ARTIKELEN
ZONDER BON
Bollenvelden
deel van onzen rijkdom
GEDETINEERDEN ZINGEN MUZIEK
UIT DE MIDDELEEUWEN
MANDSJOERIJE
Van suikerpotten tot stofzuigers
Gerookte tong
Sociale en geestelijke verzorging
in Duindorp
WOENSDAG 24 APRIL 1946
PAGINA 3
Indien ze althans
voorhanden zijn
Buitenlandsch overzicht
In het paleis Luxemburg te Pa
rijs worden de voorbereidingen
getroffen voor de komende
Vredesconferentie. Het stand
beeld van Saint Louis wordt
schoongemaakt
Amsterdam of Parijs? Het beeld
is er niet anders om, want ook
de Parijzenaars voelen nog
steeds het nijpend tekort aan
aardewerk. Vandaar een groote
belangstelling voor gebruikte
borden en schotels, uitgestald
op de oude markt aan de boule
vard Richard Lenoir. F,r zijn
kijkers en koopers in overvloed!
Spakenburg's vloot kwam voor
het eerst weer thuis met een
zeer bevredigende vangst, naar
schatting ongeveer 35.000 pond
paling. Dadelijk na het lossen
wordt de paling door deskun
dige handen schoongemaakt
gerookt en op rekken te-drogen
gehangen
Luchtlijn
San Franciscc
-Batavia
i VOORJAARSWEELDE
j~~\lk nieuio seizoen hergeeft dit vredesjaar ons een stuk eigen
h. algemeen bezit, dat ons zooveel jaren was afgenomen. De
kuststrook is weer van ons tot en met een paar mijlen
achter de branding, en voor den duinrand tusschen Vogelenzang
en Noordwijk liggen de bollenvelden, die hier van het eindeloos
vlakke land kruipen tot aan den voet van het blonde duin.
De bollenvelden staan volop in
bloei. Op de wegen langs de
duinstreek hebben zich velen
opgesteld om de bloemen aan
de passanten te verkoopen. Als
men kan, dan kome men spoe
dig naar de Bollenstreek. Het
zal niet lang meer duren of van
de veelkleurige weelde langs het
Hollandsche duin is niets meer
over
als na den vorigen oorlog Frank
rijk, zoo zad nu ons land een slag-
veld-bedievaartplaats worden. On
danks het weinige, dat we aan com
fort te bieden hebben, zullen wij op
ons best deze Amerikanen willen
ontvangen, die meer van Nederland
zullen willen zien, ook zeker de
verbunkerde duinen en verdedi-
gingspalen aan het strand.
Het probleem van het vervoer
zal zich voordoen; het is bijna niet
anders op te lossen dan door tou
ringcars, die nu geen bollentochten
maken, in te schakelen. Minstens
aan onze renommé van gastvrij
heid, meer nog aan onze dankbaar
heid, zijn we verplicht, dat onze
service tegenover de overzeesche
gasten zoo goed zij als maar
eenigszrns mogelijk is.
Opzienbarende kunstroof
in Engeland
(Van onzen Haagschen redacteur)
Dat er ln bepaalde afdeelingen van
den vaderlandschen papierwinkel,
welke bevoorraad wordt door de de
partementale papierfabrieken vla de
volijverige grossiers onder de ge
vestigde of nieuwe namen van oude
of jonge overheidsinstanties, toch
wel wat minder omgaat dan enkele
maanden geleden het geval was,
blijkt duidelijk uit de gegevens ons
door het Ministerie van Handel en
Nijverheid verstrekt. Zij hebben be
trekking op de distributie-maatre
gelen en geven den stand van za
ken weer per medio April. Het Cen
traal Distributiekantoor is er, voor
wat betreft de inkrimping van de
benoodlgde bonnen voor de levens
middelen. niet eens in genoemd en
desondanks blijken de goederen
waarvoor de distributie zoo aanmer
kelijk vereenvoudigd is en die, wel
ke sinds de bevrijding zoowel voor
gebruikers als verbruikers zelfs ge
heel vrijgegeven zijn, een respec
tabele lijst te vormen.
