Van Mook en Sjahrir vandaag
voor besprekingen bijeen
RUSSEN OP WEG NAAR TEHERAN?
Regeering der V.S. vraagt om opheldering
Het weer
H
GEEN POLITIEK
VAN OMSINGELING
69ste JAARGANG No. 23493
o o
WOENSDAG 13 MAART 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Abonnementsprijs 30 cent per week
Nederlandsche voorstellen
onaanvaardbaar
DE GEVECHTEN BIJ
SOEKABOEMI
Laatste kolenbon
aangewezen
De oproepingen
„Merdeka'' teleurgesteld
mmmm
Ned. bezettingstroepen
in Duitschland
(Vervolg op vagina 3)
Graaf de Marchant staat
29 April terecht
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Uit zeer betrouwbare bron verneemt A.N.P.-Aneta, dat de officieele
besprekingen tusschen dr. Van Mook en Sjahrir vandaag, Woensdag, om
17.30 uur (plaatselijke tijd) in de ambassade van Sir Archibald Clark
Kerr te Batavia zullen beginnen. Sir Archibald zal bij de discussies
tegenwoordig zijn. Volgens een republikeinsch woordvoerder zal Sjahrir
tegenvoorstellen! doen, „daar de Nederlandsche voorstellen omtrent een
gemeenebest onaanvaardbaar zijn".
De strijd, welke met den aanval
door Indonesische nationalisten op
een Britsch convooi in de buurt
van Soekaboemi is begonnen en
waarvan het zich laat aanzien, dat
daaruit een der zwaarste gevech
ten, waarin de Britsche troepen op
West-J'ava gewikkeld zijn, zal ont
staan, is naar de meening van vele
waarnemers te Batavia bedoeld om
den aanvang der Nederlandsch-
Indonesische besprekingen tegen
te houtten. De geallieerde verliezen
tijdens de gevechten van gisteren
bestaan volgens een officieele op
gave van heden uit 10 dooden
(Britsch-Indische soldaten) en 59
gewonden.
Een tankcolonne heeft zich
inmiddels bij het aangevallen
convooi gevoegd. Vliegtuigen
van de Royal Air Force hebben
penicilline en bloedplasma
neergeworpen voor de gewon
den. Daar de Indonesische
actie tegen het convooi voort
duurt, verwacht men vandaag
een voortzetting van de bom-
bardemc *en en beschietingen
vanuit de lucht.
Uit Bandoeng wordt bericht, dat
de Indonesische regent van Bui
tenzorg en een speciale vertegen
woordiger van Sjahrir met spoed
door de Engelschen naar de plaats
gebracht zijn, waar het convooi
werd aangevallen.
De burgemeester van Bandoeng
heeft beloofd zijn invloed aan te
wenden om de rust te herstellen.
De spanning ten Zuiden van de
stad schijnt echter toe te nemen.
De Seaforth Highlanders hebben de
bewaking van de demarcatielijn te
Bandoeng overgenomen.
De „Daily Mail" meldt, dat tegen
eind April meer Nederlandsche
troepen op Java aanwezig zullen
zijn, dan er ooit Britsche en Britsch-
Indische waren. Geen moment zul
len de geallieerde strijdkrachten
daar op eenigerlei wijze verzwakt
worden. De Nederlandsche troepen
zullen onder het opperbevel staan
van luitenant-generaal Sir Miles
Dempsey, opperbevelhebber van de
Van 13 t.m. 23 Maart dienen be
zitters van bonkaart „T 509" en
„T 505" den daarop voorkomenden
bon 50 in te leveren bij den brand-
stoffenhandelaar, bij wien zij als
klant staan ingeschreven. Op dezen
bon, welke als laatste voor het
stookseizoen 19451946 is aange
wezen, zal zoo spoedig mogelijk,
d.w.z. zoodra de handel hierop is
bevoorraad, één eenheid vaste
brandstof wordën afgeleverd. De
aandacht wordt erop gevestigd, dat
de handel aan de uitvoering van
bestellingen op de, vroeger aange
wezen bonnen 47 en 48 voorrang
dient tc verleenen.
