Interview met A. J. M. Angenent
HIMLASPELET"
V'
Montgomery verlaat
Duitschland
RUSSISCH
ROEMENIE
Zilveren jubileum als gesalarieerd
bestuurder Ned. R.K. Volksbond
Prachtige Zweedsche film
Proef met mannelijke
dienstboden
ZATERDAG 27 APRIL 1946
PAGINA 3
Interview met den
zilveren jubilaris
„Ge hrijgt goede paraplu's
als het gaat regenen"
Het opgespoorde
serviesgoed
WAT BIEDT DE RADIO
ZONDAG?
Programma Maandag
Buitenlandsch overzicht
God de Vader heejt zich ontfermd over 't onschuldig vermoorde
meisje en bereidt haar ontmoeting met haar bruidegom voor in
de film „Himlaspelet"
Herders waken bij hun kudde tijdens de geboorte van een kind
in een armen stal. Men herkent in dit tafereel een analogie van
den Kerstnacht. Een treffend moment uit de film „Himlaspelet"
Bureau oorlogsmisdadigers
boekt successen
Vluchtelingen naar
West-Indië?
Het is moeilijk, te tellen
hoeveel redevoeringen, hoeveel
speechjes, hoeveel kernachtige
propagandatoespraken een man
als Wethouder A. J, M. Ange
nent in 25 jaar heeft gehouden.
1 Mei viert hij zijn zilveren ju
bileum als gesalarieerd bestuur
der van den Nederiandschen
R.K. Volksbond in het bisdom
Kaarleta. Dit mooie feit was
voor ons aanleiding, eens een
praatje met hem te gaan maken
ten stadhuize.
De heer Angenent stamt uit een
groot gezin, waarvan vele kinderen
in het openbare leven een' belang
rijke rol zijn gaan spelen. De stu
wer van „Onze Marine" is b.v. een
broer van den wethouder. Als jon
geman van 24 jaar was hij als
typograaf reeds voorzitter van den
Katholieken Grafischen Bond en
van den R.K. Volksbond. Binnen
kort zal hij ook een kwart eeuw
bestuurslid zijn van den Katho
lieken bond van woningbouwver-
eenigingen.
„Toen ik 27 jaar was, las ik in
de courant een advertentie", aldus
de a.s. jubilaris, „waarin een „vrij
gestelde" gevraagd werd voor on
zen Volksbond. Hoewel als leef
tijd minimum 30 jaar gesteld was,
solliciteerde ik en ik werd waar
achtig aangenomen. Als eenig ge
salarieerd bestuurder moest ik met
twee oude bestuursleden in zee
gaan, met de waarschuwing:
Neem niet te veel% hooi op je
vork, want anders loopt het mis
Hij stoorde zich daar niet aan,
maar slaagde. Er is hard gewerkt
in Leiden en daarna in Amster
dam, waar de heer Angenent 9
jaar verbleef. 15 jaar geleden
kwam hij in Haarlem en het
merkwaardige is, dat hij eerst in
1939 in de politiek ging, omdat
hem toen meer en meer duidelijk
werd, dat via de politiek de weg
effen moest worden naar betere
sociale en economische verhou
dingen. Hij kwam in den gemeen
teraad, was korten tijd voorzitter
van de fractie en is sinds de be
vrijding wethouder van Openbare
werken, geen sinecure, wanneer
men thans na een jaar overziet,
wat er zooal in onze stad gebeurt.
Cnder zijn portefeuille vallen de
herstellingswerken, de belangrijke
uitbreidingsplannen, het Noorder
sportpark, Hout en Plantsoenen
etc. In 1941 werd de heer Angenent
benoemd tot lid van de Provin
ciale Staten van Noord-Holland
Wanneer wij over al deze func
ties zitten te praten en enkele
hoogtepunten in zijn carrière de
revue laten passeeren, schieten
dezen voorman plotseling bijna de
tranen in de oogen. „Wat wij een
der laagste punten in de geschie-
Veldmaarschalk Montgomery
heeft Vrijdag In Bad Oevnhau-
sen afscheid genomen van zijn
troepen In Duitschland, om in
Engeland zijn nieuwe functie
van chef van den Britsehen ge-
neralen staf te aanvaarden.
Voorafgegaan door pijpers en een
aantal zijner veteranen, en gezeten
in zijn beroemden open commando
wagen reed Montgomery door de
straten van het stadje. "De Juichen
de soldaten verbraken het cordon
om Montgomery's auto, bonden een
touw aan den wagen en trokken den
maarschalk in triomf verder.