Het groote aantal keramische
producten, zooals dekschalen,
soepterrinen, suikerpotten, bo-
tervloten, vuurvaste pannen en
bloempotten, kan men dan toch
maar weer vrij koopen, indien
Na den oorlog tegen Japan heeft
de Chineesche regëering een
dubbelen strijd te voeren over
gehouden: dien tegen haar
communistische landgenooten, die
zich beslist niet haar onderdanen
achten, en dien tegen de Sovjet-
regeering, welke zich, bij wijze van
belooning voor haar op het laatste
nippertje uitgegeven oorlogsverkla
ring tegen Japan, in Mandsjoerije
had vastgezet. De strijd tegen de
communisten had den vorm van een
burgeroorlog aangenomen en werd,
tenminste officieel en theoretisch,
in Januari van dit jaar beslecht
door een overeenkomst tusschen de
leiders van beide partijen; Ameri-
kaansche interventie droeg tot het
bereiken van deze overeenkomst
aanzienlijk bij. Na lang aandringen,
niet alleen van de Chineezen maar
ook van de Engelschen en de Ame
rikanen, gaven ook de Russen toe:
Zij beloofden uit het industrieel
reeds gedeeltelijk geplukte Mand
sjoerije in April te zullen vertrekken.
Zoo ver is het nu. De Sovjet
troepen verlaten het door hen be
zette Noord-Chineesche gebied, en
de regeeringstroepen zouden het
weer in bezit nemen als niet een
communistische legermacht, die vol
gens het officieele Chineesche pers
bureau 350.000 man geregelde en
150.000 man ongeregelde troepen
sterk is, hun den toegang belette.
Als argument voor hun actie ge
bruiken de communisten de opvat
ting dat de Chineesch-Russische
overeenkomst wel bepaalt dat Mand
sjoerije aan China zal worden te
ruggegeven, maar dat dit geer, J|| l
meebrengt, dat de bezetting nu aoor
de regeering van Tsjoengking moet
worden uitgevoerd; communistische
Chineezen zijn niet minder Chineesch
dan de regeering! Tsjoengking stelt
hier tegenover, dat de overeenkomst
met de communisten van 10 Januari
inhoudt dat alle troepenbewegingen
worden stopgezet, met uitzondering
van die regeeringsmaatregelen welke
ten doel hebben-, de Chineesche sou-
vereinlteit over Mandsjoerije te her
stellen.
De voornaamste toevoerweg, de
"spoorlijn PekingMoekden, is door
de communisten onbruikbaar ge
maakt en verschillende steden zijn
reeds in hun macht. Van half-
officieele zijde beschuldigt men thans
de Russen ervan, niet alleen met
materiaal maar zelfs met soldaten
de chineesche communisten te steu
nen.
Intusschen heeft Moskou aan zijn
verplichtingen voldaan. En generaal
Marshall, de Amerikaansche gezant
ln Tsjoengking, die juist uit Wash
ington is teruggekeerd, staat voor de
zware taak, de mysterieuze maar kop
pige Chineezen tot nationale en in
ternationale tevredenheid met elkaar
te verzoenen. Zal deze verzoening
weer officieel en theoretisch blijven?
Of z^lfs dat niet?
zij althans voorhanden zijn bij
den winkelier. Maar deze laat
ste restrictie gold ook immers
den eersten tijd, dat bepaalde
levensmiddelen vrij werden.
Eenige technische houten artike
len, houten kantoormeubelen en
vooral houten keukenmeubelen
kunnen eveneens zonder medeweten
van ambtenaren worden verhan
deld en het aantal chemische pro
ducten van zwavelzuur tot stopverf
en van kaarsen tot kiezelfluor-ver-
bindingen, dat zonder vergunning
kan worden verkocht, is tè groot
om in détails te treden. Daarnaast
staan de geneesmiddelen: D.D.T.-
poeder en insuline, een half dozijn
teerproducten, rubberhakken, leder,
waarbij exotische huiden, en schoei
sel, waarin óf geen leder, óf rub
ber verwerkt is en een lange rij me
taal-artikelen, waarbij scheermesjes
in het oog vallen, omdat wij ons
zoozeer verheugen in de mogelijk
heid van een onbelemmerd gebruik
ervan, en noodkacheltjes, omdat wij
daarbij schamper veronderstellen, dat
men de vergunning voor deze arti
kelen wel niet meer aan den man
kan brengen.
Staan strijkijzers en de stofzuiger
en de race-fiets op de lijst, omdat
het de moeite niet waard is er
een vergunning-stelsel voor te hand
haven?
