Koers der Kath. Volkspartij
Corruptie
HUIDIG BROODRANTSOEN
400 GRAM VERLAAGD
ZE ZWEGEN ALS HET GRAF
Staatkundige arbeid op grondslag
van zedelijke normen
Radio-voordrachten
Voorzichtige voedselpolitiek
wegens wereldtekort aan graan
Nieuwe verlaging
niet te verwachten
Dollar-crediet van
200 millioen
voor den K.R. 0
Hoogovenstrijd tegen S.D.
„W:
Het weer
Kardinaal Von Galen
overleden
Geen VOEDSEL
in de VUILNISBAK
69ste JAARGANG No. 23502
ZATERDAG 23 MAART 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per weekTelefoon Administratie 21543
Waarschuwing
- ir WËÊÊÈÊiÊËmÊm.
Door het enorme aantal deelnemers aan de binnenkort te
houden Utrechtsche Jaarbeurs is het noodig gebleken een
aantal noodgebouwen en zelfs groote tenten op het plein voor
de hoofdgebouwen op te trekken, waarin een gedeelte der
stands zal worden ondergebracht
(Vervolg op pagina 3)
Distributieregeling voor
huwenden
Haarlems oorlogsjournaal
WAT EENSGEZINDHEID VERMAG
We moeten zuinig zijn met
ons voedsel. Er is een wereld-
graan-tekort van 8 millioen
ton. Het mag dan ook niet
voorkomen, dat kostbaar
brood in de vuilnisbak te
recht komt. Indien iedere
Nederlander per week één
broodkorst wegwerpt, gaat
een hoeveelheid van rond
10.000 ton graan per jaar ver
loren. Het is gebleken, zoo
deelde minister Mansholt
gisterenavond in zijn radio
praatje „Op den brug" mede,
dat schillenophalers aanzien
lijke hoeveelheden oud brood
ophalen. In Amsterdam, om
een voorbeeld te geven, per
week ongeveer 20.000 K.G.l^
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
et was geen fraai beeld, dat
TT wij den. lezer op sommige da-
I I gen dezer week van de eer-
iijkheid van zijn medemeu-
schen moesten geven. Op één avond
kon men zelfs op de voorpagina een
geheele reeks van gesignaleerde cor
ruptie-gevallen aantreffen en de be
dreven vergrijpen waren zóó groot
voor den oorlog zouden we ge
zegd hebben, zóó on-Nederlandsch.
aóó schandelijk, dat menigeen het
rood naar de wangen zal zijn geste
gen, niet alleen van wcede, maar ook
van schaamte, omdat ons land, dat
altijd en overal ter wereld zoo fier
den naam zijner integriteit droeg, zoo
diep moreel is afgezakt en meege
sleurd in den maalstroom der cor
ruptie.
Wij gevoelen in het geheel geen
behoefte al deze affaires nog eens te
ïeleveeren, omdat wij er van over
tuigd zijn, dat slechts een heel klein
tipje van den sluier is en wordt op
gelicht van alle bedrog, dat in het
groot en in het klein van alle kanten
op het oogeablik wordt gepleegd.
Wij zouden nog verder durven gaan
door te beweren dat velen zelfs niet
meer inzien dat aij door hun han
delwijze bedrog of corruptie plegen,
hetgeen nog erger is. Want hier ko
men wij tot de oorzaak van de ramp,
die over ons geteisterd vaderland is
gekomende verkeerde mentali
teit. in de geesten is iets' los ge
slagen, een kostbare vaas, die het
Nederlandsche huis sierde, is in
scherven gevallen en.het zal uiterst
moeilijk zijn haar zoo te herstellen,
dat de barsten Onzichtbaar zijn ge
worden.
De afgeloopen oorlogsjaren, waar
in wij onder de Dwitsche bezetting
zuchtten, hebben den vruchtbaren
voedingsbodem geschapen voor de
noodlottige mentaliteit dat bedrog
geen kwaad en corruptie een equi
valent van handigheid is.
Onder het mom dikwijls van ille
galiteit, van strijd tegen den bezet
ter, hebben kwaadwillenden zich aan
have en goed van anderen vergre
pen, en met geld, dat hun niet toe
kwam, goede sier gemaakt.