Voor zijn vertrek hield Montgo
mery een toespraak, warin hij o.a.
zeide: „De dingen zien er vandaag
niet zoo uit als wij wel graag zou
den willen. Maar wij moeten ver
trouwen hebben in onze leiders.
Zij zullen ervoor zorgen, dat ge
goede paraplu's hebt, wanneer het
begint te regenen."
Over het bij de firma Haubrich
te Utrecht opgèspoord serviesgoed (de
eigenaar der firma was een N.S.B.'er)
kan worden medegedeeld, dat dit via
de winkeliers, die vroeger afnemers
van deze firma zijn geweest, zal wor
den gedistribueerd, zij waren door
het achterhouden der goederen in
den bezettingstijd la het bijzonder
gedupeerd.
denis van de organisatie der Ka
tholieke arbeiders waanden, „zegt
hij, „is gebleken, het hoogtepunt
te zijn. 25 Juni 1941 werd alles
kapotgeslagen door den bezetter,
Aanvankelijk zonder eenige com
pensatie legden wij allen het bijltje
erbij neer en wij begonnen aan het
verzetswerk. Denkt U eens in,
dat al het werk van 20 jaren dag
na dag verder afgebroken werd."
Maar dan fleurt het gezicht
van den man, die tegenover
ons zit, weer op en hij vertelt
van het Fonds voor Bijzondere
Nooden ter uitdeeling van de
gelden, waarvoor de bestuurders
van den Volksbond hun advie
zen gaven. Veelal met levens
gevaar heeft de heer Angenent
de lijsten, die het bisdom noo-
dig had, weer naar andere
plaatsen moeten brengen. Toen
de communicatie slechter werd,
zat hij soms dagen in een ka
mertje op de Nieuwe Gracht
voor dit doel te werken.
Tot slot praatten wij nog over
de Katholieke Arbeidersbeweging,
zooals zij zich na den oorlog her
steld heeft. Met den enormen
bloei en de intense eenheid is
duidelijk bewezen, dat het werk
van de besturen vruchten draagt
en dat dus ook de groote inspan
ningen van den jubilaris in ons
diocees niet vergeefsch geweest
zijn.
Er is dus alle reden, het zil
veren feest van den heer Ange
nent met groote dankbaarheid
mede te vieren.
Directeur: J. J. W. Boerrlgter
Waam Hoofdredacteur: W. Severlm
HILVERSUM H - 415 M.8.00
Nieuws. 8.15 Man tot man. 8.30
Studiod. 9.30 Nieuws. 9.45 Gram.
10.00 Hoogmis. 11.30 Gram. 11.45
„De Heilige van den dag". 11.55
Kwartet. 12.15 ..Boeckhuys". 12.30
Lunchconcert. 13.00 Nieuws. 13.15
Progr. overz. 13.35 August Vermey-
len. 14.00 Orkest. 14.45 Paaschmu-
ziek. 15.00 Apologie. 15.30 Rivlèra-
orkest. 16.00 Zlekenlof. 16.30 Hart-
velt-kwartet. 17.00 Gram 17.30
Kerkdienst. 18.45 Gram. 1915 Bij
bel. 19.30 Nieuws. 19.45 Kampvu
ren. 20.00 Nieuws. 20.05 Stlchtsch
kamerorkest. 20.45 Puzzle. 21.00
Japansch concentratiekamp 21.45
Gram. 22.00 Nieuws. 22.15 Avond
gebed. 22.30 Continental Quintet.
23.00 Gram.
HILVERSUM I - 301 M.: 8.00
Nieuws. 8.15 Lezing. 8.30 Gram.
9.00 Lezing. 9.15 Orgelspel. 9.45
Lezing. 10.00 Zondagshalfuur. 10.30
Kerkdienst. 12.00 Harpkwartet. 12.30
Vrouwen. 12.43 Pierre Palla. 13.00
Nieuws. 13.15 Dolf v. d. Linden.
13.50 Spoorwegen. 14.00 Gram. 14.05
Boekbespr. 14.30 Stafmuziek. 15.2C
Film. 15.35 Kamermuziek 16.15
Gram. 16.30 Reportage 17.00 Ge
sprekken. 17.30 Oome Keesje. 18.00
Nieuws. 18.15 Omroeporkest. 18.30
Ned. Strijdkr. 19.10 Discussie. 19.30
Benedict Silberman. 20.00 Nieuws.
