Sjahrir zal nieuw coalitie-
kabinet" vormen
I
Eenheidsvakbeweging voor
Katholieken verboden
r
Woensdag nota inzake
Spanje te verwachten
Vroegere verbodsbepalingen
blijven van kracht
HOOGTIJ VAN DE DWAASHEID
v..
Ned. vlag weer boven
eiland Bali
I
J
Vrije onderhandelingen met de
Nederlanders geëischt
Het weer.
Apostolisch Vicaris
van Suriname
wachten op vervoer
69ste JAARGANG No." 23483
o
MAANDAG "4 MAART 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544
Telefoon Administratie 21543
99
Aftreden was zuiver
formeele kwestie
'■IÉ'
Gijzelaars op Banka
bevrijd
Kard. Spellman bestolen
.ft, -
Het tempo in het leven wisselt nog al eens: Deze mannen,
gedemobiliseerde Canadeezendie misschien nog geen maand
geleden met aardige meisjes in een jeep over de vluchtheuvels
van de Leidschestraat snorden en daarvóór ongetwijfeld in
lange legercolonnes naar het front trokken, zullen er achter
hun sneeuwrol nog wel eens aan denken. De sneeuw ligt hier
zoo hoog dat ze niet geruimd maar slechts gewalst kan worden
Abonnementsprijs 30 cent per week
1070 Missionarissen
HERDERLIJK SCHRIJVEN
VAK HET EPISCOPAAT
(Vervolg op pagina 3)
OVERAL SCHUIMT HET BIER IN DE
CLAZEN; DE ZOTTERNIJ HEEFT DORST
Unilever-affaire breidt
zich uit
Distributie-ambtenaren
zijn mede debet
Vrijdag Batavia,
Zondag Amsterdam
Vliegramp in Amerika
Ook Spaak slaagt niet
Liberalen blijven afzijdig
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Het republikeinsche „Minis
terie van Voorlichting" heeft
vandaag bekend gemaakt, dat
aan Sjahrir opdracht is gege
ven een nieuw coalitie-„kabi-
net" te vormen. Medegedeeld
wordt voorts, dat „het niet be
kend is, welke de achtergrond
van deze politieke manoeuvre
is".
Sjahrir was Zaterdagavond reeds
bezig een nieuw kabinet op bree-
dere basis" te vormen. Dit werd
medegedeeld door radio-Soerakarta.
Er werd echter geen toespeling ge
maakt op het eerder bekend ge
maakte bericht, dat Sjahrir zou
z(jn afgetreden.
De raadsman van het Indonesi
sche .^kabinet", Hadji Agoes Salim,
heeft aan United Press medege
deeld, dat het aftreden van Sjah
rir een zuiver formeele kwestie
was. Sjahrir had reeds lang van
tevoren er bij Soékarno op aange
drongen zij nmedewerking aan een
reconstruotie van het „kabinet" te
geven. Een beslissing in dezen zin
werd echter steeds uitgesteld, tot
dat midden-Februari het „werk
comité" tot dezelfde opvatting
kwam. Soekamo heeft daarna de
beslissing aan het „Nationale Co
mité" overgelaten.
Het „Nationale Comité" be
sloot, dat men deze kwestie
geen „aftreden" zou noemen
en dat er geen publiciteit aan
zou worden gegeven, voordat
een verklaring over de politiek
van Sjahrir zou zijn afgelegd.
Er werd vertrouwen in Sjahrir
uitgesproken, waarop deze aftrad
en formeel de opdracht tot recon
structie van het „kabinet" aan
vaardde. Salim zeide, dat de re
constructie van het „kabinet" vast
stond, nadat heit „Nationale Co-
mit" met 140 teg-en 67 stemmen de
resolutie van het „werkcomité" had
aanvaard.
Sjahrir zou bij het aanvaarden van
zijn opdracht de volgende voorwaar
den hebben gesteld:
a) De vorming van een politiek
kabinet, waarvoor de verschillende
Indonesische politieke partijen of po
litieke combinaties eandidaten naar
voren konden brengen.
b) Volledig de vrije hand om zul!»
een kabinet samen te stellen.
e) Volledige verantwoordelijkheid
tot liet door hemzelf kiezen van af
gevaardigden tot het voeren van de
onderhandelingen met de Nederlan
ders, zonder dat zij telkens rugge
spraak behoeven te houden met
Djokjakarta.