Aangezien te zijner tijd voor het
verkrijgen van een nieuwe brand-
i^°//enkaart voor het stookseizoen
1946 1947 de oude brandstoffen-
kaart „X 509" of „T 505" met den
zich daarop nog bevindenden bon
49 moet worden overgelegd, dienen
deze kaarten zorgvuldig te worden
bewaard.
De minister van Oorlog, mr. j.
Meynen, zal a.s. Vrijdagavond 9 uur
voor de radio spreken over: „Een
woord tot onze reserve-officieren en
-onderofficieren over hun verplichte
oproeping in werkelijken dienst."
in Zuid-Oost-
landstrijdkrachten
Azië.
Het nationalistische blad „Mer
deka" toont in een commentaar op
de vorming van het nieuwe Indone
sische „kabinet" teleurstelling. Het
blad acht de voorwaarde dat Sjahrir
een coalitie-,.kabinet" zou vormen
niet vervuld, verklarende dat dit
„kabinet" geen vertegenwoordiging
van de voornaamste groepen der
Indonesische gemeenschap is.
Sjahrir heeft bij generaal Stopford
geprotesteerd tegen de uitgifte van
Nederlandsch geld, verklarende, dat
de Nederlanders hun belofte hebben
verbroken, daar beide partijen inder
tijd op voorstel der Engelschen heb
ben toegezegd geen nieuw geld uit
te zullen geven, zoolang de politieke
situatie nog niet was opgelost.
De vooraanstaande leider van
de communisten, Tan Malakka,
is door zijn tegenstanders onder
de nationalisten aan den voor
avond van de onlangs te Djok-
iakarta en Soerakarta gehouden
lesprekingen van Indonesische
partijleiders ontvoerd.
De mariniersbrigade, waarvan zich
op het oogenblik 4000 man in Indo
nesië bevinden, zal binnenkort met
1500 man worden versterkt. Deze
1500 man zullen In drie verschepin
gen naar Indië worden overgebracht.
Het eerste transport omvat 800 man,
die den overtocht met de „Boisse-
vatn" zullen maken. Of het vertrek
van deze manschappen 20 of 21
Maart zal geschreden, ligt aan de
snelheid, waarmede de reparaties, die
de „Boissevain" op het oogenblik
ondergaat, worden uitgevoerd. De
belde andere transporten zullen ver
moedelijk in April volgen.
Niet zijn gewicht
in goud, maar in
diamanten werd de
Aga Khan waard-
geacht, toen, ter-,
gelegenheid van zijn
zestigjarig jubileum,
de weegschaal aan de
eene zijde met kost
bare steenen en aan
de andere met de
honderdtien kilo van
het hoofd der Is-
maili-Mohammeda-
n en werd be
zwaard. Speciaal
voor deze gelegen
heid waren de dia
manten, in achttien
stalen kistjes ver
pakt, uit Engeland
naar Bombay ver
scheept. De thans
69 jaar oude Aga
Khan, die in rechte
lijn van Mohammed
zou afstammen,
s\aat aan het hoofd
van een sectie, die,
over een groot deel
van Azië en Afrika
verspreid, ongeveer
10.000.000 aanhan-.
gers telt.
Verwachting bot Donderdag
avond;
Nevelig of zwaar bewolkt weer.
Geen neerslag van beteebenls.
Aanvankelijk krachtige, later Iets
afnemende Oostelijke wind. Koud.
Zon onder 18.40. Maan 14.38
6.07. Zon op 6.59.
In Washington zijn volgens
Reuter berichten ontvangen over
troepenbewegingen van het Roo-
de Leger in- Iran.
Ofschoon de berichten, welke van
daag werden ontvangen, niet volledig
genoeg zijn om de juiste bedoelingen
achter deze bewegingen te raden, be
staat er in diplomatieke kringen te
Washington geen twyfel, dat de
65.000 70.000 Sovjet-Russen, die
zich reeds in Iran bevinden, thans
eenige versterking ontvangen. Hier
toe zouden tanks en cavallerie-deta-
chementen behooren.