20.05 Landbouw. 20.12 Opera-con
cert. 21.15 Hoorspel. 21.50 Renova-
septet. 22.15 Act. 22.30 Gram. 23.00
Nieuws. 23.15 Red, White and Blue
Stars. 23.45 Gram.
HILVERSUM II - 415 M.: 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Gram. 7.45 Woord voor den dag.
8.00 Nieuws. 8.15 Progr. overz. 8.20
Gram. 915 Zlekenbez. 9.30 Water-
st. 9.50 Gram. 10.30 Morgendienst.
11.00 Gram. 11.15 Schrijvers. 11.35
Altvioolrecital. 12.00 Gooilanders.
13.00 Nieuws. 13.1*5 Progr. overz.
13 20 Minstrels. 14.00 Moeders. 14.20
Gram. 14.30 Kamerorkest. 15.30
Liederen. 16.05 Bijbel. 16.45 Gram.
17.00 Stafmuziek. 17.50 AU round
sextet. 18.45 Sport. 19.00 Nieuws.
19.15 Progr. overz. 19.20 Gram. 19.40
Boekbespr. 20.00 Nieuws. 20.05 Ta
baksteelt 20.20 Dachau. 22.00
Nieuws. 22.15 Na het nieuws....
22.30 N. Testament. 22.50 Gram.
23.50 Scbriftl.
HILVERSUM I - 301 M.7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.15
Morgenw. 9.30 Gram. 10.35 Piano
recital. 11.00 Kleuters 11.15 Jo
Toet, mezzo-sopraan. 11.45 Krijgs-
gev. 12.00 Lyra-trlo. 12.35 Frans
Poptle. 13.00 Nieuws. 13.15 Vaude
ville-orkest. 14.00 Lezing. 14.20 C.
Venlng Meinesz, fluit. 14.40 Piano
recital. 15.00 Voordracht. 15.20 Bon-
bonnière. 16.30 Gram. 16.45 Voor
dracht. 17.00 Jaap van Opstal. 17.30
Roode-Kruls. 17.35 Red. White and
Blue Stars. 18.00 Nieuws. 18.15
Weeroverzicht. 18.18 Gram. 18.30
Ned. Strijdkr. 19.05 Pianorecital.
19.15 Depart. 19.30 Pianorecital.
19 45 Tooneelbesch. 20.00 Nieuws.
20.05 K.V.P. 20 25 Romancers. 21.05
Hoorspel. 22.30 Swing College. 23.OC
Nieuws. 23.15 Ensemble Geza Kiss
23 45 Gram.
De nachtvorstverwachting wordt
dagelij ksch om 16 uur over Hil
versum II uitgezonden.
Terwijl koning Michael van Roe
menië, tot machteloosheid ge
doemd en van de regeering-
vrijwel uitgesloten door de
aanwezigheid van Russische troepen,
zich tuiten zijn hoofdstad ophoudt,
wordt het bewind gevoerd door het
overwegend communistische kabinet
van Dr. Groza. Wel is de Nationale
Boerenpartij van Dr. Manioe verre
weg de grootste (men schat haar op
ongeveer 50 pet. van de bevolking),
de Liberale Partij Onder Bratianoe
de tweede (25 pet.), en is ook de
Socialistische Partij niet onaanzien
lijk (15 pet.), zoodat er de radicaal-
linksche groepen niet meer dan
slechts een 10e deel van 't Roemeen-
sche volk sterk kunnen zijn. Maar
zoolang er geen verkiezingen worden
gehouden en de communisten, steu
nend op de macht der Sovjets, tegen
aen uitgesproken wensch van den
koning' aan de regeering blijven, heb
ben de verlangens van het volk wei
nig vat op de daden van het kabinet
Nog op 9 Januari beloofde Groza,
zoo spoedig mogelijk vrije, algemeene
verkiezingen te zullen houden. Nog
steeds is het daar niet van gekomen
Engeland en Amerika hebben er dan
ook onlangs bij Rusland op aan
gedrongen, dat nu eindelijk Roe
menië eens gelegenheid zal krijgen,
een „representatieve en demo
cratische regeering" aan te stellen
Intusschen werkt er de gehrime
politie. Bijna niemand durft hardop
zijn meen'ing te zeggen. Vrijheid van
pers is louter een frase: er wordt
eenvoudig gedicteerd. Wij kennen
dergelijke toestanden uit eigen er
varing. Wie het niet met de regee
ring eens is wordt uitgekreten voor
„fascist", en in overeenstemming
daarmee behandeld.
