V oedseipakketten
Discussies over Spanje in
den Veiligheidsraad
Parijsche conferentie
daalden als milde regen
Gromyko hekelt non-interventie-politiek
van Engeland voor den oorlog
Indische kwestie in
Tweede Kamer
MOUNTBATTEN TE
BATAVIA
DE WAPENS NEDER
Tot hoofd en hart
Me JAARGANG Noi 23529
VRIJDAG 26 APRIL 1943
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
Sumner Welles over V. N.
Volgende week:
De Amerikaansche minister van buitenlandsehe zaken, Byrnes,
die o.p de conferentie te Parijs zal voorstellen, dat alle Europee-
sche landen gedurende vijf jaren hun in- en uitvoerrechten
zullen laten vervallen, op het balcon van zijn hotel in de
Fransche hoofdstad. Byrnes is vergezeld van zijn adviseur,
Benjamin Cohen
Voorstel om in Europa gedurende vijf jaar
geen in- en uitvoerrechten te heffen
KLEINE NATIES WILLEN
GEHOORD WORDEN
H.K.H. Prinses Juliana bezocht
het Landelijk Congres voor ver
nieuwing van Onderwijs dat te
Utrecht gehouden werd. Bij
haar vertrek werd de hooge be
zoekster uitgeleide gedaan door
den voorzitter van het congres,
Ir. C. Boeke
ZONDAG 29 APRIL 1945
Onvergetelijke
oogenblikken
SERVIESGOED
voor de kinderen
Binnenkort zal voor personen,
geboren in 1926 of later, wederom
een bon voor serviesgoed worden
aangewezen. Deze bon zal een
waarde hebben van twee punten.
0R1GINEELE LOTERIJ'
Het weer.
Verkiezingen in Polen
Een minuut «stilte
op 4 Mei om 11 uur
Bij sommigen, blijkt nog onze
kerheid te bestaan ten aanzien van
het ogenblik, waarop bij de a.s.
herdenking der bevrijding één mi
nuut stilte in «acht zal worden
genomen. Van bevoegde zijde
wordt er de aandacht op geves
tigd, dat dit tijdstip officieel is be
paald op Zaterdag 4 Mei 11 uur.
Maak bij zonnig weer eens
een flinke wandeling in de
vrije natuur en houd uw
oogen en ooren wijd open.
Verlustig u in het kleuren
spel der bloemen en luister
naar het ruischen van het
koren, het ritselen der bla
deren en het juichen en
jubelen der vogels. Dan zult
ge van zoo'n wandeling altijd
iets mee naar huis nemen,
een sprookje voor de klei
nen, een verhaal voor
de ouderen, een gedachte
voor allen.
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
Gisteren, Donderdag, was het
een Jaar geleden, dat de Veree-
nigde Naties voor de eerste maal
een samenkomst hielden te San
Francisco. De burgemeester van
deze stad zond een telegram aan
den Veiligheidsraad en drukte
daarin zijn gelukwenschen uit.
Bij de hervatting der discussie over
de Spaansche kwestie verklaarde
Stettinius. dat er op grond van de
beschikbare inlichtingen geen si
tuatie bestaat die volgens het Hand
vest actie vergt.
De Russische afgevaardigde Gro
myko becritiseerde de argumenten,
dat er onvoldoende gegevens zouden
eijn voor een actie en zeide, dat de-
ee „formule" hem deed denken aan
den Volkenbond en diens houding
ten tijde van de Japansche agressie
tegen Mandsjoerije, van den Itali-
aanschen aanval op Abessinië en de
Duitsch-Itallaansche interventie in
Spanje. Hij hekelde de non-interven
tie-politiek van Engeland voor den
oorlog en zeide, dat ,voor deze geval
len altijd de bewering van „het on
voldoende bewijs" als argument ge
diend had om ieder actief ingrijpen
lam te slaan. Naar aanleiding van
de bezorgdheid in zake een eventu-
eele revolutie in Spanje, meende
Gromyko: „Brugeroorlogen hebben
in sommige landen niet altijd kwade
gevolgen gehad".