Men verwacht, dat Sjahrir uiterlijk
Dinsdag, wanneer het nieuwe „kabi
net" naar alle waarschijnlijkheid" ge
vormd zal zijn, naar Batavia zal te-
rugkeeren. Over deze kabinetsvor
ming worden nu besprekingen ge
houden te Soerakarta, waar Sjahrir
met ongeveer 10 vertegenwoordigers
van Indonesische politieke partijen
is gebleven.
Men hoopt vol vertrouwen, dat
de eerste formeele besprekingen op
basis van de Nederlandsche voorstel
len mogelijk tegen de tweede helft
van deze week zullen aanvangen.
Sir Archibald Clark Kerr zal de
besprekingen op weg kunnen helpen
en, wanneer de grondbeginselen een
maal zijn uitgewerkt en daarover
overeenstemming is bereikt, zal hij
Java nog eind Maart, volgens zijn
oorspronkelijk plan, kunnen verlaten.
Met uitzondering van Sjahrir
zijn alle leden van zijn „kabi
net", die hem bij zijn bezoek
aan Soerakarta vergezelden, gis
termiddag naar Batavia terug
gekeerd.
v s, Wïiii&s
xy S
4.
Verwachting tot Dinsdagavond:
Matige, lapigs de Noordkust
tijdelijk krachtige Oostelijke
wind, iater ruimend naar Zuid-
Oost en afnemend. Overwegend
bewolkte lucht met hier en daar
tijdelijk nog eenige sneeuw of
regen. Overdag lichte dooi, plaat
selijk mist.
Zon onder 18.23. Maan 8.31
20.43. Zon op 7.19.
Na vier Jaar van Japansche bezet
ting wappert de Nederlandsche vlag
Weer boven den Pasar, de belangrijk
st© plaats van ZUid-B'ali en de op
een na grootste stad van het ge-
heele eiland.
Zonda,"1' werd reeds een bijeen
komst gehouden tusschen hoogge
plaatste Engelsche en Nederlandsche
officieren en de acht Balinee-
sche prinsen. De Nederlandsche mi
litaire bevelhebber op Bali, luite-
nant-koltfnel P. H. Termeulen, be
schreef de resultaten der bijeen
komst als „zeer bevredigend".
Oo de uiterste Oostpunt van net
eiland Banka, waar naar verluidde
door de extremisten een aantal gij
zelaars werd vastgehouden, is' re
Tandjong Berikat door een Neder-
landschen torpedojager 'n landings-
groep aan wal geaet. De groep werd
van de kust met hevige salvo's ont
vangen, waarna de torpedojager de
posities der extremisten onder vuur
nam. Tenslotte werden de extremis
ten ondej- den voet geloopen en
konden 25 gijzelaars bevrijd worden,
die allen aan boodr werden geno
men.
De Romeinsche bladen melden,
dat kostbare voorwerpen, waaronder
een borstkruis ter waarde van vijf
miUioen lires, aan Kardinaal Spell
man, aartsbisschop van New York,
tijdens zijn verblijf te Rome zijn ont
stolen. De diefstal moet gepleegd zijn
in het hotel, waar de prelaat met zijn
gevolg logeerde. De kostbare voor-
Werpen waren bestemd om door den
Paus gewijd te worden. Het politie
onderzoek heeft nog geen enkel re
sultaat opgeleverd.
Officieel is in Washington me
degedeeld. dat de nota der drie
mogendheden inzake Spanje niet
vóór Woensdag zal gepubliceerd
worden, daar <ie Britsche regeering
eik punt nauwgezet wil onder
zoeken.
De Spaansche regeering verklaarde
in een Zaterdag uitgegeven nota, dat
„Spanje zijn binneniandschen vrede
tot eiken prijs zal verdedigen". Het
sluiten van de grens door Frankrijk
wordt beschreven als „zonder uitleg
of oorzaak" en tegen de inmenging
van Frankrijk in Spaansche vonnis
sen tegen misdadigers wordt hevig
geprotesteerd.