Er zijn economische verdragen ge
sloten die aan de Sovjets, evenals
in Hongarije, de helft van de indus
trie waarborgen. Ook is het land op
nieuw verdeeld, waardoor ongeveer
10% van de landlooze boeren eenig
grondbezit hebben verworven. An
ders dan in Hongarije is uit dezen
maatregel geen verwarring op groote
schaal voortgekomen: de oogst is
grooter dan sinds jaren. De zwarte
handel bloeit echter.
Een van de punten van wrijving
tusschen Engeland en Amerika
eenerzijds en Rusland anderzijds is
de scheepvaart op den Donau. De
eersten eischen dat zij voor ieder
toegankelijk zal zijn. De Sovjet-
Unie daarentegen wénscht haar te
controleeren en ln eigen hand te
houden. Vandaar ook dat zij Roe-
meensche havens aan de Zwarte
Zee practisch als haar bezit be
schouwt; op de conferentie der vier
ministers te Parijs zal zij wel trach
ten haar positie, zooals deze ten'»
gevolge van de bezetting is gewor
den, te handhaven en te doen be
vestigen.
Op de conferentie zal ook over de
Roemeensche grenzen met Hongarije
en Rusland zelf gesproken moeten
worden Tot nu toe hebben de poli
tici der Unie zich hierover in het
openbaar nog niet duidelijk uitgela
ten. Verrassingen betreffende Trans-
sylvanië of Bessarabië zijn dus mo
gelijk. De reizen van ministers der
Zuid-EUropeesche staten naar Mos
kou doen vermoeden, dat de Rus
sische diplomatie wel een Balkan
potje op het vuur heeft staan.
■oor Nederland is een aantal
Zweedsche films aangekocht,
waaronder de reeds beroemde
film „Himlaspelet", welken titel
men zou kunnen vertalen met „Het
spel van den Hemel", ware bet niet
dat hij den oorspronkelijken titel van
het tooneelstuk moet dekken, dat
luidt „Het spel van den weg naar
den Hemel".
We mdefen jaren teruggaan ln de
geschiedenis van de filmkunst om
een werk te kunnen ontdekken dat
aan deze film eenigszins verwant is
of er artistiek mee gemeten kan
worden. Meer dan eens doet de
film denken aan „Grazige weiden",
doch de vergelijking gaat niet ver
der, dan dat God de Vader in
den persoon van den beminnelijken
ouden heer optreedt en dat enkele
andere hemelbewoners als b.v. Ga
briel, Elias en bijbelsche figuren als
bv. Salomo een functie vervullen
in de handeling, voor het overige
doet de film veeleer denken aan den
„Elcerlye", want ook hier gaat een
Het bureau Opsporing Oorlogsmis
dadigers, gevestigd in het hoofdbu
reau van politie te Amsterdam, heeft
enkele goede successen te melden. In
de eerste plaats is het gelukt de
hand te leggen op dr. Ludwig Nolte,
tijdens de bezetting technisch „Ver
walter" van de Philipsfabrieken te
Eindhoven, die zich in de eerste
plaats schuldig heeft gemaakt aan
vergrijpen tegen het Nederlandsche
volksvermogen en ten tweede alles
heeft gedaan wat ln zijn vermogen
lag om de deportatie van Nederland
sche arbeiders naar Duitschland te
bevorderen.
Enkele dagen geleden is in Am
sterdam aangekomen in de gevange
nis aan den Amstelveenschenweg
en ingesloten de voormalige Oberst-
leutnant Fullriede van het Hermann
Göring-regiment, die ervan verdacht
wordt de directe leiding te hebben
gehad hij de beestachtigheden, die
in Putten zijn gebeurd. De beruchte
S. D.-er, Walter Bartels, uit Zwolle
is eveneens gepakt. Hij is thans te
Zwolle ingesloten.
Zoo zijn wij dan eindelijk in
Nederland gearriveerd op het
punt, waarvoor reeds lang werd
gevreesd. In de komende maan
den zal te Amsterdam een proef
worden genomen met mannelijke
dienstboden, die ouder zijn dan
45 jaar. Zij zullen worden gere-
cruteerd uit de drie a vierdui
zend werklooze magazijnbedien
den, glazenwasschers en andere
ingeschrevenen bij het Gew. Ar
beidsbureau. Het loon bedraagt
minimaal f 36.per week. Zal
deze proef slagen?