U. P. bericht hierover nader:
Het departement van Bulten-
landsche Zaken heeft verklaard
berichten te hebben ontvangen,
volgens welke Russische „strijd-
uitrusting", waaronder pantser
wagens, tanks en cavallerie, in
Zuidelijke richting Perzië inge
bracht wordt. Het uitgangspunt
is de Sovjet-grens en de colonnes
zouden door Tabriz in de richting
van Teheran en de Perzische West
grens trekken. Deze beweging zou
reeds meer dan een week aan den
gang z(Jn«
De Amerikaansche regeering heeft
een tweede nota aan Moskou gezon
den, waarin gevraagd wordt of deze
bewegingen inderdaad plaats hebben,
en zoo Ja, wat daarvan de reden is
Berichten, die niet van het depar
tement afkomstig zijn, zeggen dat
drie Russische colonnes aan dezen
marsch Zuidwaarts zouden deelne
men.
Tom Connally, de voorzitter van
de Amerikaanschei senaatscommissie
voor Buitenlandsche Zaken, heeft
Dinsdag verklaard, dat de Sovjet
unie verzet zou uitlokken van de
Ver. Staten, indien zij haar een
zijdige acties niet prijsgaf. Sovjet-
Rusland kan vrede hebben door de
Ver. Volken te steunen en met hen
samen te werken. Zoolang Rusland,
Gr. Brittannië en de Ver. Staten
trouw blijven aan de verplichtingen
van het handvest der U.N.O. en hun
geschillen regelen zoodra zij zich
voordoen, zal er vrede zijn, doch zij
die den vrede willen moeten geen
daden uitlokken.
Brigades van de opnieuw ge
vormde legers van Nederland, Bel
gië, Denemarken en Noorwegen
zullen, volgens A. P., waarschijn
lijk de bezettingstaak overnemen
van de Canadeesche bezettings-
divisie in Duitschland, die zich 1
April zal terugtrekken.
De Amerikanen houden er niet van risico's te nemen. De door de Vereenigde Staten reizende Winston
Churchill weet daarvan te gewagen: wa&r hij komt is de belangstelling voor zijn persoon uitermate groot;
niet slechts van de zijde der enthousiaste menigte, maar ook van den kant der politioneele autoriteiten,
die ervoor zorgen, dat hij steeds omringd is door een lijfwacht van waakzame wachters. In New-York
bijvoorbeeld, waar de ex-premier Maandagavond aankwam en vanwaar hij op 21 Maart met de „Queen
Mary" weer naar Engeland zal terugkeeren, hadden niet minder dan 500 politiemannen opdracht gekre
gen een wakend oogje te houden op mogelijke verdachte individuen, die zich mochten ophouden tus
schen Pennsylvania Station en het Waldorf Astoria Hotel, waar Churchill afstapte. Ook in Fulton, de
bekende universiteitsstad, die Churchill onlangs in gezelschap van president Truman bezocht, waren
geen halve maatregelen genomen, zooals uit onze foto blijkt. Detectives op de treeplanken van den
auto achtte men klaarblijkelijk nog niet voldoende. Geivapende motoragenten en zelfs pantserauto's
rijden in den stoet mee.
(Van onzen parlementairen
redacteur
Bij een bezetting van Duitsch
gebied door Nederland is de
eerste vraag: welk gebied?
Logischer dan een willekeu-
rigen greep te doen I(jkt het, dat
de landen, die in het Westen voor
bezetting in aanmerking komen,
hun gebieden in aansluiting op
elkaar afpalen. Frankrijk zit in
het Rijngebied, België zal daar
uiteraard op aansluiten en naar
het Noorden volgt dan Nederland.
Onze bezetting begint ten Oosten
van Limburg, en daar is ook om
een andere reden veel voor te zeg-
gei* aangezien in het kolenbekken
rondom Aken, dat met het koien-
gebied van Nederlandsch en Bel
gisch Limburg één geheel vormt
en op zich zelf reeds voor ons van
vitaal belang is, aanzienlijke Ne
derlandsche kapitalen geïnvesteerd
zijn en wij ln het gebied van
Erkelenz, ten Zuid-Westen van
München-Gladbach, mijnconcessles
bezitten.