In een artikel in het officieele Rus
sische blad „Prawda" heeft Rusland
voor het eerst zijn houding jegens de
Spaansche monarchisten bekend ge
maakt. Het blad beschuldigt Franco
ervan, plannen te maken tot een
omzwaai naar de monarchie.
J. -.Ac-
Pater Stephanus J. M. Kuypers
O.s.s.R. is benoemd tot Apostolisch
Vicaris van Suriname. Mgr. Th. A.
L. M. Roosmalen blijft administra
tor van de missie in Suriname tot
dat pater Kuypers zijn ambt aan
vaardt, meldt AN.P.-Aneta uit
Suriname.
De nieuwe vicaris, die sedert de
oprichting van het vicariaat in
1852 de 'zesde titularis is, werd 22
Juli 1899 te Borkel en Schaft ge
boren. Na zijn voorbereidende stu
diën trad hij in de orde der Re
demptoristen en werd als zoodanig
30 September 1920 geprofest. Nadat
pater Kuijpers 1 October 1924 tot
priester was gewijd, vertrok hij naar
de missie in Suriname, waar hij tot
op heden werkzaam is. Hij kent al
le staties van dit missiegebied en
hij was gedurende 6 jaar overste
van de statie Rosa de Lima te Pa
ramaribo. In 1936 trad hij ook op
als vice-provlnciaal der orde.
Voor vertrek naar de Katholiek©
missiegebieden staan in Nederland
thans gereed: 1070 Nederlandsche
misisonarissen, n.l. 807 priesters, 100
fraters en broeders en 163 zusters.
DE AARTSBISSCHOP EN DE
BISSCHOPPEN VAN NEDERLAND
Aan de hun toevertrouwde geeste
lijkheid en geloovigen
Zaligheid in den Heer
Beminde Geloovigen,
In Onzen gemeenschappelijken
brief na de bevrijding, van 29
Juni 1945, hebben Wij U er op
gewezen: „allen moeten wij,
ieder op zijn plaats, en naar de
mate van zijn krachten, de handen
ineen slaan, om ons land weder op
te bouwen, waarvan zoo groote ge
deelten verwoest zijn. Allen moeten
wij onze krachten inspannen, om de
geestelijke wonden te genezen, die
vijf jaar verwildering en groote ze
delijke gevaren hebben geslagen. De
wereld moet terug naar Christus,
v/il zij niet ten gronde gaan. Want
niemand mag een ander fundament
plaatsen, dan hetgeen gelegd is en
dat is Jesus Christus". 1)
In de afgeloopen jaren hebben
Wij onophoudelijk getuigd, dat zon
der de aanvaarding van de christe
lijke grondslagen geen maatschap
pelijke en staatkundige orde moge
lijk is. Daarom is het de plicht
van iederen katholiek om èn als
goed Nederlander èn als trouw lid
maat der Katholieke Kerk aan den
wederopbouw van ons dierbaar va
derland mede te werken op den
grondslag der christelijke beginse
len, waarop ook het leven van sta
ten en volkeren moet zijn opge
bouwd. Over deze fundamenteele
doelstelling kan er onder ware
christenen geen verschil van mee
ning zijn. Het is daarom ook zonder
meer duidelijk, dat organisaties,
wier beginselen in* strijd zijn met
de christelijke leer of wier daden
en practijken in feite den christe-
ljjlcen geest ondermijnen, voor
katholieken onaanvaardbaar zijn.
Wanneer wij derhalve op sociaal
terrein zien, dat een Eenheidsvak
beweging, onder het mom van na
tionale eenheid, haar doel na
streeft met middelen, die onbe
twistbaar een communistisch ka
rakter verraden en daarom bij het
weldenkend deel van ons volk
afkeuring vinden, Is het geen
vraag meer, of de katholieken lid
mogen zijn van deze Eenheids
beweging.
Wat Wij vroeger bepaalden om
trent het lidmaatschap van com
munistische vereenigingen, geldt
thans ongetwijfeld ook voor de
Eenheidsvakbeweging. Aan katho
lieken, die lid daarvan zijn, moe
ten de' H.H. Sacramenten gewei
gerd worden.