Zij verrijkten zich ten koste hun
ner landgenooten, terwijl de w a r e
strijders tegên den bezetter,
meestal zonder eenige belooning, ge
dreven door hun heerlijk ideaal, de
deugd der vaderlandsliefde, de moei
lijkste opdrachten volvoerden en vaak
bij ontdekking voor de vuurpeletons
vielen.
Nöjj meer bedorven was de men
taliteit van hen, die mèt den be
zetter hun egoïsme botvierden en
samen met de Duitschers .hun eigen
volk leegplunderden. Hoewel som
migen misschien hun gerechte
straf zullen ontgaan, omdat zij door
de mazen van het net hebben we
ten te glippen, zullen de meesten
toch wel hun misdadige praktijken
in gevangenis of strafkamp moeten
uitboeten.
Wij noemden hier slechts de uiter
ste vormen van duidelijke corrup
tie, daartusschen in speelt zich in
allerlei nuances de geestesgesteldheid
af, waarvan wij in de afgeloopen we
ken de resultaten in hun afschuwe
lijke naaktheid moesten aanschouwen
Sommigen meenen, dat aan dit
alles spoedig een einde zal ko
men, wanneer er méér goede
ren zullen zijn. Wij gelooven
dat niet. Er waren voor den oorlog
landen, waar een overvloed van goe.-
deren was en toch de corruptie hoog
tij vierde. Wanneer de mentaliteit
verkeerd is ingesteld, zal de corrup
tie altijd een weg vinden om zich te
ontplooien. Het is de mentaliteit die
verandere n moet; er moet ko
men een hervorming in de
geesten, een hervorming dei-
zeden.
Herhaaldelijk hebben Paus en Bis
schoppen er op gewezen, dat zonder
hervorming der zeden geen opbouw,
geen nieuwe gemeenschap mogelijk
zal zijn. Reeds Plus XI zette dit in
1931, vér vooruitziende, welk een chaos
de wereld tegemoet ging, in zijn ency
cliek Quadragesimo Anno uiteen. Aan
de hand hiervan schreef Dr. Mr. An-
gelinus O.F.M. Cap. zijn helder werkje
„Richtlijnen voor maatschappelijk her
stel", waarin de geneesmiddelen voor
onze zieke maatschappij zoo duidelijk
staan aangegeven.
„Naast hervorming in instellingen
is noodig hervorming der zeden, een
vernieuwde bereidwilligheid, om zich
in handel en wandel sociaal te gedra
gen. Al de gegeven beschouwingen
aangaande het gebruik, dat men van
het privaat bezit behoort te maken;
aangaande rechtvaardig arbeidsloon
enz. zullen IJdele klanken blijven, zoo
lang de menschen behept blijven met
den egoïstischen geest en met die
onverzadigbare hebzucht, die in het
verleden reeds zooveel ellende over de
menschheid gebracht hebben. Zonder
hernieuwing der geesten zullen alle
Pogingen om tot een nieuwe, betere
gemeenschap te geraken niet tot een
"lijvend resultaat leiden. Er zou een
gebouw worden opgetrokken, niet op
vasten steengrond, maar op het losse
zand."
Deze woorden klinken ons als een
waarschuwing tegemoet. Zij geven
het eenige -geneesmiddel, dat redding
kan brengen aan ons materieel en
moreel zoo geteisterd land, welks! won
den wij dagelijks zien blootgelegd in
de degeneratie van het eerlijkheids
gevoel, welke men corruptie noemt.
waarschuwen wij tegen een
zekeren De Haan, die onder voor-
wendsel, dat hij aan ons blad' ver-
bonden zou zijn, gelden tracht op
te nemen.
".u
„De periode, die ons nog scheidt
van den nieuwen oogst, moet over
brugd worden en het voeren van
een va banque-politiek zou onver
antwoordelijk zijn. Aan verlaging
van het broodrantsoen kan het
Nederlandsche volk dan ook niet
ontkomen. Het broodrantsoen, dat
voor den normalen consument
2800 gram bedraagt, zal met in
gang van 31 Maart a.s. worden
teruggebracht tot 2400 gram per
week, waarbij de rantsoenen der
kindergroepen en de toeslagen voor
bijzonderen arbeid onaangetast
zullen worden gelaten, aldus mi
nister Mansholt Vrijdagavond in
zijn radiocauserie „Op de Brug".