In zijn regelmatig door de radio
uitgezonden weekpraatje, besprak de
voormalige Aiherikaansche plaatsver
vangend minister van Buitenlandsehe
Zaken, Sumner Welles de Russisch-
Iraausche crisis.
„Wanneer de V. N. zich begeven
Op den weg der compromissen en
uitvluchten", zoo verklaarde hij, „dan
kan de Organisatie der Vereenlgde
Naties niets meer worden dan een
bleeke schaduw van den Volkenbond".
Verder zeide hij. dat „Rusland
evenveel recht heeft zich velllg-
Het A.N.P. verneemt, dat het
In de bedoeling ligt, einde der
volgende week de Indische
kwestie in de Tweede Kamer
te doen bespreken. Het wordt
niet uitgesloten geacht, dat de
commissie-Van Poll nog vóór de
desbetreffende zitting met een
voorloopig rapport over haar
bevindingen in Indië zal komen.
heid te verschaffen in zijn om
geving, als wij het recht hebben
dit te doen in onze omgeving. Ik
geloof echter niet. dat de O.V.N.
de onafhankelijkheid van de klei
ne landen kan waarborgen als de
Veiligheidsraad de laatste ge
beurtenissen goedpraat door de
Russische bewering te aanvaar
den. dat de Raad niet het recht
heeft de Iraansche kwestie nog
verder te bespreken, al hebben
Rusland en Iran dan ook intus-
schen al een definitieve overeen
komst bereikt. De oprichting van
de door Rusland beheerschte olie
maatschappij in Iran moet niet
worden beschouwd als een ac-
coord geheel alleen om de olie."
Woensdagmiddag is in de Victor
Hugo-zaal van het Palais du
Luxembourg te Parijs de conferen
tie der Groote Vier begonnen.
Molotof was vergezeld van
Wisjinsky en werd bij zijn aan-
Woensdag 25 April 1945, na bijna
vijf jaren nazi-onderdrukking,
na een half jaar systemati
sche uithongering van 4 mil-
lioen inwoners van het Westelijk deel
van ons land, nam de bevolking in
een Nederlandsche uitzending van de
B.B.c. kennis van een belangrijke me-
dedeeling van generaal Eisenhower.
Het was de mooiste boodschap, die
men kon ontvangen: zij beteekende
niet alleen het einde van den honger,
doch meer nog: zij beteekende, dat
Duitschland verslagen was. Want hoe
zou de Duitscher, dien wij zoo heel
anders hadden leeren kennen, verdra
gen, dat de geallieerden het gebied,
dat nog in zijn klauwen was, met
2ware bommenwerpers zouden over
vliegen om levensmiddelen uit te
werpen voor de door hem uitgehon
gerde bevolking, als hij zich niet reeds
verslagen zou gevoelen?
Seyss inquart weigerde medewerking
te verleen en.
Zoo kwam er geen voedsel Woens
dag 25 en °ok niet Donderdag 26
April. In den avond van dien dag
maakte de zender .Herrijzend Ne
derland" bekend, dat het bevel tot
ket uitwerpen van voedselpakketten
Was ingetrokken, daar onder de ge
geven omstandigheden dit mensch-
komst door acht Russische solda
ten geëscorteerd.
De eerste zitting was geheim en be
gon met een welkomstwoord van
Bidault, waarop Byrnes, Bevin en
Molotof antwoordden.
-In het reglement van orde van de
conferentie is onder meer vastgelegd,
dat zoowel de ministers als hun
plaatsvervangers dagelijks bijeen zullen
komen. De vier leden van den raad
zullen aanwezig zijn bij alle bijeen
komsten, doch in de besprekingen, die
betrekking hebben op de vredesverdra
gen, zullen slechts de leden der re
geeringen, die den wapenstilstand ge-
teekend hebben, recht van stemming
hebben t.a.v. het betrokken vredes-*
verdrag.