In socialistische vereenigingen, zoo-
ais het N.V.V., openbaart zich een
streven om deze vereenigingen los te
maken van de door de Kerk steeds
veroordeelde marxistische grondslagen
en louter materialistische doelstellin
gen. Op grond hiervan meenen de lei
ders, dat deze organisaties niet lan
ger voor katholieken verboden zijn.
Hoewel Wij geenszins de oogen slui
ten voor de ontwikkeling, die zich
thans in socialistische vereenigingen
afteekent, meenen Wij toch, dat de
deugd van voorzichtigheid eischt, dat
Wij onze vroegere bepalingen omtrent
het lidmaatschap van socialistische
vereenigingen handhaven, totdat uit
de feiten blijkt, dat haar streven niet
meer in strijd is met de christelijke
beginselen of den christelijken geest.
Te zijner tijd zullen Wij daaromtrent
een nadere verklaring geven.
stoet is op komst.
(Speciale reportage)
Uit een breeden
kring van ïnenschcn
ploft blauwe rook.
Een knal ressoneert
tegen de gevels van het
Vrijthof, het eerste der elf
schoten uit den histori-
schen, kleinen vuurmond,
die Zondagmorgen te elf
uur en elfmaal elf minu
ten min vijfmaal elf minu
ien en elf seconden de eer
ste na-oorlogsche vasten
avondviering te Maastricht
inschiet.
Door het) hotelvenster
zien wij het Vrijthof lang
zaam veranderen. Eerst de
kerkgangers over het be
sneeuwde plein, in de op
eenvolging der Zondagsche
missen, terwijl de beiaard
van Sint Servaes klepelt
door de stilte „dat Jezus
leeft!" Zij schrijden rustig
af en aan', verspreide groep
jes. Ze kijken naar de
lucht, waar een Maartsche
zon al hooger stijgt en zeg
gen tevreden: „Önze Lieve
Heer is met de gekken",
want achter die stilte en
ingetogenheid broeit de ver
wachting. Sinds gisteren
heerschen onbeperkt vreug
de en dwaasheid in Maas
tricht. Op het stadhuis
heeft burgemeester Michiel3
van Kessenich plechtig het
bestuur der stad voor drie
lange dagen overgegeven
aan Z.D.H. Bertus Nihila-
nus II. Prins Carnaval, en
zijn Raad van Elf. Het
wachten is nu op de groo
te dingen die komen gaan.
Als het middaguur na
dert, stroomt het Vrijthof
vol menschen, die drénte-
het eerste schot. De zot
ternij is uitgebroken over
Maastricht, het hoogtij der
dwaasheid vult de atmos
feer, de harten, de hoofden.
Daar komen de eerste ver-
kleede kinderen. Zij men
gelen bonte kleuren overal
in de massa. Zij dansen
hand in hand, vormen slin
gers en guirlanden, levende
serpentines. Zij wisselen
len in de sneeuw, een don
kere massa, die het wijde,
witte plein overdekt. Éen
harmonie betrekt de mu
ziektent. De glundere Mo-
muskop boven de sociëteit,
de Nederlandsche maagd en
haar leeuw op „Les Pays
Bas" en zelfs het eerbied
waardig torencomplex van
Sint Servaes en Sint Jan
zien gespannen op de me
nigte neer. Door haar mid
den schrijdt de Raad van
Elf. plechtig, de steken m
de hand. Het oude Monvus-
kanon, thans onder de hoe
de der tempeleers, gaat in
stelling en wordt met pul
ver geladen. Daar kraakt
hun gangen al wijder en
wijder, de ruimte vult zich
met muziek, waarboven tot
elf maal toe het Moraus-
kanon zijn stem verheft.
Al wat op koper blaast
trekt door Maastricht. De
klanken lokken de kleuren
naar buiten; na de jeugd
vol grappigen ernst in haar
maskerade, komen ook
ouderen verkleed de straat
op. Steeds bonter wordt
het Vrijthof, de Kleine en
Groote Staat. Al moesten
de maskers ditmaal thuis
blijven, om politieken ex
cessen de kans te ontne
men. de animo is er niet
minder om. Uit het gewoel
De optocht vormt het
hoogtepunt van den eersten
dag. Zij trekt een lijn vol
kakelbonte verwen door de
oude stad De straten da
veren van de sclietttereiule
fanfares. Langzaam rijden
de groote wagens voorbij,
waarop de.dwaasheid zlcb
vermaakt met heel de ac
tualiteit van gifhandel en
rljksbureaux, van bonnen-
zwendel, zuivering, ver
dwenen auto's bij M.G.,
textiel- en schoeiiennood.