Na September zal de binnenland-
sche oogst weer van groote betee-
kènis kunnen zijn voor onze voedsel
voorziening en onze broodgraanvoor
raad is, dank zij de tijdige aankoo-
pen, gunstig. De internationale toe
stand met betrekking tot de granen
er is een wereld-graantekort van
8 millioen ton noopt evenwel tot
een voorzichtige voedselpolitiek,
want wij moeten ons richten op een
minimum aan aanvullenden import.
Onze behoefte aan broodgraan
moet thans voor 94 procent uit im
port worden gedekt, terwijl onze
hoop, dat wij de vleeschvoorziening
in den loop van dit jaar Uit eigen
productie belangrijk zouden kunnen
opvoeren, de bodem is ingeslagen
door het uitblijven van voldoende
voedergraan, dat de basis is van de
productie van dierlijk vet en eiwit.
Op verbetering van dezen invoer in
afzienbaren tijd mag niet worden
gerekend.
Met de zoo belangrijke vetvoor-
ziening kunnen wil ons, nu liet
goede seizoen in aantocht is, in
de naaste toekomst voor een be
langrijk deel uit eigen productie
bedruipen. Het melkrantsoen
gaat omhoog. Door vertraging in
de verscheping van suiker heeft
nog een verlaging van het suiker
rantsoen gedreigd, doch de regee
ring is er in geslaagd op het
laatste moment het gevaar af te
wénden.
Ook voor andere producten worden
geen rantsoenverlagingen verwacht.
Wel zal men zich eens tevreden moe
ten stellen met minder gewenschte
artikelen, die nog niet minderwaar
dig mogen heeten. Onze eigen
vleeschproductie is nog steeds onvol
doende om het rantsoen van 150 gram
per week in verseh vleesch te geven,
zoodat aanvulling van vleesch in blik
noodzakelijk is.
Het mag tot tevredenheid stem
men, dat de moeilijkheden met de
groentevoorziening ten einde loopen.
In den afgeloopen winter was deze
voorziening, zoo niet onvoldoende,
dan toch eenzijdig. De voorjaars
groenten komen door het koude weer
en het ontbreken van brandstof voor
de kassen eerst laat beschikbaar,
maar dat neemt niet weg, dat in de
naaste toekomst op voldoende aan- j
voer van versche groenten mag wor
den gerekend.
Prof. Lieftinck heeft te Washington
verklaard, dat alvorens de Wereldbank
haar werkzaamheden begint, de ex
port- en importbank bereid is een
tusschentijdsch crediet tot 'n bedrag
van 200 mill, te verleenen.
Onder den titel „De Kath.
Volkspartij vooruit" hebben
vier belangrijke figuren uit de
K.V.P. Vrijdagavond voor den
K.R.O. een serie voordrachten
gegeven ter leering van het pu
bliek in verband met den ko
menden verkiezingsstrijd.
Mag. Dr. S'. Stokman O.F.M. sprak
over de politiek op zedelijken grond
slag. Hij achtte de staatkunde niet
denkbaar zonder zedelijke normen,
die den inhoud van het rechtvaar-
digheidsstreven bepalen. Het partij
program met zijn practische con
crete wenschen en verlangens noem
de spr. niet alles. De geestelijke
achtergrond van de party, de be
ginselen waaruit zij leeft, zijn niet
minder belangrijk. De K.V.P. heeft
een urgentieprogram opgesteld,
waaruit iedere Nederlandsche kie
zer kan lezen, wat de partij wil in
zake de grondslagen van onze sa
menleving, gezinspolitiek, econo
misch en sociaal beleid enz.
Vervolgens heeft de party duide
lijk verklaard, dat zij haar staatkun
digen arbeid wil zetten op den
grondslag van zedelijke normen, ge
legen in de door God geschapen we
reldorde, voortvloeiend uit de God
delijke Openbaring, geleerd door het
Kerkelijk leergezag.
Het beginselprogram van de
K.V.P. is de korte, kernachtige
samenvatting van onze katholie
ke maatschappij- en staatsleer,
zooais deze zich heeft ontwik
keld in den loop der eeuwen.
In deze leer vinden wij de ze
delijke normen, die aan het
menschelijk handelen op staat
kundig gebied zijn gesteld.
