaansche vakverbond
heeft een beroep gedaan op het Ame
rikaansche ministerie van Buiten
landsche Zaken om de „Spaansche
regeering in ballingschap" te erken
nen. In verband hiermede kan nog
bericht worden, dat Don Juan, de
Spaansche troonpretendent, toestem
ming heeft gekregen, om van Lau
sanne naar Engeland te vertrekken.
Volgens berichten zijn de leiders
van de UNO overeengekomen, dat
Zaterdag 9 Februari de datum zal
zijn, waarop de Londensche zitting
van de algemeene vergadering zal
worden verdaagd. Na dien datum aal
de UNO met alle instellingen naar
New York of Boston verhuizen.
Strijdkrachten uit Engeland, Au
stralië, Nieuw-Zeeland en Brltsch-
Indië zullen deel uitmaken van de
geallieerde bezettingstroepen in Ja
pan. De Britsche troepen zullen in
het gebied van Hirosjima gelegerd
worden.
Maarschalk Montgomery is met
ingang van Juni a.s. benoemd tot chef
van den Brltschen Imperialen staf.
Kelzet Hlrohito heeft den Aposto-
lisch-Gedelegeerde voor Japan, Mgr.
P. Marella, in audiëntie ontvangen.
Z. Em. Kardinaal Pietro Boetto,
Aartsbisschop van Genua, is heden
tengevolge van een beroerte overle
den, aldus A-P,
tot Zaterdag-
Verwachting
avond
Aan de kust nog krachtige, ove
rigens meest matige wind, uit
Zuid-Westelijke richting. Wisse
lende bewolking, plaatselijk nog
een enkele bul. Matige tempera
tuur.
Zon onder 17.27, maan 8.57
17.40, zon op 8.22. Vandaag nieu
we maan. 9 Febr. E.K.
De directeur van het Rijkskolen-
bureau, de heer H. H. Wemmers
Jr., heeft het bericht, als zou de
aflevering van kolen voor huis
brand voorloopig worden stopget-
zet, met stelligheid weerlegd. H(j
verzekerde, dat vóór 1 Mei a.s.
ledereen in totaal zeven mud zal
hebben ontvangen.
De aflevering van de achtste
bon echter hangt geheel af van de
productie en den invoer. Omtrent
de productie is men teleurgesteld.
Voor het honoreeren van een ko-
lenbon is 250.000 ton noodig. Er
staan echter pas ter beschikking
70.000 ton anthracietnootjes, 40.000
ton eierbrlketten en 70.000 ton cokes.
De resteerende 70.000 ton moeten
worden weggewerkt door de afleve
ring van turven, bruinkoolbriketten
en de veel besproken Amerikaansche
kolen, welke echter voor huisbrand
minder geschikt zijn. Men zal dezen
winter met een belangrijk tekort aan
geschikten huisbrand moeten reke
nen Wat betreft den volgenden win
ter kon de heer Wemmers optimisti
scher zij nuiteraard ontbreken nog
gegevens en zijn zekere voorzeggingen
niet mogelijk, maar er is een .rege
ling in voorbereiding om de klanten
binding voor particulieren op te
heffen.
Uit de voorloopige raming der
opbrengsten van akkerbouwgewas
sen hij den afgeloopen oogst blijkt
overduidelijk hoe sterk de pro
ductiviteit van den Nederland-
schen bodem ts gedaald. De totale
graanoogst wordt slechts geraamd
op 63 pet. van de gemiddelde
graanproductie in de tien vooroorlog-
sche jaren 1930/1939. Deze achteruit
gang is in de eerste plaats een gevolg
van het kunstmesttekort. Daarnaast
natuurlijk de inundaties en andere
oorlogshandelingen. De consumptie
aardappelen brachten per ha. gemid
deld 19 pet. minder op, terwijl de
opbrengst van de fabrieksaardappelen
per ha. gemiddeld nog geen 60 pet
van de vooroorlogsche bedroeg. Het
suikerbietenareaal bedroeg' slechtst
40 pet. van dat in 1939.
