m
Beëediging van Trygve Lie
Sjahrir bij Clark Kerr
Koos Vorrink als getuige
E.A.M. verzoekt een commissie
naar Griekenland te zenden
28 extra-treinen naar
Stillen Omgang
Amerika vertegenwoordigd bij
komende besprekingen
Nazificeering van Nederland door
middel van de N.S.B. beoogd
Speciale vluchten
naar Curacao
Don Juan te Lissabon
LYCEUMCIRCULAIRE
69ste JAARCANG No. 23460
o
MAANDAG 4 FEBRUARI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544
Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
UNO-CONFERENT IE
PROCES NEURENBERG
LOFWAARDIGE HOUDING
DER KERKEN
Post rechtstreeks naar
West-Indië
Hooge onderscheiding
voor jhr. Tjarda
Het reizen naar
Duitschland
Vedediging Mussert
Het weer
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Pantsertroepen der extremisten op Java. De tanks en zware
artillerie, waarover de Soekarnisten beschikken, zijn van
Japansch maaksel
De secetarl.s-g'eiieraal van de Ver.
een Is de Volken, Lie, Is Zaterdag
!>eëed»gd voor de voltallige verga
dering van de Vereenigde Volken.
Lie legde den volgenden eed af„Ik,
Trvgve Lie. zweer plechtig, om in
alle loyaliteit volgens mijn geweten
de aan mij toevertrouwde functies als
secretaris-generaal van de Vereenigde
Volken te vervullen, mijn gedragslijn
uitsluitend te zullen richten op het
belang van de Vereenigde volken en
met het oog cp het uitoefenen van
mijn plichten van geen enkele re
geering of andere autoriteit bulten
de organisatie instructies te zoeken
of te aanvaarden."
De eed werd door den voorzitter.
Spaak, afaenomen. Deze aeide tot
Lie .Het i"s een zeer hooge en moei
lijke pqsitie, welke U bekleedt. Om
te slagen, hebt al Uw gaven noo-
dia; U moet namelijk flink zijn, be
middelend zonder zwakheid en zon
der uitzondering onpartijdig." Daarna
verklaarde Spaak den secretaris-gene
raal formeel geïnstalleerd. De vice-
voorzitters o.w. B'evln. Visjinsky,
Stettinius en Wellington Koo schud
den den nieuwbenoemde hartelijk de
hand.
Nadat Trygve Lie de vergadering
had toegesproken, nam hij glim
lachend plaats op den goudkleurig
bekleeden zetel van den secrclarh--
Het Geselschap van den Stillen
Omgang heeft Zondagmorgen in
Krasnapolsky te Amsterdam een huis
houdelijke vergadering belegd. De
vergadering, waaraan afgevaardigden
uit .-verschillende plaatsen des lands
deelnamen, werd bijgewoond dooi
den moderator van het Gezelschap,
den hoogeerw. heer G. P. J. v. cl.
Burg, Deken van Amsterdam. Nadat
tie president, de heer Alph. El sen-
burg Sr., de aanwezigen had welkom
geheeten en er zijn vreugde over uit
gesproken. dat het Gezelschap in
den nieuwen moderator een waardig
cpvolger van Deken van NoOrt mocht
begroeten, stelde hij de leidino der
vergadering jn handen van Deken
V d. Burg. Op geestdriftig-e wijze s>af
de Deken uiting aan zijn dankbaar
heid, dat hem het moderatorschap
verleend is en gaf een uiteenzetting
Van de wonderbaarlijke gebeurtenis-
se» van vóór zes eeuwen.
De Stille Omgang, die dit Jaar op
10 en 17 Maart is vastgesteld, wordt
in hooge mate gehandicapt door de
huidige verkeersmoeilijkheden, waar
door het voor sommige deelen van
ons land practisch onmogelijk is naar
Amsterdam te komen. Ondanks deze
bezwaren rekende de Deken op een
nieer dan gewone opkomst. De ma-
waarop ge komt is van geen be-
na v™?httó!de hlJ' A1 verschijnt ge
Het U ^fwa,?en of door te liften.
m« ahes wel, want het gaat
rtmi 1?en nrfè dae gebracht moet wor-
i dat door de moeilijk
heden. die met met zich brengt, des
te schooner wordt. De bezielende al-
gemeene intentie voor dit jaar is:
Heer, geef ons Liefde en Vrede bii
den wederopbouw van het Maat
schappelijk en Godsdiensti g leven
Tenslotte deelde de Deken mede
dat de Spoorwegen 28 extra treinen
zullen inleggen, teneinde den stil
len Omgang van het eerste- vredes
jaar zooveel mogelijk te helpen sla
gen. Nadat de Deken de vergadering
had verlaten, werden de afgevaardig
den van aankomst- en vertrekuren
der sneciale treinen op de hoogte
g-esteld.