Spreker stelde dan de vraag, hoe
wij kunnen oordeelen over sociali
satie en bedrijfsorganisatie, over
onderwijspolitiek en daadwerkelijke
bescherming van het groote gezin,
als men zich niet een oordeel heeft
gevormd over het wezen en het
doel van den staat, over de rech
ten en de plichten, die de verhou
dingen beheerschen tusschen staat
en burgers en tusschen de burgers
onderling.
Als de hoop in ons leeft, dat wij
door arbeidslust en scheppend ver
mogen een nieuwe welvaart zullen
doen opbloeien in ons verarmd va
derland, dan zal juist de K.V.P.
geroepen zijn, van die welvaart te
maken een welvaart, waarin eenieder
een redelijk aandeel verwerft. Dan
stelde spr. de vraag: zijn wij con
servatief of vooruitstrevend? Met
deze woorden wordt tegenwoordig
veel gewerkt, doch men late zich
niet misleiden door leuzen, die be
trekkelijk zijn en waarvan niemand
weet, wat er precies onder verstaan
wordt.
Indien vooruitstrevend betee-.
kent: socialistisch of staatssocialis
tisch, dan aarzelt spr. niet te zeg
gen, dat wij conservatief zijn. Maar
indien conservatief beteekent: ka-,
pitalistisch of liberaal-kapitalistisch,
dan is het voor geen tegenspraak
vatbaar, dat wij vooruitstrevend,
zijn.
De K.V.P. wil het heele Nederland
sche volk dienen. Als zij daarbij in
het bijzonder denkt aan de econo
misch zwakkeren: arbeiders, am
bachtslieden, kleine boeren en tuin
ders, oorlogsgetroffenen en allen, die
moeten leven van een karig loon of
pensioen, doet zij dit op grond van
haar beginselen.
In verband met vele vragen naar
aanleiding van de distributieregeling
voor huwenden wordt van bevoegde
zijde het volgende medegedeeld: Vol
gens de gepubliceerde distributierege-
iing komen alléén zij, die op of na
18 Februari j.l. in het huwelijk zijn
getreden, in aanmerking voor het aan
vragen van textiel, serviesgoed, meta
len keukengerei en houten meubelen.
Bij het vaststellen van deze
regeling is de mogelijkheid over
wogen deze artikelen ook beschik
baar te stellen aan hen, die in
het huwelijk zijn getreden op een
tijdstip gedurende de achter ons
liggende oorlogsjaren, waarop er
geen goederen beschikbaar waren.
Dit is evenwel niet mogelijk ge
bleken, aangezien hiervoor niet
voldoende goederen beschikbaar
zijn.
Indien ook deze personen voor ver
strekkingen in aanmerking zouden zijn
gebracht, zou de geheele regeling uit
gesteld moeten wórden tot het tijd
stip waarop voldoende voorraad zou
zijn gevormd om aan den sttoom van
aanvragen te kunnen voldoen. Men
heeft er de voorkeur aan gegeven
reeds nu een begin met deze distri
butie te maken, zij het dan ook, dat
hier nog voorloopig een beperkt aan
tal personen van kunnen profiteeren.
y wisten wel, dat
ieege handen geen
kanonnen het zwij
gen op kunnen
leggen, wSj wisten wel dat
wij zwak waren, maar wy
hoopten, ja wat hoopten
wy? wy dachten, dat er
ergens hulp vandaan zou
komen; enkele dachten
aan geweldige eskaders
vliegtuigen, die ons zouden
komen helpen. Anderen
dachten aan God."
Zoo schrijft hoofdinge
nieur Fr. W. E. Spies in
zijn herinneringen over de
Meidagen van 1943, teen
het voltallige hoogoven-
personeel in staking wilde
gaan, omdat de eerst vrij
gelaten krygsgevangenen
zich weer moesten melder».
„Ik stelde de vraag of
wij allen wilden staken,
geen een uitgezonderd en
ik wees er nogmaals op dat
misschien het - zwaarste
offer ons leven van
ohs gevraagd aou worden.
Als een verlossing kwam
het harde: „Ja"! En toen
zijn wij zoo uit elkaar ge
gaan, eensgezind: allen sa
men!"
De hoofdingenieur ver
telt dan dat enkele uren
later de zwarte kerels van
den Sicherheitsdienst met
de doodskoppen op de pet
ten binnenstormden en de
lijsten van de raddraaiers
binnen een uur elsehten.
