Levant-kwestie niet voor den
Veiligheidsraad?
Het verraad van Darlan
Partijraad Kath. Volkspartij
Zeven jaar lang laag
levenspeil
H.M. de Koningin tot
de studenten
I tl 1 Het weer
Snelle afhandeling verwacht van het
agendapunt over Ned.-Indië
Hij wilde Duitsche troepen in Irak
uit de lucht laten landen
„Rusland in drie
maanden verslagen
MOHNE-DAM
Churchill eere-iioctor
Leidsche universiteit
21-jarigen mogen
lid worden
Kampkerk in Wolverhampton
Oproepingen voor
militairen dienst
69ste JAARGANG No. 23465
ZATERDAG 9 FEBRUARI 194$
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per weelt
De zetel der U.N.O.
PROCES-N EU REN BERG
De prijs voor het verraad
opnieuw in gevaar
N-J
Dies-viering der
Leidsche Universiteit
«Si
IMS
Lang zijn onze jongens in
eigen land opgehouden
voor zij naar Engeland
werden overgebracht, om van
daar naar Indië te vertrekken.
Thans gaan de transporten
regelmatig door, al moet ook
aan den „overkant" nogal eens
gewacht worden, eer de reis
kan worden voortgezet. Maar in
Engeland wordt goed voor onze
jongens gezorgd, zoowel ma
terieel dis geestelijk. Er is een
groot aantal kampen opgericht,
waar het hun aan niets ont
breekt. Allen passeeren eerst het
groote N ederlandsche door
gangskamp „Wrotteley", Park
Wolverhampton. Daar is alles
uitstekend ingericht voor hen,
ST -
die straks naar Indië moeten.
Naast de materieele verzorging
neemt ook die op geestelijk ge
bied een eerste plaats in. Onze
foto laat het intérieur zien van
de kampkerk aldaar. Deze kerk
biedt plaats aan 300 manschap
pen. Eiken morgen wordt daar
een H. Mis gelezen, des Zondags
twee. lederen Dinsdagavond is
er een conferentie over een apo
logetisch onderwerp en eens per
maand algemeene conferentie,
gevolgd door Biecht en Commu
nie. De aalmoezenier, majoor
G. F. H. Veldhuis, staat geheel
ten dienste van de jongens en
van de gelegenheid om hem te
spreken wordt zeer veel gebruik
gemaakt.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Naar Reuter meldt zou de
mogelijkheid bestaan, dat de
eisch van Syrië en Libanon tot
terugtrekking van Britsche en
Fransche troepen uit den Le
vant niet meer op de N. O.,
doch daarbuiten zal worden be
handeld. Men meent namelijk
te weten, dat de Britsche re
geering bereid is haar troepen
ieder oogenblik terug te trek
ken, mits ook Frankrijk hier
mee accoord gaat.
De leider van de Oekraïnsche
delegatie, Manoeilsky, lijdt aan
influenza en mag zijn stem nau
welijks gebruiken. Dit zou de be
handeling van de aanklacht tegen
de Britsche troepen in Ned.-Indië
vermoedelijk bespot en, indien
Manoeilsky tenminste op de zitting
Van heden aanwezig kan zijn.
De snelle afhandeling zal mede
worden bevorderd door de gedrags
lijn van MacArthur, door de mis
sie van Clark Kerr en door de
aankondiging van minister Van
Kleffens, dat er binnen enkele da
gen goed nieuws te verwachten is.
Naar verluidt bestaat van Neder-
landsche zijde het voornemen dit
weekeinde de basis voor een rege
ling in een verklaring mede te
deelen-
Tot een definitieve beslissing over
den zetel van de U.N.O. is men nog
niet gekomen. De kopstukken der
U.N.O.-gedelegeerden willen een po
ging doen om de eerste zitting van
de U.N.O. Dinsdagavond te kunnen
verdagen. Om dit te bereiken wordt
Zondag den geheelen ochtend, mid
dag en avond vergaderd. -Spaak be
loofde zich met de delegaties in ver
binding te stellen en te trachten de
belofte van hen te verkrijgen de
speeches tot een minimum te beper
ken. De Vier nog te behandelen be
langrijke kwesties zijn: het perma
nente hoofdkwartier, het verzoek van
de wereldfederatie van vakbonden om
een adviseerenden status in de U.N.O.
te krijgen, de kwestie der oorlogs
misdadigers (het verzoek van Wit-
Rusland om hulp der U.N.O. bij de
uitwijzing der oorlogsmisdadigers) en
tenslotte de kwestie der refugé's,
zooals voorgesteld werd door de Ne-
derlandsche delegatie.