In tegenstelling met <je door A.P.
gelanceerde berichten, dat de Paus
evenals Churchill en Roosevelt op de
hoogte kon zijn geweest van den aan
slag op Hitler in Juli 1944. heeft het
Vaticaan de volgende officieele me-
dedeeling uitgegeven.
Naar aanleiding van het bericht
uit Neurenberg, dat de Paus op de
hoogte zou zijn geweest van den
aanslag op Hitler's leven, wordt of
ficieel verklaard, dat de Paus berich
ten ontving over een militaire poli
tieke beweging in Duitschland. die
tot doel had het natlonaal-sociallsme
omver te werpen zoowel de regee
ring als de partij. Een ander doel
van deze beweging was te pogen be
vredigende vredesvoorwaarden te
verkrijgen voor Duitschland. In deze
berichten wordt geen woord gerept
over het toekomstig lot van Hitier.
De Paus had geen voorafgaande ken
nis van den aanslag op Hitler's le
ven. (Reuter)
De Parljsche dagbladstaking
Donderdagavond geëindigd.
is
Boven grillige wolkenbanken-,
waarop de zon haar goudfonke-
lende stralen werpt, schiet het
Dakota-vliegtuig met zijn kostbare
lading, Hollands lieven last, in
schielijke vaart, door het steeds
ijler wordende luchtruim.
Wat de prille jeugd misschien
alleen in haar meest stoute fan
tasie heeft durven droomen, is nu
bijna niet te gelóoven werkelijk
heid geworden. - Haarlemsche jon
gens vliegen, ze vliegen zonder
angst, maar wel met opwinding in
't hart door het avontuurlijke, het
ongewone. Hun doel is Engeland,
voor hen het land van belofte.
Het vroeger zoo rijke Nederland,
dat eens in grooten getale arme,
hongerige Hongaarsche kinderen
gastvrij opnam, maakt nu gebruik
van de uitnoodiging van andere
landen, een deel van zijn jongens
en meisjes eenigen tyd af te staan,
om hen na de lange jaren van be
zetting en hongerperiode eenigzins
op verhaal te laten komen. En hoe
wel Engeland menige ooriogswonde
heeft opgeloopen, bood bet toch
spontaan aan, de Hollandsche kin
deren te verzorgen ente ver
wennen.
Dadelijk na aankomst begint het
al. Op Croydon, waar de forsche vo
gel na een tocht, die slechts 75
minuten duurt, maar vol ongekende
sensatie ls voor de jeugd, sierlijk
neerstrijkt, wordt den jongen rei
zigers in de ontvangsthall een „tea"
gepresenteerd; lekkernijen worden
hun toegestopt en de niet verwende
knaapjes smullen van alles met gre-
De aanstaande proe
ven in de Stille Zuid
zee kunnen stormen
veroorzaken met een
snelheid van 1600 kilo
meter per uur, 30 m.
hooge golven en ver
schrikkelijke tempera
turen. Dit voorspelt niet
veel goeds voor de z.g.
„proefkonijn-vloot", die
dit alles zal hebben te
doorstaan.
Eenige verschijnselen,
die door de experts zijn
waargenomen of worden
verwacht, zijnOnmid
dellijk na de eigen
lijke explosie, waar
door in de kern een
druk van honderddui
zenden ponden per vier
kanten centimeter ont
staat, volgt een „echte
wind", die een snelheid
heeft van 1000 tot 1600
kilometer per uur, van
korten duur weliswaar,
maar van groote hevig
heid. Tijdens de tweede
proef, als de bom aan
den zeespiegel tot ont
ploffing wordt gebracht,
verwacht men een golf
van 30 meter hoogte.