De Nederlandsche delegatie op de
vluchtelingen-conferentie der Ver.
Naties te Londen heeft aangekon
digd, dat de Nederlandsche regee-
ring de mogelijkheid overweegt ver- J haar zuiverheid., haar menschelljk
scheidene duizenden vluchtelingen I heid haar poëtische charme,
ln West-Indië op te nemen. Dbg.
zondig mensch over de wereld rond,
die aan het eind door Godaelf bij
de hand genomen en in veilige haven
binnengebracht wordt. En een derde
vergelijking zou men kunnen maken
met „Peer Gynt" in zpeverre de held
van „Himlaspelet" rondraast om
aan het eind slechts de betrekke
lijkheid van al zijn prestaties te er
kennen.
Deze zondige man is een Jonge
boer, die het moet aanzien dat frijn
bruid door fanatieke dorpelingen als
heks wordt verbrand, nadat "de pest
heeft rondgewaard onder menseden
en dieren. Hij gaat de wijde wereld
in voor hem is dit het wijde
uitgestrekte Zweden vindt gast
vrijheid bij een ouden blinden boer,
dien hij, na in korten tijd rijk ge
worden te zijn, verstoot, ontmoet aen
profeet Elias en Koning Salomo met
zijn vrouwen, gaat er met de schoon
ste vrouw vandoor en tracht het ver
lies van zijn bruid dooreen avontuur
lijk leven te compenseeren. Zijn weg
wordt gekruist door het leven van
een cmrechtvaardlgen rijke, die aan
het einde van zijn leven zijn trekken
thuis krijgt en door niemand min
der dan den duivel voor den laatsten
rit netjes met een koets wordt af
gehaald. Mats, de jeugdige zondaar
echter, die meer uit zwakheid en
onbezonnenheid zondigde dan uit
berekenende boosheid, wordt een
voorwerp van de Genade en God,
wien hij eenmaal ln zijn Jeugdige on
bezonnenheid en smart verantwoor
ding had gevraagd voor den dood
van zijn bruid, komt hem tegemoet
en brengt hem bij het meisje dat
hem wacht bij het hek van een
lieflijke bloemenweide. Hij nadert
Verlegen, vermorzeld en gelukkig.
Deze handeling, waarvan ik hon
derden détails onvermeld laat, ls ge
ïnspireerd door de pittoreske wand
schilderingen, die men in de huizen
van een Zweedsche provincie aan
treft en waarop voornamelijk bijbel
sche tafereelen te bewonderen zijn in
den vorm van primitieve voorstellin
gen uit latere eeuwen. En daar waar
de gebeurtenissen eenige verwant
schap vertoonen met de bijbelsche
geschiedenis, worden de voorstellin
gen in bijbelschen trant uitgewerkt.
Zoo bewondert men met name een
Drachtige illusie van de vlucht naar
Egypte, een lieflijke suggestie van de
geboorte Christi in den stal van
Bethlehem en Gabriel's boodschap
van de herders. Deze voorstellingen
worden zoo eenvoudig en aanneme
lijk geformuleerd, dat zij den toe
schouwer de illusie verschaffen in de
heelden van het heden het verleden
en in de suggestie van het verleden
de werkelijkheid van het heden te
beleven.
Het spreekt vanzelf, dat Alf Sjö-
berg, de regisseur van deze film, der
gelijke Indrukwekkende voorstellin
gen niet heeft kunnen oproepen
zonder een meester te zijn op de
filmwapenen. Men zal dan ook, zelfs
bij critlsche beschouwing, erkennen,
dat de maker van dit werk op voor
treffelijke wijze zijn middelen heeft
gehanteerd. Met een zeer fijn gevoel
voor de werking van beeld en geluid
(sober en door vele geluidspauzes
afgewisseld), voor licht en donker
(wonderlijk genuanceerde fotografie),
heeft Sjöberg zijn dichterlijk sprook
je vertéld en liet grootsche Zweed
sche landschap met zijn oneindige
luchten om beurten omgetooverd tot
een hemelsch oord of een met drei
ging geladen helsche verschrikking.
De zeer schoone film „Himia-
spelet" zal vermoedelijk pas over en
kele maanden worden vertoond. Zij
verdient echter reeds nu onder de
aandacht te worden gebracht om