Verwachting tot Zondagavond:
Aanvankelijk nog- krachtige later
tot matig afnemend); en naar
JNoord-West of west teru)gloo-
pende .wind. Vooral vannacht
langs de kust nog buiig. Normale
temperatuur voor den tijd van
het Jaar.
Zon onder 17.41, Maan 11.57-4.27.
Zondag, zon 8,C'fi17.43, maan
12.35—5.40 Maandag zou op 8.04.
De Russische aanklager Ru
denko is Vrijdag zijn aanklacht
begonnen in Neurenberg met
een rede, waarin hij een „stren
ge bestraffing van de nazi-
beulen" eischte.
Hij sprak slechts van nazi's en
Hitlerianen en vermijdde het geheele
Duitsche volk verantwoordelijk te
stellen, maar uitvoerig sprak hij over
het terreurreglem in de Oost-Euro-
peesche landen. En om den roof en de
plundering aan te toonen, haalde hij
Goering's woorden aan, dat de Duit-
Schers zich slechts in Rusland be
vonden om de bevolking zooveel mo
gelijk uit te zuigen.
Rudenko, in bruin uniform, keek
nu en dan naar de beklaagden. Goe-
ring deed misschien voor het laatst
den Russen een beleediging aan, «joor
zijn koptelefoon af te zetten, toen
Rudenko het woord nam.
Darlan, de Fransche admiraal, die
schijnbaar in 1942 naar de zijde der
geallieerden overging en later in
Noord-Afrika werd vermoord, blijkt
ln geheim contact te hebben gestaan
met de nazi's en het plan gevormd
te hebben nazi-strijdkrachten uit de
lucht te doen landen in Irak, van
Waaruit deze Egypte uit het Oosten
zouden aanvallen, Suez zouden be
zetten en zoo de Engelsche verbin
dingslinies zouden afsnijden. Dit
kwam aan liet licht door publicatie
van de notulen eener conferentie
tusselien von Ribbentrop, Mussolini
eu Clano op 13 Mei 1941.
Ribbentrop voerde de onderhande
lingen met Darlan en meende, dat
deze ..alles zou doen om de as te
helpen". De prijs, dien Darlan voor
zijn „hulp" bedongen had, was klein
Hij bereikte niets voor de duizenden
Fransche krijgsgevangenen, daar Hit
ler hier niets van wilde weten. De
Führer had in principe besloten om
Frankrijk voor de hulp aan de as te
beloonen, doch deze zou uiterst mi
niem zijn.
Op dezelfde conferentie te Rome
verzekerde von Ribbentrop ook aan
den Duce, dat de Ver Staten niet
voorbereid waren op een oorlog. Mus
solini was voorzichtiger en wilde zoo
mogelijk, 'dat de Japanners Amerika
uit den oorlog zouden houden. Von
Ribbentrop achtte de Amerikaansche
herbewapening echter de „grootste
bluf in de wereldgeschiedenis" Ook
in de beteekenis van Rusland bleek
von Ribbentrop geen juist inzicht
te hebben. Volgens hem zou „Rus
land nooit een probeem vormen, dat
eenlgen invloed op de eindoverwin
ning tegen Engeland kon hebben."
Rusland zou de Duitsche oorlogvoe
ring nooit kunnen hinderen, daar
Duitschland zooveel troepen ter be
schikking had, dat het op iedere
eventualiteit was voorbereid. „Als
Rusland een politiek zou gaan voe
ren, die voor Duitschland ontoelaat
baar was, dan zou het binnen drie
maanden vernietigd worden", aldus
profeteerde von Ribbentrop.
De beklaagden toonden zich Don
derdag zeer verantwaardigd, toen de
Britsche aanklager vertelde dat Hess
tijdens zijn lnterneering in Engeland
in het bijzonder om het boek „Drie
man in een boot" van J. K. Jerome
gevraagd had. Dit is waarschijnlijk
de eenige aanwijzing betreffende den
schijn van cultuur der verdachten,
merkte de aanklager sarcastisch op.
Goering beet zich met een kwaad
gezicht op de lippen en Keitel en
Von Ribbentrop fuisterden elkaar,
rood van woede," een paar opmerkin
gen toe.
De aanklagers en rechters der vier
mogendheden hebben een Amerikaan
sche lijfwacht toegewezen gekregen,
als een van de maatregelen, die hier
over de geheele Unie genomen zijn
tot verhooging van de veiligheid.
.Terwijl de sluizen van den
Mohne-ilam werden open gezet,
teneinde de druk van de stort
regens, die bet omliggende land
hebben doen overstroomen, te ver
lichten, werden waarschuwingen
voor overstroomlng'en -p,,, j,et
Möhne-dal geseind. De dam dreigt
ineen te storten, hetgeen de le
vens van honderden Duitschers
lil de naburige dorpjes in gevaar
brengt. De bevolking' werd g->.
waarscbuwd naar hooger gelegen
gebieden te vluchten. In 1943
werd de dam vernield door een
bomaanval van de R.A.F. De her
stelwerkzaamheden eisch ten 14
maanden arbeid door 3000 dwang
arbeiders, die hier dus wel op de
bekende wijze „degelijk werk"
hebben verricht!