De lijst van vrijgekomen ar
tikelen sluit met drie textiel
producten, veters, bontmantels
en dameshoeden. Dat is nog al
schamel en voor wat de dames
hoeden betreft geldt dan nog
de meening van velen, dat men
die wel op den bon had mogen
laten. Dat werkte nog eenigs-
zins remmend op de vrouwen
der schepping.
Werden in normalen tijd alleen
goedkoopere soorten visch gerookt,
thans is dit zelfs het geval met de
duurste vischsoort, <jie de Noordzee
oplevert, n.l. de tong. Honderden
kilo's gaan „aan het spit" en spoedig
zal men ln den winkel gerookte tong
.zien prijken.
De KNILM, cle Kon. Ned.-Indi-
sche Luchtvaart Maatschappij,
heeft medegedeeld, dat zij van
plan is een geregelden luchtdienst
tusschen San Francisco en Batavia
te openen. Van Batavia uit zullen
andere diensten worden geopend
op Sumatra, Bali, Borneo, Celebes
en naar Australië. Aansluiting zal
verkregen worden op de diensten
naar Indo-China, de Philippijnen,
China en Britsch-Indië.
Het stralende voorjaarsweer
heeft de millioenen bollen snel in
bloei getrokken. Neen, weest niet
bezorgd, we hebben onze bollen
velden niet leeggegeten. Hoewel
vier millioen kilo bollen, die ver
pakt en verscheept stonden om
naar Duitschland te gaan, verlet
den jaar in Nederlandsohe magen
zjjn verdwenen. Het was vijf zes
de van den oogst.
Onafzienbaar liggen de strak-
gelijnde kleurenvlakken in de zon,
de teerheid der tinten even ge
broken door de schelven stroo, dat
straks het verstuiven van het zand
moet tegenhouden als de bloe
menvelden weer zandvlakten ge
worden zijn. Roerlooze lichtblauwe
vaarten doorsnijden het land
schap, versmelten ermee, als de
trage werkers met hun verschoten
boezeroenen, die soms urenlang
bezig zijn met 't in voorbijgangers-
oogen altijd even spijtige afbreken
der koppen. Velden narcissen staan
uitbundig geel te bloeien als kaat
sten ze de zon terug en van de
pastel-teere bedden hyacinten
voert de zeewind een zoet aroma
mee, dat dronken maakt. Uren kan
men rijden zonder moe te worden
van die veelkleurigheid, telkens
onderbroken door groepjes boer
derijen tusschen in knop staande
vruchtboomen of stroofeen laag
duin.
Hier ligt een deel van onzen rijk
dom, rijkdom aan intense, heel
teere schoonheid, waar dit seizoen
maar weinigen van kunnen genie
ten omdat ze er niet komen kun
nen en daadwerkelijke rijkdom
van het land als de uitvoer weer
op gang komt. Naar Scandinavië
hoopt men dit jaar reeds te kun
nen verzenden. Voor het ontvallen
afzetgebied Duitschland wil men
Rusland gaan winnen. Eind Mei
wordt er in Moskou een expositie
gehouden van Hollandsche tulpen,
die er heen vliegen.
Wat weet de leek, die wat bollen
in zijn kamer of zijn tnin heeft,
van het jarenlange geduld en de
toewijding, van het harde werken,
maar ook de ingenieuze zorg die
rondom onze beroemde bollen-
kweekkunst liggen? Hij weet mis
schien dat een narcis zes kroon-
bladen heeft en een manchet om
het hart, maar heeft hij vermoe
den van al de experimenten die
het aantal narcissen-variëteiten op
meer dan zevenduizend gebracht
heeft?
Men zou den bollenbloei dezen
zomer willen rekken tot de twin
tigduizend Amerikaansche touris-
ten hier zijn, die Arnhem willen
bezoeken waar hun zoons, hun
broers, hun mannen gevbchten
hebben en gesneuveld zijn en ook
Venlo, waar een massagraf is vin
Amerikaansche gesneuvelden. Zoo-
Een redacteur van het A.N.P. heeft
zich op de hoogte gesteld van de
sociale en geestelijke verzorging van
de in het kamp Duindorp geïnterneer
den, wier aantal ongeveer 6000 be
draagt, en waarvan de jongste 16 jaar
oud is en de oudste de 80 reeds heeft
overschreden.
Het hoofd van den socialen dienst,
de heer R. Boots, wees erop dat het
noodig is, dat de geïnterneerden be
hoed worden voor geestelijke en li
chamelijke inzinking en dat zij ge
schikt gemaakt worden voor socialen
en cultureelen arbeid. Met het ver
leden van de gedetineerden wordt
niet de minste rekening gehouden.