Volgens schatting der
C~ Gevaarlijk
1 radio-actief water
geleerden zullen ln het
midden van den „vuur
bal", die uit een heete
massa van 1600 M. in
doorsnee bestaat, tempe-
rati:ren tot 100.000.000
graden Fahrenheit op
treden. Deze tempera
tuur loopt sterk terug,
zoodra de hittegolveij
zich van de kern ver
wijderen.
Op het oogenblik der
explosie vindt er een
enorme uitstraling
plaats. Deze radium-
achtige golven doodden
de bewoners van Hiro
sjima en Nagasaki, die
onmiddellijk onder de
bom woonden.
Sommige geleerden
schatten, dat een aan
den waterspiegel tot
ontploffing gebrachte
bom een enorme, met
tonnen radium gelijk te
stellen, radio-activiteit
teweeg kan brengen.
Deze mogelijkheid
heeft de voorbereiders
der proeven uitgebreide
veiligheidsmaatregelen
tegen ongelukken doen
nemen.
Zoo heeft men eiland
bewoners in nabij gele
gen gebieden, die door
radio-actief water zou
den kunnen worden be
reikt, geëvacueerd.
tigheid. Zij hebben de sympathie
van eenieder alleen al om het feit,
dat ze uit Holland komen.
De groote vacantié van vier maan
den begint.
Met nog 250 andere kinderen ver
blijven zij van half September tot
en met November fn hun woning van
gegolfd ijzer in een kamp bij Leeds.
De laatste twee maanden ran hun
verblijf, in December en Januari,
worden zij bij particulieren onder
gebracht, waarbij voor zoover het
mogelijk is ook rekening wordt ge
houden met het geloof. Het jonge
Haarlemsche lyceïstje, Gert, die iet
wat onder de maat, doch overigens
een echte Hollandsche jongen is,
heeft het wel bijzonder goed ge
troffen. Hij vertelt tenminste enthou
siaste verhalen.
Gert je kwam te Gravesend, een
havenplaatsje, in een aardig gezin
terecht. De menschen waren goed
katholiek, zoodat Gertje zich spoe
dig thuis voelde. Dikwijls heeft hij
samen met zijn Engelsch vriendje
in de parochiekerk de H- Mis mo
gen dienen. „Het viel in het begin
niet mee, om je verstaanbaar te
maken", zei hij, „en vaak begreep
Ik niet direct wat men bedoelde als
men mij iets vroeg. Maar ik had een
woordenboek bij de hand. Dat had
ik voor alle veiligheid meegenomen.
Toch duurde het niet lang, of lk
kon de gewone gesprekken verstaan.
Nu spreek ik al zeg lk het zelf
een aardig mondje Engelsch. Maar
schrijven, dat vind ik nog erg lastig.
Ik zal nu mijn uiterste best doen
op school, om het gauw en goed te
leeren".
Gertje heeft veel genoten, van
een Engelsch Kerstfeest met Christ-
maspudding, waarin geldstukjes za
ten, van een bezoek aan een drop-
fabriek, ran tochtjes ln trolleybus
sen, die links van den weg rijden,
van reizen in de Londensche onder-
grondsche en van ritjes in dubbele
trams.
Gertje heeft veel gezien. De be
roemde Westminster Abbey, de To-
werbridge en talrijke andere dingen,
die dit land bezienswaardig maken.
„Ik had eerst weinig zin, om
weer naar huis te gaan", bekende
Gert. „Het was er zoo prettig. Maar
nu lk thuis ben, vind lk het toch
wel weer fijn. Tenslotte kun Je
niet altijd vacantie houden! Ik
zou bovendien veel te dik worden.
Toen ik een paar dagen geleden op
het station in Haarlem aankwam,
waren ze allen ter verwelkoming
aanwezig, maar toen herkenden ze
mij al bijna niet meer."
Een autobus, waarin Woensdagavond
leden van de H.O.V. van Haarlem
naar Beverwijk onderweg waren, is
door een luxe auto aangereden. Drie
musici, onder wie de concertmeester
Gijs Beths. werden gewond. De heer
Beths heeft een hersenschudding op
geloopen.