„Dit jaar krijgen we niet méér
sigaretten dan we op dit oogen-
blik^hebben", aldus minister Vos
op het S.D.A.P.-congres te Am
sterdam.
Spr. besprak dan uitvoerig den
grondstoffen-invoer in ons verarm
de land. De Invoer zal dit Jaar drie
duizend mlllioen bedragen. Dat is
driemaal het normale bedrag. Wij
kunnen nog niet betalen met uit
voer. Over den bestaanden uitvoer
zijn wij overigens niet ontevreden
Deze zal bedragen 900 millioen gul
den, dat Is in waarde meer (in om
vang minder) dan in 1938. Radiotoe
stellen voeren wij uit voor tarwe.
Invoer van wijn uit Frankrijk, aldus
spr„ moeten wij wei aanvaarden.
Geen geringe zorg is de betaling
van het import-saldo. Een deel kan
betaald worden metonze saldi in
Londen (400 millioen gulden) en in
Amerika (500 millioen gulden). Cre-
diethulp uit Amerika is een even
noodzakelijke als welkome hulp.
Alleen, we moeten terugbetalen
en moeten 011s beperken op een
lager levenspeil over zeven jaren
0111 over de moeilijkheden heen te
komen.
H. M. de Koningin heeft hij ge
legenheid van den „Dies" van de
Leidscie Universiteit te Leiden
een rede uitgesproken, waarin zij
er o. m. op wees, dat de Leidsche
Universiteit een symbool is, een
deel van onze vrijheid zelf.
Dankbaar herdacht H. M.
het verzet aan de andere Uni
versiteiten, waardoor na de
sluiting van Leiden de strijd
werd voortgezet.
Zij, die heengingen, hebben het
beste van bun geestelijk bezit aan
de Universiteit geschonken.
Studenten! zoo vervolgde H. M.,
zware druk heeft de bezetting op
uw jonge levens gelegd, veel hebt
g'Ü voor het vaderland geofferd.
Met weemoed gedenken wij uw ka
meraden, die voor onze zaak geval
len zijn. Dat de voor u liggende
jaren u, naast uw studie, de onbe
zorgdheid mogen schenken, die de
studententijd als geen ander tijd
perk in uw leven kan geven.
Hebt vertrouwen in de toekomst,
die gij zult moeten opbouwen. Wij
ouderen vertrouwen op u. Het va
derland heeft u noodig!
De senaat van de Leidsche uni
versiteit heeft besloten Winston
Churchill het eere-doctoraat in de
rechtsgeleerdheid te verleenen, waar
bij prof. mr. R. P. Cleveringa als
promotor zal optreden. Het ligt in
cie bedoeling, dat Churchill deze
hooge onderscheiding in Leiden zelf
in ontvangst zal nemen, waarvoor
de senaat in een bijzondere zitting
zal worden bijeengeroepen.
De zitting waarin mededeeling is
gedaan van deze onderscheiding
werd bijgewoond door H. M. de Ko
ningin.
De Ned.erland.sche spoorwegen hebben, gelijk bekend, een groot aantal
bussen besteld, om daarmee tijdelijk in de behoeften van het verkeer te
voorzien. Deze z.g. „oplegbus", die plaats biedt aan 87 personen, is van
Nederlandsch fabricaat. Als de resultaten van de dezer dagen gehouden
proefritten gunstig bevonden worden, zullen bussen van dit type weldra
hun diensten aanvangen.
(Van onzen parlementairen
redacteur)
Gisteravond is de Partijraad
vain de Katholieke Volkspartij in
het Jaarbeursgebouw te Utrecht
bijeengekomen. Na een korte ope
ningsrede van den waarnemenden
voorzitter, mr. dr. P. J. Witteman,
kwam aan de orde de incidenteele
reglementswijziging, waarover vrij
uitvoerige algemeene beschouwin
gen werden gehouden, nadat de
voorzitter had medegedeeld, dat het
niet de bedoeling was thans op
nieuw terug te komen op de in den
vorigen Partijraad aangenomen re
solutie ten aanzien van de moge
lijkheid tot toetreding van niet-
katholieken tot de partij.