Officieel wordt gemeld, dat
Sir Archibald Clank Kerr Zon
dagmiddag in de ambassade te
Batavia een onderhoud heeft
gehad met Sjahrir.
Het Amerikaansche departement
van Buitenlandsche Zaken heeft
medegedeeld, dat wanneer een ver
tegenwoordiger van de Vereenigde
Staten wordt uitgenoodigd bij
de komende besprekingen tusschen
Van Mook en de Indonesische
„leiders"- aanwezig te zijn, de heer
Poote ter beschikking zal worden
gesteld.
Een officieel communiqué van
Zondag meldt, dat alle aan den
buitenkant gelegen eilanden van
Ned.-Oost-Indië, met uitzandering
van Timor, van 2 Februari 1.1. af
onder het A.F.N.EI. (Allied Forces
Netherlands East Indies) ressortee
ren. Timor zal door Australiërs
bezet blijven.
Kapitein Van Forees-t, een Ne-
derlandsch marine-officier, heeft
medegedeeld, dat de Nederland-
sche vloot spoedig de controle op
geheel Ned.-Ocst-Indië ten
Oosten van Batavia zal overne
men. Ook de Britech-Indisohe
troepen, die zich op Celebes be
vinden, zullen spoedig door Ne-
derlandsche strijdkrachten wor
den vervangen.
Gisteren zijn tijdens een serie
schermutselingen in het gebied van
Soerabaja 8 Britscbe soldaten ge
dood en 37 gewond. Mijnen die In
donesiërs hadden gelegd beschadig
den een Sherman-tank, drie auto's
voor troepentransport en twee j-eeps.
De vroegere Engelsche bevelhebber
generaal, rechts van den voorzitter,
terwijl Gladwyn Jebb, die het voor
bereidend werk had verricht, onop
gemerkt achter de gordijnen ver
dween.
De enquête-commissie voor de
vestiging van den permanenten zetel
der UNO is Zaterdag uit de Ver. Sta
ten naar Londen vertrokken, waar zij
deze week aan de UNO-vergaderlng
haar rapport aal overleggen. De
commissie zal de vergadering voor
stellen den permanenten zetel in 't
gebied van North Greenwich-Stam
ford te vestigen.
Stamford ligt ruim 30 K.M. ten
N.N.O. van New York en op denzeif-
den afstand ten Westen van de Hud-
son-rivier. Her is een kleine stad in
de uiterste Westpunt van Connecti
cut aan de spoorlijn langs- de kust
van de Long island Sound.
Enkele duizenden inwoners van
Greenwich-Stamford zijn lntusschen
meer oprecht dan gastvrij geweest,
toen zij een petitie onderteekenden,
waarin zij protesteerden tegen het
vestigen van de UNO in deze plaats,
daar dit „het landelijke karakt-er van
de streek ernstig zou schaden."
In den Veiligheidsraad is een
verzoek van de E.A.M. (de antt-
rojalisllsche beweging ln Grie
kenland) binnengekomen om een
speciale Commissie van onder
zoek naar Griekenland te zenden
teil einde te constateeren, dat „er
geen democratische toestanden
bestaan én dat de witte terreur
voortduurt ten gevolge van de
aanwezigheid van de Brltsclie
troepen."
Zaterdag Is de Nederlandsche
getuige bij 't Hof te Neurenberg,
Koos Vorrink, geboord. Deze ver
klaarde, dat de nazificeering van
Nederland door middel van de
N.S.B. had moeten gebeuren.
De N.S.B. kreeg de sleutelstellingen
in het staatsapparaat, zooals func
ties van secretaris-generaal, van
commissaris der provincie en burge
meester. Ter illustratie dient, dat de
N.S.B. te weinig burgemeesters kon
opbrengen.
In Sept. 1942 verklaarde Seyss de
N.S.B. tot draagster der politieke
ontwikkeling. Mussert werd „leider-
van het Nederlahdsche volk. Zij heb
ben enkele duizenden zelfs doen
dienstnemen in de S.S. De laatste
jaren was het zelfs zoo. dat minder
jarigen werden geprest tot dienst
neming in de S.S. Menig jong Neder
lander, die in conflict met zijn
ouders leefde en van huis ging, werd
door de Gestapo opgevangen en voor
de keuze gesteld: S.S. of gevangenis.