Hier blijkt nu reedt, hoezeer net
te betreuren is. dat Den Haag niet
guller contact heeft gezocht met
België en ook met Frankrijk om bij
tijds over deze vraagstukken cveriêg
te plegen en onderlinge verstand
houding te bereiken. Het bezoek,
dat minister spaak dezer dagen met
nog een aantal van zijn ambtgenoo-
ten aan Den Haag zal brengen, be
wijst, dat er nu eindelijk afdoende
besprekingen gehouden zullen wor
den en het lijkt niet al te gewaagd
te veronderstellen, dat zij ook wel
ever de te bezetten gebieden zullen
loopen -doch deze besprekingen
komen rijkelijk laat. Thans heeft
Frankrijk zich reeds in zijn hervatte
oude Rijnpolttiek vastgezet, als ge
volg waarvan het misschien liefst het
heele Rijnland maar toch in ieder
geval een zoo groot mogelijk deel wil
nemen. Onder dien druk naar het
.Noorden, die van Frankrijk uitgaat,
wordt ook België opgedrongen naar
het Noorden, zoodat naar verluidt
liet gebied, dat B'elgië zich voorge
nomen heeft te bezetten, behoudens
goedkeuring door de Engelschen, in
het Zuiden begrensd zal worden door
de lijn KeulenAken. Dit is niet be
paald een gebied dat geografisch op
liet Belgische gebied aansluit en als
België dan van deze lijn af ruimte
naar het Noorden zoekt, dan komt
het tot een gebied, dat practisch
geheel ten Oosten van ons Limburg
ligt. België's voornemens schijnen
inderdaad te zijn de Noordgrens van
zijn gebied te laten bepalen volgens
de lijn DüsseldorfNeussVenlo.
Het practische gevolg hiervan sou
zijn, dat heel Zuid-Limburg in een
Belgische omklemming zou geraken
en het heele Akensche kolengebied
met alle belangen, die wij daarbij
hebben, onder Belgische 'tfpntröle
zou komen. Men behoeft dit waarlijk
nog niet schrikbarend te achten om
zich er toch rekenschap van te ge
ven. dat het een onbehaaglijke po
sitie zou opleveren. Onze mijn-
belangen op Duitsch gebied waren,
tot dusver ook onder de contróie
van een vreemde mogendheid. En
er lijkt ons geen reden in deze ver
schuiving van België naar het Noor
den een annexionistische manoeuvre
te zien. De Belgen geven zelf de
zeer plausibele verklaring, dat
Frankrijk hen zoover naar het Noor
den opdringt, dat zij pal ten Oosten
van hun eigen land geen ruimte
overhouden. Hier was het dus zaak
geweest tijdig naar het Zuiden niet
alleen een venster maar zelfs een
poort open te zetten, waardoor on
derhandelaars naar onze huren en
bondgenooten in het Zuiden uitge
zonden hadden moeten worden.
Maar in ieder geval: evenals het
voor België niet aangenaam is door
Frankrijk omsingeld te worden, zoo
is het voor Nederland niet aanlokke
lijk aan alle kanten zoo nauw door
E'Tq'ë te worden omringd.
Dit schept complicaties, die de
zoozeer begeerde vriendschap geen
goed kunnen doen. De spoorlijnen,
die van Neuss, de groote kolenover-
slaghaven, naar het westen loopen,
zijn voor Nederland van te groote
beteekenis om ze zonder meer aan
eenzijdige Belgische contróie te kun
nen overlaten. Men had hier vroeger
tot overeenstemming moeten komen.
Dat dit niet geschied is, mag wel
licht geen reden heeten om eraan
te wanhepen. dat het alsnog zal
kunnen gebeuren, doch als vast om
lijnde territoriale plannen al moeilijk
te-wijzigen zijn, hoeveel te moeilijker
wordt het dan niet om territoriale
feiten, die in het stadium van vol
dongenheid gekomen zjjn. zooals
Frankrljks positie in het Rijnland,
nog te veranderen.
Het Bijzonder Gerechtshof van
Limburg zal Od Maandag 29 April de
zaak behandelen tegen graaf de
Marchant et D'Ansembourg, voorma
lig commissaris van de provincie
Limburg en gevolmachtigde van
Mussert.
15 April zal ex-burgemeester Mül-
ler van Rotterdam voor het Bijz.
Gerechtshof te Rotterdam terecht
staan.
Het eerste congres van den R K.
Metaalbewerkersbond sedert de be
vrijding zal 17 en 18 Juni te Utrecht
worden gehouden.