Verkleede groepen (lansen
in den stoet in rijen heen
en weer, de zotste maskers
worden meegedragen, mon
sterachtige koppen in ver
starden grijns. En overal
op de wagens schuimt het
bier in de glazen; de zot
ternij heeft dorst. De op
tocht is een tanaal. Nog
zij niet ontbonden, of de
earmagnon in de straten
begint, de eindelooze wis-
selgang der gecostumeer-
rten. hossend, zingend, juB
cliend. En 's avonds is het
dringen en wielen van den
eindeloozen stroom van
dansenden door de zalen
der stad even oud en on
weerstaanbaar als 't voort
stuwend Maaswater, lmlten
onder de brug, die Maas
tricht met Wijk verbindt.
Ofschoon de politie tot dusverra
nog geen mededeelingen heeft ge
daan over het resultaat van heï
onderzoek inzake de Unilever-Vcr-
koopcentrale doen toch geruchten
de ronde, die wijsen op een be-
denkelijke wending welke deze zaak
genomen heeft.
Het schijnt vrijwel zeker dat ook
distributie-ambtenaren bij het ver
dwijnen der bonnen betrokken zijn
geweest en wel hoofdzakelijk per
sonen, die vroeger werkzaam waren,
bij de Unilever en aldug de schakels
hébben gevormd, waardoor het voor
de gearresteerde kopstukken der Ver-
koopcentrale mogelijk was, hun
knoeierijen op zulk een groote schaal
te bedrijven
Het is wel zeker, dat bij het Cen
traal Distributie Kantoor millioenen.
en millioenen bonnen ongecontro
leerd vernietigd zijn.
De Rotterdamsche recherche heeft
in verband hiermee een paar arres
taties verricht in Hattem, de cen
trale waar de contróle der bonnen
geschiedt, In Den Haag en ook te
Rotterdam. Verschillende gearres
teerde personen zijn inmiddels ech
ter weer vrijgelaten. Door het ge
brek aan contróle was het mogelijk
dat de Verkoopcentrale haar prak
tijken uitoefende.
Niet minder dan drie Indië-vlieg-
tuigen kwamen Zondagmiddag korten
tijd na elkaar op Schiphol binnen. Het
laatste, onder gezagvoerder Groene-
veld, deed de reis wel vliegensvlug:
deze Skymaster startte Vrijdag 1 Maart
van Batavia.
Het vlaggeschip van de American
Airlines is op een berghelling bjj
San Digo naar beneden gestort en.
volkomen vernield: alle 27 inzitten
den kwamen Om het leven. Het is
ae ernstigste ramp, die tot dusver
in de Amerikaansche civiele lucht
vaart heeft plaatsgevonden.
Onze correspondent telefoneert ons
uit Brussel:
Naar wij Zondagmiddag vernamen,
is de heer Spaak, die na de misluk
king van den heer De Schrijver was
aangeduid door den Prins-regent als
informateur naar de mogelijkheid tot
vorming van een nieuw kabinet, in
deze opdracht evenmin geslaagd. Dit
is een gevolg van het feit dat de
Liberalen zich afzijdig wenschen te
houden en geen deel willen uitmaken
van de regeering. Dit maakt de voor
genomen vorming van een zgn. link-
sche coalitie onmogelijk. Wanneer alle
partijen op hun standpunt blijven
staan, ziet men niet goed hoe men
uit deze crisis zou kunnen geraken.
De Prins-Regent heeft thans besloten
persoonlijk tot nieuwe consultaties van
de partijen over te gaan om te trach
ten een compromis te bereiken.
Frankrijk heeft, naar P. meldt,
een voorstel gedaan tot het bijeen
roepen van een viermogendheden*
conferentie teneinde het geheel©
vraagstuk van het toekomstige be
stuur van Duitschland te bespreken,
1 Frankrijk heeft zijn eisch tot af
scheiding van het Rijn- en Roerge
bied herhaald.