In het eenvoudigste schoolboekje
moest de zin als deze geschrapt wor
den: „Tijdens het bezoek van de Ko
ningin Jubelde het volk Haar toe".
De Duitschers organiseerden ook een
ware jacht op portretten van de ko
ninklijke familie.
op Java, Christison. i6 uit Batavia
vertrokken. Hij werd uitgeleide ge
daan door zijn opvolger Sir Montague
Stopford, Sir Archibald Clark Kerr
en dr. Van Mook.
Den heeren Bakker, J. van Rees
en J. J. Pesman. alien generaal-
majoor bij het K.N.I.L., is b(j K.B.
eervol ontslag verleend, met dank
voor de langdurige en belangrijke
dierssten den lande bewezen.
Speciale vluchten Amsterdam
ParamariboCuracao en terug
zullen 14 en 25 Februari en ver
volgens om de elf dagen worden
uitgevoerd ter voorbereiding van
een regelmatige luchtverbinding
tusschen Nederland en de Over-
zeesche Gebiedsdeeien in Amerika.
Met deze vluchten kan voorloopig
luc tpostcoieespondentie, bestemd
voor Suriname en de Ned. Antil
len, worden verzonden.
H. M. de Koningin heeft aan jhr.
mr. A. W. L. Tjarda van Starken-
borgh Stachouwer, thans ambassa
deur te Parijs, het grootkruis in de
orde van den Nederlandschen Leeuw
verleend.
5,
w: i'-'.
Ook hebben ze van liet begin af
aan getracht de kerken in hun
macht te krijgen. Deze hebben
nooit verzuimd te protesteeren
als het om menscheljjke rechten
StgS. Zij protesteerden tegen ar
restaties eti deportaties en zij
z\]n voor de Joden in het vuur
«etreden. Honderden geestelijken
zijn in concentratiekampen ge
komen. Van twintig geestelijken
in liet concentratiekamp Sacli-
senhausen is er slechts een te
ruggekeerd.
De verdediger van Seyss onder
wierp Vorrink aan een kruisverhoor,
waarbij de getuige vertelde, dat
Seyss, met Van Dam als handlanger,
het onderwijs ringeloorde en *loe de
Duitschers waarnemers naar de gods
dienstoefeningen stuurden om de
predikatie te noteeren. Ongehoord
massa's kunstbezit zijn weggevoerd.
Ais Seyss dit niet wilde, was hij in
elk geval niet bij machte het te ver
hinderen. Dat naar de Engelsche ra
dio geluisterd wérd, staat buiten
twijfel. Ik weet, dat Mussert en
Seyss geen vrienden waren: ik ben
zelfs uit de gevangenis gehaald om
mijn meening over Mussert op schrift
te stellen en daarbij werd mij gezegd,
dat ik hem moeilijk te zwart kon
afschilderen. Dat was een strijd van
nazi-klieken onder elkaar.
De heer Vorrink is aanstonds na
de zitting weer naar Nederland, ver
trokken.
Zaterdag icas het drie jaar ge
leden dat de Duitschers 10 man
nen, die tegelijk met 100 ande
ren als gijzelaars in Haarlem wa
ren opgepakt, fusilleerden. Dien
dag hebben in de hal van hei
Haarlemsche Stadhuis twee oud-
gijzelaars een gedenkplaat, ver
vaardigd door den kunstenaar
Bijvoet, onthuld
Don Juan, de Spaansche kroon
pretendent, is met e-sn klein ge
volg in Lissabon aangekomen. Bij
aankomst werd hij begroet door
Nicolaas Francd, den Spaanschen
ambassadeur in Lissabon en broe
der van generaal Franco. Een
groep Spaansche monarchisten
was ook aanwezig.
Het hoofd van het Bureau Natio
nale -Veiligheid deelt mede: Het is
nog steeds niet toegestaan naar
Duitschland te reizen voor persoon
lijke, familie- of zakelijke aangele
genheden, dit in afwijking van be
richten. die reeds in de pers versche
nen zijn. Aanvragen worden door
Bureau Nationale Veiligheid niet
in behandeling genomen
Naar wij vernemen is mr. J. de
Pont toegevoegd aan mr. Wijckerveld
Bisdom voor de verdediging van Mus-
sart, die, zooa\s reeds gemeld, 20
Febr. voor den Bijzonderen Raad van
Cassatie zal terechtstaan.