Volgens een A.P.-bericht zal Byrnes
aan de conferentie een voorstel voor
leggen, dat alle Europeesche landen
gedurende vijf jaren hun in- en uit
voerrechten zullen laten vervallen,
teneinde het economisch herstel van
het continent te bespoedigen.
De Belgische minister van Buiten
landsehe Zaken en voorzitter van de
UNO, Spaak, heeft verklaard, dat de
kleine naties van West-Europa op de
conferentie wenschen te worden ge
hoord over de Duitsche kwestie.
Ter herinnering aan de Food.
dropping, 29 April 1945,
heeft het Nederlandsche
Itoode Kruis, afdeeling Den
Haag, het initiatief genomen de
zen dag op orlgineele wijze te
herdenken. Maandag 29 April on
geveer 5 uur des namiddags zul
len 80.000 loten uitgegooid wor
den door vliegtuigen boven de
stad. Op welke wlj-zc men aan
deze loterij kan deelnemen staat
op de loten aangegeven.
lievend werk zelfmoord zou betee-
kenen. Ook Vrijdag 27 April en Za
terdag 28 April werden de verlossen
de vliegtuigen niet gezien. Zaterdag
avond deelde Radio-Oranje mede,
dat volgens een bericht van ANEP
de onderhandelingen, die met de
Duitschers werden gevoerd betref
fende het afwerpen van voedsel voor
het Westelijke gebied van Neder
land en een geordende distributie
ervan, waren voltooid.
Aan ingewijden in het bezette
gebied was dit den 27sten reeds
bekend, evenals het feit, dat voor
het uitwerpen 4 terreinen waren
aangewezen, n.l. de renbaan te
Wassenaar en de vliegvelden
Ypenburg, Valkenburg en Waal
haven. Deze ingewijden verwacht
ten de eerste groep vliegtuigen
reeds dienzelfden dag boven de
aangewezen terreinen. Het Ne-
derlandsch personeel stond er
gereed, doch de vliegtuigen kwa
men niet.
Zondag 29 April ten slotte gaven
de Duitschers in het openbaar blijk
van hun medewerking. Op dien dag
was de volgende bekendmaking van
den commissaris-generaal voor de
Openbare Veiligheid te lezen:
„Het wordt ter kennis van de be
volking gebracht, dat de mogelijk
heid bestaat, dat op enkele door den
Rijkscommissaris aangewezen plaat
sen door de geallieerde luchtmacht I regen nederdaalden op onze groene
levensmiddelen worden neergeworpen. velden.
Deze levensmiddelen zullen door de
ambtenaren van de Nederlandsche
Voedselvoorziening in ontvangst ge
nomen en verdeeld worden. Het is
aan de bevolking ten strengste ver
boden' de plaatsen, waar deze le
vensmiddelen zullen worden afge
worpen, te betreden. Overtreding
van dit verbod zal met de strengste
maatregelen worden bestraft."
Des morgens riep „Herrijzend
Nederland" om, dat, zoodra de
weersomstandigheden liet zou
den toelaten, aan het Westen
van Nederland per vliegtuig
voedsel gebracht zou worden en
even iater deelde de B.B.C. me
de, dat op dat oogenblik (tegen
12 uur) de vliegtuigen op weg
waren naar Nederland.
Het groote oogenblik was aange
broken. Even later daverden de groo
te grijze vogels laag over de lande
rijen, over de daken der steden, over
huizen en boomen. Niemand, die
deze boodschappers des vredes heeft
gezien en gehoord, zal ooit dit
oogenblik vergeten. Men zwaaide met
doeken en vlaggen, met oranje en
rood-wit-blauw. men schreef zijn
dankbaarheid in witte kalk op de
daken, met steenen op de velden
„thank you boys". En steeds daver
den de zware bommenwerpers met
hun reddingbrengenden last over het
gekwelde Westen, dien dag, den
volgenden dag en de volgende Ja
gen een steeds grooter toevloed van
voedselpakketten, die als een milde
Verwachting tot Zaterdagavond
Heldere nacht en ochtend. In
den namiddag tijdelijk toene
mende bewolking met plaatse
lijk enkele buien en kans op
oiiweer. Zacht voor den tlid van
het jaar. Matige wind tussclien
Zuid-Oost en Noord-Oost.