Men let er alleen op wat van de men-
schen gemaakt kan worden om ze
aan de gemeenschap terug te geven
zooals de gemeenschap hen gaarne zou
zien.
Daartoe is een nauwkeurige selectie
noodzakelijk. De psycho-technische
dienst stelt een onderzoek in naar de
geschiktheid van een gedetineerde voor
een bepaalden arbeid. Van den leeg-
looper en nietsnut tracht men hier
binnen den kortst mogelijken tijd
iemand te maken, die met hoofd of
hand productief werk kan verrichten.
Het onderricht dat hier gegeven wordt
strekt zich schier over alle vakken uit
en men laat zooveel mogelijk aan de
gedetineerden zelf over. Zij vormen
een groote gemeenschap die zichzelf
er weer bovenop moet helpen en zij
krijgen den steun en de middelen,
die daarvoor noodig zijn.
De zorg voor de geestelijke en cul-
tureele belangen in het kamp neemt
een vooraanstaande plaats in. Iedere
gevangene is volkomen vrij in de
uitoefening van zijn godsdienstplich.
ten en mocht hij ambitie hebben
voor het beoefenen van een of an
dere kunst, dan wordt hem daarbij
daadwerkelijke hulp geboden, voor
zoover men de beschikking heeft over
het daarvoor benoodigde materiaal.
Men zal in het kamp menig kunst
werk aantreffen, dat door de gevan
genen is vervaardigd. Op muzikaal
gebied wordt heel wat gepresteerd.
Behalve de protestantsche en katho
lieke kerkkoren, die tijdens de gods
dienstoefeningen optreden, is er eea
centraal zangkoor, dat onder des
kundige leiding uitvoeringen geeft,
die gehoord mogen worden.
De polyh.vmnia bestrijkt een
breed terrein. Composities uit de
Middeleeuwen, zoowel als moderne
muziek worden ingestudeerd en
uitgevoerd met groote toewijding.
Paaschmorgen zoug bet katholiek
kerkkoor, 70 man sterk, de missa
„Regina Coeli" van Jacob de Kerle
(1591), een der begaafdste compo
nisten uit den tijd van Lassus. Tij.
dens de protestantsche zangdien
sten wordt eveneens medewerking
verleend door een zangkoor, dat
meerstemmige gewijde muziek ten
gehoore brengt.
Het orkest is bescheiden van om
vang. Men moet het nog stellen met
een vleugel, t,wee harmoniums en
enkele blaas- en strijkinstrumenten,
doch dit neemt niet weg, dat de exe
cutanten daarmede een groot gehoor
weten te boeien.
De schilders, teekenaars en beeld,
houwers dragen het hunne bij om
gevoel voor kunst te scheppen en
aan te kweeken. Gebrandschilderde
ramen kunnen hier niet worden ver
vaardigd, maar de man, die er toe in
staat is, is er wel en hij imiteert ze
met het penseel op meesterlijke wijze,
zooals blijkt uit het altaarstuk, een
voorstelling van de H. Drieëenheid,
en uit vele andere muurversieringen.
Wat evenzeer opvalt, is de belang
stelling, die de gedetineerden todhen
voor de lezingen en voordrachten op
verschillend gebied. Verbeeld u, dat
men in de vrije maatschappij een
lezing zou houden over een onder
werp als b.v. de zeevisscherij. Hoe-
velen zouden er komen? Hier komt
men haast ruimte te kort om de
menschen te bergen en zoo gaat het
ook met de voordrachten op letter
kundig en kunstgebied. Het is ver
heugend dit te kunnen constateeren.
Een duizendtal kostbare oude ju-
weelen en kunstwerken werd van
morgen gestolen uit Hever Castle
Kent. de verblijfplaats van kolonel
John J. Astor, president van de Lon
don Times publishing Company. Deze
kunstschatten acht men een van de
grootste sedert vele jaren Tot de ge
roofde voorwerpen behooren o.a. het
gebedenboek van Anna Bollijn, haar
geschonken van Hendrik VIII; het
gebedenboek van Koningin Elisabeth,
Keizer Karei V.
Alle Britsche havenautoriteiten
zijn gewaarschuwd uit te kijken naar
personen, die met schatten van dui
zenden ponden waarde het land
trachten te verlaten.
Volksherstel houdt ln Juni een
collecte voor de geteisterde gebieden.