Verwachting tot Dinsdagamnd
Meest matige Zuid-Westelijke
wind, zwaar bewolkt met tij/le
lijke opklaringen, plaabsélit';
eenige regen. Temperatuur over
dag tusselien 7 en 10 gr.
Zon onder 17.32. Maan 1B.08
21.39. Zon op 8.16.
Het begrip der samenwerking
tusschen katholieken en an
dersdenkenden is teer en
gevoelig. Veel wat goed is en ver
wachtingen voor de toekomst geeft,
kan door een enkel woord verloren
gaan en een artikel van een out
sider, die meent openbaar te kun
nen meepraten, kan veel, heel veel
bederven. Het met één kop over
drie kolom gepubliceerde artikel:
„Pater Vlaar doet aan isolatio
nisme" in „De Patriot" hebben wy
als onevenwichtig geschrijf aan de
kaak moeten stellen. De kwestie la
onder de Haarlemsche katholieken
hoog opgenomen en daarem moe
ten wij des te meer betreuren, dat
„De Patriot" ln zijn blad van
2 Februari in een ons antwoordend
hoofdartikel over dit onderwerp
weinig begrip voor logica aan den
dag- legt en niet herroept hetgeen
pertinent onwaar was in het eerste
artikel, q.a. dat het lidmaatschap
van katholieke dansclubs op
het Triniteitslyceum zou zijn toe
gestaan. Bovendien stemt het ver
drietig, dat de artikelen van het
blad groote verwarrring hebben
veroorzaakt bij alle niet-katho-
lieke jongens en meisjes, die het
Triniteitslyceum zeer welwillend
gezind zijn. Dupliek en daar
mede is de zaak onzerzijds afgeslo
ten kan en mag dan ook niet
achterwege blijven.
„De Patriot" weet, dat „Pater
Vlaar van huis uit een verdraag
zaam man is," en gaat verder:
„Daarom beteuren wij het des te
meer dat hij zijn naam heeft
moeten hechten aan zulk een cir
culaire, die grievend is voor een
niet-katholiek." Ondanks de vrien
delijkheden aan het adres van den
rector is hier toch sprake van een
insinuatie. De schrijver roemt de
samenwerking, die tijdens en na
de oorlogsjaren tusschen de Ker
ken is ontstaan en concludeert:
„Een geest, waarmede die van de
circulaire van het Triniteitsly
ceum^ dunkt ons, in flagranten
strijd is." Het gaat hier kort en
goed om het volgende: Het Episco
paat wilde vóór den oorlog, onder
den oorlog en nu nog na den oor
log. dat de katholieke jeugd zich
katholiek organiseert en daarem
is het verbod van lidmaatschap
van neutrale vereenigingen in vol
komen overeenstemming met do
wenschen van ditzelfde Episcopaat.
In het eerste artikel werden den
rector drie zaken verweten, met
als conclusie: „Wij betreuren de
zen vorm van isolationisme ten
zeerste.... de goede verstandhou
ding, dit kostbare begrip van het
Nederlandsche volk, mag niet to
loor gaan." En in het tweede ar
tikel trekt „De Patriot" een hoogst
verbaasd gezicht als zou zij den
rector als^ vijand van samenwer
king hebben afgeschilderd. De lo
gica is ook verder zoek. Op 29
Januari schreef „De Patriot": „Wij
zouden nog eenig begrip voor het
streven van den Pater-rector kun
nen hebben, als het er om te doen
was huwelijken tusschen katho
lieke jongens en niet-katholieke
meisjes te voorkomen" en in het
artikel van Zaterdag getuigt dit
streven van onverdraagzaamheid.
Pater Vlaar zou de soep niet zoo
heet eten als zij werd opgediend,
omdat hij na de publicatie van het
artikel over zijn isolationisme de
jongens aan een interscholairen
filmt 'iddag liet deelnemen. Hier
kunnen wij toch geen goede trouw
meer veronderstellen, want die
voorstelling werd gegeven op den
middag, voordat „De Patriot" met
de aantijging uitkwam.
„Wij hebben met geen woord
over de Venray-Nijmegen-actie
noch over het Episcopaat gerept."
zegt „De Patriot". Inderdaad, maar
wij verwezen naar het een en het
ander om „De Fatriot" te bewij
zen, dat er van katholieke zijde
zooveel goede wil aan den dag ge
legd wordt inzake de samenwerking
met andere bevolkingsgroepen. Een
goede wil, dien wij ons door on
evenwichtig geschryf niet laten
ontnemen.