Zon onder 19.55. Maan 4.17
14.21. Zon op 5.20.
Mountbatten, opperbevelhebber der
Britsche troepen in Z. o.-Azië, die
gisteren te Batavia Is aangekomen,
heeft Donderdagavond een onder
houd gehad met Sjahrir. Men is van
oordeel, dat gedurende het gesprek,
evenmin als tijdens de bespreking,
welke Mountbatten met den waar
nemend Luitenant-Gouverneur-Gene
raal Blom gehad heeft, politieke
kwesties zijn aangeroerd.
Er zijn twee vraagstukken aan
gesneden. n.l. a) het vermijden
van botsingen tusschen Indo
nesiërs en de strijdkrachten, die
onder bevel van Mountbatten
staan en b) de wenschelijkheid
van de verzekering van de voed
selvoorziening zonder invoer van
levensmiddelen.
Ten aanzien van de eerste kwestie
hebben Mountbatten en Sjahrir
elkaar mondeling de verzekering ge
geven. dat zij met alle hun ter be
schikking staande middelen gewa
pende hotsingen zullen voorkomen.
Over de kwestie van de verdere
terugtrekking van Britsche en
Eritsch-Indische troepen uit Java
verneemt men, dat dit zal afhangen
van het succes van de werkzaamhe
den met betrekking tot het wegvoe
ren van de Japanners uit het bin
nenland en van den uitslag van de
politieke besprekingen, welke thans
voortgang vinden.
De Regeeringsvoorlichtingsdienst
deelt o.m. mede:
Bij' het persoonlijk overleg op De
Hooge Veluwe konden uiteraard
niet alle geschillen 'worden over
brugd, reeds hierom niet, omdat
de Indonesische afgevaardigden
geen mandaat hadden. Niettemin
zijn op diverse punten vorderingen
gemaakt. Aanteekening verdient
nog, dat de suggesties, die dr. Van
Mook naar Nederland meebracht,
tot onmiddellijk doel hadden eer.
zwijgen der wapenen mogelijk te
maken.
De Nederlandsche regeering
is thans in de gelegenheid het
probleem in zijn vollen omvang
aan de Staten-Generaal voor te
leggen en daarna de instructies
op te stellen, op grond waarvan
dr. Van Mook de besprekingen
in Batavia wederom zal kunnen
opnemen.
De Britsche ambassadeur in Polen
heeft den Poolschen vice-minister van
Buitenlandsehe Zaken, Modzielewskl,
een memorandum overhandigd, waarin
de Poolsche regeering wordt herinnerd
aan haar verschillende malen afge
legde ve.rklaringen, dat spoedig vrije
en geheime 'verkiezingen zouden wor
den gehouden. Er zijn redenen om
aan te nemen, dat men In Engeland
ietwat geschokt ls door recente be
richten uit Polen over de arrestatie
van meer dan zestig leden van de
Christelijk-Socialistische Partij, welke
op 8 April J.l. zou zijn uitgevoerd,
meldt Reuter's correspondent.
Aan 's Rijks munt te Utrecht is een
penning vervaardigd naar ontwerpen
van prof. L. O. Wenckebach, ter her
innering aan de bevrijding van ons
land.
Weet u, waar het gebruik van
daan komt. dat getrouwde
vrouwen links van haar man
loopen? Wel, zegt u, uit den
tijd, dat zij haar onderdanigheid aan
haar man moesten betuigen. Natuur
lijk is dit niet het goede antwoord.