En toen gezegd werd, dat
het onmogelijk was in een
uur de lijst met 3600 na
men gereed te maken, brui-
stonden en alles dreigde in
elkaar te storten.
De schrijver van de her
inneringen werd met den
secretaris der directie op
gehaald, in een auto ge
smeten en bedreigd met
een revolver, waarna zy
in het politiebjjjeau te
IJmuiden werden opgeslo
ten. Als ultimatum klonk:
„In een uur hebben wij de
den zy als beesten. Zij
wilden slechts tien of
twintig nauwkeurige gege
vens van de aanstichters,
maar die waren er niet.
Toen drong plotseling het
bericht door, dat overal in
IJmuiden tot arrestatie
van onze arbeiders en be
ambten was overgegaan.
Wij hoorden dat het ver
zet helaas niet algemeen
was, dat de Spoorwegen
bleven rijden, dat alom
het werk hervat werd, dat
wij in IJmuiden met onze
makkers van de papierfa
briek en anderen alleen
lijst of u wordt wegens
sabotage terechtgesteld".
Met hun tweeën werden
zij bewaakt door vier
„Grüne Polizisten".
„Rans!" hoorden zij plot
seling en toen werden zij
bij de andere slachtoffers
gebracht, die met hun
hoofd tegen den muur
stonden. „Ineens schoot
mij te binnen, dat ik nog
een lijst van onze reser
ve-officieren hij me had,
die moest weg, maar hoe?
Wel, een paar kameraden
hebben mij dapper gehol
pen het papier op te eten.
Lekker was het niet, maar
de verdwijning is afdoen
de gebleken".
Toen de verhooren be-
gonneii en het lot van
enkelen bepaald scheen
te worden, daalde de
stemming zichtbaar. Maar
het was een opluchting,
toen een der draaiers uit
de Centrale Werkplaats
ondeugend opmerkte: „Ik
vind er niets meer aan,
ik ga naar huis." Er werd
gelachen. De Duitschers
brulden. Wy hadden ons
evenwicht weer hersteld.
Ir. Spies vertelt dan van
de troostelooze dagen in
de Euterpestraat en in de
gevangenis aan de Wete
ringschans en hij schrijft
dan in het huisorgaan
„Samen" van de Hoog
ovens en nevenbedryven:
„Ik ben er van over
tuigd, dat niemand van
onze helden is gevallen,
omdat er verraders in ons
midden waren. Zoo kun
nen wij, hoewel met diepe
deernis over onze gevallen
kameraden, toch met een
fier hoofd elkaar in de
oogen zien."
Wij meenden goed te
doen een en ander uit dit
zoo eenvoudig geschreven
verhaal in deze rubriek
op te nemen omdat zoo-
velen uit onze omgeving
weer werken aan het her
leefde, groeiende Hoog-
overcomplex en omdat het
goed is, in deze dagen
nog eens terug te denken
aan de saamhoorigheid on
der den Duitschen knoet.
Verwachting tot Zondagavond:
Heldere nacht. Overdag toene
mende bewolking met later weei
eenigen regen, vooral in liet Zui
den van liet land. Matige wind
tusschen Zuid en Zuid-Oost. iets
zachter.
Zon onder 18.57. Maan 1.18—
9.29. Zouidag zon 6.3518.58
Maan 2.2210.04. Maandag zon
op 6.32 25 Maart L.K.
Kardinaal Graaf Clemens von
Galen, aartsbisschop van Mün-
ster, die kort geleden den kardi
naalshoed van den Paus heeft
ontvangen, is te Mtinster
op 68-jarigen legftjjd«overleden.
Twee dagen geleden was de
Kardinaal plotseling ziek gewor
den en twee vooraanstaande
Dultsche artsen, nit Keulen en
uit Bonn, werden ontboden om
een spoedoperatie te verrichten.
Kardinaal Von Galen is beroemd
geworden om zijn afwijzing van het
nat.-socialisme én de gestapo. In een
predicatie in October 1941 heeft hij
gezegd: „Engelsche bommen zijn be
ter voor Duitschland dan het nat.-
socialisme." Later werd gemeld, dat
Hitier den bisschop heeft willen la
ten fusilleeren, maar dat de leger
leiders hem hiervan hebben weer
houden wegens de uitwerking die
dit zou hebben op de katholieken in.
het Duitsche leger.