Het kernpunt van de algemeene
beschouwingen was de vraag, of voor
de partij natuurlijke of zedelijke nor
men moeten gelden, waarop pater
Stokman zich tenslotte voor het laat
ste uitsprak. Het artikel 14, voor
schrijvende dat het dagelijksch be
stuur moet bestaan uit tenminste
vijf en ten hoogste vijftien leden,
ontlokte levendige discussie, waarbij
sommigen als hun meening te ken
nen gaven, dat het dagelijksch be
stuur voor een derde moet bestaan
uit vertegenwoordigers van de rijks
kieskringen, terwijl anderen meenden,
dat deze laatsten de helft van het
dagelijksch bestuur moeten vervullen.
Tenslotte werd besloten, dat de ver
tegenwoordigers van de Tijkskies
kringen slechts een derdp van het
dagelijksch bestuur moeten uitma
ken.
Uitvoerige gedachtenwisseling ont
spon zich ten aanzien van artikel 17,
voorschrijvende,-dat de leden van
de fracties hun staatkundigen arbeid
verrichten op den grondslag van de
programs der partij. Dit artikel werd
gelijktijdig behandeld met artikel 36,
waarbij wordt bepaald, dat het par
tijbestuur kan vaststellen, dat
iemand, die als lid van een vertegen
woordigend lichaam is gekomen,
niet meer als zoodanig candidaat kan
worden gesteld op grond van het feit,
dat de betrokkene geen afdoenden
waarborg biedt voor een krachtige
medewerking aan de verwezenlijking
van-de partijprograms. Tegen deze be
paling werd vooral door Limburg op
positie gevoerd. Men betoogde, dat de
Kamerleden alsmede de leden van
de gemeenteraden en de Provinciale
Staten niet als vertegenwoordigers
van de partij, doch als vertegenwoor
digers van de kiezers ln de vertegen
woordigende lichamen zitting heb
ben, zoodat het partijbestuur zich
hoogstens mag bepalen tot het geven
van een advies aan de kiezers. Over
dit punt zal in de vergadering van
Zaterdag nader beslist worden.
Een amendement van de afdee-
ling Den Haag strekkende om niet-
katholieken als hospitant-leden van
de partij toe te laten, werd met
groote meerderheid van stemmen
verworpen. Voorts werd besloten
den minimum-leeftijd voor de toe
lating tot lidmaatschap van de par
tij te verlagen van 23 tot 21 jaar.
Tenslotte zil nog vermeld, dat tij
dens een gedachtenwisseling over de
vraag of het noodzakelijk is, dat
ieder lid het beginselprogramma van
de partij moet onderschrijven, de
waarnemende voorzitter uitdrukkelijk
als zijn meening te kennen gaf, dat
dit inderdaad voor het lidmaatschap
vereischt is.
In de heden te Utrecht voortge
zette vergadering van den Partijraad
der Katholieke Volkspartij is de be
handeling van de voorgestelde regle
mentswijziging voltooid. De beslis
sing over artikel 36, dat tot doel
had het Partijbestuur te machtigen
te bepalen, dat een lid van het ver
tegenwoordigend lichaam niet meer
candidaat kan worden gesteld op
grond van het feit, dat de betrok
kene geen afdoende waarborgen
biedt voor een krachtige medewer
king aan de verwezenlijking der
partijprograms werd aangehouden.
Contributieregeling en begrooting
werden overeenkomstig de voorstel
len van het bestuur vastgesteld.
Eveneens werd aanvaard het voor
stel van het Partijbestuur om de
waarneming van het partijvoorzit
terschap door mr dr. p. J. Witte
man, tot na de verkiezingen te doen
voortduren, waartoe de heer Witte
man zich bereid verklaarde.
Het dagelijksch bestuur werd uit
gebreid tot 12 leden, in verband
waarmede 11 nieuwe leden werden
benoemd. Hierna hield mr. dr. L. M.
Dekkers, voorzitter van de Tweede
Kamerfractie, een ineiding over den
algemeenen politieken toestand en
het werk der fractie-
Het Ministerie van Oorlog
vestigt de aandacht op het vol
gende:
Binnen korten tijd is, voor
zoover niet reeds ten uitvoer
gebracht, de oproeping te ver
wachten van alle dienstplich
tige onderofficieren van de
lichtingen 1939 tot en met 1930
en van reserve-officierenr vaan
drigs en kornets tot en met den
leeftijd vyi 43 jaar.
Betrokkenen moeten er reke
ning mede houden, dat de op
roeping op korten termijn zal
moeten geschieden. Hun wor .t
derhalve aangeraden reeds nu
maarregelen te treffen voor het
regelen van hun zaken.
Naar wij vernemen hebben de Ame
rikanen de uitgebreide kunstcollectie
van het Kaiser Friedrlchmuseum in
Berlijn naar de Vereenigde Staten
overgebracht. Als reden wordt opge
geven, dat de kostbare doeken door
gebrek aan kolen in Duitschland scha
de zouden kunnen lijden.