Want er is geen enkele reden, waarom
de linkerzijde van den man een ge
ringer waardigheid zou hebben dan
zijn rechterkant. Een aannemelijker
verklaring is, dat het gebruik stamt
uit den tijd, dat de man op straat zijn
rechterhand en .arm vrij moest hou
den en op zijn linkerheup een degen
slingerde.
Al onze bewondering voor Chester
ton ten spijt, achten wij de afschaf
fing van den degen geèn achteruit
gang. Toen het wapen-dragen in on
bruik geraakte, was dat een teeken,
dat de rechtsstaat was ingevoerd,
Hoe mannelijk en romantisch de per
soonlijke bewapening van eiken bur
ger ook was, het verlies aan schilder
achtigheid werd ruimschoots goed
gemaakt door de winst, die de maat
schappij behaalde door de Invoering
van openbare veiligheid en orde. Het
was op tijd, dat wij, burgers, in,
Europa de wapens neerlegden: do
ontwikkeling van de vuistvuurwape
nen zou de idyllische maatschappij
van Ferdinand Huyck tot een ware
Wild-West hebben gemaakt. Do
Vuurwapenwet is niet alleen een ge
volg van, zij1 ls een voorwaarde voor
den rechtsstaatjZij veronderstelt van
de zijde van de Burgers vertrouwen in
het bestuur en in de rechtspraak en
van de zijde der overheid een ge
zonde Jaloerschheid ten opzichte van
haar eigen taak, waarin zij geen ge
welddadige inmenging duldt. De af
schaffing van den rechtsstaat gaat
dan ook zeer kenmerkend gepaard
met het verschaffen van geweertjes
aan de Balilla en van dolken en
knuppels aan de S A.
Daarom vandaag in allen ernst
over de Vuurwapenwet, do
wet, langen tijd aan Juristen
alleen bij name bekend en
door de politie slechts gehanteerd
als een voorwendsel tot het betreden
van woningen: de Vuurwapenwet,
aan juristen, zelfs aan het Openbaar
Ministerie, thans nog blijkbaar
slechts sporadisch bekend: de Vuur
wapenwet, eens in onbruik geraakt
door overbodigheid, thans in on
bruik door openbare veronachtza
ming.
Er z;jn vele wapenen ln Nederland,
Dit is geen onthulling. Het moest
zoo zijn, na het bewapenen van da
illegaliteit, na het zeer slordig ad-
ministreeren van den oorlogsbuit en
den min of meer openlijken wapen
handel der Canadeezen. Veel burgers
hebben zich een wapentje verschaft,
een Mauserpistool, een stengun, een
revolver, ook wel een mitrailleur. De
een bewaart gaarne een souvenir, da
ander denkt er mee te kunnen
stroopen, de derde weet niet, waar
het ooit goed voor is. Het gemis aan
wapens werri tijdens de bezetting
pijnlijk gevoeld. Nu er Ineens een
tijdelijke overvloed ontstond, heeft
menigeen zijn slag geslagen.
Toch blijft de vuurwapenwet de
voorwaarde voor rechtsstaat en de
mocratie. Het gevaar, voor persoonlijk
duelleeren en voor het uitvechten
van bloedveeten ls in onze minder
individualistische maatschappij niet
zoo dreigend meer. Maar de haat
gevoelens van den tegenwoordigen
mensch zijn meer samengeklonterd,
zij bezielen geheele groenen tegen
andere groepen. De overheid, die
deze zaak licht opvat, gooit zichzelf
weg. De kantonrechter, die in deze
zaken niet weet te straffen, de poli.
tieman, die in deze zaken niet weet
op te sporen, begrijpt zijn taak niet
en laat toe. dat gemorreld wordt aan
de grondslagen der maatschappij.
Met ingang van 1 Mei zal het tarief
voor binnenlandsche telegrammen'
worden gewijzigd.